Помпеја: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
сНема опис на уредувањето
сНема опис на уредувањето
Ред 14:
}}
'''Помпеја''' ({{lang-it|Pompeii}}) — срушен и делумно затрупан [[Стар Рим|римски]] град близу денешен [[Неапол]] во [[италија]]нскиот регион [[Кампанија]], на територијата на [[Комуна (Италија)|комуната]] [[Помпеи]].
Овој град, заедно со градот [[Херкуланеум]] биле уништени и сосема затрупани со катастрофалната ерупција на [[вулкан]]от [[Везув]] на [[24 август]] [[79]] н.ег.
 
Вулканот ја потрупал Помпеја со многу метри пепел, и за него не се знаело 1,600 години, сѐ додека не бил случајно откриен во [[1748]] г. Оттогаш ископувањата даваат инзвонредно подробен увид во животот на градот во зенитот на [[Римско царство|Римското царство]]. Денес местото една од најпопуларните туристички атракции во [[Италија]] и се смета за светско наследство на [[УНЕСКО]].
 
==Местоположба==
Ред 23:
== Историја ==
=== Рана историја ===
Археолошките ископувања доаѓаат само до нивото на улицата како што било во 79 н.ег.; со подлабоките ископувања во постарите делови на Помпеја и примероците од дупчења наоколу се гледаат пластови од измешан [[нанос]]и кои укажуваат на тоа дека градот страдал од вулканот и други сеизмички случувања и пред тоа. Овие пластови од нанос се пронајдени врз лавното тло кое се наоѓа под градот, смешана со наносите. Тука археолозите имаат пронајдено парчиња од животински коски, парчиња од [[грне|грниња]] и растенија. Со помош на [[радиоактивно датирање]] утврдено е дека најстариот слој датира од VIII-VI век п.н.е, околу времето на основањето на градот. Другите два слоја се одделени од останатите со добро-развиени слоеви од почва или пак римска калдрма и биле поставени во IV и во II век п.н.е. Теоријата за слоевите на измешани наноси е дека ова се случило со [[одрон]]и, веројатно предизвикани од долги периоди на врнежи.<ref>Senatore, ''et al.'', 2004</ref>
 
[[Податотека:Vesuvius 79 AD eruption Latina.svg|thumb|right|350px|Помпеја и римска Кампанија]]
Ред 62:
=== Откривање ===
[[Податотека:Pompeii Garden of the Fugitives 02.jpg|thumb|left|180px|Гипсени излеани модели на жртвите]]
Двата града биле затрупани со дебел слој пепел, па така тие биле напуштени и нивните називи и локации заборавени. Потоа, во 1738 г. Херкуленеум е откриен од работници правејќи темелот за летнен дворец на кралот на Неапол, Шарл Бурбонски, а потоа и Помпеја во 1748 г. Оттогаш ископувањата во овие градови имаат окткриено многу недопрени градби и ѕидни слики. Градовите всушност биле пронајдени од архитектот Фонтана во 1599, кој копал нов тек за реката Арно, но требале повеќе од 150 години пред да се започне со посветена археолошка работа. Кралот [[Карлос III|Карлос VII на Двете Сицилии]] бил мошне заинтересиран за проектите, дури и по неговото крунисување за крал на Шпанија.
 
Ископувањата во 1860 прешле во надлежност на Џузепе Фјорели. За време на овие првични ископувања биле пронајдени слоеви од пепели каде лежеле човечки останки. Фјорели ги отворил овие простори во кои лежеле останките и во нив истурал [[гипс]], и така совршено ги добивал облиците на телата на жртвите на катастрофата. Ужасот на луѓето заглавени во несреќата јасно се гледа од овие излеани модели (видете [http://www.marketplace.it/pompeiruins/orto.htm], [http://www.marketplace.it/pompeiruins/orto2.htm], [http://www.marketplace.it/pompeiruins/orto3.htm]).
Ред 106:
| id = ISBN 1-74081-195-X }}
* Butterworth, Alex and Ray Laurence. ''Pompeii: The Living City.'' New York: St. Martin's Press, 2005. ISBN 978-0-312-35585-2
* Ellis, Steven J.R., 'The distribution of bars at Pompeii: archaeological, spatial and viewshed analyses' in: ''Journal of Roman Archaeology'' 17, 2004, 371-384.
* Senatore, M.R., J.-D. Stanley, and T.S. Pescatore. 2004. Avalanche-associated mass flows damaged Pompeii several times before the Vesuvius catastrophic eruption in the 79 C.E. ''Geological Society of America meeting.'' Nov. 7-10. Denver. [http://gsa.confex.com/gsa/2004AM/finalprogram/abstract_77814.htm Abstract].
* Maiuri, Amedeo, ''Pompeii'', pp, 78-85, in Scientific American, ''Special Issue: Ancient Cities'', c. 1994.
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Помпеја