Толчник (ботаника): Разлика помеѓу преработките

[непроверена преработка][непроверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Создадена страница со: мини|десно|170п|толчник во цвет '''Толчникот({{јез-лат|pistillu...
 
Нема опис на уредувањето
Ред 1:
[[Податотека:Gentianella ciliata a5.jpg|мини|десно|170п|толчник во цвет]]
'''Толчникот ({{јез-лат|pistillum}})''' е дел од [[цвет]]а [[скриеносеменици|скриеносеменици]], изграден од еден или повеќе сраснати [[оплодни ливчиња|оплодни ливчиња]] (карпела), во чива внатрешност се наоѓа шуплина со [[семен зачеток|семени зачетоци]]. Функцијата на толчникот е да ги заштитува сементе зачетоци од разни надворешни влијанија , во прв ред од исушувања. Во цветот, толчникот или толчниците (те. сите оплодни ливчиња) се организирани во ''женски'' дел од цветот — '''гинецеум''' ({{јез-лат|gynoeceum}}).
 
 
Ред 6:
 
== Градба на толчник ==
 
[[ДатотекаПодатотека:Shema cveta Fabaceae.JPG|мини|десно|370п|схема цвета махунарке, са означеним деловима тучка]]
Код већине биљака, на тучку се могу разликовати три дела<ref name="LZ"/>:
Кај поголемиот број растенија, на толчникот можат да се разликуваат три дела<ref name="LZ"/>:
* жиг ({{јез-лат|stigma}});
* стубић столбче({{јез-лат|stylus}});
* плодник ({{јез-лат|ovarium, germen}}).
 
'''Жиг''' се наоѓа на врвот на толчникот и често е рапав или леплив, за да за него лесно може да се залепи [[полен|поленови зрна]]. На жигот се наоѓа течност со растителни хормони хормони, кои индуцираат ртење на поленовите зрна во [[поленова цевка|поленова цевка]]. Жигот е посебно развиен кај цветовите на анемофилни растенија<ref name="LZ"/> (кои се опрашуваат со ветер, нпр. [[Poaceae|треви]] или [[буква]]).
 
Жигот надоле се стеснува во '''столбче''' низ кое поминува поленовата цевка на патот до плодникот. Столбчето кај некои цветови може активно да се свиткува и да го поставува жигот во најповолна положба за [[oprašuvanje|опрашување]]. Ткивото на столбчето најчесто е омекнато и слузесто , а служи за исхрана на поленовите цевки за време на нивното растење кон семените зачетоци. Иако од секоја карпела настанува едно столбче , во цветовите со повеќе карпели тие можат да сраснат во едно, заедничко столбче. Поедини цветови немаат столбче, па жигот во вид на лента или шав<ref name="tatic">T-{atić B., Blečić V. 1988. Sistematika i filogenija viših biljaka. Zavod za udžbenike i nastavna sredstva: Beograd. pp. 210—212. ISBN 86-17-00545-9}-</ref> се наоѓа директно на плодникот (појава наречена ''астилија'').