Партенија Зографски: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][непроверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
с Отстрането уредувањето на 94.190.193.42 (разговор), вратено на последната верзија на MacedonianBoy
Откажано уредувањето 2820998 на уредникот MacedonianBoy (разговор)
Ред 16:
}}
 
'''Партенија Зографски''' ([[Галичник]], [[1818]] - [[Цариград]], денешен {{починал во|Истанбул|}} на [[7 февруари]] [[1876]]) бил првиот македонскибугарски [[учебникар]], [[филолог]], [[фолклорист]], еден од најистакнатите културни и црковни работници од 19. век во Македонија, Полјански и прв македонскиПиротски митрополит.<ref name="IMN"><small>''Историја на македонскиот народ, книга втора, издава нип Нова Македонија - заедница за издавачка дејност, книги, периодика и публицистика - Скопје, Скопје, 1969 година''</small></ref><ref>Енциклопедия България, том 5, Издателство на БАН, София, 1986.</ref><ref>Венедиктов, Г. К. Болгарский литературный язык эпохи Возрождения (Проблемы нормализации и выбора диалектной основы), Москва 1990, с. 166.</ref>
 
== Биографија ==
Партениј Зографски, чие крштелно име и презиме е '''ПавлеПавел Василков Тризловски''', е роден во [[1818]] г. во [[Галичник]], како првороден син на Доста и Василко. Првото образование го стекнал во манастирот „Св. Јован Бигорски”, а во [[1836]] г. во [[Охрид]] бил ученик на [[Димитар Миладинов]]. Замонашен е во [[Манастир Зограф|Манастирот Зограф]] на [[Света Гора]], во [[1842]] година, при што го добива името '''Партениј''', а по манастирот и презимето '''Зографски'''. Зографски по знаења оди и во Духовната академија во [[Одеса]], Кипријанскиот манастир во [[Молдавија]], киевската семинарија, а од [[1846]] до [[1850]] г. е редовен студент во Духовната академија во [[Москва]].
 
Неговиот животен пат е нераскинливо врзан - со љубовта кон Бога и кон сопствениот македонскибугарскиот народ во Македонија. Набргу по завршувањето, од страна на цариградскиот патријарх е произведен во архимандрит, за потоа да биде поставен за епископ на Полјанската епархија, како прв Македонец со такво црковно звање и чин. Хиротонијата ја извршил солунскиот митрополит Неофит во патријаршијската црква во [[Цариград]]. Прво околу што се заложил новиот владика е воведувањето на црковнословенскиот јазик во богослужбата во црквите на македонски верници, со што го намалил влијанието на грчката црква во однос на богослужбата. Ги обиколувал селата во епархијата за да внесе словенско духовно влијание, отворал народни училишта, а, тоа не можело да не предизвика реакции на кукушките чорбаџии, кои коментирале ''„Каков е тој владика што не практикува чибук муабет, се мачи катаден со поповите со учењето како ќе читаат четива во црквите, го нема никогаш дома затоа што е постојано во селата во епархијата каде што отвора и гради училишта”'' кои подоцна се жалеле до Цариградскиот патријарх за неговото дејствување.
 
Неговиот животен пат е нераскинливо врзан - со љубовта кон Бога и кон сопствениот македонски народ. Набргу по завршувањето, од страна на цариградскиот патријарх е произведен во архимандрит, за потоа да биде поставен за епископ на Полјанската епархија, како прв Македонец со такво црковно звање и чин. Хиротонијата ја извршил солунскиот митрополит Неофит во патријаршијската црква во [[Цариград]]. Прво околу што се заложил новиот владика е воведувањето на црковнословенскиот јазик во богослужбата во црквите на македонски верници, со што го намалил влијанието на грчката црква во однос на богослужбата. Ги обиколувал селата во епархијата за да внесе словенско духовно влијание, отворал народни училишта, а, тоа не можело да не предизвика реакции на кукушките чорбаџии, кои коментирале ''„Каков е тој владика што не практикува чибук муабет, се мачи катаден со поповите со учењето како ќе читаат четива во црквите, го нема никогаш дома затоа што е постојано во селата во епархијата каде што отвора и гради училишта”'' кои подоцна се жалеле до Цариградскиот патријарх за неговото дејствување.
 
== Обвиненија ==
Ред 28 ⟶ 29:
Меѓу другото, во 22-те наведени клевети против полјанскиот епископ Партениј, тој бил обвинет и дека:
* Насилно го вовел црковнословенскиот јазик во богослужбата, а воедно забранил да се употребува грчкиот јазик;
* Го вовел мајчиниот јазик во училиштата, наместо грчкиот јазик, а дури и ги истерал од работа оние учители кои не го употребувале македонскиотбугарскиот јазик;
* Го поттикнал населението да потпише барање полјанската епископија да прерасне во митрополија;
* Не го спомнувал името на својот претпоставен митрополит Неофит, како негов началник, изјавувајќи дека и самиот е митрополит;
* Не дозволувал во неговата епархија да се чита патријаршиското писмо;
* Цариградската патријаршија ја нарекол ‘голем ан’;
* Наредил да се избрише грчкото писмо од кукушката црква и да се замени со македонскибугарскиот јазик и друго...”
 
