Ислам: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
с Отстрането уредувањето на 92.53.14.35 (разговор), вратено на последната верзија на Addbot
сНема опис на уредувањето
Ред 1:
{{Ислам}}
'''Ислам''' ([[арап.]] الإسلام, ''al-’islām''; <small>се изговара:</small> {{Audio|ar-al_islam.ogg|{{IPA|[ɪs.ˈlæːm]}}}} — значи: „потчинување“, „предавање“ или „покорување“ [кон [[Алах|Бога]]]<ref>[http://www.makislam.info/makislam/Naslovna/ МакИслам, дефиниција на поимот „Ислам“]</ref>) е [[Монотеизам|монотеистичка религија]] која се вбројува во [[Аврамскааврамска религија|Аврамскитеаврамските религии]] и е втора [[религија]] по распространетост во светот. Следбениците на оваа религија се нарекуваат '''[[муслиман|муслимани]]'''. Муслиманите веруваат дека [[Бог]] ја предал својата божествена реч во облик на откровенија преку разни [[пророк|пророци]] и дека [[Мухамед]] бил последниот [[Исламски пратеници|Божји Пратеник]]. Исламот најдобро се дефинира според [[Куран]]от кој за муслиманите е безгрешна реч предадена од [[Алах]] на [[Мухамед]]. Според исламските научници исламот се дефинира како систем на закони и распореди за олеснување на човечкиот живот и прифаќање на Бог како создател.
 
== Етимологија ==
На арапски, зборот „ислам“ доаѓа од коренот со три букви [[Син (буква)|Син]]-[[Лам (буква)|Лам]]-[[Мим (буква)|Мим]] ('''س'''-'''ل'''-'''م'''), кој значи „покорност; предавање; послушност; мир“. Зборот „ислам“ е вербален апстракт на овој корен, и буквално значи „покорност/послушност“ и се однесува на покорноста кон [[Алах]] ([[Бог]]).
 
== Верување ==
Ред 29:
Името Алах е сеопфатливо за другите 98 имиња прикажани во Кур'анот едно име е неоткриено од Бога. Во суштина едно име на Бог означува една особина за разлика од името Алах кое ги има сите особини и значења.
 
Името "Алах" нема множина или род, за разлика од зборот „Бог“ кој може да се стави во множина („Богови“) и во женски род „Божици“. Кај исламот Семоќниот „Алах“ по КоранотКуранот:
 
:''„(е) Создател на небесата и Земјата! И од вас Он парови создаде и о ддобитокот парови создаде: За да ве множи, секако! Нему не Му е ништо слично. Он е Слушач и Гледач“ (42:11).
 
Имплицитната употреба на [[одреден член|одредениот член]] во зборот ''Алах'' лингвистички назначува божествено едноштво. Муслиманите веруваат дека Богот кого го слават е истиот Јудео-Христијански Бог, т.е. Аврамовиот Бог. Меѓутоа, муслиманите не веруваат во христијанскиот концепт на Божјето тројство бидејќи за нив ова е елемент на [[политеизам]]. Цитат од КоранотКуранот
[[сура]] [[Ен-Ниса]](4) :171:
 
Ред 42:
== Куранот ==
[[Податотека:FirstSurahKoran.jpg|thumb|250px|[[Ел-Фатиха|Првата]] [[сура]] од Куранот напишана рачно]]
Муслиманите веруваат дека Куранот е Божја Реч предадена на [[Мухамед]] преку [[Габриел (архангел)|Ангелот Габриел]] на многу наврати меѓу [[610]] до неговата смрт во [[632]] год. На Мухамед Куранот му бил објавен на делови ([[ајет]]и) или неколку делови одеднаш како дел на една целина [[сура]] или како една сура во целина. После примањето тој ги соопштил неговите следбеници и заедно ги практицирале. Во тоа време Мухамед не наредил да се собере и да се пишува Куранот на едно место, но ги информирал следбениците за распоредот на деловите (како што се сега, бидејки не е примено од страна на Мухамед хронолошки како што е денеска). Неговите следбеници ги запомниле овие откровенија и ги запишале на пергаменти, камења и листови. На ваков начин Куранот се чувал се до време на калифот [[Ебу Бекр ес Сиддик]], кога Куранот бил собран во една книга (Мусхаф). Во времето на калифот [[Осман ибн Афан]], кога во време на војувањето биле изгубени голем број [[хафизи]] (луѓе што го знаат Кур'анот на памет и се зане ланецот од кој човек е учен се до Мухамед, верлив ланец.), КоранотКуранот бил препишуван во шест нови копии.
 
