Википедија

Големата експлозија: Разлика помеѓу преработките

Интерактивен преглед на историјата
[проверена преработка][проверена преработка]
← Постаро уредувањеПоново уредување →
Избришана содржина Додадена содржина
НагледноВикитекст
ZéroBot (разговор | придонеси)
34.422 уредувања
с r2.7.1) (Робот: Додава tt:Зур Шартлау
сНема опис на уредувањето
Ред 2:
Теоријата за '''големата експлозија''' наречена „'''Биг Бенг'''“ потекнува од набљудувањето на составот на [[вселена]]та како и од теориските разгледувања и сфаќања.
 
Во [[1912]] година [[Весто Слипхер]] прв го измерил [[Доплеровиот ефект]] на [[Спиралната маглина]] (тоа е застарен термин за спирални галаксии), и набрзо открил дека скоро сите [[маглини]] се оддалечуваат од Земјата[[Земја]]та. Тој не го сватилсфатил космолошкото вовлекување на овој факт, и секако во тоа време бешебило многу контраверзноконтроверзно дали оваа маглина (прашина) е остров на универзум надвор од нашиот [[Млечен пат. Десет години подоцна, Алеџандер Фриедманн, руски космологист и математичар го изведува Фридмановото изедначување од Алберт Ајнштановото изедначување на генералната релативност покажувајќи дека Универзумот можеби се шири спротивно од статичниот Универзум според Ајнштајн. Во 1924 година мерењата на [[Едвин Хабл]] на огромна далечина до најблиската спирална маглина покажале дека всушност овие системи биле други галаксии. Независното изведување на фридменовото изедначување во 1927 година, Георгес Лемаîтре, белгиски физичар предпоставува дека повлекувањето на маглината било последица на растењето на Универзумот.
Во 1931 година Лемаîтре отишол подалеку со тоа што претпоставил дека штом Универзумот расте тој мора и да се смалува. Па така според неговата претпоставка тој периодично ратсе и се смалува и ке продолжи да го прави тоа сè додека може да контрахира донесувајќи го целиот хаос во Универзумот во една единствена точка „прастар атом“ , тоа е точка во времето во која просторот и времето нема да постојат. ▼
 
Десет години подоцна, [[Александар Фридмен]], руски космолог и математичар го изведува Фридмановото изедначување од [[Алберт Ајнштајн]]овото изедначување на [[општата теорија на релативност релативност]] покажувајќи дека [[вселена]]та можеби се шири спротивно од стационарниот универзум според Ајнштајн. Во 1924 година мерењата на [[Едвин Хабл]] на огромна далечина до најблиската спирална маглина покажале дека всушност овие системи биле други галаксии. Независното изведување на фридменовото изедначување во 1927 година, Жорж Лемаîтре, белгиски физичар, претпоставил дека повлекувањето на маглината било последица на растењето на Универзумот.
Почнувајќи во 1924 година, Хабл макотрпно развива низа показатели за далечина, претходник на космичката далечинска скала, користејќи го 2.500 милиметарскиот телескоп на опсерваторијата Маунт Вилсон. Ова му овозможило да ги пресмета растојанијата до галаксиите чиишто [[црвено поместување|црвени поместувања]] биле веќе измерени, поголемиот дел од страна на Слипхер. Во 1929 година, Хабл открил сооднос помеѓу дистанцата и брзината на повлекување - сега позната како Хаблов закон. Лемаîтре веќе покажал дека ова било очекувано, давајќи го космолошкото начело.▼
 
▲Во 1931 година Лемаîтре отишол подалеку со тоа што претпоставил дека штом Универзумотуниверзумот расте тој мора и да се смалува. Па така според неговата претпоставка тој периодично ратсерасте и се смалува и кеќе продолжи да го прави тоа сè додека може да контрахира донесувајќи го целиот хаос во Универзумот во една единствена точка „прастар атом“ , тоа е точка во времето во која просторот и времето нема да постојат.
За време на 1930 те години други идеи биле предложени како не стандардно космолошки за да се објаснат Хабловите обсервации, вклучувајќи го и моделот на Милне, осцилаторниот универзум (оргинално претпоставен од Фриедманн, но спортиставен од страна на Ајнштајн и Толман).▼
 
