Германско Царство: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
с r2.7.2+) (Робот: Менува da:Det Tyske Kejserrige
с r2.7.3) (Робот: Додава als:Deutsches Kaiserreich; козметички промени
Ред 53:
|image_map = German Empire, Wilhelminian third version.svg
|image_map_caption = Територијата на Германското царство во 1914, пред I Св. војна
|national_motto = ''[[Gott mit uns]]''<br /><small>„Бог со нас“
|national_anthem = ''(нема официјална)''<br />''[[Heil dir im Siegerkranz]]'' (царска)<br />''[[Deutschlandlied]]'' (народна)<br />''[[Die Wacht am Rhein]]'' (неофицијална)
|capital = Берлин
|latd=52 |latm=31 |latNS=N |longd=13 |longm=24 |longEW=E
|common_languages = Државен јазик:<br />[[германски јазик|германски]]<br />Неслужбени малцински јазици:<br />[[дански јазик|дански]], [[француски јазик|француски]], [[јидиш]], [[лужички јазици|лужички]], [[полски јазик|полски]], [[фризиски јазици|фризиски]], [[литвански јазик|литвански]]<br />Колонијални јазици: [[Банту-јазици|банту]], [[ошивамбо]], [[африканс]], [[свахили]]<br />(африкански колонии) [[кинески јазик|мандарински]]<br />(Цингтао и зал. Џиаоџоу)<br />[[папуански јазици|папуански]] (Германска Нова Гвинеја)<br />[[самоански јазик|самоански]]<br />(Германска Самоа)
|government_type = [[федерација|федеративна]] [[монархија]]
|title_leader = [[кајзер]] (цар)
Ред 75:
|type_house1 = Државен совет
|stat_year1 = 1871
|religion = [[протестантство]]~60%<br />[[католицизам]]~39%<br />[[јудаизам]]~1%
|stat_pop1 = 41058792
|stat_year2 = 1890
Ред 82:
|stat_pop4 = 64925993
|stat_area4 = 540857.54
|currency = [[обединет талер]], [[јужногермански гулден]], [[бременски талер]], [[хамбуршка марка]], [[француски франк]]<br /><small>(до 1873, заедно)<br />[[златна марка]] <small>(1873–1914)</small><br />[[книжна марка]] <small>(по 1914)</small>
|footnotes = Во наведената површина и население не се вклучени колонијалните владенија<br />Извор за површината:<ref name="gem1900">{{цмс|title=German Empire: administrative subdivision and municipalities, 1900 to 1910 |url=http://www.gemeindeverzeichnis.de/gem1900/gem1900.htm?gem1900_2.htm |accessdate=25 април 2007}} {{de}}</ref> Извор за населението:<ref name="pop1871">{{cite web|title=Population statistics of the German Empire, 1871 |url=http://www.deutsche-schutzgebiete.de/einwohner.htm |accessdate=12 април 2007}} {{de}}</ref>
|today = {{знаме|Белгија}}<br />{{знаме|Чешка}}<br />{{знаме|Данска}}<br />{{знаме|Франција}}<br />{{знаме|Германија}}<br />{{знаме|Литванија}}<br />{{знаме|Полска}}<br />{{знаме|Русија}}
}}
 
Ред 91:
Изразот '''Втор Рајх''' ({{lang-de|Zweites Reich}}) понекогаш и најдобро го означува овој период во историјата на Германија. Изразот го вовел [[Артур Мелер ван ден Брук]] во 20-те години на 20 век. Заклучил дека [[Свето римско царство|Светото римско царство]] било Првиот германски рајх, додека Германското Царство било Втор рајх. Со таа логика настанал и изразот [[Нацистичка Германија|Трет рајх]] кој се однесува на [[Адолф Хитлер|Хитлеровата]] Германија.
 
