Википедија

Милано: Разлика помеѓу преработките

Интерактивен преглед на историјата
[проверена преработка][проверена преработка]
← Постаро уредувањеПоново уредување →
Избришана содржина Додадена содржина
НагледноВикитекст
с Bot: Migrating 126 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q490 (translate me)
Нема опис на уредувањето
Ред 1:
{{Infobox Italian comune
| name = Милано
| official_name = ''Comune di Milano'' =
| native_name = ''Milano''
| nickname = ''Главен град на моралот на Италија''<ref name="britannica.com"/>
| image_skyline =
| image_skyline = 20110724 Milan Cathedral 5260.jpg
| imagesize = 270px300px
| image_alt =
| image_caption = Поглед на Миланската катедрала
| image_flag = Flag of Milan.svg
| image_shield = CoA Città di Milano.svg
| shield_alt =
| image_map =
| map_alt =
| map_caption =
| pushpin_label_position =
| pushpin_map_alt =
| latd = 45 | latm = 2728 |lats = 51 |latNS = N
| longd = 09 | longm = 11 |longs = 25 |longEW = E
| coordinates_type =
| coordinates_display = title
| coordinates_footnotes =
| region = [[Ломбардија]]
| province = [[Милано (покраина)|Милано]] (MI)
| frazioni =
| mayor_party = PdL[[Левица Екологија Слобода|SEL]]
| mayor = [[Џулијано Пизапија]]
| mayor = Летиција Морати
| established_title = Населен од [[Келти]]те
| area_footnotes =▼
| established_date = како [[Медиоланум]] [[цирка|околу]] 400 [[п.н.е.]]
| area_total_km2 = 183.77▼
▲| area_footnotes =
| population_footnotes = <ref>‘City’ population (i.e. that of the ''[[comune]]'' or municipality) from [http://demo.istat.it/bilmens2009gen/index.html=Monthly demographic balance: January–April 2009], [[Instituto Nazionale di Statistica|ISTAT]].</ref>
▲| area_total_km2 = 183181.7776
| population_total = 1308975▼
| population_footnotes = <ref name="Istat">{{нмс|title=Проценка за официјалното населние на Истат|url= http://demo.istat.it/bilmens2013gen/index.html|accessdate=14 октомври 2013}}</ref>
| population_urban = 4345000
▲| population_total = 13089751.295.723
| population_metro = 7400000
| population_as_of = 2830 февруариаприл 20102013
| pop_density_footnotes =
| population_demonym = Milanès
| elevation_footnotes =
| elevation_m = 120
| twin1 =
| twin1_country =
| saint = [[АмброзиоАмвросиј МиланскиМедиолански]]
| day = [[7 декември]]
| postal_code = 20100, 20121-2016220121–20162
| area_code = 02
| gdp_per capita = 175, 252 = $175.252
| website = {{officialОфицијална|http://www.comune.milano.it/}}
| footnotes =
}}
 
'''Милано''' ({{lang-it|Milano}}; [[Милански дијалект|милански]]: ''Milan'') е [[Градови во Италија|вториот најголем]] град во [[Италија]] и главен град на [[Региони во Италија|регионот]] [[Ломбардија]]. Самиот град има население од околу 1,35 милиони, додека неговата [[Милано (метрополитенска област)|урбана област]] е петта најголема во рамките на [[ЕУ]] и најголема во Италија со проценето население од околу 5,2 милиони.<ref name="Demographia">{{нмс|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf|title=Демографија Светски урбани области|format=PDF |accessdate=14 септември 2013}}</ref> Големото ширење на градот кое следеле по повоениот економски бум во 1950-тите и 1960-тите и растот на пространата урбана област, наведуваат дека градот има влијание и надвор од неговите административни граници, создавајќи метрополитенска област од седум<ref name="OECD">{{нмс|url=http://194.30.231.7/xtra/media/files/var/cities.pdf|format=PDF|title=Competitive Cities in the Global Economy|author=[[Организација за економска соработка и развој|ОЕЦД]]|accessdate=30 април 2009}}</ref> до девет<ref name="Expo 2015">{{нмс|url=http://en.expo2015.org/why-milan&TYPE=browse|title=EXPO 2015 Official Website – Milan, Italy|accessdate=26 мај 2012}}</ref> милиони луѓе. Според [[Евростат]], метрополитенската област има население од 8.071.271 луѓе во 2011.<ref>{{нмс|url= http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=met_pjanaggr3&lang=en|title=Eurostat - Data Explorer|publisher= Appsso.eurostat.ec.europa.eu|accessdate=14 септември 2013}}</ref> Таа се вбројува во т.н. ''[[Сина банана]]'', област во [[Европа]] со најмногу население и индустриска густина.<ref name="Gert"/>
'''Милано''' ([[италијански јазик|италијански]]: ''Milano'', од [[латински јазик|латинскиот]] назив: ''Mediolanum'', [[ломбардски јазик|ломбардски]]: ''Milán'') е еден од најголемите градови на [[Италија]] и се смета за главен град на [[северна Италија]]. Лоциран е во рамнината Ломбардија, во близина на реката [[По]]. Потесниот град (''Comune di Milano'') има околу 1.308.500 жители (2004). Населението на [[урбана зона|урбаната зона]] околу градот (''La Grande Milano''), што е всушност јадрото на [[Ломбардија]], е проценето на 4.280.820 жители. Милано е еден од најразвиените урбани центри во [[Европа]].
 
