Јосиф Михајловиќ - Јурукоски: Разлика помеѓу преработките
| [непроверена преработка] | [непроверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
сНема опис на уредувањето |
Нема опис на уредувањето |
||
Ред 1:
==Дела==▼
▲Еден од позначајните тресончани кои живееле во периодот меѓу двете светски војни е Јосиф Михајловиќ, прв градоначалник на Скопје и творец на најкапиталните архитектонски објекти во градот кои и денеска се дел од секојдневието на скопјани. Живеел само 54 години.
Ретко кој се запрашал кој бил градоначалник на Скопје кога се изградил градскиот водовод од изворот "Рашче" кај селото [[Радуша]], кога се подигнала хидроцентралата "Матка" на реката Треска, зградата на [[Собрание на Република Македонија|Собранието на Република Македонија]], старата железничка станица во центарот на Скопје (урната во земјотресот во 1963 година), "Зеленото пазарче" до зградата на Парламентот, Офицерскиот дом (разрушен во земјотресот), старата зграда на [[Народна Банка на Македонија|Народната Банка на Македонија]] (исто така разурната во земјотресот), градскиот парк и зоолошката градина.
▲Дела
▲Ретко кој се запрашал кој бил градоначалник на Скопје кога се изградил градскиот водовод од изворот "Рашче" кај селото Радуша, кога се подигнала хидроцентралата "Матка" на реката Треска, зградата на Собранието на Република Македонија, старата железничка станица во центарот на Скопје (урната во земјотресот во 1963 година), "Зеленото пазарче" до зградата на Парламентот, Офицерскиот дом (разрушен во земјотресот), старата зграда на Народната Банка на Македонија (исто така разурната во земјотресот), градскиот парк и зоолошката градина. Или некогаш сте се запрашале кој и кога го изработил првиот урбанистички план на градот, кога била проширена електричната мрежа и канализацискиот систем на целата територија на Скопје, машката гимназија "Кирил и Методиј" и женската гимназија "Кралица Марија" или можеби кој ја обновил опожарената библиотека на Иса бег каде се наоѓала и книгата на најславниот лекар Хипокрит на арапски јазик, што на латински се превела дури во 16 век на запад...
Освен овие дела, за време на неговиот мандат биле изградени дваесетина училишта, над 280 километри градски улици, воените скривници, проширена била градската болница, изградена нова градска кланица, изградени над 20 сообраќајни крстосници кои и денеска се користат, надвозници, мостови, пристапни и излезни патишта, неколку тениски и две фудбалски игралишта и детското одморалиште "Горно Водно". Бил дел од тимот кој ја проектирал зградата на Академијата на науките и уметностите на Србија и на градската палата на градот Белград.
Со сите овие реализирани проекти тресончанецот Јосиф успеал [[Скопје]] да го претвори од обична турска касаба во модерен европски град. И денеска некои негови дела стојат построени низ скопска котлина како потсетник на дела какви никој пред него и потоа не успеал да направи за столицата на [[Република Македонија]].
