Географски координатен систем: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
сНема опис на уредувањето
сНема опис на уредувањето
Ред 1:
[[Податотека:Geographic coordinates sphere.svg|мини|десно|Географски координати на [[сфера]]]]
[[Податотека:WorldMapLongLat-eq-circles-tropics-non.png|thumb|440px|Карта на [[Земја]]та која ги прикажува линиите на [[латитудагеографска ширина]]та (хоризонтално) и [[лонгитудагеографска должина|географската должина]]та (вертикални), Екертова проекција; [https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/reference_maps/pdf/political_world.pdf голема верзија] (pdf, 1,8 МБ)]]
[[Податотека:Latitude and Longitude of the Earth mk.svg|мини|десно|300п|Илустрација за географска ширина и должина на Земјата.]]
 
Ред 8 ⟶ 9:
== Прва и втора димензија, географска широчина и географска должина ==
 
* [[Латитуда]] или [[географска ширина]] (латитуда) е аголот во центарот на координатниот систем помеѓу било која точка на земјината површина и рамнината на [[екватор]]от. Линиите кои се спојуваат во точките на иста латитудагеографска ширина се нарекуваат паралелинапоредници. Тие исцртуваат [[концентрични]] кругови на површината на земјата. Секој до земјините полови се наоѓа на 90 [[степен (агол)|степени]]и. [[Северен пол|Северниот Полпол]] е 90° СГШ; [[Јуженјужен пол|Јужниотјужниот Полпол]] е 90° ЈГШ.
Нултиот степен од паралелатанапоредникот на латитудатагеографската должина е означен со [[екватор]]от. Тоа е замислена линија која ја дели земјината топла на северна и јужна хемисфера.
 
* [[Лонгитуда]] или [[географска должина]] (лонгитуда) е аголот кон [[исток]] или [[запад]], во центарот на координатниот систем, помеѓу било која точка на земјината површина и рамнината помеѓу северниот и јужниот пол. Линиите чии точки се спојуваат на иста лонгитудагеографска должина се нарекуваат меридијани. Сите меридијати се половина од замислени кругови и не се паралелни. По дефиниција тие се спојуваат на половите. Линијата која поминува преку [[Гринич]] (Во близината на [[Лондон]]) е меѓународната нулта точка за географска должина. Таа точка е местото каде што истовремено меридијанот е 180° ЗГШ ([[запад]]) и 180° ИГД ([[исток]]).
 
Со комбинација на овие два агли хоризонталната позиција на било која локација на земјата може да биде определена.
 
На пример [[Скопје]] има латитудагеографска ширина од 42°0′ СГШ и лонгитудадолжина од 21°26′ ИГД . Ако повлечеме линија од центарот на земјата со агол од северно од екваторот[[екватор]]от и од [[нулти меридијан|Гринич]], оваа линија ќе помине низ Скопје.
 
За попрецизна определба, степените се делата на минути (1 минута е 1/60 дел од степенот и е означена со „м“ или '. Дополнително минутите се делат на секунди означени со „с“ или ''.