Википедија

Западна Германија: Разлика помеѓу преработките

Интерактивен преглед на историјата
[проверена преработка][проверена преработка]
← Постаро уредувањеПоново уредување →
Избришана содржина Додадена содржина
НагледноВикитекст
Нема опис на уредувањето
Нема опис на уредувањето
Ред 1:
{{about|Сојузната Република Германија во Студената војна|Новата Сојузна Република Германија|Германија}}
 
 
{{Infobox Former Country
 
|_noautocat = yes
|conventional_long_name = <span style="line-height:1.33em;">Сојузна Република Германија</span>
 
|native_name = <span style="line-height:1.33em;">{{lang|de|''Bundesrepublik Deutschland''}}</span>
|common_name = Западна Германија
 
|continent = Европа
|conventional_long_name = <span style="line-height:1.33em;">Federal Republic of Germany</span>
|region = Германија
 
|country = Германија
|national_motto = {{lang|de|''[[Das Lied der Deutschen|Einigkeit und Recht und Freiheit]]''}}<br/><small>''Unity and Justice and Freedom''</small>
|p1 = Окупациски зони на Германија
 
|national_anthem = {{lang|de|''[[Deutschlandlied|Das Lied der Deutschen]]''}}<br/><small>''The Song of the Germans''</small><!-- From 1952 to 1991, the official national anthem of Germany was the whole Deutschlandlied, but ONLY the third stanza was to be sung in official events. Source: http://www.bundesregierung.de/Bundesregierung/-,8394/Nationalhymne.htm -->
 
|common_name = West Germany
 
|continent=Europe
 
|region = Germany
 
|country = Germany
 
|status = Federation
 
|era=Cold War
 
|year_start = 1949
 
|year_end = 1990
 
|date_start = 23 May
 
|date_end = 3 October
 
|p1 = Allied-occupied Germany
 
|flag_p1 = Flag of Germany (1946-1949).svg
|p2 = Сар (протекторат)
 
|p2 = Saar (protectorate)
 
|flag_p2 = Flag of Saar.svg
|s1 = Германија
 
|s1 = Germany
 
|flag_s1=Flag of Germany.svg
 
|image_flag = Flag of Germany.svg
 
|image_coat = Coat of Arms of Germany.svg
|image_map = West Germany 1956-1990.svg
 
|national_motto = {{lang|de|„[[Песната на Германците|Einigkeit und Recht und Freiheit]]"}}<br/><small>„Единство и правда и слобода“</small>
|image_map = Location WestGermany EU Europe.png
|national_anthem = {{lang|de|''[[Песната на Германците|Das Lied der Deutschen (Deutschlandlied)]]''}}&nbsp;<sup>a</sup><br/><small>''Песната на Германците''</small>
 
|capital = Бон
|common_languages = [[German language|German]]
 
|capital = Bonn
 
|latd=50 |latm=44 |latNS=N |longd=7 |longm=6 |longEW=E
|largest_city = [[Хамбург]]
 
|common_languages = [[Германски јазик|германски]]
|largest_city = Hamburg
|government_type = [[Сојузна република|Сојузна]] [[парламентарна република]]
 
|leader1 = Теодор Хојс |year_leader1 = 1949&ndash;1959
|government_type = [[Federal republic|Federal]] [[Parliamentary republic]]
|leader2 = Хајнрих Либке |year_leader2 = 1959&ndash;1969
 
|leader3 = Густав Хајнеман |year_leader3 = 1969&ndash;1974
|leader1 = Theodor Heuss
|leader4 = Валтер Шел |year_leader4 = 1974&ndash;1979
 
|leader5 = Карл Карстенс |year_leader5 = 1979&ndash;1984
|year_leader1 = 1949–1959
|leader6 = [[Рихард фон Вајцзекер]]<sup>b</sup> |year_leader6 = 1984&ndash;1990
 
|title_deputy = [[Канцелар на Германија (Сојузна Република Германија)|Канцелар]]
|leader2 = Heinrich Lübke
|deputy1 = Конрад Аденауер |year_deputy1 = 1949&ndash;1963
 
|deputy2 = Лудвиг Ерхард |year_deputy2 = 1963&ndash;1966
|year_leader2 = 1959–1969
|deputy3 = Курт Георг Кизингер |year_deputy3 = 1966&ndash;1969
 
|deputy4 = Вили Брант |year_deputy4 = 1969&ndash;1974
|leader3 = Gustav Heinemann
|deputy5 = Хелмут Шмит |year_deputy5 = 1974&ndash;1982
 
|deputy6 = [[Хелмут Кол]]<sup>c</sup> |year_deputy6 = 1982&ndash;1990
|year_leader3 = 1969–1974
|legislature = Бундестаг
 
