Глина: Разлика помеѓу преработките
[проверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
с oтстранета Категорија:Почви; додадена Категорија:Почва со помош на HotCat |
сНема опис на уредувањето |
||
Ред 1:
[[Image:
'''Глината''' е општ поим за разни комбинации од глинести [[минерал|минерали]] со мали примеси на метални оксиди и органски материи.<ref name="guggenheim">{{harvnb|Guggenheim|Martin|1995|pp=255–256}}</ref> Наталожената глина во земјиштето претежно се состои од [[силикатни минерали#Филосиликати|филосиликатни минерали]] со различни количества на придружна вода.
== Образување ==
Глинестите минерали се образуваат во текот на долг временски период со постепено хемиско [[елувијален процес|елувијално распаѓање]] на силициумоносните карпи во содејство со мали концентрации на [[јаглеродна киселина]] и други разредени [[растворувач]]и. Овие кисели растворувачи се вижат надолу по слоевите, исцедувајќи се од секој претходен распаднат слој. Покрај ова, некои глинести минерали се создаваат и поради хидротермалните активности. Глинените слоеви може да се јават на место на остаточни почвени слоеви, но дебелите наслаги се обично се образуваат како последица од вторично [[седиментна карпа|седиментно]] таложење што се јавува по нивното свлекување и поместување на друго место.
Ред 9:
== Дефиниција ==
[[
Глините се разликуваат од другите фини почви по големината на честичките и нивната минералогија. [[Мил]]от e многу ситна почва што нема глинести минерали, no сепак има покрупни честички од глината. Кај некои глини и милови постои совпаѓање во големината на зрнцата и други физички својства, а постојат и лежишта кајшто се јавуваат обете. Точната разлика помеѓу нив зависи од дисциплината. [[Геологија|Геолозите]] и изучувачите на почвата сметаат дека зрцата помали од 2 [[микрометар|µм]] се глина, во [[седиментологија]]та границата е 4-5 μм, а пак во хемијата на [[колоид]]ите, глината е сето она што е поситно од 1 μм.<ref name="guggenheim"/> Во [[геотехника]]та, разликата помеѓу глините и миловите зависи од пластичните особини на почвата, согласно Атерберговите граници. Според стандардот ISO 14688, глината е поситна од 2 μм, а милот покрупен од тоа.
==Групирање==
Ред 20 ⟶ 19:
==Употреба во минатото и денес==
[[Image:Clay In A Construction Site.jpg|thumb|Clay layers in a construction site. Dry clay is normally much more stable than sand with regard to excavations.]]
[[Податотека:Lehm ausfachung.jpg|мини|десно|Глина на ѕидови на селска куќа]]
Кога ќе се смеша со вода во извесен сооднос, глината се одликува со [[пластичност]]. Кога ќе се исуши, таа се стврднува, а кога ќе се стави во [[печка]], претрпува трајни физички и хемиски промени и се претвора во [[керамика|керамички]] материјал. Поради ова, глината се користи во изработката на [[грнчарија]] за практична намена и украси. Различни видови глина во придружба на разни [[минерал]]и и услови на печење даваат [[грнчарија]], [[керамика]] и [[порцелан]]. Употребата на глината почнува уште од праисторијата, за што сведочат наоди уште од 14.000 г. п.н.е.<ref>Scarre, C. 2005. The Human Past, Thames and Hudson: London, стр. 238</ref> По боја, грнчаријата може да биде сива, жолта, портокалова и црвена.
|