|
[[Податотека: funkcija_mas_mk.png]]
Математичкиот израз:y=f(x) се чита „<strong>ипсилон е еднакво на еф од икс</strong>“.
Излезната вредност зависи од влезната вредност и од „машината“, па затоа се вика <em>зависно променливата</em>.
Затоа, влезната вредност, т.е. 006666">аргументот се вика <em>006666">независно променливата.</em>
Лошо е дека математичари го користат зборот <em>FF0000">функција</em> и за 006600">машината (и за 990099">зависно променливата)!
</ul>
На почетно ниво на математика, се користи 990099">буквата <em>х</em> (икс) за независно променливата, а <em>006666">y</em>006666"> (ипсилон) за зависно променливата (види долу).</p>
----<br />
<strong style='color: #660000;'>Пример 1:</strong> Опиши ја 006600">функцијата: <strong><em>y</em>=3<em>x</em></strong> и најди ја вредноста на 006666"> функцијата <em>у</em> за 990099">аргумент <em>х</em>=7</math>
<strong style='color: #666666;'>Решение:</strong> Најпрво да ја пишиме функцијата како што треба, односно <strong>
<math> y(x)=3x</math>
</strong> Таа е машината во која „влезната вредност се множи со бројот 3“.</p>аргументот <em>x=7</em>
влегува во машината </span> и ▼<ul>
се преработува < spanem>x</em>=7, т.е. style='color:се множи со 3, а потоа #006666;'>таа вредност 21 излегува како <em>y</em> </span>. ▼
<span style='color: #990099;'>аргументот <em>x=7</em>
▲ влегува во машината</span> и
<span style='color: #006600;'>се преработува </span>990066"><em>x</em>=7<span style='color: #006600;'>, т.е. </span>FF0000">се множи со 3, а потоа
▲ <span style='color: #006666;'>таа вредност 21 излегува како <em>y</em> </span>.
</ul>
За х=7 ---> y(7)=3 7 =21 ---> y(>7)=21 </p>
<div style="margin-left:15px">
За 990099">х=7 ---> <span style='color: #006600;'> y(</span>990099">7<span style='color: #006600;'>)=3 </span>990099">7<span style='color: #006600;'> =</span>006666">21 ---> <span style='color: #006666;'>y<span style='color: #006600;'>(</span>990099">7<span style='color: #006600;'>)</span>=21 </span> </p>
<ul>
Лошо е дека често се користи скратена нотација y=3x дури и од почетокот со што не е баш јасно „каде е функцијата“.
</ul>
<br />
---- <strong style='color: #660000;'>Пример 2:</strong> Опиши ја 006600">функцијата:<strong><em> y</em>=3</strong><font> и најди ја вредноста на 006666">функцијата <em>у</em> за 990099">аргумент <em>х</em>=7
<strong style='color: #666666;'>Решение:</strong> Најпрво да ја пишиме функцијата како што треба, односно <strong>
<math> y(x)=3.</math> </strong> Ова е „расипана“ машина - што да и ставиме како влез, излегува бројот 3.</p>
<ul>
<span style='color: #990099;'>аргументот
<em>x=7</em> влегува во машината</span> и
<span style='color: #006600;'>не се преработува (бидејќи нема </span>990099"><em>х</em><span style='color: #006600;'> на десната страна)</span>, а потоа
<span style='color: #006666;'>излегува <em>у</em>=3.</span>
</ul>
<div style="margin-left:15px">
За <em>990099">х</em>990099">=7 ---> <span style='color: #006600;'> <em>y</em>(</span>990099">7<span style='color: #006600;'>)=3 =</span>006666">3 ---> <span style='color: #006666;'>
<em>y</em>(</span>990099">7<span style='color: #006600;'>)</span>=3</span>. </p>
Оваа функција математички се вика <strong>„константна функција“</strong> </p>
</div>
----
<ul>
Мораме да спомениме дека: <span style='color:#996600'>Истата машина/функција може да има различни букви за аргументот и за функцијата.</span>
<ul>
Пример: 003333"><math> z = 3w</math> e истата машина-функција како во погорниот пример 1: <math> y(x)=3x </math>. Меѓутоа, сега буквата 990099"><strong>w</strong> e 990099">аргументот, а буквата <strong>006666">z</strong> е 006666">функцијата.
Пример: 006600"><strong>A=<em>a</em><sup>2</sup></strong> е 006666">функцијата А=плоштина на квадрат со 990099">страна <em>а</em>.
</ul>
<span style='color: #006600;'>Машината може да дава ист излезна вредност за повеќе од еден аргумент (влезна вредност).</span>
<ul>
Пример: Функцијата
<div style="margin-left:15px" >
<ul>
<span style='color: #660000;'>Уште еднаш да повториме дека најчесто се користи променливата </span> 006666"><em>y</em><span style='color: #660000;'> за функција.</span> Исто така се користи проширана, попрецизна 006600"><em>y</em>(<em>x</em>) (се чита: <em style='color: #006666;'> у </em> од 990099"><em>х</em>) или 006600"><em>f</em>(<em>x</em>) за посебно да се потенцира фактот дека <span style='color: #006666;'> функцијата </span>зависи од 990099"><em>х</em>.
</ul>
<div style="margin-left:15px" >
| 