|era = Студена војна
|leader4 = Walter Scheel
|event_start = [[Историја на Германија|Основана]]
 
|date_start = 23 мај
|year_leader4 = 1974–1979
|year_start = 1949
 
|event_end = [[Повторно обединување на Германија|Повторно обединување]]
|leader5 = Karl Carstens
|date_end = 3 октомври
 
|year_end = 1990
|year_leader5 = 1979–1984
|stat_year1 = 1990
 
|stat_area1 = 248577
|leader6 =Richard von Weizsäcker
 
|year_leader6 = 1984–reunification (continued as President of the unified country until 1994)
 
|leader7 =Roman Herzog
 
|year_leader7 =1994–1999
 
|leader8 =Johannes Rau
 
|year_leader8 = 1999–2004
 
|leader9 =Horst Köhler
 
|year_leader9 = 2004–
 
|title_deputy = [[Chancellor of Germany (Federal Republic of Germany)|Chancellor]]
 
|deputy1 = Konrad Adenauer
 
|year_deputy1 = 1949–1963
 
|deputy2 = Ludwig Erhard
 
|year_deputy2 = 1963–1966
 
|deputy3 = Kurt Georg Kiesinger
 
|year_deputy3 = 1966–1969
 
|deputy4 = Willy Brandt
 
|year_deputy4 = 1969–1974
 
|deputy5 = Helmut Schmidt
 
|year_deputy5 = 1974–1982
 
|deputy6 = Helmut Kohl
 
|year_deputy6 = 1982–reunification (continued as Chancellor of the unified country until 1998)
 
|legislature=Bundestag
 
|stat_area1 = 248577
 
|stat_pop1 = 63254000
|GDP_PPP_year = 1990 |GDP = 946 милијарди $ |GDP_rank = 4.
|currency = [[Германска марка]]<sup>d</sup>&nbsp;(DM)
|currency_code = DEM |time_zone = [[Central European Time|CET]] |utc_offset = +1 |time_zone_DST = [[Central European Summer Time|CEST]] |utc_offset_DST = +2
|cctld = [[.de]]
|calling_code = 49
|states = 10
|footnote_a = Од 1952 до 1991, официјална национална химна на Германија била ''Deutschlandlied'' во целост, но само третата строфа била пеена на официјална настани.<big><ref>http://www.bundesregierung.de/Bundesregierung/-,8394/Nationalhymne.htm</ref></big>
|footnote_b = Продолжил како Претседател на обединета Германија до 1994.
|footnote_c = Продолжил као Канцелар на обединета Германија до 1998.
|footnote_d = Во [[Сар]], помеѓу јануари 1957 и јули 1959 се користел [[Француски франк|францускиот франк]] и франкот на Сар.
}}
 
'''Западна Германија''' ({{lang-de|Westdeutschland}}) е вообичаеното име за '''Сојузна Република Германија''' или '''СРГ''' ({{lang-de|Bundesrepublik Deutschland или BRD}}) во периодот помеѓу нејзиното основање во мај 1949 до повторното обединување на Германија на 3 октомври 1990.
|stat_year1 = 1990
 
Во текот на овој период, Западна Германија сојузник на [[НАТО]] и социјалистичката [[Источна Германија]] биле поделени од внатрешната германска граниа. По 1961, [[Западен Берлин]] бил физички поделен од [[Источен Берлин]] како и Источна Германија со [[Берлински ѕид|Берлинскиот ѕид]]. Оваа состојба завршила кога Источна Германија била распуштена и нејзините пет покраини се приклучиле на десетте покраини на Сојузна Република Германија заедно со повторно обединетиот град-покраина [[Берлин]]. Проширената Сојузна Република Германија со шеснаесет покраини (позната и само како „Германија“) е продолжение на Сојузната Република Германија пред 1990-тите години.
|GDP_PPP_year = 1990
 
Сојузната Република Германија била основана од единаесет [[Покраини на Германија|покраини]] создадени во трите окупациски зони на [[САД]], [[Велика Британија]] и [[Франција]] („Западни зони“). Градот [[Бон]] бил нејзин провизорен главен град. Четвртата окупациска зона (Источната зона или ''Ostzone'') припаѓача на [[Советски Сојуз|Советскиот Сојуз]]. Делови на оваа зона се наоѓале источно од линијата [[Одра]]-[[Ниса]], но тие биле припоени кон Советскиот Сојуз и комунистичка Полска; преостанатиот средишен дел околу Берлин станал дел од комунистичката [[Германска Демократска Република]] (скратено ГДР; на германски ''Deutsche Demokratische Republik'' или ''DDR'') и нејзиниот ''де факто'' главен град во [[Источен Берлин]]. Како последица на оваа состојба, Западна Германија ја имала само половината од територијата на предвоената демократска [[Вајмарска Република]].
|GDP = $946 [[billion]]
 
