Будизам: Разлика помеѓу преработките
| [непроверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
Ја заменувам страницата со 'ДДДДДДДДДДДДДДДДДДДДДДДДДДДДДДДОООООООООООООООООООООООООННННННННННННННН...' |
с Отстрането уредувањето на 31.11.127.157 (разговор), вратено на последната верзија на CocuBot |
||
Ред 1:
{{Будизам}}
'''Будизамот''' е фамилија на верувања и обреди што е распространета низ целиот свет<ref>''Chambers Dictionary'', 2006; ''Merriam-Webster's Collegiate Dictionary'', 2003; ''New Penguin Handbook of Living Religions'', px998; ''Dewey Decimal System of Book Classification''; Robinson & Johnson, ''The Buddhist Religion''</ref>. Во светот постојат различни извори што тврдат различни бројки за бројот на верници но сепак бројката се движи помеѓу 230 милиони и 1.691 милијарди верници<ref>[http://www.adherents.com/Religions_By_Adherents.html#Buddhism Major Religions Ranked by Size]</ref><ref> Gach, Gary. ''The Complete Idiot's Guide to Understanding Buddhism''. Alpha, 2004. ISBN 1-59257-277-4. http://vipassanafoundation.com/Buddhists.html.</ref><ref> US State Department's International Religious Freedom Report 2004, </ref> <ref> Garfinkel, Perry. "Buddha Rising." National Geographic Dec. 2005: 88-109. </ref><ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/xx.html#People CIA - The World Factbook</ref>. Најголем дел од [[будист]]ите живеат во [[Азија]]. Будизмот се базира на учењето од [[Гаутама Буда]], или често наречен само ''Буда'' кој живеел во 5 век п.н.е. во североисточна [[Индија]].
Будизмот го признава Буда како свет учител кој помагал на луѓето да ги надминат нивните страдања според законите на [[карма]] преку разбирањето на [[Четири Величенствени Вистини|Четирите Величествени Вистини]] а со тоа реализирајќи ја вистинската природа на феноменот и избегнување на кругот на страдања и како краен стадиум е препородувањето познато како [[Самсара]].
Методите што ги користи будизмот за постигнување на самсарата се: [[Етика|етичка]] прилагоденост, култивација на [[мудрост]], тренирање на мозокот преку [[учење]] и [[медитација]], несебично однесување, одрекување од светските работи, побожни обреди и во некои гранки на религијата, разбудување на свети суштества за да им помогнат на луѓето во достигнување на [[Нирвана]].
Будист е човек што пребегнува во [[три Накити|Трите Накити]]: [[Буда]], ''оној кој е разбуден'', [[Дарма]], ''учењето'' и [[Санга]], ''будистичкото општество''.
Будизмот се проширил преку две главни гранки: [[Теравада]], што се проширил кон југ и исток од неговото место на создавање и денес се проширило во [[Југоисточна Азија]], и [[Махајана]], кој најпрво се проширил кон запад од местото на создавање потоа северно и источно во [[Источна Азија]]. Покасно, двете гранки се прошириле кон [[Европа]] и [[Америка]].
Будистичките училишта не се согласуваат при интерпретација на Гаутама Буда. Некои клучни текстови, познати како [[никаи]] или [[агами]], се зачувани од двете гранки на будизмот. Некои од материјалите се зачувани од страна на [[Тибетски будизам|тибетскиот будизам]]. Овие текстови се центар на [[Теравада]], но се ретко користени во [[Махајана]]та. Најзначајните Махајана натписи се [[Сутрите на Махајана]]. Зачетоците на некои дефинирани Махајана идеи се во агамите.
Покрај тоа што најчесто будизмот е сметан за [[религија]], некои научници не ја вметнуваат во таа категорија <ref>''Numen'', vol 49, p 388; reprinted in Williams, ''Buddhism'', vol III, p 403</ref><ref>''Numen'', vol 49, p 389; reprinted in Williams, ''Buddhism'', Routledge, 2005, vol III, p 403</ref>, или пак според други будизмот е фамилија на религии<ref>Robinson et al, ''Buddhist Religions'', 5th ed, p xxi</ref>. Исто така има и научници што тврдат дека будизмот нема дадено јасен став за својот статус <ref>Robinson et al, ''Buddhist Religions'', page xx; ''Philosophy East and West'', vol 54, ps 269f; Williams, ''Mahayana Buddhism'', Routledge, 1st edn, 1990, ps 275f/2nd edn, 2008, p 266</ref>.