Сeпак, плашејќи се од руската дипломатија, а со намера да угоди на барањето на рускиот амбасадор Лобанов, Патријаршијата била принудена да испрати комисија во Полјанската епархија, за да го испита „случајот Партениј“. По извршената истрага тричлената патријаршиска комисија констатирала дека епископот Партениј не е виновен, туку напротив, дека совесно ја вршел својата должност. Сепак, на г. Партениј не му било допуштено веднаш да се врати во својата епархија, во која, особено во Дојран, каде што се наоѓала и неговата епископска резиденција, бил желно очекуван од своите духовни чеда. Во септември [[1867]] година, за да ја задоволи намерата на митрополитот Неофит за поставување на злогласниот Мелетиј за Полјански епископ и за сосем да го отстрани од неговата епархија, Светиот Синод на Цариградската Патријаршија му понудил на Партениј Зографски митрополитско место во Нишавската епархија. На оваа функција помага бугарското училишно дело и одбива обидите на српската пропаганда за упад во Пиротско. Во 1868 година Партенија Зографски станал дел од отцепениот од Патријаршијата бугарски црковен клир. По создавањето на [[Бугарска егзархија|Бугарската егзархија]] во 1872 година Партенија Зографски останал да делува како егзархиски митрополит во Пирот до октомври 1874 година, кога поднел оставка поради здравствени причини. Потоа Паретниј заминал во Цариград да работи во централата на егзархијата.
 
Сeпак, плашејќи се од руската дипломатија, а со намера да угоди на барањето на рускиот амбасадор Лобанов, Патријаршијата била принудена да испрати комисија во Полјанската епархија, за да го испита „случајот Партениј“. По извршената истрага тричлената патријаршиска комисија констатирала дека епископот Партениј не е виновен, туку напротив, дека совесно ја вршел својата должност. Сепак, на г. Партениј не му било допуштено веднаш да се врати во својата епархија, во која, особено во Дојран, каде што се наоѓала и неговата епископска резиденција, бил желно очекуван од своите духовни чеда. Во септември [[1867]] година, за да ја задоволи намерата на митрополитот Неофит за поставување на злогласниот Мелетиј за Полјански епископ и за сосем да го отстрани од неговата епархија, Светиот Синод на Цариградската Патријаршија му понудил на Партениј Зографски митрополитско место во Нишавската епархија. Во 1868 година Партенија Зографски станал дел од отцепениот од Патријаршијата бугарски црковен клир. По создавањето на [[Бугарска егзархија|Бугарската егзархија]] во 1872 година Партенија Зографски останал да делува како егзархиски митрополит во Пирот до октомври 1874 година, кога поднел оставка поради здравствени причини. Потоа Паретниј заминал во Цариград да работи во централата на егзархијата.
 
== Смрт ==
Ред 41 ⟶ 43:
 
== Творештво ==
АвторПартениj еЗографски наразвива многубројниактивна делакнижевна дејност. Соработува со коисписанието се"Бугарски создаденикнижици" темелитеи на граматикатапрвите бугарски весници - "Волшебник", "Македонија", "Цариградскиот весник" и други. Во 1857 година издава "Кратка света историја на македонскиотстариот јазики новозаветната црковно", а на следната 1858 година - "Началное учење за децата"<ref>Венедиктов, Г. К. Болгарский литературный язык эпохи Возрождения (Проблемы нормализации и выбора диалектной основы), Москва 1990, с. 166.</ref>. Пред појавата на Партениј Зографски во училиштата се предавале само грчката и старословенската граматика, а тој оди подалеку - се впушта во пишување на граматиката на Словените на балканскиот простор под [[Турци]]те, во која ги систематизира разликите меѓу бугарскиот и македонскиот јазик на научна основа. Партениj Зографски се обидува да воведе употребата на повеќе западнобългарски елементи во новосъздаващия се бугарски книжевен јазик. Во 1858 година тој прв од бугарските книжовници поставува прашањето не само дека македонскиот говор не смее да биде игнорирана при формирањето на бугарскиот јазик, но и за тоа дека тоа наречје треба да се толкува како основа на вкупниот писмен јазик<ref>Венедиктов, Г. К. Болгарский литературный язык эпохи Возрождения (Проблемы нормализации и выбора диалектной основы), Москва 1990, с. 166.</ref>. Бил полиглот - знаел [[грчки]], [[латински]], [[еврејски]], [[старохалдејски]], [[француски]], [[руски]] и [[бугарски јазикруски]]. Работел како учител во богословското училиште на Зографскиот манастир, професор по црковнословенски јазик во богословското училиште на островот Халки кај Цариград. Партениј бил и духовник на рускиот царски двор.
 
Манастирскиот комплекс во Стар Дојран денес го носи името „Свети Партениј Зографски”, со што Македонската Православна Црква непосредно почна епископот Партениј да го прифаќа за светител во Православната Црква.
.
 
== Извори ==