Гуштери: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
сНема опис на уредувањето
сНема опис на уредувањето
Ред 1:
{{Таксономија
| fossil_range = доцен [[Тријастријас]] - [[Холоцен|денес]]
| name = Гуштери
| image = Bartagame fcm.jpg
Ред 17:
многу, во текстот.}}
 
'''Гуштерите''' ([[латински јазик|лат.]] ''Lacertilia'', порано ''Sauria'') се [[животни]] од класата [[влекачи]]. Тие ја сочинуваат најголемата денешна група на влекачи, со повеќе од 4,.300 видови со најразлични формиоблици и големини.
 
== Физички својства ==
Ред 70:
===== Ребра и градна коска =====
Последните три вратни и сите градно-слабински прешлени се снабдени со подвижно поврзани ребра. На секое [[ребро]] може да се различи еден коскен грбен (pars vertebralis) и `рскавичен стомачен дел (pars sternalis).
Градната коска (sternum) е `рскавична и има изглед на ромбична плочка со мал отвор. Таа има формаоблик на крст, на чии краишта се врзуваат клучните коски од раменскиот појас.
===== Череп =====
Черепот е со тесна основа (тропибазичен череп) и се состои од повеќе региони.
Ред 81:
Горната вилица е образувана од предвилични коски (premaxillare) и горновилични коски (maxillaria). Непцето е образувано од ралото (vomer), непчените (palatinum), крилестите (pterygoidea) и напречните коски (transversum).На Долната вилица се наоѓаат зглобната коска (articulare), забната (dentale), спленијалната (spleniale), агловата (angulare), надагловата (supraangulare) и венечната коска (coronoideum).
===== Скелет на екстремитетите и нивните појаси =====
Раменскиот појас е сличен на тој од [[водоземци]]те, само што е повеќе вкоскенет. Коракоидната коска (coracoideum) е силно развиена, на неа е надоврзана лопатката (scapula), а на лопатката се надоврзува `рскавична надлопатка (cartilago suprascapularis). Клучните коски (claviculae) имаат формаоблик на тенки свиени коски, кои со едниот крај, се прикрепуваат за лопатката, а со другиот за меѓуклучната коска. Предните екстремитети имаат типична градба за петопрсните екстремитети. Раменската коска (humerus), е долга а во подлактичниот дел се наоѓаат две коски палечна (radius) и лакотна коска (ulna). Коренот на шепата е изграден од 10 ковчиња, распоредени во два реда. Во првиот ред се наоѓаат radiale, intermedium, ulnare, centrale и pisiforme, а во вториот ред 5 carpalia distalia. На нив се надоврзуваат метакарпалните ковчиња (metacarpalia) и фалангите на прстите (phallanges digitorum). Карличниот појас е составен од две безимени коски (os innominata). Секоја безимена коска е образувана од 3 коски: слабинска (ilium), седална (ischium) и срамна (pubis).
Задните екстремитети имаат исто така типична градба. Бутната коска (femur) е снажна и се надоврзува на две коски: голема писка (tibia) и мала писка (fibula). Во коренот на стапалото (tarsus) има 3 ковчиња: tibio fibulare, tarsale distale 3 и tarsale distale 4+5. На нив се надоврзуваат 5 метатарзални ковчиња (metatarsalia) и фалангите на прстите (phallanges digitorum).
==== Мускулен систем ====
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Гуштери