▲Почнувајќи во 1924 година, Хабл макотрпно развиваразвивал низа показатели за далечина, претходник на космичката далечинска скала, користејќи го 2.500 милиметарскиот телескоп на опсерваторијата Маунт Вилсон. Ова му овозможило да ги пресмета растојанијата до галаксиите чиишто [[црвено поместување|црвени поместувања]] биле веќе измерени, поголемиот дел од страна на Слипхер. Во 1929 година, Хабл открил сооднос помеѓу дистанцата и брзината на повлекување - сега позната како Хаблов закон. Лемаîтре веќе покажал дека ова било очекувано, давајќи го космолошкото начело.
После Втората Светска војна се појавуваат два правци на верување за тоа како настанал универзумот. Едниот е моделот на Фред Хоѕле кој вели дека Универзумот е во сторг ред од кој не отстапува и нема никакви придвижувања додека според теоријата на Лемаîтре наречена Биг Бенг која што ја застапувал и проширувал Георге Гамоњ кој ја вовел Биг Бенговата нуклеосинтеза , а неговите помошници Ралпх Алпхер и Роберт Херман ја претпоставиле космичката бранова радијација, Најпрво оваа теорија била исмејувана но во 1964 таа е прифатена како најдобра теорија за настанувањето на Универзумот. ▼
 
▲За време на 1930 те-тите години други идеи биле предложени како не стандарднонестандардно космолошки за да се објаснат Хабловите обсервациинабљудувања, вклучувајќи го и моделот на Милне, осцилаторниот универзум (оргинално претпоставен од ФриедманнФридман, но спортиставенспротиставен од страна на Ајнштајн и Толман).
Големи достигувања во врска со теоријата за Биг Бенг се постигнуваат во 1990 те години како резултат на големите телескопи како што се Хабл биле телескопот како и анализите од сателитот ЦОБЕ . Космолозите сега имаат речиси прецизни мерки на повеќето параметри за Биг Бенг моделот и имаат направено неочекувани откритија дека растењето на Универзумот се забрзува.▼
 
▲После [[Втората Светска војна]] се појавуваат двадве правци на верувањетеории за тоа како настанал универзумот[[универзум]]от. Едниот е моделот на Фред Хоѕле кој вели дека Универзумот е во сторгстрог ред од кој не отстапува и нема никакви придвижувања додека според теоријата на Лемаîтре наречена Биг„Биг БенгБенг“ која што ја застапувал и проширувал Георге Гамоњ кој ја вовел Биг Бенговата нуклеосинтеза , а неговите помошници РалпхРалф Алпхер и Роберт Херман ја претпоставиле космичката бранова радијација,. Најпрво оваа теорија била исмејувана но во 1964 таа е прифатена како најдобра теорија за настанувањето на Универзумот.
 
▲Големи достигувања во врска со теоријата за Биг Бенг се постигнуваат во 1990 те-тите години како резултат на големите телескопи[[телескоп]]и како што се Хабл биле телескопот како и анализите од сателитот ЦОБЕ . Космолозите сега имаат речиси прецизни мерки на повеќето параметри за Биг Бенг моделот и имаат направено неочекувани откритија дека растењето на Универзумот се забрзува.
 
== Поврзано ==
Ред 17 ⟶ 20:
 
== Надворешни врски ==
* [http://www.nacestojanov.net/nauka/knigi/astronomija/pdf/t7.pdf Настанок и судбина на вселената] - Наце Стојанов, Институт за физика при [[ПМФ]]
 
 
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Големата_експлозија“