Младо камено време: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
MerlIwBot (разговор | придонеси)
с Робот: Додава kn:ನವಶಿಲಾಯುಗ
с r2.7.3) (Робот: Менува ur:جدید زمانہ پتھر; козметички промени
Ред 2:
'''Неолит''' ('''ново камено време''') е термин со кој [[Џон Лубок]] во [[1865]] ја означил епохата карактеризирана со појавата на првите [[Праисторија|праисториски]] [[заедница|заедници]] чијшто опстанок се базирал [[производство]]то на храна, која како доминантна стратегија на опстанокот, може да се смета како карактеристика на неолитот.
 
Во [[наука]]та е познато дека неолитот е првата најзначајна и по својот карактер најреволуционерна етапа од културно-историскиот развиток на човештвото. Со појавата на [[земјоделство|земјоделството]]тотото и [[припитомување|припитомувањето]]то, настанале наполно нови промени во изборот на [[Биоценоза|животната средина]], начинот на живеење, стопанисувањето, [[материјална култура|материјалната култура]] и во општественото уредување. Неолитскиот [[човек]] сите живеалишта и [[населбa|населби]] ги подигал на терени богати со плодна земја, [[вода]], [[пасишта]] и шуми, во средини со оптимални услови за земјоделство и [[сточарство]], т.е. за организирано стопанисување.
 
Внатрешните односи подредени на општите интереси за благосостојба и [[опстанок]], се со посебен углед и [[општество|општествен]] статус кои ги стекнала [[жена|жената]]та. Како родилка и мајка таа е носител на биолошката [[репродукција]], одржувањето на [[семејство|семејството]]то и определувањето на потомството. Затоа нејзината функција била поистоветена со функцијата на [[култ|култот]]от на плодноста, култот на [[Големата Мајка]] богинка, на што укажуваат фигурите од печена земја, чија [[иконографија]] привлекува посебно внимание.
 
Во рамките на домот отпочнало ракотворењето на [[предмет|предмети]]и за секојдневни потреби, кое постепено прераснало во [[занаетчиство]] ([[ткаење]], [[плетење]], обработка на [[кожа]], [[орудие|орудија]] и слично). Најразвиено било производството на [[керамика]]та т.е. [[грнчарство]]то. Предметите говорат за голема продукција, совршена технолошка обработка, разновидни облици како и [[орнаментика]] со уметнички вредности. [[Сад]]овите биле правени од печена земја, рачно без [[грнчарско колце]], во облици и димензии зависно од намената. Едни биле за чување на храна, други за готвење на јадење, пиење итн. а постоеле и садови за [[религија|религиозни]] обредни цели.
 
[[Податотека:Néolithique 0008.jpg|100px|мини|left|280px|Антропоморфна неолитска фигура.]]
 
 
Од досега евидентираните неолитски населби чија концентрација е понагласена во [[котлина|котлинските]] предели, таа бројка е необичо голема за овој период во [[Македонија]]. Таа упатува на густа населеност која најверојатно произлегувала од динамичните општествени промени и се поголемиот наталитет на населението. Според [[Стратиграфија|стратиграфските]] [[податок|податоци]] и [[наоди|наодите]]те, откриени со скромните и невоедначени истражувања, сите населби се повеќе [[слој|слојни]]ни. Живеалиштата биле обновувани по два или повеќе пати, едни врз други, во хронолошки континуитет.
 
 
Ред 30:
[[Податотека:Karta.jpg|мини|350px|right|Археолошка карта на праисториските наоѓалишта во централна Пелгонија.]]
 
Хронолошки е поделен на: ран, со културен носител од страна на културната група [[Зластрана]] ([[Охрид|Охридски]]ски крај), [[Велушко-Породинска група|Велушко-Породинската]] културна група (I-IV) од крајот на раниот и средниот неолит, како и културните групи [[Мала Трнска Тумба]] во [[Пелагонија]] и [[Устие на Дрим]] во [[Струга]], носители на доцниот неолит.
 
 
Ред 130:
[[tr:Cilalı Taş Devri]]
[[uk:Неоліт]]
[[ur:جدید زمانہ پتھر]]
[[ur:نیولتھک]]
[[ug:يېڭى تاش قۇرال دەۋرى]]
[[vi:Thời đại đồ đá mới]]