Цариград: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
сНема опис на уредувањето
Ред 1:
{{Dablink|Оваа статија е за градот пред [[Падот на Константинопол (1453)]]. За денешниот модерен град видете [[Истанбул]].}}
 
'''КонстантинополЦариград''' ({{lang-cu|Цѣсарьградъ}}, [[старогрчкицрковнословенски јазик|старогрчкицрковнословенски]]: Κωνσταντινούπολις, Константинуполис,Царьгра̀дъ) или Πόλις,'''Константинопол''' полис, на [[грчки јазик({{lang-grc|грчки]]:Κωνσταντινούπολις}} Κωνσταντινούπολη,- Константинуполи„Константиновград“) бил престолнина на [[РимскаРимско империјацарство|РимскатаРимското империја]царство] ([[330]]-[[395]]), [[Византија]] ([[Источна римска империја]]) ([[395]]-[[1204]] и [[1261]]-[[1453]]), [[Латинска империја]] ([[1204]]-[[1261]]) и [[Османлиска империја]] ([[1453]]-[[1922]]). Официјално, од ''1930'' година, градот станал престолнина на новата [[Турција|Турска држава]] под името [[Истанбул]].
[[Податотека:Byzantine Constantinople-en.png|thumb|300px|Карта на Константинопол]]
Градот бил основан од страна на римскиот император [[Константин I Велики]] кој барал нова престолнина. Во неговата изградба учествувале над милион робови. Биле изградени големи и високи ѕидини кои придонесувале внатрешноста на градот да биде скоро недопирлива. Во продолжение на неколку векови, тој бил најголемиот град по жители со население од 12 000 000 жители<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/1023189.stm BBC - Timeline: Turkey]</ref><ref>[http://concise.britannica.com/ebc/article-9368294/Istanbul Britannica, Istanbul]</ref><ref>[http://lexicorient.com/e.o/istanbul.htm Lexicorient, Istanbul]</ref> .
Ред 15:
Поради добрата стратегиска и географска положба на градот, Константинопол станал огромен град за тоа време, скоро половина милион жители. Тој бил изграден во римски дух и традиција. За разлика од стариот [[Рим]], новиот Рим бил не само римски туку и [[христијанство|христијански]]. Во него биле изградени големи дворци, [[амфитеатар|амфитеатри]], [[аквадукт]]и и христијански храмови.
 
Еден од првите плоштади кои биле изградени од Константин бил [[Августајон]]. Новата сенаторска палата била сместена во една базилика на источниот дел од градот. На јужниот дел била изградена [[Големата палата во Константинопол|императорската палата]], со [[Чалке (Константинопол)|величенствена порта]] на влезот а веднаш до неа се наоѓала [[Палата Дафне|палатата Дафне]]. Во близина на овој комплекс се наоѓал [[КонстантинополскиЦариградски хиподром|хиподромот]] кој имал капацитет за околу 100.000 гледачи. Други градби од тоа време биле бањата [[Зевксипиј (Константинопол)|Зевксипиј]] и [[Милион (Константинопол)|споменикот Милион]]
 
Од плоштадот [[Августајон]] водела една голема улица која се викала [[Месе (Константинопол)|Месе]]. Овој комплекс се наоѓал на првиот рид од градот. По спуштањето кон Вториот рид од градот, патот водел кон [[Форум на Константин|Форумот на Константин]], каде се наоѓала Втората сенаторска палата и висок [[столб на Константин]]. Од таму се доаѓало до Седмиот рид на градот, преку [[Златна порта (Константинопол)|Златната порта]].
Ред 27:
Првиот познат управител на градот бил Хоноратиј, кој ја презел функцијата на [[11 декември]] [[359]] година и на таа функција се задржал до [[361]] година. Императорот [[Валенс]] ја изградил палатата [[Хебдомон]] на брегот од [[Мраморно Море]], во близина на Златната порта на градот. Ситен императори биле крунисувани во оваа палата. [[Теодосиј I]] го основал [[Студиски манастир|Студискиот манастир]], бил изграден столб на Форумот и бил реновиран храмот на Афродита, кој објект бил претворен во куќа за преторот. Во времето на [[Аркадиј]] бил изграден нов форум, кој денеска е познат како [[форум на Аркадиј]].
 
Важноста на Константинопол постепено започнала да се зголемува во империјата. По [[Битка кај Адријанопол (378)|битката кај Адријанопол]] во 378 година, римската војска доживеала голем пораз од Визиготите. Преку оваа битка императорот започнал да размислува за изградба на нови ѕидини. Така во времето на [[Теодосиј II]] во [[413]] година ѕидините биле изградени. Во тоа време бил основан и [[КонстантинополскиЦариградски универзитет|Цариградскиот универзитет]].
Во следните години започнало уништувањето на Западната Римска империја. Нејзините императори се повлекле во Равена, а Константинопол по падот на Рим станал најголем град во империјата и светот. Големите богатства од источните земји и западна Азија биле донесени во градот.
Ред 35:
Императорот Јустинијан I (527-565) во историјата ќе остане познат по своите услеси во војните, неговите големи реформи во империјата и големиот број на градби.
 
Во текот на овој период големо значање започнал да има [[КонстантинополскиЦариградски хиподром|хиподромот]] во градот, каде се одржувале трки на коњи. Овде за прв пат биле објавувани и новите императори. По бунтот Ника, започнала да се гради најголемата црква во тоа време, Аја Софија.
 
Во текот на владеењето на Јустинијан, населението на градот било околу 500,000.
Ред 77:
* [[Големата палата во Константинопол]]
* [[Дворец Букелеон]]
* [[КонстантинополскиЦариградски хиподром]]
* [[Дворец на Константин Палеолог]]
* [[Цариградски ѕидини]]
Ред 99:
* [[Византиски календар]]
* [[Византион]]
* [[Цариградска Патријаршијапатријаршија]]
* [[Златен Рог]]
* [[Бунт Ника]]
* [[Падот на КонстантинополЦариград (1453)]]
* [[ТретиТрет Рим]]
* [[Магнаурска школа]]
|}