Витамин: Разлика помеѓу преработките

[непроверена преработка][непроверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
с r2.7.1) (Робот: Додава wa:Vitamene
Нема опис на уредувањето
Ред 1:
{{Без извори|датум=ноември 2009}}
'''Витамините''' ([[латински јазик|латински]]: vita-[[живот]]) се [[Комплекс (хемија)|комплексни]] [[Хемиско соединение|соединенија]] со различна [[Хемија|хемиска]] [[природа]], кои, како што кажува самото име, се мошне важни зајза животот на една [[индивидуа]]. Поточно, тие во многу мали количини се потребни за [[раст]]ењето, нормалното функционирање на [[Клетка|клетките]] и [[Ткиво|ткивата]] и општо, за одржување на [[здравје]]то. [[Растенија]]та и некои [[микроорганизми]] се способни сами да ги [[Синтеза|синтетизираат]] витамините, додека [[животни]]те мора да ги внесуваат со [[храна]]та. Витамините се среќаваат во две основни форми: ''активна'' (дејствуваат веднаш во организмот) и ''неактивна'' (за да дејствуваат, треба да се активираат). Повеќето витамини, животните ги внесуваат во активна форма, но има и такви, како витамините A и D кои се внесуваат во [[Организам|организмот]] во неактивна форма. Витамините во неактивна форма се означуваат како [[провитамин]]и. Сите витамини [[раствор]]ливи во [[вода]], освен витаминот C, влегуваат во структурата на одредени [[ензим]]и како [[коензим]]и. Делумниот недостиг на определен витамин во организмот се нарекува [[хиповитаминоза]], додека целосниот недостиг-[[авитаминоза]]. Меѓутоа, и преголемата застапеност на одреден витамин во организмот е штетна, состојба означена како [[хипервитаминоза]]. При различните хипо-, а- или хипервитаминози, доаѓа до различни нарушувања на организмот. Витамините се делат на ''витамини растворливи во вода'' и ''витамини растворливи во масти''.
 
== Список на витамини ==
Ред 10:
!'''''Витамини'''''!!'''''Значење и во што се раствора'''''!!'''''Дефицит и авитаминози'''''!!'''''Хиповитаминози'''''!!'''''Природни извори'''''
|-
|'''[[Витамин B1|B<sub>1</sub>]] ''' (Тиамин)<br />||Водорастворлив. [[Метаболизам]] на [[јаглехидрат]]и||[[Парализа]] и [[атрофија]] на [[мускул|мускулите]]||[[Бери-бери]] (Полинеуритис)||[[Месо]], [[црн дроб]], [[јајце|јајца]]и, лушпи од [[житоспанаќ]], мешунки, [[оревграшак]] и др.
|-
|'''[[Витамин B2|B<sub>2</sub>]]''' (Рибофлавин)<br />||Водорастворлив. Коензим FMN (флавин-мононуклеотид), FAD (флавин-аденин-динуклеотид)||Воспаление во аглите на устата||[[Дерматитис]], [[снежно слепило]]||[[Млеко]], јајце, [[риба]], внатрешни [[орган]]и, [[спанаќ]], [[грашак]] и др.
|-
|'''PP''' ([[Нијацин]])<br />||Водорастворлив. Коензим NAD ([[никотинамид аденин динуклеотид]]) и NADP ([[никотинамид аденин динуклеотид фосфат]])||Застој во [[раст]]от и во [[развиток]]от на [[ЦНС]] ||[[Пелагра]]||Месо, црн дроб, [[компир]], [[квасец]] и др.
Ред 47 ⟶ 45:
[[cy:Fitamin]]
[[da:Vitamin]]
[[de:Vitamin]]იტამინები]]
[[dv:ވިޓަމިން]]
[[et:Vitamiinid]]
[[el:Βιταμίνη]]
[[en:Vitamin]]
[[es:Vitamina]]
[[eo:Vitamino]]
[[eu:Bitamina]]
[[fa:ویتامین]]
[[fo:Vitamin]]
[[fr:Vitamine]]
[[ga:Vitimín]]
[[gl:Vitamina]]
[[ko:비타민]]
[[hy:Վիտամին]]
[[hi:विटामिन]]
[[hr:Vitamini]]
[[id:Vitamin]]
[[is:Vítamín]]
[[it:Vitamine]]
[[he:ויטמין]]
[[jv:Vitamin]]
[[kn:ಜೀವಸತ್ವಗಳು]]
[[ka:ვიტამინები]]
[[kk:Дәрумен]]
[[la:Vitaminum]]
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Витамин