Аделаида: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Создадена страница со: '''Аделаида''' (англ. Adelaide) е административен центар и најнаселен град во Јужна Австра...
 
дополнување, викификација, изменета категоризација, додаден/изменет шаблон, илустрирање
Ред 1:
{{Infobox Australian place
'''Аделаида''' (англ. Adelaide) е административен центар и најнаселен град во Јужна Австралија, една од австралиските држави. Според пописот од 2006 година во градот живееле 1,040,719 живетли. Со своите 1,1 милиони живетли во поширокото подрачје е петти најголем град според големина во Австралија по Сиднеј, Мелбурн, Бризбејн и Перт, но сепак поголем од главниот град Канбера.
| type = град
| name = Аделаида
| state = sa
| image = Adelaide DougBarber.jpg
| caption = Looking south-east over [[Adelaide city centre]] c. 2005
| pop = 1225235
| pop_year = 2011
| pop_footnotes= <ref name=population/>
| poprank = 5th
| density = 659
| density_footnotes = (2006)<ref>{{cite web |url=http://abs.gov.au/websitedbs/d3310114.nsf/4a256353001af3ed4b2562bb00121564/45b3371f4a681356ca25740e007c92bf!OpenDocument |title = Explore Your City Through the 2006 Census Social Atlas Series |author=[[Australian Bureau of Statistics]] |date=17 March 2008 |accessdate=19 May 2008}}</ref>
| area = 1826.9
| lga = 18
| est = 28 December 1836
| force_national_map = yes
| latd =34 |latm =55 |lats =44.4
| longd =138 |longm =36 |longs =3.6
| timezone = [[Australian Central Standard Time|ACST]]
| utc = +9:30
| timezone-dst= [[Australian Central Daylight Time|ACDT]]
| utc-dst = +10:30
| dist1 = 654
| dir1 = NW
| location1= Melbourne
| dist2 = 958
| dir2 = West
| location2= Canberra
| dist3 = 1161
| dir3 = West
| location3= Sydney
| dist4 = 1600
| dir4 = SW
| location4= Brisbane
| dist5 = 2130
| dir5 = East
| location5= Perth
| maxtemp = 22.1
| mintemp = 12.1
| rainfall = 545.3
}}
 
'''Аделаида''' (англ. Adelaide) е административен центар и најнаселен [[град]] во [[Јужна Австралија]], една од австралиските држави. Според пописот од [[2006]] [[година]] во градот живееле 1,040,719 живетли. Со своите 1,1 милиони живетли во поширокото подрачје е петти најголем град според големина во [[Австралија]] по [[Сиднеј]], [[Мелбурн]], [[Бризбејн]] и [[Перт]], но сепак поголем од [[главниот град]] [[Канбера]].
Се наоѓа на брегот на Јужниот Океан и името го добил според германската принцеза Аделаида и сопругата на кралот Вилијам IV.
 
Се наоѓа на брегот на Јужниот Океан и името го добил според германската принцеза Аделаида и сопругата на кралот [[Вилијам IV]].
 
== Историја ==
Пред доселувањето на Британците[[Британци]]те, територијата на денешниот град Аделаида била населена со абориџински племиња [[Каурни]] (се зиговараизговара Гарнер или Гауна). До [[1852]] [[година]], вкупниот број на населението [[Абориџини]] е сведено на само 650 во овој регион, а оваа бројка и понатаму продолжува да се намалува.
 
[[Јужна Австралија]] е официјално прогласена за нова британска покрајна на [[28 декември]] [[1836]] [[година]]. Основниот план е направен тогаш многу млад англиски полковник [[Вилијам Лајт]] кого тука го довела [[туберкулоза]]та поради малата влажност на воздухот. Планот е направен по војничките идеали од тоа време па денешните пространи зелени зеони и коридори всушност се планирани како воени зони и канали за одбрана. Со игра на случајност Аделаида станал [[главен град]] на [[Јужна Австралија]] наместо [[Порт Линколн]] кој во тоа време имал многу предности.
 
