Михајло Пупин: Разлика помеѓу преработките
[проверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
embed {{Нормативна контрола}} with wikidata information |
поправка на правопис, поправки |
||
Ред 33:
'''Михајло Пупин''' ([[Идвор]], [[4 октомври]] [[1858]] - [[Њујорк]], [[12 март]] [[1935]]) бил знаменит великан во областа на [[физика]]та и [[електроника]]та, научник и пронаоѓач од светски глас, кој дал особен придонес во областа на [[телекомуникации]]те, [[радиотехника]]та и [[радиологија]]та.
Бил професор по физика и математика на [[Колумбија (универзитет)|Колумбија]] во САД, го пронашол системот на повеќекратна фотографија и ги открил секундарните рентгенски зраци. Човештвото најмногу го задолжил со решението на проблемот на телеграфски и телефонски пренос на далечина. За
== Биографија ==
Ред 39:
Во родното место завршил oсновно училиште, а потоа 5 класа гимназија во [[Панчево]] на германски јазик, бидејќи тој крај се наоѓал под австроунгарска власт. Бунтовен, со немирен дух, поради учеството во демонстрациите против австроунгарските власти, бил принуден да ја напушти гимназијата во Панчево и по совет на својата мајка, заминал да се школува во [[Прага]]. Но тука, разочаран од наставниците и поради недостиг на материјални средства, на полугодието од седмиот клас, го напуштил училиштето и во 1874 година, преку [[Хамбург]], кога имал само 20 години, заминал за Америка, во [[САД]].
Во САД, Михајло Пупин 5 години работел како чувар на магацин, физички работник, како
== Професионална кариера ==
Студирал првин со стипендија на студии по математика и теориска физика во [[Кембриџ]], Англија. Потоа, откако добро ги проучил делото на [[Максвел]], продолжил да студира физика во [[Берлин]].
Како доктор на науки, во 1889 година Михајло Пупин
Од неговиот особено значен придонес во областа на физиката, доволно е ако се споменат само енциклопедиските
== Признанија ==
Во текот на својот работен и животен век д-р Пупин добил многу почести, награди и признанија. Бил претседател на Американскиот институт на радиоинженерите и претседател на АИЕЕ (Американски
Во 1920 година го доби Едисоновиот медал на АИЕЕ за својата работа во математичката физика и нејзината примена во електричната трансмисија. Една сала во
Покрај разните одликувања, му биле доделени дури 18 почесни докторати на разни универзитети. Пупин бил член на повеќе
== Патенти ==
Ред 72:
| 519.347 ||Трансформатор за телеграфски, телефонски или други електрични системи||''Transformer for telegraphic, telephonic or other electrical systems''||[[8 мај]] [[1894]].
|-
| 640.515 ||Техника на дистрибуција на електрична
|-
| 640.516 ||Електричен пренос со резонантни кола||''Electrical transmission by resonance circuits''||[[2 јануари]] [[1900]].
Ред 86:
| 707.008 ||Повеќекратна телеграфија||''Multiple telegraphy''||[[12 август]] [[1902]].
|-
| 713.044 ||Производство на асиметрични струи во симетричен наизменичен
|-
| 768.301 ||Безжичен пренос на електрични сигнали||''Wireless electrical signalling''||[[23 август]] [[1904]].
Ред 94:
| 1.334.165 ||Пренос на електрични бранови||''Electric wave transmission''||[[16 март]] [[1920]].
|-
| 1.336.378 ||Антена со дистрибуиран позитивен
|-
| 1.388.877 ||Звучен генератор||''Sound generator''||[[3 декември]] [[1921]].
|-
| 1.388.441 ||
|-
| 1.415.845 ||Селективна спротивна импеданција на примените електрични осцилации||''Selective opposing impedance to received electrical oscillation''||[[9 мај]] [[1922]].
Ред 106:
| 1.456.909 ||Бранов проводник||''Wave conductor''||[[29 мај]] [[1922]].
|-
| 1.452.833 ||Апарат за селективно
|-
| 1.446.769 ||Апериодичен пилотен проводник||''Aperiodic pilot conductor''||[[23 февруари]] [[1923]].
|-
| 1.488.514 ||Апарат за селективно
|-
| 1.494.803 ||Електрично нагодување||''Electrical tuning''||[[29 мај]] [[1923]].
Ред 119:
== Пупин и Македонија ==
Семејните корени на Пупин се во село Нича, [[Москополе]], денешна [[Албанија]]. Семејството, со јасно изразени влашки чувства, во потрага по подобар живот се преселило во [[Вевчани]], а од таму повеќето членови од големото сточарско семејство, меѓу кои и неговите родители Константин и Олимпијада, заминале во банатското село Идвор во [[Србија]]. По смртта на неговата мајка, за време на неговиот престој во Германија, Михајло Пупин основал фондација која била наменета за
Во неговата политичка активност на [[Версајски договор|Париската мировна конференција]] (1919) Михајло Пупин се залагал и дал придонес за создавање на Југославија како заедничка држава на Јужните Словени во тогашните воспоставени граници (границите на Кралството СХС). Во меѓувреме, тој лично пратил писмо до американскиот претседател [[Вудро Вилсон]], каде ги објаснил границите и етничките карактеристики на Далмација, Словенија, Истра, Банат, Меѓимурје, Барање и Македонија.<ref name="био"/>
Михајло Пупин
Во негова чест во Вевчани е отворен
== Литература ==
Ред 134:
* П. Радосављевић, Идворски за сва времена, НИН, Бр. 2828, [[2005]] {{sr}}
* Р. Смиљанић, Михајло Пупин-Србин за цео свет, Едиција – Срби за цео свет, Нова Европа, Београд, [[2005]] {{sr}}
* Саво Б. Јовић, Христов светосавац Михајло Пупин, Издавачка установа Св. арх. синода, Београд, 2004
* Edward Davis, "Michael Idvorsky Pupin: Cosmic Beauty, Created Order, and the Divine Word." In ''Eminent Lives in Twentieth-Century Science & Religion'', ed. Nicolaas Rupke (Frankfurt: Peter Lang, 2007), pp. 197–217. {{en}}
* Michael Pupin, "From Immigrant to Inventor" (Charles Scribner's Sons, 1924)
== Наводи ==
|