Во Османовото собирање, сурите се организирани по должина (освен краткиот вовед во сурата [[Ел-Фатиха]]), со тоа што најдолгите сури се на почетокот на Куранот, а најкратките на крајот, како што Бог го одредил редот на сурите. Подоцнежните научници пробувале да ги наредат сурите по хронолошки редослед, и меѓу исламските коментатори постои генерален консензус во врска со тоа која сура била објавена во [[Меканска сура|Мека]], а која во [[Мединска сура|Медина]], со тоа што секоја група се одликува со свои карактеристики. Некои сури (како на пр. [[Ел-Алек]]) се смета дека биле откровени во разни места и во разни времиња.
 
За да се добие представа за поимот „варијанти“ во рамките на примениот КоранскиКурански текст, мора да се напомене дека во тоа време пишаниот арапски не бил сѐ уште доволно развиен. КоранотКуранот бил за прв пат овековечен во пишана форма со писмата [[Хиџази]], [[Машк]], [[Маил]] и [[Куфик]]; во овие писма постоеле само согласки, а не самогласки. Заради разноврсноста на усните традиции кај народите кои го прифатиле исламот, постоеле несогласувања за тоа како се читаат стиховите без согласки. Подоцна биле создадени писма со дијакритички знаци (познати како ''точки'') за обележување на самосласките. Стотици години по Османовата рецензија, исламските научници се расправале за тоа како се чита Османовиот официјален текст (без точки). На крај се прифатени десет различни варијанти ([[кирает]]) на КоранотКуранот како канонски, со согласност дека нивните разлики се многу мали и не го менуваат значењето на текстот. Компатибилноста на КоранотКуранот на арапски јазик го акцентира законот според кој молитвата во намазот може да се кажат само оригинално на арапски, за разлика од другите вон намаски молитви.
 
Меѓу скептиците Куранот набрзо станал тема на расправија. Во [[8 век|8-миот век]] едни велеле дека Куранот е создаден во рамките на времето и затоа не е вечен, додека тие што не се согласувале тврделе дека Куранот е вечен и совршен бидејќи постоел на небесата пред да му биде предаден на Мухамед. [[Сунитската]] теологија (која е основа во начинот на верување) сметала дека Куранот бил несоздаден.
Ред 59:
 
{{главна|Шеријат}}
Шеријат (арапски за „добро истапкана патека“) е исламско право според традиционалното исламско учење. [[КоранКуран|КоранотКуранот]] представува главниот извор за [[фик|исламското право]]. Вториот извор е [[сунет|сунетот]] на Мухамед и раната исламска заедница. Сунетот само по себе не е текст како КоранотКуранот, но е извадена како анализа на [[хадис|хадисот]] (арапски за „извештај“), или запишаните усни традиции, кои се во база зборови и учења од Мухамед или содржат раскажувања за мислите и делата на [[Мухамед]]. [[Иџма|Иџмата]] (конзенсус на исламската заедница) и [[кијас|кијасот]] (аналогно расудување) се третиот и четвртиот извор на шеријат.
 
Во неговите класични облици, исламското право ги опфаќа сите сфери на живеење, од управа и меѓународни односи, до секојдневниот живот. Исламските закони покриени од КоранотКуранот се нарекуваат ''худуд'' закони. Овие подразбираат забрана за убиство, [[вонбрачен секс]], ѕемање-давање на [[камата]], пиење на алкохол и комар. КоранотКуранот исто така содржи закони за наследство, брак, надомест за оштетувања и убиства, како и правила за постење, добротворност и молитва. Меѓутоа, препораките и забраните можат да бидат генерални, така што нивната практика е варијабилна. Исламските мислители и научници, ''улемата'', имаат разработено законски ситем базиран на овие генерални правила, со додадени извештаи од хадисот за тоа како Мухамед и неговите придружници ги имаат интерпретирано. Видете [[Грев]] за понатамошна дискусија на тема гревови и нивното искупување според исламот.
 
Во денешно време, не сите муслимани го разбираат КоранотКуранот во арапски оригинал. Затоа, кога муслиманите не се согласуваат, се консултираат со [[муфтија]] (исламски судија) кој пружа совет на основа на [[Шаријат|шаријатот]] и хадисот.
 
