Бран: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Нема опис на уредувањето
Ред 1:
[[FileПодатотека:2006-01-14 Surface waves.jpg|thumbмини|rightдесно|300px300п|[[површински бран|Површински бранови]] во [[вода]]]]
 
'''Бран''' — нарушување или треперење кое се движи низ материјата или просторот, придружено со пренос на енергија. '''Брановото движење''' ја пренесува [[енергијата]] од една точка до друга, најчесто со непостојано поместување на честичките на средината, односно без пренос на маса. Тие се состојат од [[треперење(физика)|треперења]] или вибрации околу една иста местоположба. Брановите се опишани со бранова равенка која покажува како нарушувањето се распределува со текот на времето. Математичкиот запис на оваа равенка се менува во зависност од видот на бранот.
Ред 30:
Да се замисли дека [[трансферзен бран]] (кој може да биде [[пулс (физика)|пулс]]) на жица (средина). Да се претпостави дека жицата има една просторна димензија. да се претпостави дека истиот бран се движи
 
[[FileПодатотека:Nonsinusoidal wavelength.JPG|thumbмини|rightдесно|200 px200п|Брановата должина ''λ'', може да се измери помеѓу кои и да се две точки на брановата форма]]
 
*во просторната насока <math>x</math>. Пример, нека позитивнота насока <math>x</math> биде од десната страна, а негативната насока на <math>x</math> нека биде на лево.
Ред 69:
===Замав и модулација===
 
[[FileПодатотека:Wave packet.svg|rightмини|thumbдесно|Приказ на ''опколникот'' (споро променливата црвена крива) на замавно-модулиран бран. Брзо променливата сина крива е ''носечкиот'' бран, кој е под дејство на модулацијата.]]
 
{{Главна статија|Модулација ан замавот}}
Ред 169:
==Синусоидални бранови==
 
[[FileПодатотека:Simple harmonic motion animation.gif|thumbмини|rightдесно|Синусоидалните бранови се слични на [[едноставно хармониско движење]].]]
 
Математички, наједноставниот бран е (просторниот) едно димензионален [[синусен бран]] (или ''хармониски бран'' или ''синусоида'') со замав <math>u</math> опишан од равенката:
Ред 259:
{{Главна статија|Стоен бран|Звучна резонанса|Хелмхолцов резонатор|Цевка на оргула}}
 
[[FileПодатотека:Standing wave.gif|thumbмини|rightдесно|300px|Стоен бран во статична средина. Со црвените точки се претставени брановите [[јазли (физика)|јазли]]]]
 
Стоен бран, исто така познат и под името ''статичен бран'', е бран кој останува во постојана позиција. Оваа појава се случува бидејќи средината се поместува во спротивна насока од бранот, или може да настане во статична средина како резултат на [[интерференција (браново движење)|интерференција]] меѓу два бранови кои патуваат во спротивни насоки.
Ред 273:
==Физички особености==
 
[[FileПодатотека:Light dispersion of a mercury-vapor lamp with a flint glass prism IPNr°0125.jpg|thumbмини|rightдесно|uprightисправено|Светлински зрак кој поседува одбивање, прекршување, пренос и распрскување кога бранот минува низ призма]]
 
Брановите најчесто се под влијание на бројни ситуации, како на пример:
Ред 306:
{{Главна статија|прекршување}}
 
[[FileПодатотека:Wave refraction.gif|thumbмини|right|200 pxдесно|Синусоидален бран кој се движи низ средина со мала бранова брзина под агол, со што се опишува намалувањето на брановата должина и следствената промена на насоката (прекршување).]]
 
Прекршувањето е појавата кога бранот ја менува сопственат брзина. Математички, со ова се означува големината на промената на [[фазна брзина|фазната брзина]]. Најчесто, прекршувањето се случува кога бранот минува од една [[преносна средина|средина]] во друга. Големината на прекршувањето на бранот низ материјалот е определена со [[показателот на прекршување|показателот на прекршувањето]] на материјалот. Насоките на упадниот и прекршениот зрак се поврзани со показателите на прекршувањето на материјалите преку [[Снелов закон|Снеловиот закон]].
Ред 318:
{{Главна статија|Поларизација (бранови)}}
 
[[FileПодатотека:Circular.Polarization.Circularly.Polarized.Light Circular.Polarizer Creating.Left.Handed.Helix.View mk.svg|thumbмини|leftлево]]
 
Еден бран е поларизиран ако трепери во една насока на рамнината. Бранот може да се поларизира со употреба ан поларизациони филтри. поларизацијата на трансферзалните бранови ја опишува насоката на треперењето на рамнината нормална на насоката на движењето.
Ред 326:
===Распрскување===
 
[[FileПодатотека:Light dispersion conceptual waves.gif|thumbмини|rightдесно|270 px270п|Шематски приказ на распрскувањето на светлината низ призма. Притиснете на сликата за да ја погледнете анимацијата.]]
 
{{Main|Распрскување (оптика)|Распрснување (водени бранови)}}
Ред 361:
 
===Водни бранови===
[[FileПодатотека:Shallow water wave.gif|thumbмини]]
 
{{Главна статија|ВодниВоден брановибран}}
 
* [[браноподражавач|брановите]] на површината на барата се всушност збир од трансферзални и лонгитудинални бранови, затоа, точките на површината следат орбитална патека.
Ред 374:
 
===Надзвучни бранови===
[[FileПодатотека:Transonico-enmk.svg|thimb|right|300 px300п|Создавање на надзвучен бран од страна на леталото.]]
 
{{Главна статија|Надзвучен бран}}
Ред 392:
 
==Електромагнетни бранови==
[[FileПодатотека:Onde electromagnétique.png|thumbмини|rightдесно|200 px200п]]
 
{{Главна статија|Електромагнетно зрачење|Електромагнетен спектар}}
Ред 405:
[[Шредингерова равенка|Шредингеровата равенка]] го опишува брановото однесување на честичките во [[квантна мрханика|квантната механика]]. Решенијата на оваа равенка се [[бранова функција|бранови функции]] со кои може да се опише густината на веројатноста за определена честичка.
 
[[FileПодатотека:Wave packet (dispersion).gif|thumbмини|Бранов пакет во движење, општо, ''обиколникот'' на брановиот пакет се движи со различна брзина отколку составните бранови.<ref name=Fromhold>{{cite book |title = Quantum Mechanics for Applied Physics and Engineering |author = A. T. Fromhold |chapter = Wave packet solutions |pages = 59 ''ff'' |quote = (p. 61) ...the individual waves move more slowly than the packet and therefore pass back through the packet as it advances |url = http://books.google.com/?id=3SOwc6npkIwC&pg=PA59 |isbn = 0-486-66741-3 |publisher = Courier Dover Publications |year = 1991 |edition = Reprint of Academic Press 1981 }}</ref>]]
 
===де Бројеви бранови===
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Бран