== Стопанство ==
[[податотека:Adelaide DougBarber.jpg|лево|250п|мини|Поглед на центарот на Аделаида од воздух]]
 
Аделаида е познат како центар на уметнички, кулинарски и винарски вештини. Поради големиот број на црквени градби, Аделаида уште го нарекуваат и „град на црквите“ (агл. The City of Churches). Од индустријата важно е производството на автомобили, винаррско-прехрамбената индустрија, воената индустрија (градење подморници за морнарицата), електронската индустрија и туризмот.
 
== Население ==
[[податотека:Adelaide CoB dots.png|десно|мини|Една точка претставува 100 личности родени во [[Велика Британија]] (тамно-сина), [[Грција|Грција]] (светло-сина), [[Кина|Кина]] (црвена), [[Италија|Италиј]] (светло-зелена), [[Германија]] (портокалова), [[Ирак]] (виолетова) и [[Виетнам]] (жолта) според пописот на населението од 2006 година]]
 
{| border="0" cellspacing="2" cellpadding="5" style="margin:auto; border:1px solid #aaa;"
|- style="background:#aaf;"
|+ style="font-weight: bold; font-size: 1.1em; margin-bottom: 0.5em"| Движење на бројот на население
|- style="background:#eef;"
! [[1991]] !! [[1996]] !! [[2001]] !! [[2006]]
|- style="background:#f7f9ff;"
| align=center| 957.480<ref name="Censusdata">{{Cite web |url= http://www.censusdata.abs.gov.au/ABSNavigation/prenav/LocationSearch?locationLastSearchTerm=albany&locationSearchTerm=&newarea=UCL500200&collection=Census&period=2006&areacode=&geography=&method=Place+of+Usual+Residence&productlabel=&producttype=QuickStats&topic=&navmapdisplayed=true&javascript=true&breadcrumb=PL&topholder=0&leftholder=0&currentaction=104&action=104&textversion=false&subaction=1|title= Australian Bureau of Statistics: 2006 Census QuickStats by Location|accessdate= 6. 12. 2012. |last= |first= |coauthors= |date= |work= |publisher=}}</ref>
| align=center| 978.100<ref name="Censusdata"/>
| align=center| 1.002.127<ref name="Censusdata"/>
| align=center| 1.040.719<ref name="Censusdata"/>
|}
 
Според пописот на населението од [[2006]] [[година]], во урбаните области на Аделаида живееле 1,105,839 жители, правејќи го Аделаида петти најголем град во [[Австралија]]. Во периодот меѓу [[2002]] [[година]] и [[2003]] [[година]] бројот на населението се покачил за 0,6%, додека просечниот пораст на национално ниво изнесува 1,2%. Околу 70,3% од населението на [[Јужна Австралија]] живее во урбаните области на Адеалида со што [[Јужна Австралија]] е една од најцентрализираните држави во [[Австралија]]. Населението на Аделаида живее во 341,227 куќи, 54,826 полуодвоени куќи (идентични куќи одвоени само со еден ѕид, наредени во ред по должината на улицата, популарни во англосаксонските држави) и во 49,327 станови.
 
Жителите со поголеми приноси се концентрирани во крајбрежните предградија ([[Брајтон]] и [[Гленелг]]), источни предградија ([[Ватл Парк]], [[Кинсиннгтон Гарденс]], [[Сент Питерс]], [[Лединди]] и [[Колеџ Парк]]) и во внатрешните југоисточни предградија ([[Вотерфол Гали]] и [[Анли]]). Скоро петтина (17,9%) од населението има некој вид на високо образование. Бројот на населението на Аделаида со високи комуникациски способности (трговџи, менаџери итн.) паднал од 62,1% според пописот од [[1991]] [[година]] на 52,4% според пописот од [[2001]] [[година]].
 
