Петар Самарџиев: Разлика помеѓу преработките
| [непроверена преработка] | [непроверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
Нема опис на уредувањето |
Нема опис на уредувањето |
||
Ред 14:
}}
'''Пешо Самарџиев''' (с. [[Подлес]],[[1877]] – с. [[Клисура]], [[12 јули]] [[1906]])
Тиквешки војвода - неуморен револуционер, организатор и достоен борец на македонското национално-ослободително движење во почетокот на XX век.
==Семејството Самарџиеви и неговата трагедија во с. [[Подлес]]==
Ред 20 ⟶ 21:
“Нема да го оставиме на раат чорбаџи Арсо,сите во селото станаа чифчии,атој е, се уште рајатин. Се што има да го разграбиме.”
Тогаш Пешо, идниот тиквешки војвода и неуморен борец, имал неполни осум години. Роден е 1877 год. Во село [[Подлес]].
Мајка му ја викале Марија. Таа била родена во село Фариш. Се омажила во Подлес во Самарџиевите. Пешо и е единствено дете од првиот брак.
Во почетокот Пешо растел со своите родители и повеќебројните братучеди. Првите години пред да замине на училиште, ги поминувал со детска игра. Им помагал на своите родители така што доставувал храна на животните и полнел вода од селската чешма или од полските кладенци. Напредувал физички и умствено. Кога имал слободно време, со своите врсници си играл по полјанките, ливадите и крај реката. Но тој безгрижен детски живот понесен од бујната мечта на душата, не ќе трае долго време. Уште во најраните години од неговиот живот ќе го почуствува турското ропство. Кога се уште не бил подготвен да се спротистави на злото, кога не можел да ги разликува сите појави, се случила најголемата трагедија во семејството Самарџиеви, која му ги затемнила чистите видици, му ги прекратила детските игри, му секнала громната смеа и го направил озбилен, смел и одаден борец против тиранијата. Многу рано го загубил својот родител.
Како се случила трагедијата во с. Подлес?
-Турските насилници го фатиле Пано (Татко на Пешо), го затвориле во велешките зандани, обвинет дека се бунтувал против царштината. Останал некое време заточен. Еден ден на чешмата, кога ја миел својата порција, го забележал стражарот и со еден силен удар со кундакот од пушката го соборил на земја. Пано сепак успеал да се соземе, собрал сила и ја зграбил стомната со која го ударил по главата. Кога веќе стражарот бил во несвесна состојба тој ги повикал и останатите затвореници да избегаат, а тие го послушале. Пано постанал ајдук на Руен Планина. Не ајдукувал долго време. Неговиот кум лично со ластарка го убил Пано и неговата глава ја предал на бегот за возврат да ги добие ветените пари. По овој настан Амди-бег добил поттик да ги затвори останатите членови , да им ја запали куќата и да им го разграби имотот. Фамилијата Самарџиеви се растурила, некои од нив заминале за Прилеп, Ѓоро заминува за Солун (каде умира), а додека Пешо, мајка му Марија и чичко му Нацо се преселуваат во Неготино. Малиот Пешо се помнел што се лсучувало во Подлес. Со детски разум се обидувал да ги разјасни крвавите настани и да ја осознае главната причина. Сето ова ќе придонесе, а и другите насилства, да се вклучи во општата борба на македонскиот народ за национално и социјално ослободување. Во таа борба ќе земе активно учество и видно место.
{{Инфокутија Воено лице
Ред 39 ⟶ 43:
По убиството на неговиот татко, Марија била принудена да се мажи во Неготино за Божин, на кого пред неколку години му умрела жената и му оставила две деца Цандо и Сута. Марија во новиот брак го донела осумгодишниот Пешо. По неколку години Марија и Божин добиле уште две дечиња Глигор и Роса. Седмочленото семејство иако имале деца од мешан брак, живееле во слога и мир. Малиот Пешо, по стравотните призори во селото можел да најде закрилник кај својот очув. Тој се грижел за неговото школување и издржување. Во тоа време во Неготино веќе имало формирано чаршија. Посебно за време на [[Кримската војна]] (1853-1856) градот брзо се развил. Со сплавови низ пловниот [[Вардар]] се пренесувало жито и други намирници за Турската војска. Градот спаѓа меѓу првите во Македонија во која била формирана месна организација на [[ТМРО]]. Првите членови се премени во лето 1894 год. од страна на [[Даме Груев]].