Милано бил основан од [[Келти]]те. Подоцна, градот бил освоен од Римјаните, станувајќи главен град на [[Западно римско царство|Западното римско царство]]. Во текот на [[Среден век|Средниот век]], Милано се развил како трговски и банкарски центар.<ref>{{Cite book
Општинските граници опфаќаат релативно мала површина, околу една осмина на таа од [[Рим]] поради тоа што урбаните центри во земјоделската [[Ломбардија]], историски, имаат висока густина на населеност.
| author= Luca Molà
Градската агломерација околу Милано вклучува и некои [[Швајцарија|швајцарски]] територии во јужниот кантон [[Тичино]]: ова не значи и административно единство.
| title=The Silk Industry of Renaissance Venice
| publisher= The Johns Hopkins University Press
| year=2000
| location= Baltimore
| page= 6
| isbn= 0-8018-6189-6}}</ref> Низ вековите бил освојуван и владеен од [[Прво француско царство|Франција]], [[Хабсбуршка Шпанија]] и [[Австриско царство|Австрија]], до 1859 кога градот конечно бил припоен од новото [[Кралство Италија]]. Во текот на раните 1900-тите, Милано ја предводел индустријализацијата на младата нација, станувајќи економски, социјален и политички центар. Лошо погоден од уништувањата во [[Втора светска војна|Втората светска војна]] и по суровата нацистичка окупација, градот станал главен центар на [[Италијанско движење на отпорот|италијанскиот отпор]].<ref name="Cooke">{{cite book|last=Cooke|first=Philip|title=Italian resistance writing : an anthology|year=1997|publisher=Manchester University Press|location=Manchester|isbn=0-7190-5172-X|page=20}}</ref> По војната, градот доживеал силен економски бум, привлекувајќи голем број на имигранти од руралната [[Јужна Италија]].<ref name="Ginsborg">{{cite book |last=Ginsborg|first=Paul|title=A history of contemporary Italy : society and politics, 1943 - 1988|year=2003|publisher=Palgrave Macmillan |location=New York|isbn=1-4039-6153-0|page=220}}</ref> Во текот на последните декади, Милано привлекува голем број на странски имигранти и денес повеќе од една шестина на неговото население е со странско потекло.<ref name="Istat"/>
 
Милано е главен индустриски, трговски и финансиски центар на Италија и водечки [[глобален град]].<ref>{{нмс|url= http://www.lboro.ac.uk/gawc/world2010t.html|title=GaWC – The World According to GaWC 2010|publisher=Lboro.ac.uk|date=14 септември 2011 |accessdate=10 јули 2012}}</ref> Во неговиот финансиски центар се наоѓа [[Италијанска берза|италијанската берза]] (''Borsa Italiana'') и седиштата на најголемиот дел на националните банки и компании. Градот е познат како еден од главните градови во светот на [[Модата во Милано|модата]]<ref>{{нмс|url=http://www.languagemonitor.com/fashion/|title=The Global Language Monitor » Fashion|publisher= Languagemonitor.com|accessdate=1 јуни 2011}}</ref> и дизајнот<ref>{{нмс|url=http://www.frogdesign.com/contact/milan.html-0|title=Милано, Италија|publisher=Frogdesign.com|accessdate=1 јуни 2011}}</ref>. Благодарение на неговите важни музеи, театри и знаменитости (вклучувајќи ја [[Миланска катедрала|Миланската катедрала]], петта најголема катедрала во светот и [[Санта Марија деле Грацие]], украсена со слики на [[Леонардо да Винчи]], дел од [[Светско наследство на УНЕСКО|светското културно наследство]]) Милано привлекува повеќе од два милиони посетители секоја година.<ref name="euromonitor.com"/> Во него се наоѓаат бројни институции и универзитети, со повеќе од 185.000 студенти во 2011, т.е. 11 проценти во целата земја.<ref name="University and research in Milan">{{нмс|url= http://www.provincia.milano.it/economia/en/saperne/milano_cifre/universita_ricerca/index.html|title=Универзитети и истражување во Милано|publisher=Покраина Милано|accessdate=4 ноември 2012}}</ref> Градот е исто така познат по неколку меѓународни настани и саеми, како што се Миланската модна недела и Саемот за мебел, најголем од таков вид во светот,<ref>{{нмс|url= http://www.monocle.com/sections/design/Web-Articles/Milan-2009/|title=Саем за мебел Милано|publisher=Monocle.com|date=30 април 2009 |accessdate=10 јули 2012}}</ref> и ќе биде домаќин на [[Светски саем|светскиот саем]] [[Експо 2015]]. Милано е дом на два големи фудбалски клубови, [[ФК Милан|Милан]] и [[ФК Интернационале Милан|Интер]].
Милано е седиште на италијанската берза како и на многу меѓунардни организации. Исто така, Милано е [[глобален град]], и индустриски, стопански, финансиски и универзитетски центар на Италија.
 
