Охридски рамковен договор: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
с Bot: Migrating 14 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q1363801 (translate me)
Нема опис на уредувањето
Ред 1:
{{Историја на Македонија}}
'''Охридскиот рамковен договор''' е договор за внатрешното уредување на малцинските права во Република Македонија, потпишан на [[13. август]] [[2001.]] година помеѓу претставниците на тогашните најголеми политички партии, и специјални претставници на [[ЕУ]] и на [[САД]]. Охридскиот договор е склучен во текот на ескалацијата на насилства помеѓу терориститеетнички одалбанската албанска националност[[ОНА]] и македонските бранителивооружени сили во [[Конфликтот од 2001]]. Поради тоа, многу граѓани, особено од македонска националност, го сметале договорот за насилно изнуден и неприфатлив.<ref>[http://www.a1.com.mk/vesti/default.aspx?VestID=1284 А1, 12.8.2001: Соопштение од СМК]</ref><ref>[http://www.a1.com.mk/vesti/default.aspx?VestID=1925 А1, 4.9.2001: МААК ќе покрене правна процедура за поништување на рамковниот договор]</ref><ref>[http://www.a1.com.mk/vesti/default.aspx?VestID=1922 А1, 4.9.2001: Повеќе од половина Македонци против Рамковниот договор]</ref><ref>[http://www.makedonskosonce.com/broevis/2003/sonce450/Tekst20.htm Македонско Сонце, 2002: НЕАЛБАНСКИТЕ ЕТНИКУМИ ПРОТИВ РАМКОВНИОТ ДОГОВОР]</ref><ref>[http://www.a1.com.mk/vesti/default.aspx?VestID=1397 А1, 15.8.2001: Македонската дијаспора против рамковниот договор]</ref>
 
Осум години подоцна (2009), експертите и граѓаните се сѐ уште поделени околу тоа дали е Охридскиот договор извор на стабилност или, напротив, извор на нестабилност за Република Македонија. Сепак, договорот и понатаму доследно се спроведува и се претвори во платформа за промоција и заштита на правата на албанското малцинство.<ref>[http://www.dnevnik.com.mk/?ItemID=D029D2A3FC20BD4C8DB35F78BD249021 Дневник, 12.8.2009: Рамката поширока од државата]</ref><ref>[http://a1.com.mk/vesti/default.aspx?VestID=112493 МИА, 12.8.2009: Рамковен договор - осум години потоа]</ref><ref>[http://www.a1.com.mk/vesti/default.aspx?VestID=82611 A1, 13.08.2007: ДУИ организира свеченост за Рамковниот]</ref>
'''Охридскиот рамковен договор''' е договор за внатрешното уредување на малцинските права во Република Македонија, потпишан на 13. август 2001. помеѓу претставниците на тогашните најголеми политички партии, и специјални претставници на [[ЕУ]] и на [[САД]]. Охридскиот договор е склучен во текот на ескалацијата на насилства помеѓу терористите од албанска националност и македонските бранители во [[Конфликтот од 2001]]. Поради тоа, многу граѓани, особено од македонска националност, го сметале договорот за насилно изнуден и неприфатлив.<ref>[http://www.a1.com.mk/vesti/default.aspx?VestID=1284 А1, 12.8.2001: Соопштение од СМК]</ref><ref>[http://www.a1.com.mk/vesti/default.aspx?VestID=1925 А1, 4.9.2001: МААК ќе покрене правна процедура за поништување на рамковниот договор]</ref><ref>[http://www.a1.com.mk/vesti/default.aspx?VestID=1922 А1, 4.9.2001: Повеќе од половина Македонци против Рамковниот договор]</ref><ref>[http://www.makedonskosonce.com/broevis/2003/sonce450/Tekst20.htm Македонско Сонце, 2002: НЕАЛБАНСКИТЕ ЕТНИКУМИ ПРОТИВ РАМКОВНИОТ ДОГОВОР]</ref><ref>[http://www.a1.com.mk/vesti/default.aspx?VestID=1397 А1, 15.8.2001: Македонската дијаспора против рамковниот договор]</ref>
 
