Минхен: Разлика помеѓу преработките

Современиот Минхен е финансиски и издавачки центар и често е рангиран за најдобра дестинација за миграција и иселеничкаиселеничко локацијаместо за живеење. Минхен го постигна 7-мото место во често цитираната ранг-листа за најдобар квалитет на живот Мерсер во 2010<ref>{{цитирана веб страница|url=http://www.citymayors.com/features/quality_survey.html |title=Најдобри градови во светот (Мерсер) |publisher=Град Минхен |date= |accessdate=2011-04-07}}</ref>. За економски и социјални иновации, градот беше рангиран 15-ти на глобално ниво од 289 градови во 2010 и 5-ти во Германија<ref>{{цитирана веб страница|author=&nbsp;Print! &nbsp;Email! Author: 2thinknow |url=http://www.innovation-cities.com/innovation-cities-top-100-index-top-cities/ |title=Иноваторски градови Топ 100 Индекс &#124; 2010 &#124; Иноваторски градови - Програма, аналитички извештаи, ранг-индекси, податоци за одредници, работилници |publisher=Innovation-cities.com |date=2010-09-01 |accessdate=2011-04-07}}</ref>. Во 2010, Минхен беше рангиран како 5-ти најдобар град за живеење од Монокл<ref>{{цитирана веб страница|url=http://worldnews.hometips4u.com/worlds-most-livable-cities-monocle-magazine-quality-of-life-survey-photos |title=hometips4u.com |publisher=Worldnews.hometips4u.com |date= |accessdate=2011-04-07}}</ref>.

Речиси две децении подоцна во 1175 година Минхен официјално добил статус на град и е утврден со крепост. Во 1180, со судењето на Хенри Лавот, [[Отон I]] станува војвода на Баварија и Минхен преминал во рацете на [[Римокатоличка надбискупијаархиепископија на Минхен и Фрајзинг|бискупот на Фрајзинг]]. Наследниците на Ото, [[династија Вителсбах|династијата Вителсбах]] ќе управуваат со Баварија до 1918 год. Во 1240, самиот Минхен бил предаден на управување на [[Отон II]], а во 1255 год, кога Војводството Баварија се поделило на два дела, Минхен станал резиденцијата на војводата на [[Горна Баварија]].

Кога Баварија во 1506 год. повторно се обединува, Минхен станува главен град на Баварија. Уметноста и политиката се под особено влијание на кралскиот двор (види [[Орландо ди Ласо]], [[Хенрих Шиц]], а подоцна и [[Моцарт]] и [[Рихард Вагнер]]). Во XVI век Минхен бил центар на германската [[контрареформација]] како и на [[ренесансн]]ата уметност. По наредба на војводата [[Вилхелм V, Војвода на Баварија|Вилхелм V]] е изградена језуитската црква [[Црква Свети Михаил (Минхен)|Св. Михаил]] (''Michaelskirche''), која подоцна станува центар на контра реформацијата. Тој исто така ја гради и пиварата «Hofbräuhaus»„Hofbräuhaus“, која во 1589 год. произведува темно пиво. [[Католичка лига|Католичката лига]] е основана во Минхен во 1609 год. За време на [[Триесет годишна војна|Триесет годишната војна]] во 1623 год. Минхен станува избирачко седиште, кога [[Максимилијан I, избран војвода на Баварија|Максимилијан I, војводата на Баварија]] се здобил со власт со изгласувањено, но во 1632 градот бил окупиран од [[Густав II Адолф|Густав II Адолф од Шведска]]. Една третина од населението умира во 1634 и 1635 год. кога градот го зафаќа [[бубонска чума]]. Под управа на баварските избирачи Минхен бил важен центар во времето на барокот, кој секако страдал под окупацијата на [[Хабсбуршка династија|Хабсбурзите]] во 1704 год и 1742 год.

Во 1806 год. градот станал престолнина на новото [[Кралство Баварија]], со покраински парламент (''[[Ландтаг|Landtag]]'') и новата [[НадбискупијаМингенско-фрајзиншка на Минхен и Фреисингархиепископија]], која се наога во градот. Дваесет години подоцна покраинскиот универзитет [[Универзитет Лудвиг Максимилијан - Минхен|Лудвиг Максимилијан]] се сели во Минхен. Поголемиот дел од префинетата архитектура на Минхен е овој период и е изградена во времето на првите три баварски кралеви. Подоцна годините на принцот-регент Леополд се забележани како години на силна уметничка и културна активност во Минхен. (како [[Франц вон Штук]] и [[Син јавач|Синиот јавач]])

Во 1923 год. Хитлер и неговите приврзаници, кои во тоа време биле најбројни во Минхен, извршиле државен удар «„[[Хитлер-пуч]]»“ (германски: Hitlerputsch или Hitler-Ludendorff-Putsch), во обид да ја соборат [[Вајмарска република|Вајмарската република]] и да добијат моќ. Овој обид бил неуспешен и резултирал со апсење на Хитлер, времено онеспособување на [[Нацистичка партија|Нацистичката партија]], која во суштина и не била позната надвор од Минхен.