== Поврзано ==
Срцето на градот е огромната катедрала во неоготски стил [[Дуомо]], која станала светски позната од филмот на [[Федерико Фелини]] „Чудото во Милано“. Изградбата ѝ започнува во 1386, а завршува во 1820 година, висока 108 метри, а долга е 158 метри. Во непосредна близина на Дуомо е и замокот [[Сфорца]], започнат во 1368 со намена да го заштитува градот. Во моментот таму има галерија на науката. Милано е познат и по Ла Скала - еден од најпознатите [[опера|оперски театри]]. Во црквата [[Santa Maria delle Grazie]] во Милано се наоѓа и ''[[Тајната вечера]]'' на [[Леонардо да Винчи]].
{{Портал|Италија}}
* [[Ломбардија]]
* [[Северна Италија]]
* [[Милано-Сан Ремо]]
 
== Наводи ==▼
Милано е познат како еден од главните градови на [[мода]]та заедно со [[Њујорк]] и [[Париз]]. Ломбардската метропола е позната по модните куќи и продавници (како, на пример, оние на [[виа Монтенаполеоне]]) и [[Галерија Виторио Емануеле]] на Пјаца Дуомо, која е изградена во форма на крст со застаклени тавани, и има репутација на најстар трговски центар во светот. Познат милански производ е и традиционалниот [[божиќ]]ен колач, наречен [[Панетоне]]. Во Милано се наоѓа автомобилскиот производител [[Алфа Ромео]] и познатата индустрија за [[свила]]. Од Милано се и двата познати европски фудбалски клубови [[Милан]] и [[Интер]]. Градот бил домаќин на најразлични настани од светско значење, меѓу кои Светската Изложба во [[1906]], [[Светското Првенство во Фудбал]] во [[1934]] и [[1990]], [[Европското Првенство во Фудбал]] во [[1980]], и е кандидат за [[Expo 2015]].
{{reflist|30em
== Етимологија ==
| refs =
 
<ref name="britannica.com">{{нмс|author=Енциклопедија Британија|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/382069/Milan#|title=Милано (Италија) - Енциклопедија Британика|publisher=Britannica.com |accessdate=3 јануари 2010}}</ref>
== Историја ==
<ref name="Gert">{{нмс|author=Герт-Јан Хосперс|year=2002|title=Beyond the Blue Banana? Structural Change in Europe's Geo-Economy|format= PDF|work=42nd EUROPEAN CONGRESS of the Regional Science Association Young Scientist Session – Submission for EPAINOS Award 27–31 август 2002 – Дортмунд, Германија|url=http://www.ersa.org/ersaconfs/ersa02/cd-rom/papers/210.pdf|accessdate=27 септември 2006|archiveurl= http://web.archive.org/web/20070929001624/http://www.ersa.org/ersaconfs/ersa02/cd-rom/papers/210.pdf|archivedate=29 септември 2007}}</ref>
<ref name="euromonitor.com">{{нмс|url=http://www.euromonitor.com/euromonitor-internationals-top-city-destinations-ranking/article|title= Euromonitor International’s top city destinations ranking|publisher=Euromonitor.com|accessdate=1 јуни 2011}}</ref>
 
}}
== Географија ==
 
== Надворешни врски ==
== Реони ==
* {{Wikivoyage|Milano|Милано}}
 
{{Ризница-ред|Milano|Милано}}
== Архитектура ==
* {{Официјална|http://www.comune.milano.it/|Град Милано}}
 
* [http://milan.arounder.com/ Официјална виртуелна тура]
== Демографија ==
* [http://www.atm-mi.it/en/ Сообраќајна компанија во Милано - ATM]
 
* [http://www.sottomilano.it/ Метрополитенска област Милано] {{It icon}}
== Економија ==
 
== Образование ==
 
== Култура ==
 
== Транспорт ==
 
== Спорт ==
 
▲== Наводи ==
{{наводи}}
 
[[Категорија:Милано| ]]
[[Категорија:Градови во ИталијаЛомбардија]]
[[Категорија:Општини во Покраината Милано]]
 
{{Link FAGA|lmoeo}}
{{Link FA|hr}}
{{Link FA|hu}}
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Милано“