Фонотактика: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
сНема опис на уредувањето
сНема опис на уредувањето
Ред 1:
'''Фонотактика''' е гранка на [[фонологија]]та со ограничувањата за дозволиви комбинации на [[фонема|фонеми]] во еден [[јазик]]. ФОнотактиката определува дозволиви [[слог]]овна структура, [[слоговна група|слоговни групи]], и [[самогласка|самогласни]] низи по пат на ''фонотактички ограничувања''.
 
Фонотактичките ограничувања зависат од јазикот на кој се однесуваат. На пример, во [[Јапонскијапонски јазик|јапонскиот]], согласните групи како {{IPAМФА|/st/}} не се дозволени, додека пак истите се дозволени и често употребувани во [[Македонскимакедонски јазик|македонскиот]] илии [[Англискианглиски јазик|англискиот]]. Така, гласовите {{IPAМФА|/kn/}} и {{IPAМФА|/ɡn/}} не се дозволени да стојат на почетокот на зборот во современиот англиски јазик, но истите се нормални во [[Германскигермански јазик|германскиот]] и [[Холандскихоландски јазик|холандскиот]].
 
Слоговите се состојат од следниве делови:
 
* [[Слогов почеток|Почетокпочеток]] (незадолжително)
* [[Слогова рима|Римарима]] (задолжително, се состои од јадроносител и завршеток):
** [[СлоговоСлогов јадроносител|Јадроносител (јадро)]] (задолжително)
** [[Слогов завршеток|Завршетокзавршеток (кода)]] (незадолжително)
 
Почетокот и завршетокот може да бидат празни, и со тоа се добива исклучиво [[согласка|согласен]] слог, или пак, на место на јадротоносителот може да стои [[слоговна согласка]].
 
== Звучна хиерархија ==
Општо земено, правилата на фонотактиката се водат по [[звучна хиерархија|звучната хиерархија]], земено дека јадротоносителот има максимална звучност (или „сонорност“) и дека звучноста се намалува како што се оддалечуваме од јадротоносителот. [[БезвученБезвучна алвеоларенвенечна фриактивструјна согласка|БезвучниотБезвучната венечна алвеоларенструјна фрикативсогласка]] {{IPAМФА|[s]}} е пониско на звучната хиерархија отколку [[алвеоларенвенечна латераленстранична апроксимантприближна согласка|алвеоларниотвенечната странична латераленприближна апроксимантсогласка]] {{IPAМФА|[l]}}, па така комбинацијата {{IPAМФА|/sl/}} е дозволена на почеток, {{IPAМФА|/ls/}} е дозволено на крајот (завршетокот), но {{IPAМФА|/ls/}} не се дозволува на почетокот, а {{IPAМФА|/sl/}} не се дозволува на завршетокот. Така, во македонскиот, зборовите ''слога'' {{IPAМФА|/slɔga/}} и ''пулс'' {{IPAМФА|/puls/}} се дозволиви, додека ''*лсога'' и ''*пусл'' не се недозволиви. На светско ниво, постојат мали исклучоци од правилото, но општо земено ова важи за најголемиот брок јазици на светот.
 
== Видете исто така ==