== Обединување на Германија ==
{{Главна|Обединување на Германија}}
[[Податотека:Wernerprokla.jpg|left|thumb|250px|Прогласувањето на Германското Царство во [[Версај]]]]
Ред 101:
 
Овие држави својата суевереност ја стекнале на различни начини. Некои ја добиле со распадот на [[Свето Римско Царство|Светото Римско Царство]], додека пак некои се избориле за суеверноста на [[Виенски Конгрес|Виенскиот Конгрес]] во [[1815]] година. Териториите на поединечните држави не секогаш сочинувале една физичка целина, некои дури постоеле од неколку делови. Ова е резултат како од историското делување, така и од наследството кое што има последователни врски со одредени династии.
[[СликаПодатотека:Deutsches Reich1.png|мини|десно|300п|Земјите во Германското Царство]]
[[СликаПодатотека:Deutsche Kolonien.PNG|мини|десно|300п|Германското Колонијално Царство]]
 
== Конзервативна модернизација ==
Ред 127:
[[Полјаци]]те биле најмногу потиснати со германизацијата. Почнала жесто битка помеѓу Бизмарк и нив, им давале земји во колониите, додека пак од Германија ги протерувале. Во [[1888]] година била организирана масовна депортација на Полјаците, која била органицирана од страна на Бизмарк и неговата влада.
 
== Вилхелм II ==
=== Подемот на империјалната моќ и Бизмарковата оставка ===
[[Податотека:Wilhelm II of Germany.jpg|мини|лево|[[Вилхелм II]], Германски цар (на оваа слика јасно се гледа како ја прикрива својата лева рака)]]
Царството доста добро се развило под Бизмарковата власт се до смртта на царот во [[1888]] година. По неговата смрт, [[Фридрих III]], неговиот син и наследник, бил на власт само 99 дена, кога тронот го препуштил на Вилхелм II. Тој настан е одбележан како „годината на три цареви“ ({{lang-de|Dreikaiserjahr}}). Влихелм II го сватил значењето на царскиот трон, и сакал за разлика од величината на европските монарси во тоа време кои имале само фигуративна власт, да биде владар и „де факто“. Амбициите на Вилхелм II и неговите дела го довеле во конфликт со Бизмарк. По жестоката расправија околу власта, Бизмарк се повлекол и ја предал власта на Вилхелм II во март [[1890]] година, кога и поднел оставка на местото на германски канцелар.
 
По Бизмарковата оставка, Вилхелм II станал главен лидер на Германија. За разлика од неговиот татко Вилхелм I, кој во поголемиот дел од работите, било внатрешни или надворешни, ја оставал власта на Бизмарк, Вилхелм II активно се вклучил во германската политика, со желба да остави впечаток на сигурен, способен и одговорен владар, и да го задржи правото, а не фигуративната власт. Вилхелм II по своја желба примал совети од [[Валтер Ратенау]], доста контроверзна личност во германската политика која била [[Либерализам|либерал]], [[евреи|евреин]]н, [[слободни ѕидари|масон]] и [[хомосексуалност|хомосексуалец]] (бил убиен од страна на [[десница|десничарските]] [[екстремизам|екстремисти]] во [[1922]] година). Од Ратенхау, Вилхелм осознал многу за европската економија и индустријските и финансиските врски во внатрешноста, што многу му помогнало во приклучувањето во политичкиот живот
 
На службените слики и фотографии, Вилхелм II секогаш ја прикривал својата лева рака која му била деформирана од раѓањето. Вилхелм II во светската историја останал запаметен по својата агресивна политика која била и една од причините за почнување на [[Првата светска војна]].
Ред 146:
=== Надворешни работи ===
 