Минхен уште еднаш ќе стане упориште на нацистите, кога националсоцијалистите ќе ја преземат власта во Германија во 1933 година. Националсоцијалистичка германска работничка партија (германски: Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei НСДАП) прво го создава [[Концентрационен логор|концентрациониот логор]] во [[Дахау]], 16 км северозападно од градот. Поради важноста да се зголеми свеста за националсоцијализмот, Минхен е сметан за главен град на Движењето («[[Hauptstadt der Bewegung»]]). Седиштата на [[Националсоцијалистичка германска работничка партија|НСДАП]] биле во Минхен и повеќето административни згради («''Führerbauten»'') биле изградени во близината на плоштадот [[Кенигсплац, (Минхен)|Кенигсплац]] («''Königsplatz»''). Некои од нив се зачувани и до денес.

Минхен бил база и на движењето «„[[Бела роза]]»“, група на студенти која организирала движење на отпор во периодот од јуни 1942 год до февруари 1943 год. Најактивните членови биле уапсени и изведени пред суд, поради пуштање на летоци во универзитетот «„[[Минхенски универзитет|Лудвиг Максимилијан]]»“. Тоа биле Ханс и Софи Шол.

Во 1972 година Минхен е домаќин на [[Летни олимписки игри 1972|Летните олимписки игри]], при што [[израел]]ски атлетичари биле убиени од [[Палестинци|палестински]] терористи во [[Минхенски масакар|масакрот во Минхен]], кога одделни членови на терористичката група «„[[Црн септември]]»“ како заложници замале членови на израелскиот олимписки тим.

Поголемиот дел од жителите на Минхен имаат висок стандард на живеење. «Mercer„Mercer HR Consulting»Consulting“ постојано го рангира Минхен како еден од 10-те топ градови со највисок квалитет на живот во светот и според анкетата во 2007 год. Минхен се наоѓа на 8-то место.<ref>[http://www.mercerhr.com/summary.jhtml?idContent=1128060 2007 survey] Mercer Human Resource Consulting</ref> Истата компанија, исто така, го рангира Минхен и како 39-от најскап град за живеење и најскапиот град во Германија.<ref>[http://www.mercerhr.com/costofliving 2007 Cost of Living Report Munich] Mercer Human Resource Consulting</ref> Минхен има доста успешна економија, предводена од информатичката технологија, биотехнологија и издавателството. Загаденоста на животната средина е релативно ниска, [[2006|иако од 2006]] градскиот совет е доста загрижен за нивото на загаденост особено во деловите од градот каде што се главните автопати. Со стапувањето насила легислативата на ЕУ за концентрацијата на загаденоста во воздухот, организациите за заштита на животната средина како «„[[Гринпис]]»“ упорно протестираат со цел градскиот совет и владата на покраината да заземе посериозен став во врска со загадувањето.

Криминалната стапка во Минхен денес е многу пониска во однос на останатите големи градови во Германија, како [[Хамбург]] или [[Берлин]].<ref>[http://www.stern.de/politik/panorama/index.html?id=558354&nv=rss Report in Stern magazine (German)]</ref> Високиот стандард на живеење и беѕбедноста се причина што од страна на жителите со англиски мајчин јазик е наречен «Toytown»„Toytown“. Минхен е наречен и «Millionendorf»„Millionendorf“ од страна на Германците, што значи «село„село соод милион жители»жители“.

Како главен град на Слободната покраина Баварија Минхен е значаен политички центар во Германија и во него е и седиштето на [[Баварски Ландтаг|Баварскиот покраински парламент]], Покраинската канцеларија («''Staatskanzlei»'') и сите покраински министерства и целата администрација.

Во 2003, Минхен одлучи постепено да се префрлуваат 14.000 компјутерисметачи на [[слободна програмска опрема|слободен софтвер]]. Развиван е на Дебиан основа на Линукс, наречен ЛиМукс.<ref>{{Цитирана веб страница|last=Марсон |first=Ингрид |url=http://news.zdnet.co.uk/0,39020330,39195204,00.htm |title=Минхен го одбра својот Линукс модел |publisher=News.zdnet.co.uk |date=2005-04-15 |accessdate=2010-04-14}}</ref>

Со административна реформа од 1992 година, Минхен е поделен на 25 [[реон (градска поделба)|општини]] («''Stadtbezirke»'').

