Статистичка значајност: Разлика помеѓу преработките

 

Статистичка значајност (анг. Statistical significance ) подразбира донесување одлука за тоа дали врската помеѓу две или повеќе варијабли настанала под дејство на експерименталните фактори или е случајна.

Одлуката дали ќе се прифати или отфрли нултата хипотеза е базирана на контрастот помеѓу добиените резултати и оние резултати кои се очекувани кога нултата хипотеза би била точна. Од наведеното, статистичката значајност е тесно поврзана и неодвоива од статистичкото тестирање на хипотези, односно не можеме да ги претставиме како два одделни процеси.

 

Истрежувањата кои се спроведуваат на целата основна маса често се скапи и бараат многу време. Затоа често во праксата се користат методи и техники на статистичко заклучување врз основа на податоците од примерокот,од кои се донесуваат заклучоци за основната маса. При таквото заклучување се поставуваат различни претпоставки или [[хипотези]]. Потребно е да се разликуваат научните од статистичките хипотези.

Научните хипотези претставуваат претпоставка, очекување или знаење кое го мотивира истражувачот. Од научните хипотези,односно хипотезата на истражувачот (која е најчесто афирмативна) се изведува статистичката хипотеза.

Статистичките хипотези се претставуваат на начин на кој ќе можат да бидат вреднувани со статистичко-аналитички постапки. Тоа е всушност математички израз кој претставува појдовна основа на која се темели калкулацијата на статистичкиот тест.

Нулта хипотеза H0 – се претпоставува на непостоење на ефект т.е. не постои разлика помеѓу примероците во набљудуваната популација. Таа почетна хипотеза е всушност онаа претпоставка која се тестира и која се настојува да се отфрли.

Алтернативна хипотеза H1 – оваа хипотеза има вредност ако нултата хипотеза не е вистинита. Таа е дадена во облик на сложена хипотеза и може да се каже дека алтернативната хипотеза е хипотеза на истражувачот.

 

Со оглед на тоа дека заклучувањето се одвива врз основа на информациите од примерокот, можно е да се погреши и да се донесе неточен заклучок. Притоа, зависно од донесената одлука, можат да се појават два вида на грешки.

Големината на сигнификантноста или значајноста на тестот α во литературата е позната како “Грешка од прв вид” (α), односно како веројатност да се отфрли нултата хипотеза кога таа е точна. “Грешка од втор вид” (β) претставува веројатност да се прифати нултата хипотеза кога таа не е точна. А јачина на тестот (1 – β) е веројатност да се прифати лажната нулта хипотеза.

 

<big>

Т – тест (t)

Еднофакторска анализа на варијанса (F)