==Раѓање и школување==▼
Јосиф Михајловиќ е роден во [[Тресонче]], во [[маало Јуруковци|маалото Јуруковци]] во [[1887]] година од татко Мијалче, во семејство на [[ѕидар|ѕидари]] и [[зограф|зографи]]. Бил од родот Јуруковци. Малиот Јосиф се описменил во манастирот "[[Свети Јован Бигорски]]", а поради работата на татко си во реонот на [[Скопска Црна Гора]], целата фамилија на Јосиф, кога тој имал само шест години, се преселила во скопското село [[Кучевиште]]. Таму Јосиф помагајќи му на татка си во работата го одушевил српскиот крал со неговата трудолљубивост (кој во тоа време бил во посета на Скопје), па кралот наредил да се запише неговото име и презиме, и подоцна Јосиф добива стипендија по што неговиот живот целосно се променува. Таму Јосиф завршил основно образование, нижа гимназија завршил во Скопје, а виша во [[Солун]], каде како српски питомец матурирал во [[1906]] година. Тоа е времето кога територијата [[Македонија]]
Зографската и градителска историја на неговото семејство го натерало студирањето да го продолжи на Техничкиот факултет во [[Белград]] на отсекот архитектура. Го завршил за рекордно време, за само 4 години. По дипломирањето во [[1910]] година професорите го испратиле на постдипломски студии по архитектура во [[Италија]], каде специјализирал на романската класична уметност на ренесансата.▼
▲Раѓање и школување
▲Јосиф Михајловиќ е роден во Тресонче, во маалото Јуруковци во 1887 година од татко Мијалче, во семејство на ѕидари и зографи. Бил од родот Јуруковци. Малиот Јосиф се описменил во манастирот "Свети Јован Бигорски", а поради работата на татко си во реонот на Скопска Црна Гора, целата фамилија на Јосиф, кога тој имал само шест години, се преселила во скопското село Кучевиште. Таму Јосиф завршил основно образование, нижа гимназија завршил во Скопје, а виша во Солун, каде како српски питомец матурирал во 1906 година. Тоа е времето кога територијата Македонија сî уште била под власт на Отоманското царство.
Прва работна задача по враќањето од таа земја во [[1911]] година му било вклучувањето во тимот што ја проектирал зградата на [[Академија на науките и уметностите на Србија|Академијата на науките и уметностите на Србија]] и на градската палата на градот Белград.▼
▲Зографската и градителска историја на неговото семејство го натерало студирањето да го продолжи на Техничкиот факултет во Белград на отсекот архитектура. Го завршил за рекордно време, за само 4 години. По дипломирањето во 1910 година професорите го испратиле на постдипломски студии по архитектура во Италија, каде специјализирал на романската класична уметност на ренесансата.
▲Прва работна задача по враќањето од таа земја во 1911 година му било вклучувањето во тимот што ја проектирал зградата на Академијата на науките и уметностите на Србија и на градската палата на градот Белград.
==Балканските војни==▼
▲Но, во следните години накратко замрел почетокот на неговата кариера.
Почнале балканските војни и тој, како и голем број други [[Македонци]] бил мобилизиран во редовите на српската армија, но се нашол и во редовите на мијачкиот војвода [[Доксим Учителот]] од [[Галичник]].▼
За време на една битка со [[Турци|Турците]] кај селото [[Младо Нагоричане]] војводата загинал, а Јосиф бил ранет во главата.▼
▲Балканските војни
▲Почнале балканските војни и тој, како и голем број други Македонци бил мобилизиран во редовите на српската армија, но се нашол и во редовите на мијачкиот војвода Доксим Учителот од Галичник.
▲За време на една битка со Турците кај селото Младо Нагоричане војводата загинал, а Јосиф бил ранет во главата.
За време на војните Михајловиќ се профилирал политички како демократ, што подоцна го донело до местото претседател на скопското општинско Поглаварство.
По завршувањето на двете балкански, почнала [[Прва светска војна|Првата светска војна]]. И во неа Јосиф учествувал во редовите на српската војска, а бил и еден од војниците кои биле дел од големата колона што под налетот на австро-унгарските сили се повлекувале во Грција преку Албанија. При повлекувањето се нашол на островот Крф, од каде тој и уште неколку други учени луѓе бил испратен во западните држави за да собира средства за потребите на солунскиот фронт. Патот го однел во [[Америка]], каде останал до крајот на војната. На американскиот континент се стекнал со титулата инженер-архитект и сосема длабоко навлегол во американските политички концепти. По враќањето од Америка заминал на доспецијализација на Универзитетот во Сорбона (Франција), на Институтот за урбанизам, а заминал на уште повисоко специјализирање и во Лондон.