Осум години подоцна (2009), експертите и граѓаните се сѐ уште поделени околу тоа дали е Охридскиот договор извор на стабилност или напротив, извор на нестабилност за Република Македонија. Сепак, договорот и понатаму доследно се спроведува и се претвори во платформа за промоција и заштита на правата на албанското малцинство.<ref>[http://www.dnevnik.com.mk/?ItemID=D029D2A3FC20BD4C8DB35F78BD249021 Дневник, 12.8.2009: Рамката поширока од државата]</ref><ref>[http://a1.com.mk/vesti/default.aspx?VestID=112493 МИА, 12.8.2009: Рамковен договор - осум години потоа]</ref><ref>[http://www.a1.com.mk/vesti/default.aspx?VestID=82611 A1, 13.08.2007: ДУИ организира свеченост за Рамковниот]</ref>
 
== Преговори ==
 
Преговорите се одвивале во [[Вилата Билјана]] во [[Охрид]] во текот на јули и август 2001, каде што е и парафиран договорот на 10. август 2001, па оттаму името Охридски договор.
 
Преговорите траеле речиси еден месец и во нив учествувале претседателот на РМ [[Борис Трајковски]], претставниците на политичките партии: [[Бранко Црвенковски]], претседател на [[СДСМ]], [[Љубчо Георгиевски]], претседател на [[ВМРО-ДПМНЕ]], [[Имер Имери]], претседател на [[ПДП]], и [[Арбен Џафери]], претседател на [[ДПА]], потоа претставници на ЕУ: [[Франсоа Леотар]] и [[Хавиер Солана]], претставници на САД: [[Питер Фејт]] и [[Џејмс Пердју]], разни советници и експерти: [[Владо Поповски]], [[Љубомир Фрчковски]], и други.
 
Преговорите биле мошне напнати, бидејќи се одвивале паралелно со вооружени непријателства помеѓу двете страни. Во неколку наврати постоела можноста да се прекинат преговорите и конфликтот да ескалира во отворена граѓанска војна.<ref>[http://www.a1.com.mk/vesti/default.aspx?VestID=96332 А1, 13.08.2008: Пердју: Охридските преговори беа многу тешки]</ref>
Ред 15 ⟶ 14:
== Потписници ==
 
По завршувањето на преговорите во Охрид, на 13. август 2001 во Скопје договорот го потпишале (по азбучен ред):
* [[Љубчо Георгиевски]], претседател на [[ВМРО-ДПМНЕ]],
* [[Имер Имери]], претседател на [[ПДП]],
* [[Борис Трајковски]], претседател на Република Македонија,
* [[Бранко Црвенковски]], претседател на [[СДСМ]], и
* [[Арбен Џафери]], претседател на [[ДПА]].
 
Ред 45 ⟶ 44:
* анекс Ц за имплементација и мерки за градење на доверба.
 
Во анексот А стои дека сегашната Преамбула на Уставот на РМ се заменува со јазик заснован врз концептите на индвидуалнииндивидуални права и граѓанско општество:
 
"Граѓаните на Република Македонија, преземајќи ја одговорноста за сегашноста и иднината на нивната татковина, свесни и благодарни на своите предци за жртвите и посветеноста во нивните заложби и борба за создавање на самостојна и суверена држава Македонија и одговорни пред идните генерации за зачувувањето и развојот на се што е вредно од богатото културно наследство и соживотот во Македонија..."
 
Анексот Б предвидува измени во законодавството. Предвидено е донесување на повеќе закони меѓу кои и законот за локална самуправасамоуправа, законот за локално финасирањефинансирање, за територијална поделба, за изборни единици, потоа нов деловник на Собранието, закони што се однесуваат на употребата на јазиците и други.
 
Анексот Ц се однесува на имплементацијата на Договорот и мерките за градење на доверба. Овде се регулирани прашањата за пописот, изборите, враќањето на бегалците и улогата на меѓународната заедница.
Ред 58 ⟶ 57:
 
== Наводи ==
 
{{reflist}}
 
== Надворешни врски ==
* [http://mls.gov.mk/index.php?news=450 Текстот на Охридскиот рамковен договор]
 
[[Категорија:Република Македонија, вооружен конфликт 2001]]