[[Вилхелм II]] сакал да и направи на [[Германија]] "место под сонцето", па така исто како [[Велика Британија]] почнал да освојува и да создава колонијални територии ширум [[Африка]] и [[Пацифик]]от. Поголемата африканска територија веќе од порано била колонизирана, така што Германија немала лесна задача. Ги превземале сите неколонизирани држави во Африка и створиле таканаречена [[Германска Југозападна Африка]] во која што спаѓале [[Намибија]], [[Германски Камерун]], [[Камерун]] и [[Германска Источна Африка]] ([[Танзанија]]). Германија исто така добила и некои острови во [[Пацифик]]от. Кинеското пристаниште [[Чингдао]], било конкурентно пристаниште со британскиот [[Хонг Конг]] и португалското [[Макао]]. Африканските колонии остварувале некаков профит на Германија, додека пак пацифичките острови не биле од никакво економско значење. Служеле само за ширење на [[Германски јазик|германскиот јазик]] и за влијание во светот. Германија, која била финансирана од Германската Банка, се вклучила во проектот за изградба на Багдадска железница ([[1900]] - 1911) заедно со [[Османско царство|Османскиото царство]], што покренало настанување на германски пристаништа-градови на [[Близок Исток|Блискиот Исток]]<ref>Stürmer, Michael. (2000). ''The German Empire: 1870-1918.'' New York: A Modern History Library Chronicles Book. p. 91</ref>. Создавањето на Багдадската железница било поддржано и од [[Велика Британија]], која верувала дека со тоа дека, трговијата помеѓу неа и Германија ќе биде поголема. Меѓутоа како што времето изминувало, Британците увиделе дека германските напори за подобрувањето на своето влијание на [[Блзок Исток|Блискиот Исток]] би довело до смалување на британското влијание, па затоа Британците побарале прекин на изградбата на Багдадската железница. Барањето било прифатено од Германија и од [[Османското царство|Османското царство]]. [[Ото фон Бизмарк|Бизмарк]] пак, имал и друга политика со која се противел на колонизацијата. Сметал дека Германија ќе добие меѓународна моќ и доминација во [[Европа]] со создавањето на Германија во средна Европа така што би превземал некои делови од територијата на [[Руско царство|Руското царство]], што би довело до доволни економски ресурси и би остварило профит. Вилхелмовите напори за колонизација на неколкуте слободни територии во [[Африка]] и на [[Пацифик]]от наишло на големи критики од страна на германските [[Национализам|националисти]] и идниот нацистички лидер [[Адолф Хитлер]], затоа што пропуштил да направи Германско царство кое би се темелело само на [[Европа|европските]] територии.
 
Германскиот колонијализам на Вилхелм II ја вовлекол Германија во многу конфликти. Првиот конфликт се случил за време на [[Боксерско востание|Боксерското востаине]] во Чјингдау. Кинеските цивили протестирале против германската власт во таа покраина. На овој чин, царот брзо одговорил со вооружен напад, говорејќи дела [[Кинези]]те мораат да ја запамтат германската моќ и сила на ист начин како што европските народи ги запамтиле [[Хуни]]те. Таа изјава на царот била употребувана многу пати во [[Првата светска војна]] и [[Втората светска војна]] за исмејување на Германија и германскиот народ. Друг случај бил кога насилната германска политика два пати скоро предизвикала војна со [[Франција]] околу прашањето за [[Мароко]].
Ред 152:
Германскиот колонијализам исто така резултирал со многу неславни потези. Како што биле бројните [[геноцид]]и во Германска Југозападна Африка (денешна [[Намибија]]), посебно оној над племето Хереро и Нама. По превземањето на југозападна [[Африка]], германските бели доселеници се населиле на земјата на африканските племиња Хереро и Нама, со цел да ги угладнуваат и ги преместат во [[резервати]]. Припадниците на племињата Хереро и Нама станале [[роб]]овска сила, додека пак нивната земја била искористена како вреден извор, особено за вадење на драги камења и [[дијамант]]и. Во [[1903]] и [[1904]] година, припадниците на племињата Хереро и Нама направиле бунт против германската власт во [[источна Африка]]. Како одговор на бунтот, Вилхелм II го пратил германскиот воен заповедник [[Лотар фон Трота]] во југозападна [[Африка]] како би ги прогонувал припадниците на племето Хереро од источна Африка. Фон Трота дал ултиматум на племето Хереро.
 