[[Податотека:Rathaus and Marienplatz from Peterskirche - August 2006.jpg|thumb|250px|Новата општина и [[Мариенплац]] («''Marienplatz»'')]]

Градот е интересен спој од историски згради и современа архитектура која импресионира, бидејќи по војната Минхен ги обновува руините од историските знаменитости, но истовремено и создава нови ремек-дела во архитектурата. Една студија спроведена за «„[[National Geographic Traveler]]»“ од Центарот на здружението за одржлив развој, избраа повеќе од 100 историски места во целиот свет и Минхен е на 30-тото место како најдобра дестинација.<ref>{{Цитирана веб страница|url=http://traveler.nationalgeographic.com/2008/11/historic-destinations-rated/list-text |title=Најдобри 100 историски места низ светот|publisher=Traveler.nationalgeographic.com |date= |accessdate=2010-04-14}}</ref>

Во центарот на градот е ''[[Мариенплац]]'', голем отворен плоштад именуван според [[Маријански столб|столбот]], кој е во центарот на плоштадот и близу кој се наоѓаат [[Стара градски дом (Минхен)|Стариот]] и [[Нов градски дом (Минхен)|Новиот градски дом]] ([[ратхаус]]). На кулата на Новиот градски дом е познатото ѕвонење на камбаните («''Rathaus-Glockenspiel»''). Три порти од разрушените средновековни тврдини се зачувани до денес: [''„[Изартор]]''“ («''Isartor»''), на исток, ''„[[Зендлингертор]]''“ («''Sendlinger Tor»'') на југ и „Карлстор“ (''КарлсторKarlstor'' («Karlstor») на запад од центарот на градот. Карлстор (кој бил тотално разурнат ѕа време на Втората светска војна) води до [[Карлсплац (Штахус)|Штахус]], голем плоштад на кој се наоѓа [[Судска палата (Минхен)|Палатата на правдата]] ''(«Justizpalast»'') и голема фонтана.

[[Црква Свети Петар (Минхен)|Црквата Свети Петар]] («''Peterskirche»'') во близина на Мариенплац е најстарата црква во центарот на градот. Изградена е во [[Романескна архитектура|романескин архитектурен стил]] и во неа биле сместени монасите уште пред официјалното основање на градот во 1158 год. Во близина на Св. Петар е и Црквата на Светиот духДух («''Heiliggeistkirche»'') изградена во готски стил, која подоцна од 1724 година била претворена во барокен стил и истата гледа кон [[ВиктуалиенмарктВиктуалинмаркт]] («''Viktualienmarkt»''), најпознатиот пазар во Минхен.

''[[Богородична црква (Минхен)|Богородичната црква]]'' (Фрауенкирхе) е најпознатата градба во центарот на градот и служи како [[катедрала]] на [[НадбискупијаМинхенско-фрајзиншка Минхен и Фрајзингархиепископија|Надбискупијата на Минхен иМинхенско-франзиншката Фрајзингархиепископија]]. Во близина е и ''[[Црква Свети Михаел|црквата Свети Михаел]]'' («''Michaelskirche»''), која е и најголемата [[ренесанса|ренесансна]] црква северно од Алпите, додека пак ''[[Театинеркирхе]]'' («''Theatinerkirche»'') е [[базилика]] од доцниот италијански барок и истата имала оргомно влијание на јужно германската [[барок]]на архитектура. Таков пример е [[Одеонсплац]] ("Odeonsplatz"). Други барокни цркви во центарот на градот кои вредат да се видат се ''[[Биргерзалкирхе (Минхен)|Биргерзалкирхе]]'', ''[[Салваторкирхе (Минхен)|Салваторкирхе]]'', ''[[Црква Свети Троица (Минхен)|Црква Свети Троица]]'', ''[[Свети Ана Даменстифтскирхе (Минхен)|Свети Ана Даменстифскирхе]]'' и ''[[Свети Ана во Лел]]'', првата [[рококо]]-црква во Баварија. ''[[Азамкирхе (Минхен)|Црквата Азам]]'' е помогната и изградена од браќата Азам, пионери уметници во рококо периодот.

Големиот ''[[Минхенски резиденција|резиденциски комплекс]]'' (започнат во 1385 година) се наоѓа на крајот на стариот град се смета за еден од најзабележителните музеи за внатрешен дизајн. Покрај многуте проширувања, во него е и трезорот како и прекрасниот театар во рококо стил «Cuvilliés»„Cuvilliés“. Веднаш до неокласичната опера на резиденцијата изграден е ''[[Национален театар Минхен|Националниот театар]]''. Во Минхен сѐ уште постојат дворци во барокен и неокласичен стил, такви се дворецот Порција, дворецот Прејзинг, дворецот Холнштајн и дворецот Принц-Карл. Сите дворци се наоѓаат во близина на резиденцијата, како и Стариот дворец, («''Alte Hof»'') средновековниот дворец кој бил првата резиденција на кнезовите Вителсбах во Минхен.

