Белгија: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
с r2.7.2) (Бот Додава: chr:Belgium
Нема опис на уредувањето
Ред 81:
}}
 
'''Кралство Белгија''' (на [[холандски јазик|холандски]]: ''Koninkrijk België'', на [[француски јазик|француски]]: ''Royaume de Belgique'', на [[германски јазик|германски]]: ''Königreich Belgien'') е земја во западна [[Европа]], што секоја граничи со [[Холандија]], [[Германија]], [[Луксембург]], [[Франција]] и [[Северно Море]].
 
Белгија е културен крстопат меѓу [[Германски јазици|германска]] и [[Романски јазици|романска]] Европа. Во Белгија се зборуваат [[холандски јазик|холандски]] (меѓу [[Фламанци|Фламанците]]), главно на север; [[француски јазик|француски]], главно меѓу [[Валонци|Валонците]], главно на југ, но и во центарот на земјата (во и околу главниот град [[Брисел]]); и [[германски јазик|германски]], меѓу мал број жители на исток. Оваа културна и јазична разновидност се забележува и во комплицираните белгиски институции, како и во политичката историја на земјата. Бројот на жители во Белгија изнесува 10.309.725.
 
== Етимологија ==
 
== Историја ==
{{Главна|Историја на Белгија}}
 
Од географски погледаспект, Белгија претставува еден вид крстопат на [[Европа]] и во последните 2000 години била сведок на постојаното населување на најразлични народи на нејзината територија. Во Белгија фигурирале [[Келти]]те, [[римска империја|римјаните]] и [[германи]]. ПокасноПодоцна, територијата на денешна Белгија била под директно влијание на [[Франција]], [[Ниски земји|Ниските земјиХоландија]], [[Шпанија]] и [[Австрија]].
 
Првите познати народи кои ја населиле Белгија биле [[белги|белгите]]. Белгите се келтски племиња кое дошле од Северна [[Галија]], а во [[54 п.н.е.]] биле подчинети од страна на [[Гај Јулиј Цезар]]. По распаѓањето на [[Римска империја|Римската имприја]] во [[5 век]], [[германи|германите]] ја населиле римската провинција [[Галија]].[[Франки|Франките]] овде го формирале своето царство. ЦаеотЦарот [[Кловис I]] го примил [[христијанство|христијанството]]. Во времето на [[Карло Велики]], територијата на денешна [[Белгија]] повторно се наошала во неговото царство. Во [[800]] година, тој бил прогласен за цар на [[Света Римска империја|Светата Римска империја]], признаен и од самиот [[папа]].
 
Покасно, овој регион бил вклучен во териториите на [[Ниски земји|Ниските земјиХоландија]] и [[Шпанија]], додека протестантските провинции добиле независност. Следувало владеењето на [[Австрија]] и неколку години под француско владеење, во времето на [[Наполеон Бонапарт]]. По отстранувањето на Наполеон од власт во [[1815]] година, Белгија повторно била соединета со северните области на [[Ниски земји|Ниските земјиХоландија]]. Во 1830 година избувнала [[Белгиска револуција|Белгиската револуција]], преку која се создала независна Белгија .
 
[[Леополд I (Белгија)|Леополд I]] за крал бил избран со помош на [[Велика Британија]]. Главна карактеристика на Белгија била нејзината неутралност, која била нарушена во [[1914]] година, кога [[Германија]]била јанападната нападнала наод [[БелгијаГерманија]]. Така, таа била приморена да се вклучи во [[Прва светска војна|Првата светска војна]]. Во [[1940]] Белгија повторно била нападната од [[Нацистичка Германија]], а по крајот на војната нејзината неутралност била изоставена.
 
Белгија е членка на [[НАТО]] пактот и една од основачите на [[Европска Економска Заедница|Европската Економска Заедница]]. Во [[1992]] година се приклучила кон [[ЕУ]]. Од [[1830]] година таа е независна држава.
Ред 103 ⟶ 101:
{{Main|Географија на Белгија}}
 
Белгија е држава која се наоѓа во [[Западна Европа]] и која се граничи на запад со [[Северно море|Северното море]], на север со [[Холандија]], на исток со [[Германија]], на [[југоисток]] со [[Луксембург]] и на [[југ]] со [[Франција]] со вкупна должина на границата од 1482 километри. Плоштината на Белгија изнесува 30,510 km², и според неа се наоѓа на [[Листа на држави и територии по површина|136 место во светот]].
 
Белгија има [[морска клима]]. Просечна [[температура]] во Белгија е околу 11,2 °C. Можеме да разликуваме три климатски типови. Просечната температурска разлика меѓу најтоплиот месец и најлданиот месец ([[лето]] 16,9 °C ; [[зима]] 3 °C). Во централна Белгија владее морска клима. Поголемото растојание на морето е причината за поголемите разлики меѓѕ летните и зимските температури (лето 14,7 °C ; зима 2,5 °C). Околината северно од реката Maas и реката Samber владее така наречена копнена клима. Јули и август се од прилика најтоплите месеци, а јануари и февруари се најладните месеци во целата година. Зимите во високите Ardennen се остри и долги. Просечната количина на дожд во целата годинаегодина е околу 852 mm. ПросецниотПросечниот број на денови во кој паѓа дожд е меѓу 75 и 90 денови. Максималната дебелина на снегот е околу 6 cm на крајбреќјетокрајбрежјето, а околу 30 cm на некој повисоки места на Ардените, додека просецниотпросечниот број на сончеви денови во целата година изнесубаизнесува околу 1392 денови.
 
== Политички систем ==
Ред 126 ⟶ 124:
=== Религија ===
 
По шпанското освојување од [[1592]], до повторното воспоставување на верската слобода во [[1781]] година од страна на [[Јозеф II, Свет Римски Император|Јозеф II]] од [[Австрија]], [[Римокатоличка црква|Римокатоличката црква]] била прогласена за единствената легитимна религиозна организација која била дозволена на територијата на денешна Белгија. Сепак, мал број на протестантипротестантски групи успеале да опстојат, и истите главно се задржиле во [[Хорбек]], [[Доул]], [[Турнај]], [[Еупен]] и [[Ходимонт]] <ref> ((cite web | url = http://www.dick.wursten.be/reformatie_nl.htm|title = "Де Reformatie во vogelvlucht" или како фламански протестантизмот се повлекле кон Север (на холандски) | автор = Френк Роз (инспектор на протестантска веронаука) | accessdate 2008/04/10 =)) </ref>.
 
Религијата била една од разликите кои се појавиле помеѓу католичкиот југ и протестантскиот север предводен од страна на [[Обединетото Кралство на Холандија]]. Во крајна сметка, унијата се распаднала во [[1830]] година по создавањето на новата белгиска држава. По [[1830]] година, [[Римокатоличка црква|Римокатоличката црква]] продолжила да има голема улога во политичкиот живот на [[Белгија]]. Како пример за тоа се т.н. “''училишни војни''“ („guerres scolaires“ на [[француски]]) помеѓу либерали и католици во периодите од [[1879]] до [[1884]] и од [[1954]] до [[1958]].
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Белгија