На почетокот на [[Студена војна|Студената војна]], Германија (но и Европа) била поделена помеѓу Западниот и Источниот блок. Германија била ''[[де факто]]'' поделена на две држави и две специјални територии, [[Сар (протекторат)|Сар]] и поделениот Берлин. Сојузната Република Германија тврдела дека има право на ексклузивно право на цела Германија, сметајќи се себеси за демократски избрано продолжение на [[Германско царство|Германското царство]]. Сметале дека ГДР била нелегално создадена држава. ГДР одржувала регуларни избори, но тие биле неслободни и праведни; од гледна точка на Западна Германија, ГДР била марионетска држава на Советите и со тоа нелегитимна.
|GDP_rank = 4th
 
Три покраини во Западна Германија се споиле во 1952 и ја создале [[Баден-Виртемберг]], а Сар се приклучила на Сојузната Република Германија во 1957. Покрај преостанатите десет покраини, [[Западен Берлин]] бил сметан како неофицијална ''де факто'' 11. покраина. Иако, правно не бил дел од Сојузната Република Германија, бидејќи Берлин бил под контрола на Контролниот совет на сојузниците, Западен Берлин бил политички поврзан со Западна Германија и бил директно или индиректно претставен во нејзините сојузни институции.
|event_start =[[History of Germany since 1945|Established]]
 
Врските со [[Источен блок|Источниот блок]] се подобриле во текот на ерата на ‘Neue Ostpolitik’ околу 1970 и Западна Германија започнала да зборува за „две германски држави во рамките на една германска нација“, но формално го одржувала еклузивното право. Ја признала ГДР како ''[[де факто]]'' влада во рамките на единствената германска нација, но која сепак била претставувана само од Западна Германија. Источна Германија, како и претходно, го признала постоењето на двете германски држави ''де јуре'' и Западна Германија како ''де факто'' и ''де јуре'' странска држава. Сојузната Република Германија и ГДР се согласиле дека ниедна од нив не може да зборува во името на другата.
|event_end =Reunification 1990
 
Создавањето на денешната влијателна позиција на Германија била постигнато во текот на економското чудо (''Wirtschaftswunder'') од 1950-тите, кога Западна Германија се издигнала од огромното уништување по завршувањето на [[Втора светска војна|Втората светска војна]] и станала третата најголема економија во светот. Првиот канцелар [[Конрад Аденауер]], кому мандатот му траел до 1963, работел на потполно сојузништво со Западот наместо неутралност. Не само што осигурил членство во [[НАТО]], туку бил и еден од предводниците на договорите од кои се развила денешната [[Европска Унија]]. Кога [[Г8|Г6/Г8]] била основана во 1975, не се поставувало никакво прашање дали Сојузна Република Германија треба да биде член.
|currency = [[Deutsche Mark]] ('''DM''')<br/>in [[Saarland]]: [[French franc]] and [[Saar franc]] January 1957 till July 1959
 
Со падот на комунизмот во Централна и Источна Европа во 1989, поврзувано со рушењето на [[Берлински ѕид|Берлинскиот ѕид]], се направил голем чекор кон повторното обединување на Германија. Источна Германија гласала за самораспуштање и приклучување кон Сојузната Република во 1990. Нејзините пет повоени покраини (''Länder'') биле обновени заедно со обединетиот Берлин, кој ставил крај на специјалниот статус и станал град-покраина. Тие формално се приклучиле на Сојузната Република на 3 октомври 1990 со што завршила поделбата на Германија. Проширената Сојузна Република ги задржала политичката култура на Западна Германија и продолжила со постоечките членства во меѓународните организации, како и нејзиното сојузништво со Западот и поврзаноста со [[ЕУ|Европската Унија]] и [[НАТО]].
|currency_code=DEM
 
== Поврзано ==
|time_zone = [[Central European Time|CET]]
 
* [[Источна Германија]]
|utc_offset = +1
 
== Наводи ==
|time_zone_DST = [[Central European Summer Time|CEST]]
{{наводи}}
 
{{coord|50|44|02|N|7|05|59|E|source:kolossus-svwiki|display=title}}
|utc_offset_DST = +2
 
[[Категорија:Западна Германија| ]]
|cctld = [[.de]]
[[Категорија:Историја на Германија]]
 
|calling_code = 49
 
|states = 10
 
}}
'''Западна Германија''' ([[германски]]: ''West Deutschland'') се нарекувала Федерална Република Германија помеѓу мај 1949. и октомври 1990., во времето на [[Студената војна]], кога [[Германија]] била поделена на Источна ([[Германска Демократска Република]]) и Западна. Поранешните држави од Источна Германија: [[Мекленбург-Горна Померанија]], [[Бранденбург]], [[Саксонија]], [[Саксонија-Анхалт]] и [[Турингија]] повторно пристапиле во Федерална Република Германија на 3. октомври 1990. година. Со тоа, поделбата на Западна и Источна Германија престанала да постои.
 