[[СликаПодатотека:Surviving Herero.jpg|300px|мини|десно|Припадниците на племето Хереро по бегството во пустината пред германските војници]]
<blockquote>''Јас, големиот генерал на германските трупи, го праќам ова писмо до припадниците на племето Хереро... Сите припадници на племето Хереро мораат да ја напуштат оваа земја... Ако било кој припадник на племето биде пронајден внатре во германските граници, со оружје или без него, со домашно животно или без него, ќе биде стрелан. Веќе нема да примам жени или деца; туку ќе ги пратам назад во племето и ќе ги убијам. Тоа е моја одлука за сите припадници на племето Хереро.''<ref name="BBC120104">[http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/Africa/3388901.stm Germany regrets Namibia 'genocide'], ''BBC News'', 12 јануари 2004</ref></blockquote>
 
Ред 167:
По германскиот неуспех во првата битка на Марни, германската идеја за брза победа пропаднала и почнало долготрајно војување во рововите. Понатамошните обиди за продор во длабочината на француската територија пропаднале по двете битки кај [[Ипер]] со големи жртви кај двете страни. Германскиот заповедник на врховниот штаб, [[Ерих фин Фалкенхајн]] одлучил да се откаже од Шлифеновиот план и наместо тоа да се фокусира на долготрајната и напорна рововска војна со Франција кај Верден. Причината била тоа што градот Верден бил град херој и француска гордост во Француско-Пурска војна, па со тоа бил и свесен дека Французите ќе се погрижат Верден да остане слободен. Кога почнала [[Битка за Верден|битката за Верден]], француските единици почнале да добиваат тешки удари. Прво германската војска ги труела француските војници со отровни гасови, а потоа со директен напад што уште повеќе ја влошила состојбата на француската војска. Но битката како што поминувало времето, ја намалувала својата жештина, а со тоа повторно дошло до исцрпувачка [[рововска војна]] која само ги задржувала германските војници во Франција додека Русите биле се поблиску до источна [[Прусија]]. И покрај тоа што француските загуби биле доста поголеми од германските, француските војници кога биле на бојното поле добвале поддршка и од луѓето и жителите на Верден, што дополнително го отежниле освојувањето на Германците на Верден. По доаѓањето на местото на Фалкенхајн, идниот нацист [[Ерих Лудендорф]], сватил дека битката кај Верден била залудна и дека така Германија само губела бројност на војската и време, па затоа наредил повлекување на своите трупи во декември [[1916]] година.
 
[[СликаПодатотека:Armisticebrestlitovsk.jpg|мини|десно|Границите по [[Мир во Брест-Литовск|мировниот договор во Брест-Литовск]]]]
Додека состојбата на западниот фронт била безизлезна, борбите на Источниот фронт често завршувале со германска победа. Многу лошата организирана и наоружана руска војска не била во можност да ја победи многу подобро организираната германска војска, па затоа Германците успешно се ширеле на исток. Германија профитирала од внатрешните политички конфликти во Русија, а со тоа во 1916 година му осигурала на рускиот комунист [[Владимир Ленин]] пат низ Германија на пат во Русија. Германците сметале дека Ленин ќе ги продолжи политичките нереди во Русија, и дека Русија по тоа веќе нема да биде способна да војува, така што германската војска би победила на Источниот фронт, што би воедно довело и до префрлување на голем број војници од Источниот на Западниот фронт за понатамошна војна со [[Антанта|сојузниците]].
 
Ред 191:
 
[[af:Duitse Keiserryk]]
[[als:Deutsches Kaiserreich]]
[[ar:الإمبراطورية الألمانية]]
[[an:Imperio alemán]]