Магарешки атентати: Разлика помеѓу преработките
| [проверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
Нема опис на уредувањето |
Нема опис на уредувањето |
||
Ред 2:
'''Магарешките атентати''' претставуваат серија од [[Тероризам|терористички]] акти извршени во текот на [[1911]] и [[1912]] година од дејци на новата организација [[ВМРО (Автономистичка)|ВМРО]],<ref>Виолета Аковска и Никола Жежов „Предавствата и атентатите во македонската историја“, Скопје, 2004.</ref> која произлегла од [[Расцеп на Македонската револуционерна организација|расцепот на Македонската револуционерна организација]].
Во периодот што непосредно претходел на [[Балканските војни]], во Македонија ВМРО ја продолжила вооружената борба, но со нова тактика. На [[Ќустендилски конгрес|Ќустендилскиот конгрес]] се дало акцент на тероризмот и од тука произлегле т.н. Магарешки атентати. Со атентатите се сакало да се предизвика турскиот фанатизам и со
== Опис ==
Ред 12:
== Атентати ==
На [[4 декември]] [[1911]] година (нов стил) во [[Штип]] експлодирала вреќа со бомби при што биле убиени двајца Турци, а биле ранети 25 Турци, еден Евреин и еден Македонец. Како резултат од оваа терористичка дејност за помалку од еден час биле убиени 17 христијани, а 149 биле ранети.<ref>[http://books.google.com/books?id=gTPuMKq2nVkC&printsec=frontcover&dq=Mladoturskata+revolucija+vo+Osmanskata+imperija++By+Jusuf+Hamza#v=onepage&q&f=false Јусуф Хамза „Младотурската револуција во Османската империја“, „Логос-А“, Скопје, 1995, 345-346 стр.]</ref>
Во првичните извештаи на кајмакамот на Штип до валијата на Косово актот на насилство на муслиманите врз христијаните го оправдувал со наводно поставената бомба наспроти ѕидот од џамијата при што биле повредени тројца муслимани од кои едниот починал. Но, по испитување на повеќе извори, Вилијам Хав, британскиот вицеконзул во Скопје, утврдил дека ''бомбата не била поставена спроти ѕидот на џамијата за време на молитвата, туку била донесена од страна на некој селанец, скриена во кола полна со продукти за пазар, и оставена до јавната вага на пазаришниот плоштад околу 9 и 30 часот наутро.''<ref>ДАРМ, М-1606, сн. 493-494, PRO FO 294/38, (Писмо од Вилијам Хав до Хари Лем), 13.12.1911.</ref> Таа експлодирала неколку минути подоцна. Мали штети биле направени на ѕидот од соседната џамија. Неколку лица кои стоеле настрана, повеќето Турци, биле сериозно повредени, а еден од нив починал по три дена.
Ред 20:
Во целиот настан најповеќе настрадале жителите на Штип кои биле целосно невини за какво било учество или согласност со злосторството, ''туку тоа било инспирирано многу повеќе од желбата да бидат казнети како и да доведе до инцидент''. Лем наведува дека по шокантното ''убиство на шест муслимани близу Килисели, и правните последици и други процеси во Штип, ... минатата година, видните лица од овој град решиле целосно да ги прекинат врските со организацијата на [[Тодор Александров]], одбивајќи дури да даваат придонеси, како порано, во неговите фондови или да ги примаат и разнесуваат неговите емисари кога тие го посетуваат градот''. После тоа, Александров ја објавил својата намера ''да им го доведе умот''.
Се случиле повеќе вакви атентати: во почетокот на 1912 година во [[Штип]], на [[1 август]] 1912 (нов стил) во [[Кочани]], а на [[28 август]] во [[Дојран]]. При атентатот во Кочани биле убиени 28 Турци, по што биле убиени 21 Македонец, а биле ранети 190 души. Во Дојран, според некои извори загинале 13 Турци, а според други 60 Турци и 5-6 Македонци.<ref>Хамза, цит. дело, 354-355 стр.</ref>
== Извори ==
| |||