Џорџ Гордон Бајрон: Разлика помеѓу преработките
| [проверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
с Bot: Migrating 97 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q5679 (translate me) |
Нема опис на уредувањето |
||
Ред 1:
{{Без извори|датум=октомври 2009}}
{{Infobox writer
| image = Byron 1824.jpg
| imagesize = 250px
| caption = Портрет на Лорд Бајрон од [[Томас Филипс]]
| spouse = [[Ана Изабела Бајрон]]
| office = Шестиот барон Бајрон
| birth_name = Џорџ Гордон Бајрон
| birth_date = {{Birth date|1788|1|22|df=y}}
| birth_place = [[Лондон]]
| death_date = {{death date and age|1824|4|19|1788|1|22|df=y}}
| death_place = [[Етолија-Акарнанија]], [[Отоманска империја]]
| occupation = [[Поет]], [[политичар]]
| movement = [[Романтизам]]
| children = [[Ада Лавлејс]]
| signature = Autograph-LordByron.png
}}
[[File:George Gordon Byron, 6th Baron Byron by Richard Westall (2).jpg|thumb|200px|upright|Портрет од Ричард Вестал, непознат датум.]]
'''Џорџ Гордон Бајрон, шестиот барон Бајрон''' ([[Лондон]], ({{роден на|22|јануари|1788}} - {{починал на|19|април|1824}} [[Мисолонги]]) бил [[Англиска литература|англо-шкотски]] [[поет]] и водечка фигура во [[Романтизам|романтизмот]]. Тој бил олицетворение на слободен човечки дух во бунтот против поредокот и рамките на тогашното општество, па оттука и неговата голема популарност кај европските народи, кои биле под јаремот на туѓинскиот и на домашниот деспотизам.
Меѓу неговите најпознати дела се ''[[Странствувањето на Чајлд Харолд]]'' и ''[[Дон Жуан (Бајрон)|Дон Жуан]]''. Последново дело останало недовршено по неговата смрт. Тој бил сметан за еден од најголемите европски поети кој сè уште се чита.
Бајроновата слава се потпира не само на неговото пишување, но и на неговиот живот, кој вклучувал екстравагантно живеење, бројни љубовни афери со двата пола, сомнежи, разделувања,
Познат е и по неговата ќерка [[Ада Лавлејс]], чија работа на ''Аналитичката Машина'' со Чарлс Бабаџ се смета за еден од основачките документи во областа на компјутерските науки.
== Биографија и дело ==
Ред 14 ⟶ 30:
Својот најзнаковит претставник англискиот романтизам го наоѓа во бујната, нескротлива и поетична личност на Џорџ Гордон Бајрон. Неговите стихови се израз на длабоко проживеаното искуство на непомирлив бунтовник пред конформизмот на сопствената средина, прогнаник, романенпоет задоен со чувството на светската тага и пламен поборник против ропството и тиранијата.
Потомок на осиромашено благородништво, сепак, на десетгодишна возраст се стекнува со титулата [[лорд]] и живее во замокот на своите предци, а по завршените студии во [[Кембриџ]] станува член на [[Дом на лордовите|Домот на лордовите]]. Меѓутоа, никогаш слободарскиот дух на "куциот [[Аполон]]" (како што го нарекувале; со едната нога куцал) не се вклопувал во калапот на својата средина. На негативниот прием на неговата прва стихозбирка ''[[Часови на бездејство]]'' ([[1807]]), Бајрон одговара со остра сатира - ''[[Англиските барди и шкотските критичари]]'' ([[1809]]), во која ги напаѓа неприкосновените авторитети на англиската критика, но и поетите. Во младешка резигнација ја напушта земјата. Во текот на неговото патување по [[Средоземно Море|средоземјето]] ([[Шпанија]], [[Албанија]], [[Грција]], [[Турција]]) ќе ја напише поемата ''Странствувањето на Чајлд Харолд'' ([[1812]]-[[1818]]), која по враќањето дома му носи неочекувана и мигновена слава. Меѓутоа, неговиот настап во Горниот дом во одбрана на [[лудисти]]те, разгневените англиски работници, ќе му донесе многу нови непријатели меѓу конзервативното англиско благородништво и конечно и по скандалот околу неговиот развод, ќе биде принуден засекогаш да ја напушти Англија. Извесен период живее во [[Швајцарија]], а последната година од животот ја минува во Грција, воодушевен од грчката борба за национално ослободување.
Како плод на двегодишното патување по средоземјето ги создава и поемите ''Ѓаур'' ([[1813]]), ''Абидоската свршеница'' ([[1813]]), ''Гусар'' ([[1814]]), ''Лара'' ([[1814]]). Во Швајцарија, меѓу другите, ги создава и драмите ''Манфред'' ([[1817]]), ''Каин'' ([[1821]]), ''Визија на небесното судење'' ([[1822]]). Неговото најобемно дело, хумористично-сатиричната поема ''Дон Жуан'', која претставува духовита, [[Пикарски роман|пикарска]], бурлескна и разновидно распослана слика на современоста, која во најголемиот дел е сатира на англиските манири на убаво и прифатливо општествено однесување, останува недовршена.
Ред 27 ⟶ 43:
[[Категорија:Англиско благородништво]]
[[Категорија:Англиски поети]]
[[Категорија:Англиски драматурзи]]
[[Категорија:Членови на Кралското друштво]]
| |||