Половина од населението се изјаснува како [[христијани]], при што најмногу се [[католици]] (22,1%), [[ангиканци]] (14%), припадници на Обединетите цркви на Австралија (8,4%) и [[православци]] (3,8%). Приближно 24% од населнието се изјаснило дека не припаѓа на ниту една вера, што е повеќе од националниот просек кој изнесува 18,7%.
 
Во целост, населението на Аделаида старее побргу од некои други главни градови на [[Австралија]]. Нешто над 26,7% од населението е постаро од 55 ггодини, што е повеќе од националниот просек кој изнесува 24,3%. Во Аделаида живеат најмногу деца (испод 15 години) - вкупно 17,8% од населението (националниот просек е 19,8%).
 
Жителите на Аделаида родени надвор од [[Австралија]] сочинуваат 23,7% од вкупниот број на население. Најголем сооднос на овие жители во однос на останатите е во северозападните предградија како што се [[Вудвил]] и [[Атол Парк]] и предградијата во близина на главниот работен центар (англ. Central Business District, CBD). Пет најголеми групации родени надвор од [[Австралија]] потекнуваат од [[Англија]] (7,3%), [[грчки]] (2,2%), виетнамски (1,2%), мандарински (0,8%) и кантонски (0,7%).<ref name="ABS">[http://www.censusdata.abs.gov.au/ABSNavigation/prenav/LocationSearch?collection=Census&period=2006&areacode=405&producttype=QuickStats&breadcrumb=PL&action=401 Статистичка подјела Аделејда, укратко] (Приступљено 3. 10. 2008.)</ref>
 
== Клима ==
Климата е изразито сува со долги врели лета и многу благи зими, скоро без температури под нула. Недостатокот на водата во последните години достугнува драматични размери и има се поголемо негативно влијание на онака многу уредени и одржувани зелени површини. Следи табела со просечни климатски мерења од [[1977]] [[година]] до денес::<ref>[http://www.bom.gov.au/climate/averages/tables/cw_023090.shtml Австралиско метеоролошко биро]</ref>
 
 
 
{| class="wikitable" style="width: 75%; margin: 0 auto 0 auto;"
|-
!
! Јан
! Феб
! Мар
! Апр
! Мај
! Јун
! Јул
! Авг
! Сеп
! Окт
! Ное
! Дек
! Година
|-
! Просек на макс. дневни температури (°-{C}-)
|32,1
|31,3
|29,2
|26,3
|23,0
|19,1
|17,3
|18,2
|22,1
|25,4
|27,2
|30,0
|
|-
! Просек на мин. дневни температури (°-{C}-)
|20,0
|19,1
|17,1
|15,3
|13,2
|11,1
|9,4
|10,2
|13,4
|15,2
|17,3
|18,1
|
|-
! Просек на количество врнежи (во mm)
|19,2
|13,7
|26,2
|38,7
|62,6
| 83.1
|77,8
|68,1
|63,6
|48,5
|29,6
|26,8
|558,1
|-
! Просек на врнежливи денови
|4,3
|3,4
|5,7
|7,9
|12,3
|15,4
|16,2
|16,4
|132
|10,8
|8,1
|6,7
|120,5
|}
 
== Наводи ==
{{наводи}}
 
== Надворешни врски ==
{{Commonscat|Adelaide}}
* [http://www.adelaidecitycouncil.com/ Сајт на градското собрание]
* [http://www.cityofadelaide.com.au/ Официјален веб-сајт на градот]
 
[[Категорија:Градови во Австралија]]
Јужна Австралија е официјално прогласена за нова британска покрајна на 28 декември 1836 година. Основниот план е направен тогаш многу млад англиски полковник Вилијам Лајт кого тука го довела туберкулозата поради малата влажност на воздухот. Планот е направен по војничките идеали од тоа време па денешните пространи зелени зеони и коридори всушност се планирани како воени зони и канали за одбрана. Со игра на случајност Аделаида станал главен град на Јужна Австралија наместо Порт Линколн кој во тоа време имал многу предности.
[[Категорија:Градови во Јужна Австралија]]
[[Категорија:Главни градови во Австралија]]