[[Податотека:Ludwigstraße, München.jpg|left|thumb|250px|Улица «„[[Лудвигштрасе]]»“]]

Неокласичната авенија ''„[[Бринерштрасе]]''“ («''Briennerstraße»''), која започнува од [[Одеонсплац]] («''Odeonsplatz»'') северниот дел на стариот град, во близина на Резиденцијата, се протега од исток кон запад и завршува на импресивниот ''„[[Кенигсплац]]''“ («''Königsplatz»''), каде забележлив е [[дорски стил|дорскиот стил]] кај Пропилен — («''Propyläen»''), [[јонски стил|јонскиот стил]] кај Глипотеката («''Glyptothek»'') и [[коринтски стил|коринтскиот стил]] кај Покраинскиот музеј на класична ументност. Околината околу Кенигсплац е т.н. уметничка област во која се наоѓаат многу галерии и музеи.

Двата големи дворца во барокен стил во Нимфенбург и Обершлајсхајм сведочат за кралското минато на Баварија. [[Дворец Нимфенбург|Дворецот Нимфенбург]] (''Schloss Nymphenburg'') е 6 км северозападно од центарот на Минхен и опкружен е со прекрасни паркови и зеленило и се смета за една од најубавите кралски резиденции во Европа. Северозападно од него, на околу 2 км се наоѓа дворецот [[Замок Блутенбург|Блутенбург]] («Schloss Blutenburg»), стара резиденција на војводите со црква од доцниот готски период. [[Дворец Фирстенрид|Дворецот Фирстенрид]] («Schloss Fürstenried»), барокен дворец сличен на дворецот Нимфенбург, но значително помал, бил изграден во истото време само во југозападниот дел на Минхен. Вториот по големина барокен дворец е [[Дворец Шлајсхајм|дворецот Шлајсхајм]] («Schloss Schleißheim»), кој се наоѓа во [[Обершлајсхајм]], периферна населба од градот, и овој комплекс има три посебни резиденции: стариот дворец Шлајсхајм («Altes Schloss Schleißheim»), новиот дворец Шлајсхајм («Neues Schloss Schleißheim») и дворецот Лустхајм («Schloss Lustheim»). Поголемиот дел од нив се користат како музеи или уметнички галерии. Поставката за авијација на [[Германски музеј (Минхен)|Германскиот музеј]] («''Deutsches Museum»'') е во близина на дворците.

Црквата Св. Михаил во Берг на Лајм можеби е најзначајната црква надвор од центарот на градот. Повекето населби имаат месни цркви кои потекнуваат уште од средновековието, таков пример е познатата црква за аџилак во Минхен, Св. Мари во Рамерсдорф. Најстарата црква во Минхен е црквата Св. Крст во Фротманинг во близина на Алијанс Арена и е позната по своите романескини фрески. Особено во неговите предградија, Минхен е богат со разновидна и интересна соврмена архитектура. Со мала нишка на културна свест во Минхен постојат строги правила во однос на висината на зградите и објектите кои на одреден начин ја ограничуваат изградбата на [[облакодер]]и во Минхен, сè со цел да се задржи погледот кон Алпите. Највисоките објекти се изградени во северниот дел од градот и многу од нив се преставништва на различни банки, хотели и големи компании («HypoVereinsbank»„HypoVereinsbank“, «BMW»„BMW“, «Hilton»„Hilton“ и др.). Во јужниот дел и во центарот на градот има уште неколку забележителни архитектурни дела, но сепак најголемата знаменитост на модерен Минхен се спортските стадиони по повод Олимписките игри во 1972 год.

Минхен се смета за зелен град кој има многу паркови. ''[[Англиска градина|Англиската градина]]'', во близина на центарот на градот со површина од 3,7 км² (поголема од Централ парк во Њујорк), е еден од најголемите урбани јавни паркови во светот и има и [[Нудизам|нудистички]] дел, патеки за џогирање и патеки на пешачење. Паркот бил проектиран и изведен од страна на [[Бенџамин Томпсон]], гроф од Румфорд, Американец, и служел како место за работа и задоволство за скитниците и бездомниците. Денес, тој е посебен парк во кој има пивска градина за пиво («''Biergarten»'') и кинеска пагода.

Други големи зелени површини се современиот Олимпијапарк, Западниот парк како и парковите од дворците Нимфенбург (заедно со ботаничката градина на север) и Шлајсхајм. Најстариот парк на градот е Хофгартен, во близина на резиденцијата и датира уште од XVI век. Најпознатиот парк по големата градина за пиво во градот е поранешната кралска Хиршгартен («Hirschgarten») создадена во 1780 год. за елени кои и до ден денес живеат таму.

Зоолошката градина («''Tierpark Hellabrunn»'') е во близина на островот Флаухер на Исар, јужно од центарот на градот. Друг парк кој вреди да се спомене е источниот парк, кој се наоѓа во областа Перлах-Рамерсдорф во кој е и еден од најголемите базени во Минхен.

