Студена војна: Разлика помеѓу преработките

'''СтуденатаСтудена војна''' бил— период на конфликти, тензија и натпревар помеѓу [[САД]] и [[СССР]] и нивните сојузници од времето по [[Втора светска војна|Втората светска војна]] до раните 1990-ти. Во текот на овој период, ривалитетот помеѓу двете супер-сили[[велесила|велесили]] се одвивал на повеќе полиња: воени сојузи, идеологија, психологија, шпиунажа, технолошка надмоќ, освојување на вселената, огромни трошоци за одбрана, огромни конвенционални и нуклеарни воени потенцијали, и многу посредни војни.

Иако никогаш не дошло до директеннепосреден воен судир меѓу двете супер-силивелесили САД и СССР, во текот на половина век постојано се зголемувале воените сили и политичките борби за поддршка ширум светот, при што и обете страни настојувале да ја обезбедат поддршката од останатите земји. Војната се нарекува поради отсуството на вакви непосредни судири, колку и поради „заладеноста“ на односите помеѓу земјите во блоквоите. не Така во еден период, речиси сите земји во светот биле или сојузници, или поддржувачи на една од двете супер-силивелесили. Неколку пати доаѓало до тензии кои се заканувале да прераснат во нова светска војна: [[Блокадата на Берлин]] во (1948-49.), [[Корејска војна|Корејската војна]] (1950-53.), [[Виетнамска војна|Виетнамската војна]] (1959-75.), [[Кубанска криза|Кубанската криза]] со нуклеарни проектили (1962.) и [[Советско-Авганистанска војна|Советско-Авганистанската војна]] (1979-89.).

Како резултат на притисокот од супер-силитевелесилите, многу земји од Јужна Америка, Азија и Африка решиле да останат надвор од блоковската поделеност. Со конференциите во Бандунг во 1955. и во Белград во 1961. го формирале [[Движење на неврзаните|Движењето на неврзаните]]. И [[Југославија]] била еден од основачите на Движењето, а претседателот [[Тито]] бил првиот Генерален секретар на Движењето.

Двете супер-силивелесили дошле на граница на нуклеарна војна во 1962. Советите, кои го поддржувале [[Фидел Кастро]] на [[Куба]] уште од 1959., започнале со поставување на ракети со нуклеарни боеви глави на Куба. САД преку шпионски снимки дознале за ова, и, поради опасноста од нуклеарна закана во непосредна близина до американското копно, воспоставиле поморска блокада на Куба. Дошло до блиска средба на воените бродови на САД и СССР, но Советите се откажале од намерата и ги повлекле ракетите од Куба.<ref name = "Calhoun">"Cold War," ''Dictionary of the Social Sciences''. Craig Calhoun, ed. Oxford University Press. 2002.</ref> За возврат, САД се согласиле да ги повлечат своите ракети од Турција. Кубанската криза покажала дека ниедна од супер-силитевелесилите не е подготвена да го употреби нуклеарното оружје против другата, поради веројатноста за меѓусебно целосно уништување. Најважната последица од оваа криза биле чекорите кон постепено нуклеарно разоружување и подобрување на односите.<ref name = "Palmowski">Jan Palmowski, "Cold War" ''A Dictionary of Contemporary World History''. Oxford University Press, 2003.</ref>

[[Виетнамска војна|Виетнамската војна]] го одбележала овој период, во кој САД со директнонепосредно воено присуство од околу 575.000 војници се обиделе да го поддржат Јужен Виетнам во борбата против комунистичкиот Северен Виетнам. САД испратиле војници во 1965, а војната завршила во 1975 со целосно повлекување на САД и освојување на териториите на Јужен Виетнам од страна на комунистите од Демократска Република Виетнам.

Поради економските проблеми што обете супер-силивелесили ги имале во раните 1970-ти - САД од војната во Виетнам, а СССР од внатрешниот економски систем, дошло до преговори за опуштање на меѓусебните односи (детант) и ограничување на вооружувањето, што било крунисано во 1975 со потпишувањето на Хелсиншките договори. Кон релаксацијата придонесувала и појавата на повеќе нови центри на влијание: Западна Европа и Јапонија полека ги достигнале по економската моќ САД, а Неврзаните и [[ОПЕК]] станале значајни политички фактори.

Но по терористичките напади на 11 септември 2001 во САД, американската окупација на Авганистан и Ирак, светските супер-силивелесили, особено САД и Русија повторно инвестираат се повеќе и повеќе во своето вооружување. Иако сега за сега само на хартија се прават подготовки за нуклеарно разоружување, останатиот вид на вооружување добива на технолошка брзина и финансии. Во септември 2007 Русија успешно ја има тестирано најголемата [[вакуумска бомба]] во светот "Татко на сите бомби", помоќна од американската "Мајка на сите бомби". Светската економска криза од 2008 остави зад себеси милиони луѓе низ светот без работа, а американската економија, руската економија, како и европските и сите останати економии во светот претрпеа огромни загуби. Ова многу експерти го сметаат како фитил за почеток на Втора Студена Војна. Многумина велат дека таа е почната уште во 1999 со бомбардирањата на Југославија од страна на НАТО.