Старомакедонски јазик: Разлика помеѓу преработките

[непроверена преработка][непроверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Нема опис на уредувањето
Откажано уредувањето 3139859 на уредникот 37.6.172.109 (разговор) : erasing vandalism without reason
Ред 27:
== Карактеристики ==
 
Како што рековме, многу малку се знае за овој јазик. Тоа што се знае е изведено само од зборовите кои ги имаме. Тука можеме да видиме гласовни преломувања карактеристични за [[праиндоевропски јазик|праиндоевропскиот јазик]] (ПИЕ), напишани како '''{{Polytonic|β}}''ǘǚŤВереника', '''{{Polytonic|Вереникē]]γ}}''', '''{{Polytonic|δ}}''' за разлика од обичниотсите грчки збордијалекти кај кои се нечујни, сведени на '''{{Polytonic|Φερενίκηφ}}''', ''Ференикē'{{Polytonic|χ}}''', 'победоносен''{{Polytonic|θ}}'''.
 
* Македонскиот збор '''{{Polytonic|δανός}}''' ''дáнос'' ([[смрт]], од [[праиндоевропски јазик|праиндоевропскиот]] (ПИЕ) *''d<sup>h</sup>enh<sub>2</sub>-'' 'напуштање'), споредено со [[Коински грчки јазик|обичниот грчки]] збор '''{{Polytonic|θάνατος}}''' ''[[танатос|тáнатос]]''
* Македонскиот збор '''{{Polytonic|ἀβροῦτες}}''' ''аброутес'' или '''{{Polytonic|ἀβροῦϜες}}''' ''аброувес'' за разлика од обичниот грчки збор '''{{Polytonic|ὀφρῦς}}''' ''офрус'' или 'веѓи'
* Македонскиот збор '''{{Polytonic|Βερενίκη}}''' ''[[Вереника|Вереникē]]'' за разлика од обичниот грчки збор '''{{Polytonic|Φερενίκη}}''' ''Ференикē'', 'победоносен'
* '''{{Polytonic|ἄδραια}}''' ''адраја'' ('bright weather'), за разлика од обичниот грчки збор '''{{Polytonic|αἰθρία}}''' ''аитриа'', од ПИЕ *''h<sub>2</sub>aid<sup>h</sup>-''
* '''{{Polytonic|βάσκιοι}}''' ''бáскиои'' ('називи'), од ПИЕ *''b<sup>h</sup>asko''
* Според [[Херодотови Истории|Хдт.]] 7.73 (ц. [[440 п.н.е.]]), македонците велеле дека ''[[Фригија|григијците]]'' биле наречени ''Бригои'' пред да мигрираат од [[Тракија]] во [[Анадолија]] (околу [[1200 п.н.е.]]).
* '''{{Polytonic|μάγειρος}}''' ''мáгеирос'' ('месар') бил позајмен од дорскиот во [[Атички грчки јазик|атичкиот]]. Виторе Писани вели дека овој збор е од првобитно македонско потекло, кој изгледал вака: '''{{Polytonic|μάχαιρα}}''' ''[[махаира|мáхаира]]'' ('нож', <ПИЕ ''*mag<sup>h</suдоневидува“; споредете го тракиското име sup>-''Агасаменос, 'борење').
 
Истиот третман може да се види во другите [[палеобалкански јазици]], како на пр. [[Фригиски јазик|фригискиот]] ''бекос'' ('леб'), [[Илирски јазик|илирскиот]] ''багарон'' ('топол'), но атичкиот '''{{Polytonic|φώγω}}''' ''фōгō'' ('пече'), сите од ПИЕ *''b<sup>h</sup>eh<sub>3</sub>g-''. Бидејќи сите ови јазици ни се познати преку грчката азбука, која нема знаци за гласовни аспирации, не се знае дали деаспирацијата навистина се случила, или {{Polytonic|β, δ, γ}} биле земени како најблиските букви за изразување на гласовните аспирати.
 
Доколку '''{{Polytonic|γοτάν}}''' ''готáн'' ('прасе') е сродно на *''g<sup>w</sup>ou'' ('стока'), тогаш ова индицира на [[лабиовеларна согласка|лабиоверларите]] биле или недопрени, или се споиле со веларите, за разлика од грчкиот третман (атички '''{{Polytonic|βοῦς}}''' ''боус''). Меѓутоа вакви деривати, не се непознати во грчките дијалекти; споредете го дорскиот (спартански) збор '''{{Polytonic|γλεπ-}}''' ''глеп-'' за обичен грчки '''{{Polytonic|βλεπ-}}''' ''блеп-'', како и за дорски '''{{Polytonic|γλάχων}}''' ''глáchōn'' and [[Јонски грчки јазик|јонски]] '''{{Polytonic|γλήχων}}''' ''глēхōн'' од обичен грчки '''{{Polytonic|βλήχων}}''' ''[[малолисно нане|блēхōн]]''.<ref>Albrecht von Blumenthal, ''Hesychstudien'', Stuttgart, 1930, 21.</ref>
 
Ред примери укажуваат на тоа дека [[веларна согласка|веларните]] со време станале безгласни, особено при почетокот на зборовите: '''{{Polytonic|κάναδοι}}''' ''кáнадои'', 'челуст' (<ПИЕ ''*genu-''); '''{{Polytonic|κόμβους}}''' ''кóмбус'', 'катници' (<ПИЕ ''*gombh-''); во рамките на зборовите: '''{{Polytonic|ἀρκόν}}''' ''аркóн'' (атички '''{{Polytonic|ἀργός}}''' ''аргóс''); македонскиот [[топоним]] ''Акесаменаи'', од [[Пиерија|пиеријанското]] име ''Акесаменос'' (ако ''Akesa-'' се изведе од грчкиот збор ''агасомаи'', ''агамаи'', „вчудоневидува“; споредете го тракиското име ''Агасаменос'').
 
== Видете исто така ==