Византија: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
сНема опис на уредувањето
Ред 90:
}}
 
'''Византиска империјаВизантија''' или '''Источно римско царство''' — продолжение на источниот дел од [[Римска империја|Римската империја]] во периодот на [[Доцна антика|доцната антика]] и [[Среден век|средниот век]], каде претежно се говорело на [[Средновековен грчки јазик|грчки јазик]]. Главниот град на империјата бил [[Константинопол]] (денешен [[Истанбул]]), првично основан како [[Византион]]. Ја преживеал [[Падот на Западното римско царство|поделбата и падот]] на [[Западно римско царство|Западното римско царство]] во петтиот век и продолжил да постои уште илјада години сè до [[Падот на Константинопол|падот]] во рацете на [[Отоманска империја|отоманските Турци]] во 1453 под водство на [[Мехмед II|Мехмед Освојувачот]]. За време на нејзиното постоење, империјата била најмоќната економска, културна и воена сила во Европа. Двата поима, „Византија“ и „Источното римско царство“, се историографски термини создадени по крајот на царството. Нејзините граѓани продолжиле да посочуваат на нивната империја како [[Римска империја]] ({{lang-grc|Βασιλεία Ῥωμαίων}}, [[Романизација на грчкиот јазик|тр.]] {{transl|grc|''Basileia Rhōmaiōn''}}; {{lang-la|Imperium Romanum}}),{{sfn|Kazhdan|Epstein|1985|p=1}} или ''Романија'' ({{lang|grc|Ῥωμανία}}), а себе се нарекувале „Римјани“.{{sfnm|1a1=Millar|1y=2006|1pp=2, 15|2a1=James|2y=2010|2p=5|3a1=Freeman|3y=1999|3pp=431, 435–437, 459-462|4a1=Baynes|4a2=Moss|4y=1948|4p=xx|5a1=Ostrogorsky|5y=1969|5p=27|6a1=Kaldellis|6y=2007|6pp=2–3|7a1=Kazhdan|7a2=Constable|7y=1982|7p=12|8a1=Norwich|8y=1998|8p=383}}
 
Неколку настани од 4-ти до 6-ти век го одбележуваат преодниот период во кој римските империи, Источната грчка и Западната латинска империја, се поделиле. Во 285, царот [[Диоклецијан]] (владеел 284–305) го поделил управувањето на Римската империја на источен и западен дел.{{sfn|Treadgold|1997|p=847}} Помеѓу 324 и 330, [[Константин Велики]] (владеел 306–337) го пренел главниот град од [[Рим]] во [[Византион]], подоцна познат како ''Constantinople'' („Градот на Константин“) и ''Nova Roma'' („Нов Рим").{{refn|The first instance of the designation "New Rome" in an official document is found in the canons of the [[First Council of Constantinople]] (381), where it is used to justify the claim that the patriarchal seat of Constantinople is second only to that of Rome.<ref>{{harvnb|Benz|1963|p=176}}.</ref>|group="n"}} За време на владеењето на [[Теодосиј I]] (владеел 379–395), [[христијанство]]то станало официјална [[државна религија]] на империјата и другите религии како [[Римска религија|римскиот политеизам]] биле [[Христијанско прогонство на паганството под водство на Теодосиј I|прогонети]]. И конечно, за време на владеењето на [[Ираклиј I|Ираклиј]] (владеел 610–641), војската и управата на империјата биле реконструирани и грчкиот јазик бил прифатен за официјална употреба, на местото на латинскиот.{{sfnm|Ostrogorsky|1969|1pp=105–107, 109|Norwich|1998|2p=97|Haywood|2001|3pp=2.17, 3.06, 3.15}} Така што иако тоа го продолжило Римското царство и ги одржало римските државни традиции, денешните историчари го одвојуваат [[Византион]] од [[Римски период|Стариот Рим]] пред сè поради настроеноста кон грчката култура, а не кон латинската и воедно бил окарактеризиран од [[Православна црква|православното христијанство]] наместо од [[Римска религија|римскиот политеизам]].{{sfnm|1a1=Millar|1y=2006|1pp=2, 15|2a1=James|2y=2010|2p=5|3a1=Freeman|3y=1999|3pp=431, 435–437, 459–462|4a1=Baynes|4a2=Moss|4y=1948|4p=xx|5a1=Ostrogorsky|5y=1969|5p=27|6a1=Kaldellis|6y=2007|6pp=2–3|7a1=Kazhdan|7a2=Constable|7y=1982|7p=12|8a1=Norwich|8y=1998|8p=383}}