[[Германски музеј|Германскиот музеј]] («''Deutsches Museum»'') се наоѓа на островот на реката Изар и е еден од најстарите и најголемите научни музеи во светот. Три неупотребени изложбени згради се претворетни во МузејТранспортен на транспортмузеј («''Verkehrsmuseum»'') во којшто е сместена колекцијата на патен транспорт на Германскиот музеј. Поставката со воздушен сообраќај на Германскиот музеј се наоѓа во блискиот Шлајсхајм. Многу музеи, расеани низ Минхен (некои од нив и како јавни колекции на универзитетот «Лудвиг„Лудвиг Максимилијан»Максимилијан“) ја претставуваат огромната покраинска колекција на [[Палеонтолошки музеј Минхен|палеонтолошки]], [[Геологија|геолошки]], [[Минералогија|минералошки]], [[Зоолошка покраинска збирка Минхен|зоолошки]], ботанички и антрополошки примероци.

Во градот има неколку важни [[Музеј на уметност|уметнички галерии]] и повеќето се наоѓаат во [[уметничкаУметничко областподрачје (Минхен)|уметничкиотУметничкото делподрачје]] («''Kunstareal»''), кој ги вклучува [[Стара ликовна галерија (Минхен)|Старата ликовна галерија]], [[Нова ликовна галерија (Минхен)|Новата ликовна галерија]], [[Современа ликовна галерија (Минхен)|Современата ликовна галерија]] (''Pinakothek der Moderne'') и музејот „Брандхорст“. Старата ликовна галерија има прилично монолитна структура и е скапоцен ковчек со дела од европските великани од XIV до XVIII век. Збирката го прикажува одбраниот вкус на фамилијата Вителсбах во рамките на четири века и е посредена на два пооделни спрата. Поголемата поставка ги вклучува делата на [[Албрехт Дирер]] «Автопортрет»„Автопортрет“, «Четирите„[[Четворицата апостоли»]]“, делата на, [[Рафаел]] «Света„Светото фамилија»Семејство“, «Мадона„Богородица Темпи»Темпи“ како и огромното двокатно делот на [[Петер Паул Рубенс]] «Денот на страшниот„Страшниот суд»Суд“. Оваа галерија е домот на најсевкупната збирка на делата на Рубенс во светот. Пред [[Прва светска војна|Првата светска војна]], групата на уметници «„[[Синиот јавач»]]“ била активна во Минхен. Многу од нивните дела може денес да се видат во Ленбаххаус («Lenbachhaus»). Во [[Глипотека (Минхен)|Глиптотеката]] и во Покраинската античка збирка се изложени значајни дела од грчката и римската уметност. Кралот Лудвиг I успеал да собере доста познати дела како „Медуза Ронданини“, «Фавн„Фаун Барберини»Барберини“ (Пијаниот сатир) како и статуи од храмот на Афаје на Егина (остров во Егејското Море) за својата Глиптотека. Египетскиот музеј кој се наоѓа во овој дел ја докомплетирува оваа уметничка област.

Друг дел од градот што е поврзан со уметноста е делот помеѓу центарот на градот и реката Изар. Покраинскиот етнолошки музеј на улицата «Максимилијан»„Максимилијан“ ја поседува втората по големина колекција на артифакти и предмети кои потекнуваат надвор од Европа, додека Баварскиот национален музеј и Баварската покраинска археолочка колекција се сметаат за едни од најважните уметнички и културни историски музеи во Европа. Во нивна близина е и галеријата Шак во која е поставено германското сликарство од XIX век.

Националниот театар, каде неколку опери на [[Рихард Вагнер]] ја имале својата премиера под потронажа на Лудвиг Втори од Баварија, е седиштето на Баварската опера и Баварскиот оркестар. Понатаму совремниот Резиденциски театар се издигнува во зградата во која пред Втората светска војна бил театарот „Cuvilliés“ и многу опери биле изведени тука, вклучувајќи ја и премиерата на «„[[Идоменео»]]“ од Моцарт во 1781 год. Театарот кој се наога на плоштадот Гертнерплац е Националниот балет и опера, а пак во театарот Принцрегентен е седиштето на Баварската драмска академија.

Минхенскиот театар («''Munich Kammerspiele»'') е најважниот театар на германски јазик во светот. По премиерите на Готхолд Ефриам Лесинг во 1775 год, многу познати писатели како Фридрих Хебел, Хенрик Ибсен и Хуго фон Хофманнштал ги имаат поставено своите претстави.

Доста проминентни писатели ги создавале своите дела во Минхен, собено во последниот век од постоењето на Баварското Кралство. Такви се Пау Хеисе, Макс Халбе, Раинер Марија Рилке и Франк Ведекинд. Градот во риодот пред Првата светска војна бил особено еконосмки и културно богат, со многу проминентни личности. Минхен и населбата Швабинг биле дом на многу уметници и писатели. Томас Ман, кој исто така живеел тука, во својот роман Гладиус Деи го опишал овој период како «светол„светол Минхен»Минхен“. Минхен останува центар на културниот живот за време и на Вајмарската Република и во тоа време Лион Лоихтвангер, Бертолт Брехт и Оскар Марија Граф биле доста плодни. Во 1919 год. е основано и Баварското филмско студио.