== Наводи ==
{{наводи}}
[[af:Wes-Duitsland]]
 
[[ar:ألمانيا الغربية]]
 
[[an:Alemanya Occidental]]
 
[[zh-min-nan:Se-tek]]
 
[[be-x-old:Заходняя Нямеччына]]
[[bg:Западна Германия]]
 
[[bs:Zapadna Njemačka]]
 
[[bg:Западна Германия]]
 
[[ca:Alemanya Occidental]]
 
[[cs:Západní Německo]]
 
[[cy:Gorllewin yr Almaen]]
 
[[da:Vesttyskland]]
 
[[de:Geschichte der Bundesrepublik Deutschland (bis 1990)]]
 
[[et:Lääne-Saksamaa]]
[[en:West Germany]]
 
[[es:Alemania Occidental]]
 
[[eo:Okcidenta Germanio]]
[[eu:Mendebaldeko Alemania]]
 
[[eu:Alemaniako Errepublika Federala]]
 
[[fa:آلمان غربی]]
 
[[fr:Allemagne de l'Ouest]]
 
[[gv:Yn Ghermaan Heear]]
 
[[gl:Alemaña do Oeste]]
 
[[ko:서독]]
[[hy:Գերմանիայի Ֆեդերատիվ Հանրապետություն (մինչև 1990)]]
 
[[hr:Zapadna Njemačka]]
 
[[io:West-Germania]]
 
[[id:Jerman Barat]]
[[ia:Germania Occidental]]
 
[[is:Vestur-Þýskaland]]
 
[[it:Germania Ovest]]
 
[[he:גרמניה המערבית]]
[[ka:გერმანიის ფედერაციული რესპუბლიკა (1990 წლამდე)]]
 
[[ka:დასავლეთ გერმანია]]
 
[[sw:Ujerumani ya Magharibi]]
 
[[ku:Almanyaya Rojava]]
 
[[la:Res publica Foederalis Germanica (1949-1990)]]
 
[[lv:Rietumvācija]]
 
[[lt:Vakarų Vokietija]]
 
[[lij:Repubbrica Federâ de Germania]]
 
[[hu:Nyugat-Németország]]
 
[[mr:पश्चिम जर्मनी]]
 
[[ms:Jerman Barat]]
[[nl:Bondsrepubliek Duitsland (1949-1990)]]
 
[[nl:West-Duitsland]]
 
[[nds-nl:West-Duutslaand]]
 
[[ja:西ドイツ]]
 
[[no:Vest-Tyskland]]
 
[[nn:Vest-Tyskland]]
 
[[uz:Germaniya Federativ Respublikasi (1990 gacha)]]
 
[[pl:Niemcy Zachodnie]]
 
[[pt:Alemanha Ocidental]]
 
[[ro:Germania de Vest]]
 
[[qu:Kunti Alimanya]]
[[ru:Федеративная Республика Германии (до 1990)]]
 
[[ru:Западная Германия]]
 
[[sl:Zvezna republika Nemčija (1949–1990)]]
 
[[sr:Западна Немачка]]
 
[[sh:Zapadna Nemačka]]
 
[[fi:Länsi-Saksa]]
 
[[sv:Västtyskland]]
 
[[ta:மேற்கு செருமனி]]
[[tt:Федератив Алмания Җөмһүрияте]]
 
[[th:ประเทศเยอรมนีตะวันตก]]
 
[[tr:Batı Almanya]]
 
[[uk:Федеративна Республіка Німеччина (до 1990)]]
 
[[ur:مغربی جرمنی]]
 
[[vi:Tây Đức]]
 
[[war:Natondan nga Aleman]]
 
[[wuu:西德]]
 
[[yi:מערב דייטשלאנד]]
 
[[yo:Ìwọ̀orùn Jẹ́mánì]]
 
[[zh-yue:西德]]
 
[[zh:西德]]
 
{{Никулец од областа на географијата}}
 
[[Категорија:Поранешни држави]]
[[Категорија:Историја на Германија]]
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Западна_Германија“