Пред очите на Пешо се одвивале грубите насилства на беговите, насекаде можело да се види грабежи ,убиства, малтертирање, понижување на македонското население. Во Неготино Пешо завршил трокласно училиште. По завршеното трокласно училиште Пешо оди на печалба во [[Румунија]]. Но не останува долго, од таму се преместува во Самоков каде што се запишува во
==Ученички години на Петар (Пешо) Самарџиев во железарското училиште во Самоков==
Ред 51 ⟶ 55:
Престојот на Пешо во Самоков е од големо значење за формирање на револуционерниот лик, познанство со [[Добри Даскалов]], [[Петар Јуруков]] и други ученици, се зачлениле во Тајниот револуционерен кружок, чита усилено напредна социјалистичка литература,постанува и социјалист,ќе го вети својот живот со повеќе ученици дека ќе се бори и ќе умре за национално и социјално ослободување на Македонија.
При крајот на 19 век некаде 1897 год. Пешо доаѓа во Самоков и се запишува во Железарско училиште. Средината во која се движеше, учеше имаше големо влијание врз неговото конечно огормување како напреден, прогресивен револуционер. Најповеќе во училиштето другарува со [[Добри Даскалов]] и [[Петар Јуруков]]. Меѓу овие тројца се развива едно пријателство, нив никој не можел да ги раздели. Остануваат верни до крај еден на друг, а во понатамошната борба ќе војуваат заедно. Сите тројца стануваат членови на
Напати кога остануваше насамо често размислуваше за поробената Македонија, за родната куќа во Подлес која гегот ја запалил и сл.
Пешо Во 1901 год. е при крај на своето школување. Наместо да оди на работа, со своите 78 другари се приклучуваат во четата на [[Јане Сандански]].
==Пешо — Борец во четата на [[Јане Сандански]]==
Во месец април 1901год. Пешо станува четник во четата на [[Јане Сандански]]. Пирин ги прегрна во своите шарени дипли младите борци за слобода. Нив ги имаше доста. Сите беа одлучни, озбилни и понесени со една идеја. Пешо ја дава комитската клетва Јас,Добри,Петар,Саво... се заколнувам во бога,верата и честа дека ќе се борам до смрт за слобода на Македонија...
Во овие збори кои што се изговараа пред Јане Сандански, имаше нешто величествено, трожествено, магично ги обврзуваше заветниците дека до последна сила ќе се борат против тиранот. Пешо како и многу други, остана најверен заљубеник во слободата. Подоцна Пешо се префрла во четата на Христо Чернопеев. Четата на Чернопеев во која четува и Пешо еден период се бори во Струмичко и Малешевско. Пешо се борел во вториот дел. Во таа борба кај Султан Тале биле убиено 40 четници. Покрај овие две чети каде Пешо добиваше големо борбено искуство, исто така извсен период ќе помине во четата на [[Петар Јуруков]] во Тиквешијата. Полни три години ќе четува кај три прочуени бојводи. Од нив многу нешто ќе научи, ќе дознае за начинот на борбата и за организирањето на населението.
==Пешо во четата на Петар Јуруков==
Ред 88 ⟶ 95:
Најнапред одат Пешо и курирот, а по нив и 12тината четници. Четата се движи по единствената планинска патека. Штом Пешо и четниците стигна до месноста Преслап, телата им беа испотени и им заповена на одмор. Беше рано, околу 21 часот. Се спремаше да одмара сеуште не беше седнал на земји кога Дино Дрчевски на своите луѓе им заповеда да не пука никој, затоа што тој многу добро го знае Пешо и сам ќе го убие. Подмолно, од зад грб испукува еден куршум и смртно го погодува војводата Пешо. Во тој миг последните зборува гледајќи го селото му биле “Ах,Клусура”.. Пред четниците лежеше трупот на војводата, крвта засилено бликаше од вените,се разлеваше по тревата,и црвено ја боеше. Пешо беше закопан кај една нива покрај меѓите. Четата го продолжи патот кон Влашки Колиби. Беше покуса за еден борец,војвода, за еден вистински заљубеник на слободата.
{{Инфокутија Воено лице
| име = Пешо Самарџиев
Ред 93 ⟶ 101:
| слика =[[File:Petar Semerdzhiev cheta IMARO.JPG|350px]]
| опис = МАКЕДОНСКИ РЕВОЛУЦИОНЕРИ }}
==Мисли==
{{Цитатник|''Пусии лути на друмјето ме демнат семе отровно рти во земјата моја ме плаши орозот чкрапнат од братска рака. Главата моја и слободата народена ни ја сакаат момчиња вкрстете ги редениците во оган ќе изгорат малихерите наши и не ќе стивнат дури не победиме ''}}
==Литература==
* Пешо Самарџиев-Тиквешки војвода /Киро Андонив
* Илинденска епопеја II /Ангел Динев
Ред 136 ⟶ 149:
'''''левата страна срцето.'''''
==Споменици==
-Во центарот на Демир Капија има спомен-биста на војводата Пешо Самарџиев.
-Исто така во селото Чифликот близу Демир Капија ома спомен-плоча на Пешо Самарџиев. Изградена од страна на здружението на боречката организација од Неготино.
| |||