Минхен веќе бил значаен центар за ументичките кругови каде биле Карл Ротман, Ловис Цоринт, Вилхем фон Каулбах, Карл Шпицвег, Франц фон Ленбах, Франц вон Штук и Вилхем Лаибл, кога групата на уметници «„[[Синиот јавач»]]“ се основала во 1919год. во Минхен. Градот бил дом на многу уметници од оваа група како Паул Кле, Васили Кандински, Алексеј фон Јавленски, Габриеле Мунтер, Франц Марк, Аугуст Маке и Алфред Кубин.

Хофбројхаус («Hofbräuhaus»)е веројатно најпознатата пивница во светот и е во самиот центар на градот. Таа ја држи и втората по големина хала на Октоберфест, една од најголемите атракции во Минхен. Две недели Октоберфест привлекува милијони посетители кои ги посетуваат халите на познатите минхенски пивари и разните атракции во забавниот парк. Октоберфест за прв пат се одржува на 12-ти октомври 1810 год. во чест на одбележувањето на бракот на трононаследникот Лудвиг и принцезата Тереза фон Сахсен-Хилдбургхаусен. Фестивалот бил затворан со коњски трки и во следните неколку години трките продолжиле и со текот на годините се стигнува до она што денес се нарекува Октоберфест. И покај неговото име, фестивалот се одржува во септември и секогаш завршува на првата недела од месец октомври. Само доколку Денот на германското единствто — 3-ти октомври се паѓа во понеделник или вторник, тогаш Октоберфест трае и за време на празникот.

Белите колбаси («''Weißwürste»'') се најпознатион минхенски специјалитет. Традиционално белите колбаси се јадат до 11 часот — обичај кој потекнува уште од времето пред постоењето на ладилници. Овие колбаси најчесто се сервираат со сладок сенф и свежо печени и топли переци («pretzels»). [[Леберкес]] («Leberkäs»), баварско печено месо од колбас, најчесто се служи со салата од компир и е уште еден деликатес од регионот.

Најпознатата супа во регионот е супата «Leberknödel»„Леберкнедел“. Тоа е кнедла од леб, зачинета со џигер и кромид.

«''Schweinebraten»'' и «''Schweinshaxe»'' (свинско печено месо и бут) заедно со кнедла од компир или од бел леб и со кисела зелка се сервираат често за ручек или за вечера.

Осебено омилен десерт на баварците е штрудлата од јаболка («''Apfelstrudel»'') која се служи со сос од ванила.

Доста од типичните специјалитети се служат ладни во градините сопивските пивоградини. «Obatzda»Обацда е типична баварски ужина од сирење која често се служи покрај пивото. Рецептот е следен : Сирење со мувла Камемберт, сецкан кромид и лута пиперка, понекогаш и путер. Сето тоа измешано е одличен додаток за пивото во градините. Често на листата со порачки е и Radi, црвена ротквица исечена на тенки парчиња и посолена, како и минхенската салата од колбаси «''Wurstsalat»'', салата од рендан колбас, мариниран во оцет и зејтин, кромид и селена салата. Уште една класика помеѓу специјалитетите е и хендл («Hendl»), половинка пиле на ражен.

Мас («Maß») е мерка за пиво и означува 1 литар, додека [[радлер («Radler»)]] е мешавина од пиво и лимонада.

Минхен е познат по своите пивари и пченичното пиво ВасбирВајсбир («''Weißbier»'') е специјалитет од Баварија. Светлото [[пиво]] («Helles»„Helles“) има прозирна златна боја и е најпоралуваното пиво во Минхен иако не е со толку долга традиција, создадено е во 1895 год. Светлото пиво речиси го има одамна надминато минхенското темно пиво («''Dunkles»''), кое својата темна боја ја добива од изгорениот малц и својата популарност ја имало во XIX век. Силното пиво («''Starkbier»'') е најсилното пиво во Минхен и содржи 6-9 проценти алкохол. Ова пиво е особено популарно за време на фестивалот на силното пиво («''Starkbierzeit»'') кое почнува пред или по Св. Јосеф , 19-ти март. Постојат околу 20 градини за пиво, четири од нив се наоѓаат во Англиската градина, а најголемата е во Хиршгартен (Hirschgarten).

ВиктуалиенмарктВиктуалинмаркт («''Viktualienmarkt»'') е најпопуларниот пазар за свежа храна и деликатеси. За време на карневалот во Минхен, стар обичај е танцот на жените кои што продаваат на пазарот, облечени во смешни костуми.

