Питер Хигс: Разлика помеѓу преработките

| image = Nobel Prize 24 2013.jpg|thumb

| caption = Хигс во 2013 г.

| birth_place = [[Њукасл]], Англија

| residence = [[Единбург]], Шкотска

| work_institutions = [[Единбуршки универзитет]] <br /> [[Империјален колеџ Лондон]] <br /> [[Кралев колеџ Лондон]]<br /> [[Универзитетски колеџ Лондон]]

| alma_mater = [[Кралев колеџ Лондон]]

| doctoral_students = Кристофер Бишоп<br>Луис Рајдер<br>Дјвид Волес<ref name="mathgene"/>

| thesis_title = Некои проблеми во теоријата на молекулските треперења

}}

 

 

Најпознат е како предлагач на појавата наречена [[нарушување на симетријата]] кај [[електрослаба теорија|електрослабата теорија]], со кој се опишува настанокот на [[маса]]та на [[елементарни честички|елементарните честички]], особено осврнувајќи се на [[W и Z бозони]]те. Оваа појава истовремено ја предложиле уште неколку физичари, но денес се нарекува [[Хигсов механизам]] и го предвидува постоењето на честичката [[Хигсов бозон]], опишана како „најбараната честичка во современата физика“<ref>Griffiths, Martin (1 мај 2007) [http://physicsworld.com/cws/article/print/27731 physicsworld.com The Tale of the Blog's Boson] {{конс|27 мај 2008}}</ref><ref>Fermilab Today (16 јуни 2005) [http://www.fnal.gov/pub/today/archive_2005/today05-06-16.html Fermilab Results of the Week. Top Quarks are Higgs' best Friend] {{конс|27 мај 2008}}</ref>. на 4 јули 2012 г. [[CERN]] по опитен пат го утврдиле постоењето на ваков бозон,<ref name=BBC-04Jul12/>, и на 14 март 2013 г. го потврдиле согласно очекуваните две основи својства (позитивен паритет и спин нула)<ref name="CERN March 2013">{{нмс|last=Pralavorio|first=Corinne|title=New results indicate that new particle is a Higgs boson|url=http://home.web.cern.ch/about/updates/2013/03/new-results-indicate-new-particle-higgs-boson|accessdate=14 March 2013|date=14 March 2013|publisher=CERN}}</ref>. Со ова, честичката станала првиот познат [[скаларен бозон]] откриен во природата.<ref name="WSJ 14 March 2013">{{наведени вести|last=Naik|first=Gautam|title=New Data Boosts Case for Higgs Boson Find|url=http://online.wsj.com/article/SB10001424127887324077704578359850108689618.html|accessdate=15 March 2013|newspaper=[[Wall Street Journal]]|date=14 March 2013|quote=Никогаш немаме сретнато елементарна честичка со спин нула, stated Tony Weidberg, a particle physicist at the University of Oxford who is also involved in the CERN experiments}}</ref> Хигсовиот механизам се смета за мошне важен составен дел од [[стандарден модел|стандардниот модел]] на [[физика на елементарните честички|честичната физика]], без кој извесни честички би немале никаква маса.<ref>Rincon, Paul (10 March 2004) [http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/3546973.stm Fermilab 'God Particle' may have been seen] {{конс|27 мај 2008}}</ref>

 

 

==Младост и образование==

 

Во 1946 г. на возраст од 17 години Градско училиште во Лондон, каде се задржал на математиката, а во 1947 г. се запишал во [[Кралев колеџ Лондон|Кралевиот колеџ Лондон]], каде во 1950 г. дипломирал [[физика]] со почести од прва класа и две години подоцна магистрирал. Добил истражувачка стипендија,<ref>1851 Royal Commission Archives</ref> и во 1954 г. докторирал молекуларна физика под менторство на професорите Чарлс Кулзон и Кристофер Лонгет-Хигинс со тезата „Некои проблеми во теоријата на молекулските треперења“.<ref name = CV/><ref>{{нмс|url=http://www.kcl.ac.uk/aboutkings/history/famouspeople/peterhiggs.aspx|title=Professor Peter Higgs|author=King's College London|accessdate=8 October 2013}}</ref> Од 1954 до 1956 г. бил виш научен работник на [[Единбуршки универзитет|Единбуршкиот универзитет]], а потоа разни на разни академски места во [[Империјален колеџ Лондон|Империјалниот колеџ]] и [[Универзитетски колеџ Лондон|Универзитетски колеџ]] во Лондон, каде привремено предавал и математика. Во 1960 г. се вратил на Единбуршкиот универзитет, каде станал асистент на Институтот за математичка физика Тејт и конечно се преселил во градот.<ref name = TheInterview>Mackenzie, Kate (2012) "It Was Worth The Wait" The Interview, The University of Edinburgh Alumni Magazine, Winter 2012/13</ref><ref>

|url=http://vimeo.com/37175057 |title=Professor Peter Higgs broadcast footage

|publisher=University of Edinburgh |year=2012 |time=2:00

Првичната основна замисла во работата на Хигс потекнува од јапонско-американскиот физичар и [[Нобелова награда за физика|нобеловец]] [[Јојчиро Намбу]] од [[Чикашки универзитет|Чикашкиот универзитет]], односно неговата предложена теорија за [[спонтано нарушување на симетријата]] изведено од забележаните појави во [[суперспроводливост]]та кај кондензираната материја. Меѓутоа, теоријата на Намбу подразбира постоење на безмасни честички (Голсдстонова теорема), кое се покажало како неточно.<ref name = Edit/>

 

 

Во втор труд, Хигс го образложил неговиот теоретски модел (денес наречен [[Хигсов механизам]]), но истиот бил одбиен бидејќи уредништвото на ''Physics Letters'' сметало „нема очигледна релевантност на физиката“<ref name=Guardian/>). Хигс го дополнил трудот и го испратил во часописот ''[[Physical Review Letters]]'', кој го објавил во 1964 г. Во овој труд се предвидува постоењето на нов масен бозон со спин нула (денес познат како [[Хигсов бозон]]).<ref name = HiggsMechanism>Staff (5 јануари 2012) [http://www.ph.ed.ac.uk/higgs/brief-history Brief History of the Higgs Mechanism] The Edinburgh University School of Physics and Astronomy, {{конс|10 јануари 2013}}</ref><ref>{{наведен doi|10.1103/PhysRevLett.13.508}}</ref>

До сличен ваков заклучок истовремено дошле и други физичари како [[Роберт Браут]], [[Франсоа Англер]]<ref>{{наведен doi|10.1103/PhysRevLett.13.321}}</ref> Џералд Гуралник, К.Р. Хаген и Том Кибл<ref>{{наведен doi|10.1103/PhysRevLett.13.585}}

 

На 4 јули 2012 г. CERN дека опитите со [[ATLAS]] и [[Компактен мионски соленоид|Компактниот мионски соленоид]] (CMS) укажуваат на присуството на нова честичка која може да биде Хигсов бозон во подрачјето на 126 [[гигаелектронволт]]и.<ref>

|url=http://home.web.cern.ch/about/updates/2012/07/higgs-within-reach

|title=Higgs within reach |date=4 July 2012 |publisher=CERN