Украинска граматика: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Ред 561:
 
Глаголите во украинскиот јазик се менуваат по лице (три лица), два броја и во три основни граматички времиња: сегашно, идно и минато. Покрај тоа, во јазикот има залог (активен и пасивен).
 
==== Време ====
 
=====Сегашно време=====
Во современиот јазик, сегашноста се изразува со несвршени глаголи, додека формите за сегашното време од несвршени глаголи имаат идно значење.
 
За корените на глаголите кои завршуваат на ''е'' (1, 2, и 3 класа), наставките се:
 
{| class="wikitable" align="center"
|+ '''1, 2 и 3 класа'''
!
! ед.
! мн.
|-
| '''1 л.''' || -у / -ю || -емо / -ємо
|-
| '''2 л.''' || -еш / -єш ||-ете / -єте
|-
| '''3 л.''' || -е / -є || -уть / -ють
|}
 
Сите глаголски корени кои завршуваат не венечна согласка се палатализираат според првиот вид. Наставките со ''є'' се користат за корени кои завршуваат на самогласка. Сите глаголи во 3 класа и тие кои завршуваат на самогласка, користат ''-ю'' и ''-ють''. Понатака, кај 3 класа има јотификација кај тие форми кои користат ''-ю-''.
 
Наставки за 4 класа или корени на ''и'':
 
{| class="wikitable" align="center"
|+ '''4 класа'''
!
! ед.
! мн.
|-
| '''1 л.''' || -ю / (-у) || -имо / -їмо
|-
| '''2 л.''' || -иш / -їш ||-ите / -їте
|-
| '''3 л.''' || -ить / -їть || -ать / -ять
|}
 
Сите глаголи од 4 класа имаат јотификација во прво лице еднина. Поради правописни правила изгледа дека има две наставки за прво лице, но всушност е едно. Наставката ''-ать'' се користи по ''ж, ш, щ'', или ''ч''.
 
{| class="wikitable" align="center"
|+ '''нести (корен: нес-) (класа 1)'''
'''
!
! colspan="2" |ед.
! colspan="2" |мн.
|-
| || украински|| македонски|| украински|| македонски
|-
| '''1 л.''' || несу || носам || несемо || носиме
|-
| '''2 л.''' || несеш || носиш || несете || носите
|-
| '''3 л.''' || несе || носи || несуть || носат
|}
 
{| class="wikitable" align="center"
|+ '''вернути (корен: верн-) (класа 2)'''
'''
!
! colspan="2" |ед.
! colspan="2" |мн.
|-
| || украински || македонски || украински|| македонски
|-
| '''1 л.''' || верну || враќам || вернемо || враќаме
|-
| '''2 л.''' || вернеш || враќаш || вернете || враќате
|-
| '''3 л.''' || верне || враќа || вернуть || враќаар
|}
 
{| class="wikitable" align="center"
|+ '''читати (корен: чита-) (класа 3)'''
!
! colspan="2" |ед.
! colspan="2" |мн.
|-
| || украински || македонски || украински || македонски
|-
| '''1 л.''' || читаю || читам || читаємо || читаме
|-
| '''2 л.''' || читаєш || читаш || читаєте || читате
|-
| '''3 л.''' || читає || чита || читають || читаат
|}
 
{| class="wikitable" align="center"
|+ '''говорити - (корен: говор-) (класа 4)'''
!
! colspan="2" |ед.
! colspan="2" |мн.
|-
| || украински || македонски || украински|| македонски
|-
| '''1 л.''' || говорю || зборувам || говоримо || зборуваме
|-
| '''2 л.''' || говориш || зборуваш || говорите || зборувате
|-
| '''3 л.''' || говорить || зборува || говорять || зборуваат
|}
 
==Синтакса==