Ноќниот живот во Михнен постојано се развива и денес постојат преку 6000 лиценцирани локали во градот, особено во Швабинг, кој сѐ уште важи како главна населба на студентите и уметниците. Некои од нив се и туристички атракции како Хофбраухаус («''Hofbräuhaus»''), најстарата пивара во Минхен, која се наоѓа во цантаротцентарот на градот,. Култфабрик и Опримолверке («Kultfabrik» и «Optimolwerke»)— поранешните индустриски центри денес се претворени во барови и дискотеки.

Минхен е еден од најважните центри за научно истражување со долга листа на нобеловци, почнувајќи од Вилијам Конрад Ренген во 1901 год, па се до Теодор Хенш во 2005 год. Минхен е и духовен центар уште од времето на кралот Лудвиг IV кога философите како Михаил од Ценса, Марцилиуз од Падова и Вилијам од Окхам биле штитеници во кралскиот дворец. Двата универзитети, «Лудвиг„Лудвиг Максимилијан»Максимилијан“ (ЛМУ) и Техничкиот универзитет (ТУ или ТУМ) ја носат титулата еилитни уиверзитети и се избрани од страна на комитетот за избор, кои се состои од академци и членови на Министерството за образование и истражување на Федеративна република Германија. Само двата универзитета во Минхен и Техничкиот универзитет во Карлсруе уште во 2006 год.ја носат титулата елитни универзитети во Германија и во нив се инвестирани милиони евра.

Друштвото «„[[Макс Планк»]]“ е германска независна непрофитна организација ја истражување со главно седиште во Минхен. Следните институти се наогаат во Минхен и неговата околина.

* «Макс Планк» Институт за астрофизика „Макс Планк“, Гаршинг

* «Макс Планк» Институт за биохемија „Макс Планк“, Мартинсрид

* «Макс Планк» Институт за вонземвонземска физика „Макс Планк“ , Гаршинг

* «Макс Планк» Институт за странско и меѓународно социјално право „Макс Планк“, Минхен

* «Макс Планк» Институт за интелектуална сопственост, конкуренција и даночно право „Макс Планк“, Минхен

* «Макс Планк» Институт за неуробиологија „Макс Планк“, Мартинсрид

* «Макс Планк» Институт за орнитологија „Макс Планк“, Андехс-Ерлинг, (Биолошки ритам и однесување), Радолфцел, (Репродуктивна биологијаибиологија однесувањеи поведение)

* «Макс Планк» Институт за физика „Макс Планк“ (Институт «Вернер„Вернер Хаизенберг»Хаизенберг“), Минхен

* «Макс Планк» Институт за плазмаплазмена физика „Макс Планк“, Гаршинг и Граигсвалд

* «Макс Планк» Институт за психијатрија „Макс Планк“, Минхен

* «Макс Планк» Институт за психолошкопсихолошки истражувања „Макс Планк“, Минхен

* «Макс Планк» Институт за квантна оптика „Макс Планк“, Гархинг

* Институт «Фрауенхофер»„Фрауенхофер“

Минхен е со најсилна економија од сите градови во Германија,<ref>[http://www.icm-muenchen.de/en/Home/cn/kongressstadt/daten_fakten] Study conducted by INSM (New Social Market Economy Initiative) and WirtschaftsWoche magazine</ref> како и најниска стапка на невработеост (5,6 %) од сите германски градови со над милион жители (останатите два се Берлин и Хамбург).<ref>[http://www.pub.arbeitsamt.de/hst/services/statistik/000000/html/start/karten/aloq_kreis_226.html] Bundesagentur für Arbeit (Federal agency for work)</ref> Градот исто така е и главниот економски центар на јужна Германија. Иницијативата «Нови„Нови социјални и пазрни економии»економии“ и списанието «''WirtschaftsWoche»'' во јуни 2006 год. за трет пат го наградуваат Минхен со првото место во своите анализи и истражувања. Во февруари 2005 год. списанието «Capital»„Capital“ го рангира Минхен од шест германски градови на прво место според економските перспективи за преиодпериодот од 2002—20112002 до 2011 година. Минхен се смета за светски град и тука се главните централи на «Siemens„Siemens AG»AG“ (електроника), «BMW»„BMW“ (автомобили), «MAN„MAN AG»AG“ (камиони, инжинерство), «Linde»„Linde“ (гас), «Allianz»„Allianz“ (осигурување) и «Munich„Munich Re»Re“ (реосигурување). Меѓу германските гардови со над 500.000 жители, Минхен е со највисока куповна моќ (26,.648 € запо жител за 2007 год.).<ref>[http://www.just4business.eu/2007/07/in-hesse-the-purchasing-power-is-highest-in-germany/] Germany, statistics, studies, consumers</ref> Во 2006 год. платата на еден физички работник во просек изнесуваше 18,62€ на час.<ref>Landeshauptstadt München, Direktorium, Statistisches Amt: Statistisches Jahrbuch 2007, page 206 (Statistical Yearbook of the City of Munich 2007)</ref>