==== Одметништво и богохулие ====
Ред 69:
 
=== Исламот со христианството и јудеизмот ===
Во КоранотКуранот постојат заповеди да се почитуваат сите други религии, но за време на војна, бара луѓето да се борат против и да ги покорат неверниците: „истерувајте ги отаде од каде тие ве истеруваат“ (КоранКуран 2:191). Некои муслимани ги почитувале евреите и христијаните како сроднци, т.е. како „луѓе на Книгата“ (монотеисти, следбеници на [[Аврамски религии|аврамските религии]]), додека други ги презирале како отпадници од монотеизмот и расипници на сопствените свети книги. Во разни времиња и простори, исламските заедници биле и толерантни и нетолерантни.
 
Класичното исламско решение е ограничена толеранција — дозволување на евреите и христијаните приватно да ги практикуваат своите религии и дозволување на сопствен семеен закон. Тие биле нарекувани [[зимии]], и имале помалку, но слични права и обврски од муслиманите. Според Светиот [[КоранКуран]] (Сура 9:29), зимиите требаат да плаќаат посебен [[данок]] наречен [[Џизија]], на нивните исламските владетели, како возврат за заштита, толеранција и неплаќањето на стандардниот муслимански данок.
 
Класичната исламска држава често била потолерантна од другите држави во тоа време, кои инсистирале на комплетно придржување до државната религија. Поведението на денешните исламски држави е од мешан карактер. Некои генерално се сметаат за толерантни, додека други биле обвинети за нетолеранција и кршење на човекови права. Видете ја главната статија, [[Ислам и другите религии]], за понатамошна елаборација на оваа проблематика.
Ред 108:
Само 18% од [[муслиман|муслиманите]] во светот живеат во [[арапски свет|арапскиот свет]]; 20% се наоѓаат цо Субсахарска Африка, околу 30% во [[Јужна Азија|јужноазиските региони]] како [[Пакистан]], [[Индија]] and [[Бангладеш]] и [[Индонезија]]. Исто така постојат значителни муслимански заедници во [[Кина]], [[Европа]], [[Америка]], [[Централна Азија]] и [[Русија]].
 
[[Франција]] го има најголемиот процент на муслиманско население во Европа, со 6 милиони муслимани (10% од вкупното население) [http://www.cia.gov/cia/publications/factbook/geos/fr.html#People]). [[Албанија]] има пропорцијално најбројно муслиманско население во Европа (70%), иако оваа бројка е само проценка (видетевид. [[Исламот во Албанија]]).
Бројот на муслимани во [[Северна Америка]] е проценет на меѓу 1.,8 и 7 милиони. Во [[Македонија]] има околу 33.,3% Муслиманимуслимани од вкупното население од 2,.050,.554 жители.(<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/print/mk.html изворМакедонија] - [[Светска книга на информациифакти]] ([[ЦИА]]) {{en}}</ref>
 
== Симболи на исламот ==
[[Податотека:Shahada0polumesecina.png|150px|thumb|right|Оваа ѕвезда и полумесечина се состои од [[Блискоисточна калиграфија|арапска калиграфија]] која ја означува [[Басмала|''басмалата'']], првиот стих од КоранотКуранот и [[шехадет|''шехадетот'']], изразувањето на вербата во Алах.]]
 
Муслиманите не признаваат никаква икона или боја како света во исламот, бидејќи возвишувањето на симболички или материјални нешта е спротивно на монотеизмот. Многу луѓе ги сметаат [[ѕвезда и полумесечина|ѕвездата и полумесечината]] за симбол на исламот, но ова се всушност обележја на [[Отоманска империја|Отоманската империја]], а не на исламот во целина. Зелената боја исто така се смета за исламска; ова е обичај и не е препорачан од теолозите. Меѓутоа, муслиманите често користат раскошно калиграфирани стихови од [[КоранКуран|КоранотКуранот]] и силики од кабата како декорација за џамиите, домовите и јавните места. Се верува дека коранскитекуранските стихови се свети аји не за користење како декорација или симбол.
 
== Библиографија ==
Ред 137:
[[Категорија:Монотеистички религии]]
[[Категорија:Ислам| ]]
[[Категорија:Теологија]]
[[Категорија:Аврамски религии]]
 
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Ислам