Хуан Рамон Хименес: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
дополнување
Ред 1:
[[Слика:JRJimenez.JPG|десно|300п|мини|Хуан Рамон Хименез]]
'''Хуан Рамон Хименез''' ([[шпански]]: ''Juan Ramòn Jimenéz'') ([[23 декември]] [[1881]], [[Могер]] - [[29 мај]] [[1958]], [[Сан Хуан]], [[Порторико]]) се смета, покрај [[Антонио Мачадо]] и [[Федерико Гарсија Лорка]], за најголем поет на [[Шпански јазик|шпанскиот јазик]] на дваесеттиот век, со пресудно влијание на најзначајните шпански лиричари од првите децении на столетијето. Учител и пријател на [[Лорка]], [[Алберти]], [[Гилјен]], [[Салинас]], [[Алеиксандре]], [[Сернуда]], неговата пеозија ги отвора и ги освојува патиштата на шпанската лирика кон врвовите на модерната поезија во светот. Затоа со право е напишано дека „сите врености, сите резултати со кои се гордее и се радува актуелната кастиљска поезија стсаа преку Хуан Рамон Хименез, беа оспорувани од Хуан Рамон Хименез, беа пуштени во оптек од Хуан Рамон Хименез“ и дека „тој протега еден чудесен мост од светлини, бои, тонови над субверзивните движења“. Застапник на поетика, како што пишува тој, за „ни поново...ни подалеку; подлабоко, и за „чиста“, апсолутна пеозија, и воведувач на неопопуларизмот и култот спрема класиците во согласје со големите искуства на европскиот романтизам и симболизам, тој го изодува патот кон една метафизичка, длабока, себеиспитувачка пеозија за смислата и убавината на постоењето.<ref>Превод на литературни дела од автори кои добиле Нобелова награда, НИД„Микена“НИД „Микена“, Битола, 2010.</ref>
 
==Биографија==
Хуан Рамон Хименез е роден во [[Могер]], [[Андалузија]], во [[1881]] година. МатурираМатурирал во колеџот на [[Језуити|језуитите]] во [[Пуерто де Санта Марија]] ([[Кадиц]]), а право студирал во [[Севилја]], за потоа да им се оддаде на [[Поезија|поезијата]] и [[Сликарство|сликарството]]. Нежен со здравјето., младоста ја поминувапоминал во [[Санаториум|санаториуми]] во [[Франција]] и [[Шпанија]] и во жива питературна активност во [[Могер]] и во [[Мадрид]] (соработува во почетоксоработувал со [[Рубен Дарио]] во [[Модернизам|модернистичкото]] движење, објавуваобјавувал [[поезија]], собираги собирал околу себе, во текот на неколку години, младите поети, посебно од [[Германија]] на 27-та.
 
Во [[1916]] година стапувастапил во брак со професорката [[Сенобија Кампруби Ајмар]], штокоја ќе му биде доживотна сопатничка, патувапатувал со неа во [[САД]], за да се врати во [[Мадрид]] целосно посветен во поезијата и на литературните активности. Во почетокот на [[Граѓанска војна во Шпанија|Граѓанската војна]] во [[Шпанија]], во [[1936]] година, заминувазаминал во емиграција, каде што остануваостанал до крајот на животот - во [[САД]] ([[Њујорк]], [[Вашингтон]]), при што патувапатувал во [[Куба]], [[Аргентина]], [[Уругвај]], [[Порторико]], држејќи предавања за [[шпанска литература|шпанската литература]] на тамошните [[Универзитет|универзитети]].
 
Во [[1956-та]] година станувастанал добитник на [[Нобеловата награда за литература]], три дена пред смртта на Сенобија, неговата жена. Последните години од животот ги поминал во [[Порторико]], каде што умрел во [[1958]] година.
 
Последните години од животот ги поминува во [[Порторико]], каде што умира во 1958 година.
 
Целосно посветен на литературата, Хуан Рамон Хименез е автор на повеќе книги [[проза]], на [[дневници]], [[есеи]] и критики, но пред сè и над сè на четириесеина книги [[поезија]].
[[Слика:Firma de Juan Ramón Jiménez.jpg|лево|мини|250п|Потпис на Хуан Рамон Хименез]]
 
==Творештво==
Хуан Рамон Хименез е автор на повеќе книги [[проза]], на [[дневници]], [[есеи]] и критики, но пред сè и над сè на четириесетина книги [[поезија]]. Своите први стихови ги објавил во раната младост, во [[1897]] и [[1898]] година. Неговата поезија била под влијание на францускиот [[романтизам]] и [[импресионизам]], а потоа и на [[Симболизам|симболизмот]] и [[Надреализам|надреализмот]], но тој црпел инспирација и во шпанската народна [[песна]]. Во книжевниот [[живот]] се вклучил на преминот меѓу 19 и [[20 век]], но формално не припаѓал на ниту една книжевна група или [[организација]]. Неговата поезија го означува пресвртот во шпанската лирика и „чистата“ и „ултраистичка“ поезија на Хименез го трасирала патот по кој подоцна се движеле Салинас, Гилјен, [[Федерико Гарсија Лорка|Лорка]] и [[Рафаел Алберти|Алберти]]. Во првата фаза од неговото творештво се присутни традицијата, [[фолклор]]от и народните верувања, додека втората фаза е помисловна и медитативна. Од оваа фаза посебно се истакнува збирката „Господ желен и пожелуван“, напишана за време на неговата емиграција во [[САД]]. Во [[1957]] година, тој ја објавил и збирката „Трета поетска антологија“, која содржи избор од 39-те дотогашни збирки поезија на Хименез и која содржи дури 700 песни.<ref>Катица Ќулавкова, „Оддекот на андалузиската елегија“, во: Хуан Рамон Хименес, ''Сребре и јас'', Детска радост, Скопје, 1986, стр. 169-173.</ref>
Книги поезија на Хуан Рамон Хименез:
 
КнигиПозначајни книги со поезија на Хуан Рамон Хименез се:
* „Almas de violeta“, 1900 (Виолетови души); „Aarias trisres“, 1903, (Тажни арии); „Jardines lejanos“, 1904, (Далечни градини); „Elegias puras“, 1908, (Чисти елегии); „Pastorales“, 1911, (Пасторали); „Sonetos espirituales“, 1917, (Спиритуални сонети); „Diario de un poeta recin casado“, 1917, (Дневник на скоро женетиот поет); „Eternidades“, 1918, (Вечности); „Unidad“, 1925, (Единство); „Canci 'on“, 1936, (Песна); „Le estaci'on total“ 1946, (Потполно доба); „Animal de fondo“, 1949 (Животно од дното) и други.
 
Ред 24 ⟶ 22:
 
[[Категорија: Поети]]
[[Категорија: родениШпански во 1881 годинапоети]]
[[Категорија: починатиРодени во 19581881 година]]
[[Категорија: Починати во 1958 година]]
[[Категорија: Добитници на Нобелова награда за литература]]