Комптонов ефект: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
сНема опис на уредувањето
сНема опис на уредувањето
Ред 1:
{{Заемодејство светлина-материја}}
'''Комптонов ефект''' — појава на нееластично [[расејување (физика)|расејување]] на [[фотон]]и од слободна [[електричен набој|наелектризирана]] честичка, обично [[електрон]]. Покрај [[фотоелектричен ефект|фотоелектричниот ефект]] при кој [[гама-квант]]от ја предава целата своја [[енергија]] на атомот и престанува да постои, интеракцијатазаемодејството на гама -зрачењето со средината низ којашто минува може да доведе до [[расејување]] на гама-квантовите.<ref>{{cite journal|title=[[Нуклеарна Физика]], [[Смилја Конеска]], [[Доне Гершановски]] |year=1998|journal= [[Природно математички факултет]] [[Институт за физика]] стр.150-154}}</ref> Постојат два вида на расејување:
 
* без промена на [[бранова должина]] и
Ред 6:
 
== Вовед ==
Расејувањето на гама -зрачењето со големи бранови должини <math>\lambda</math> приближно еднаква на 0,1 нм се одвива без промена на брановата должина. Ова расејување е познато како класично или [[Томсоново расејување]] и се појавува кога енергијата на гама -зрачењето е помала од енергијата на сврзување на атомските [[електрон|електрони]]. Вториот вид расејување, со промена на брановата должина, се појавува кога енергијата на гама -зрачењето е поголема од енергијата на сврзување на атомските електрони и тоа толку поголема што електронот може да се смета за слободен.<ref>{{cite journal|title=[[Нуклеарна Физика]], [[Смилја Конеска]], [[Доне Гершановски]] |year=1998|journal= [[Природно математички факултет]] [[Институт за физика]] стр.150-154}}</ref>
 
Комптоновиот ефект епрв првпатго набљудуван од страна нанабљудувал [[Артур Комптон]] во 1923 г. во универзитетот Вашингтон во [[Сент Луис]] , а подоцна и потврден од страна на неговиот студент Ву Јоусјин. Во 1927 г. Комптон ја добива [[Нобелова награда за физика|Нобеловата награда]] за ова негово откритие.
 
Ефектот е важен од една едноставна причина бидејќи ни укажува дека светлината не може да се објасни само како [[бран |бранова]] појава. Тиомсоновото расејување, класичната теорија за [[електромагнетен бран]] расејан од наелектризирани [[честички]], не ја објаснува слабата промена во брановата должина. Со други зборови светлината мора де се однесува како да се сосотои од честички за да се објасни слабото расејување при Комптоновиот ефект. Комптоновиот експеримент ги убеди физичарите дека светлината може да се однесува како поток од честички (квантови) чија енергија е пропорционална на фреквенцијата.
Ред 116:
=== Комптоново Расејување ===
 
Комптоновот расејување има важна улога во [[радиобиологија|радиобиологијата]], на тој начин што зеамно дејството на гама -зраците и X-зраците со атомите во живите суштества наоѓа примена во [[радијациона терапија|радијационата терапија]].<ref>Кампхаузен KA, Лоренц Р.С [http://www.cancernetwork.com/cancer-management-11/chapter02/article/10165/1399960 ''Principles of Radiation Therapy''] Паздур Р, Вагман Л.Д, Кампхаузен KA, Хоскинс В.Џ (Eds) [http://www.cancernetwork.com/cancer-management-11/ ''Cancer Management: A Multidisciplinary Approach'']. 11 изд. 2008.</ref>
 
Комптоновото Расејување е важен метод во [[гама -спектроскопија|гама -спектроскопијата]] кои се забележани на т.н. [[Комптонов раб]], бидејќи некои од гама -зраците можат да минат незабележани од постоечките детектори. [[Комптонова супресија]] се користи за забележување на заскитаните гама -зраци со што се избегнува загадување на податоците од несаканите Комптонови расејувања.
 
== Наводи ==