Минхен е центар на биотехнологија, софтверна индустрија и други индустрии. Тој исто така е и градот во кој се наоѓаат централите на многу други големи компании како што е производителот на авиони «MTU„MTU Aero Engines»Engines“, потоа вселенскиот и одбранбен концерн «EADS»„EADS“ (со седиште во предградието на Отобрун), производителот на шприц-вбризгувачки машини «Krauss„Krauss-Maffei»Maffei“, камера и осветлување «Arri»„Arri“, производителот на електронски елементи и микро процесори[[микрообработувач]]и «Infineon„Infineon Technologies»Technologies“ (со седиште во предградието на НоибибергНојбиберг), производителот на чипови «Qimonda»„Qimonda“, како и германските преставништва на многу странски компаниипретпријатија како «Precision„Precision Plus»Plus“, «McDonald’s»„McDonald’s“ и «Microsoft»„Microsoft“.

Минхен е и значителен финансиски центар (веднаш по Франкфурт) и е дом на «HypoVereinsbank»„HypoVereinsbank“ и «„Bayerische Bayerische Landesbank»Landesbank“. Во областа на осигурувањето Минхен е на прво место како дом на осигурителните компаниидруштва «Allianz»„Allianz“ и «Munich„Munich Re»Re“.

Минхен е и град со најголемо издаваштво<ref>{{цитирана веб страница| url=http://www.literaturhaus-muenchen.de/english/house/index.htm | title=Munich Literature House: About Us | dateformat=mdy | accessdate=February 17 2008}}</ref> и дом на "Süddeutsche Zeitung ", еден од најголемите дневни печатени весници во Германија. Во Минхен се наоѓа и најголемата јавна радиодифузна мрежа, ARD, најголемата приватна мрежа " Pro7-Sat1 Media AG " како и централата на една од најголемите идавачли куќи «Hubert„Hubert Burda Media»Media“.

«Баварија„Баварија филм»филм“, во предградието Гринвалд, е една од најголемите и најпознатите филмски продуцентски куќи.<ref>{{цитирана веб страница| url=http://www.bavaria-film.de/index.php?id=3 | title=Bavaria Film GmbH | dateformat=mdy | accessdate=February 17 2008}}</ref>

«„[[Lufthansa»]]“ својатасвоето второ седиште го има на меѓународниот аеродром «Франц„Франц ЈосефЈозеф Штраус»Штраус“ во Минхен, кој е и втор по големина аеродром во Германија, веднаш по Меѓународниот аеродром во Франкфурт.

Меѓународниот аеродром «Франц„Франц ЈосефЈозеф Штраус»Штраус“ во Минхен (IATA: MUC, ICAO: EDDM) е втор по фрекфентност во Германија, веднаш по Франкфурт, со околу 34 милиони патници годишно. Аеродроот се наоѓа 30 км североистолно од центарот на градот. Од главната железничка станица (Hauptbahnhof) до него може да се стигне со подземната железница на Минхен, линиите S8 источно и S1 западно од градот за околу 40-45 мин. Во Минхен било предвидено и дозволено да се пушти во употреба маглев[[магнетнолебдечки воз]] (скратено од магнетна левитацијамаглеб) наречен «Transrapid»„Transrapid“ кој достигнува брзина до 400км/час и со кој од главната железничка станица до аеродромот би се стигнувало за 10 мин, но во март 2008 год. целиот проект бил откажан поради големите трошоци. Подржувачите на пројектот «Transrapid»„Transrapid“ во 2007 год. ја основаат организацијата «Bayern„Bayern pro Rapid»Rapid“.

Аеродромот почнува со работа во 1992 год. како замена за дотогашниот главен аеродром, аеродромот «Минхен„Минхен-Рием»Рим“ (кој функционирал од 1939 год. до 1992 год.)

Баварската влада изјавила дека планира да го прошират и да го пуштат за коменцијална употреба малиот аеродром «Oberpfaffenhofen»„Oberpfaffenhofen“ кој е на северозапад од Минхен. На овие планови особено се противат жителите во околината на аеродромот.

Со својата популација од преку 2,6 милијони граѓани, Минхен и околината имаат еден од најшироките и најточните системи во светот, кој го вклучува метрото, подземната железница, трамвајите и автобусите. Овој систем го контролира Минхенската асоцијација за транспорт и тарифа («Münchner„Münchner Verkehrs- und Tarifverbund GmbH»GmbH“).

Главната железничка станица во Минхен е «(''Hauptbahnhof»'') се наоѓа во центарот на градот. Постојат уште две споредни во Пазинг («''Pasing»''), западно од центарот и Источна железничка станица («Ostbahnhof»„Ostbahnhof“) на исток. Овие трие се поврзани преку јавниот транспорт и се сметаат за важни транспортни центри.