== Расширеност ==
Будизмот е четврта најголема религија по [[христијанство]]то, [[ислам]]от и [[хиндуизам|хиндуизмот]]. Таа е застапена во следниве држави:
* [[Шри Ланка]] 69%
* [[Мјанмар]] 89%
* [[Брунеи]] 13%
* [[Тајланд]] 95%
* [[Тајван]] 93%
* [[Лаос]] 65%
* [[Камбоџа]] 95%
* [[Малезија]] 19%
* [[Виетнам]] 9%
* [[Кина]] нема статистика
* [[Јужна Кореја]] 23%
* [[Северна Кореја]] нема статистика
* [[Јапонија]] 84%
* [[Сингапур]] 43%
* [[Русија]] нема статистика
* [[Австралија]] 2%
* [[Монголија]] 50%
* [[Непал]] 11%
== Извор ==
Статистиката се внесува со консултирање на https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/index.html
== Наводи ==
{{наводи|2}}
[[Категорија:Религиозни верувања, традиции и движења]]
[[Категорија:Будизам| ]]
{{Link FA|ro}}
{{Link FA|vi}}
[[af:Boeddhisme]]
[[als:Buddhismus]]
[[ang:Būddendōm]]
[[ar:بوذية]]
[[an:Budismo]]
[[frp:Boudismo]]
[[as:বৌদ্ধ ধৰ্ম]]
[[ast:Budismu]]
[[az:Qaumata (Budda)]]
[[bn:বৌদ্ধ ধর্ম]]
[[bjn:Buddha]]
[[zh-min-nan:Hu̍t-kàu]]
[[map-bms:Agama Buddha]]
[[be:Будызм]]
[[be-x-old:Будызм]]
[[bcl:Budismo]]
[[bi:Budisim]]
[[bg:Будизъм]]
[[bar:Buddhismus]]
[[bo:ནང་བསྟན།]]
[[bs:Budizam]]
[[br:Boudaegezh]]
[[ca:Budisme]]
[[ceb:Budismo]]
[[cs:Buddhismus]]
[[co:Buddisimu]]
[[cy:Bwdhaeth]]
[[da:Buddhisme]]
[[de:Buddhismus]]
[[et:Budism]]
[[el:Βουδισμός]]
[[en:Buddhism]]
[[es:Budismo]]
[[eo:Budhismo]]
[[eu:Budismo]]
[[fa:بودیسم]]
[[hif:Buddhism]]
[[fo:Buddisma]]
[[fr:Bouddhisme]]
[[fy:Boedisme]]
[[fur:Budisim]]
[[ga:An Búdachas]]
[[gd:Buddhachd]]
[[gl:Budismo]]
[[gan:佛教]]
[[gu:બૌદ્ધ ધર્મ]]
[[hak:Fu̍t-kau]]
[[xal:Бурхн Багшин ном]]
[[ko:불교]]
[[hy:Բուդդայականություն]]
[[hi:बौद्ध धर्म]]
[[hr:Budizam]]
[[io:Budismo]]
[[ilo:Budismo]]
[[bpy:বৌদ্ধ লিচেত]]
[[id:Agama Buddha]]
[[ia:Buddhismo]]
[[ie:Budhisme]]
[[os:Буддизм]]
[[zu:UbuBudha]]
[[is:Búddismi]]
[[it:Buddhismo]]
[[he:בודהיזם]]
[[kn:ಬುದ್ಧ]]
[[ka:ბუდიზმი]]
[[kk:Буддизм]]
[[kw:Bouddhisteth]]
[[sw:Ubuddha]]
[[ht:Boudis]]
[[ku:Budîzm]]
[[ky:Буддизм]]
[[lad:Budizmo]]
[[lez:Буддизм]]
[[lo:ພຸດທະສາດສະໜາ]]
[[la:Buddhismus]]
[[lv:Budisms]]
[[lb:Buddhismus]]
[[lt:Budizmas]]
[[lij:Buddiximo]]
[[li:Boeddhisme]]
[[jbo:bu'ojda]]
[[lmo:Budiism]]
[[hu:Buddhizmus]]
[[ml:ബുദ്ധമതം]]
[[mt:Buddiżmu]]
[[mr:बौद्ध धर्म]]
[[arz:بوذيه]]
[[mzn:بودیسم]]
[[ms:Agama Buddha]]
[[mwl:Budismo]]
[[mn:Бурханы шашин]]
[[my:ဗုဒ္ဓဘာသာ]]
[[nl:Boeddhisme]]
[[ne:बौद्ध धर्म]]
[[new:बुद्ध धर्म]]
[[ja:仏教]]
[[pih:Budism]]
[[no:Buddhisme]]
[[nn:Buddhismen]]
[[nov:Budisme]]
[[oc:Bodisme]]
[[or:ବୌଦ୍ଧ ଧର୍ମ]]
[[uz:Buddizm]]
[[pa:ਬੁੱਧ ਧਰਮ]]
[[pnb:بدھ مت]]
[[pap:Budismo]]
[[ps:بوديزم]]
[[km:ព្រះពុទ្ធសាសនា]]
[[tpi:Budisim]]
[[nds:Buddhismus]]
[[pl:Buddyzm]]
[[pt:Budismo]]
[[ro:Budism]]
[[qu:Budismu]]
[[rue:Будгізм]]
[[ru:Буддизм]]
[[sa:बौद्धदर्शनम्]]
[[sc:Buddhismu]]
[[sco:Buddhism]]
[[nso:Sebuda]]
[[sq:Budizmi]]
[[scn:Buddismu]]
[[si:බුදු දහම]]
[[simple:Buddhism]]
[[sk:Budhizmus]]
[[sl:Budizem]]
[[sr:Будизам]]
[[sh:Budizam]]
[[su:Agama Buddha]]
[[fi:Buddhalaisuus]]
[[sv:Buddhism]]
[[tl:Budismo]]
[[ta:பௌத்தம்]]
[[tt:Буддизм]]
[[te:బౌద్ధ మతము]]
[[th:ศาสนาพุทธ]]
[[tg:Дини Буддои]]
[[tr:Budizm]]
[[uk:Буддизм]]
[[ur:بدھ مت]]
[[ug:بۇددا دىنى]]
[[vec:Budhismo]]
[[vi:Phật giáo]]
[[fiu-vro:Budism]]
[[zh-classical:佛教]]
[[war:Budhismo]]
[[wuu:佛教]]
[[yi:בודהיזם]]
[[yo:Buddhism]]
[[zh-yue:佛教]]
[[bat-smg:Budėzmos]]
[[zh:佛教]]
| |||