Хромозом: Разлика помеѓу преработките
[непроверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
Нема опис на уредувањето |
с Отстрането уредувањето на 217.16.90.15 (разговор), вратено на последната верзија на MerlIwBot |
||
Ред 2:
[[Податотека:Genes and base pairs on chromosomes mk.svg|мини|300п|Дијаграм на бројот на хромозоми и [[базен пар|базни парови]] кај секој човечки хромозом.]]
'''Хромозомите''' (од [[Грчки јазик|грчки]] ''chroma'' - боја) се основни носители на наследните својства кај живите
Составни елементи на хромозомите се: [[Хроматида|хроматидите]], [[Хромонема|хромонемите]], [[хромомер]]ите, [[центромер]]от (примарно стеснување), [[сателит (хромозом)|сателит]]от (секундарно стеснување), [[теломер]]ите и [[матрица (хромозом)|матрицата]]. Кај телесните [[Човек|човечки]] [[Клетка|клетки]] има 46 ([[диплоид]]ен број) хромозоми, додека кај половите има 23 ([[хаплоид]]ен
Вкупниот збир на хромозомите во една клетка, кој е карактеристичен за даден организам, се нарекува [[кариотип]]. Во телесните клетки на речиси сите [[растенија]], [[животни]], [[габи]] и останати организми постојат хромозомски парови - еден хромозом од мајката и еден од таткото. Ваквите хромозоми се нарекуваат [[Хомологни хромозоми|хомологни]], додека збирот од хомологните хромозоми го дава [[диплоид]]ниот хромозомски број. Во кариотиповите на разделнополовите организми има еден или неколку парови на [[полови хромозоми]], кои кај одделните полови се разликуваат по морфологијата. Останатите, неполови хромозоми, се нарекуваат [[автозом]]и. Кај [[цицачи]]те, во половите хромозоми, се локализирани гени кои го определуваат полот на организмот, додека кај [[Винска мушичка|винската мушичка]] (''Drosophila melanogaster''), полот го определува соодносот помеѓу половите хромозоми и автозомите ([[балансна теорија за определување на полот]]).
|