==Градоначалник на Скопје==▼
По завршувањето на Првата светска војна и по студиите во Франција и Англија Јосиф се вратил во новосоздаденото југословенско [[кралство на Србите, Хрватите и Словенците]] и почнал да работи во едно градежно претпријатие - "Феникс". Набрзо стекнал висок углед како одличен архитект, па на 29 јануари 1929 година бил и официјално назначен за градоначалник на Скопје или како што тоа тогаш се нарекувало, претседател на општинското Поглаварство. Пред тоа во Градот работел како архитект-урбанист и уште тогаш имал почнато неколку проекти. Следувал периодот на проектирање и изградба на големите дела во градот. Според официјалните записи, кралот Александар Караѓорѓе посредно го поставил Јосифа за градоначалник на Скопје, зашто сакал од градот да направи модерна метропола во спомен на српскиот средновековен цар Душан. Потребната реконструкција и модернизација на градот сметал дека може успешно да го изврши тресончанецот Јосиф Михајловиќ - Јурукоски. На оваа функција тој останал до [[1936]] година, кога поради политичко-идеолошките разлики бил сменет од страна на една партија која во тоа време победила врз база на својата национал-социјалистичка (фашистичка) програма, зашто Михајловиќ бил демократ.▼
▲Градоначалник на Скопје
▲По завршувањето на Првата светска војна и по студиите во Франција и Англија Јосиф се вратил во новосоздаденото југословенско кралство на Србите, Хрватите и Словенците и почнал да работи во едно градежно претпријатие - "Феникс". Набрзо стекнал висок углед како одличен архитект, па на 29 јануари 1929 година бил и официјално назначен за градоначалник на Скопје или како што тоа тогаш се нарекувало, претседател на општинското Поглаварство. Пред тоа во Градот работел како архитект-урбанист и уште тогаш имал почнато неколку проекти. Следувал периодот на проектирање и изградба на големите дела во градот. Според официјалните записи, кралот Александар Караѓорѓе посредно го поставил Јосифа за градоначалник на Скопје, зашто сакал од градот да направи модерна метропола во спомен на српскиот средновековен цар Душан. Потребната реконструкција и модернизација на градот сметал дека може успешно да го изврши тресончанецот Јосиф Михајловиќ - Јурукоски. На оваа функција тој останал до 1936 година, кога поради политичко-идеолошките разлики бил сменет од страна на една партија која во тоа време победила врз база на својата национал-социјалистичка (фашистичка) програма, зашто Михајловиќ бил демократ.
==Смрт==
Тресончанецот Јосиф Михајловиќ починал на [[11 март]][[ 1941]] година, само еден месец пред почетокот на
Починал на оперативна маса во скопската клиника за време на хируршка интервенција за вадење на слепото црево. Официјалниот медицински извештај вели дека при операцијата настанале компликации и лекарите не можеле да го спасат. Но, во тогашните демократски кругови кои биле против политиката на зближување со [[Хитлер]], преовлеадало мислењето дека поранешниот градоначалник бил отруен од фашистите, после еден говор пред царот Александар
По смртта, со одлука на тогашното градско Поглаварство, големата улица "Јустинијанова" во Скопје, била преименувана во "Јосиф Михајловиќ", но бугарската окупаторска власт во Втората светска војна, а подоцна и комунистите, ја укинале таа одлука. Во книгата "Антологија за мијачките великани" се вели дека Лазар Колишевски (лидерот на комунистите во Македонија) на една мала тесна уличка од петнаесетина метри што завршува со ќорсокак некаде на Бит-пазар, подоцна
==Начин на работа==
Работните методи со кои Јосиф ги почнувал сите проекти биле со задоволство прифаќани од сите негови соработници. Во планирањата, проектирањата, мерењата и изведувањата на работите воопшто не се срамел и самиот да се вклучи во нив, а речиси секогаш во сите проекти ги вклучувал и младите студенти, за кои знаел дека се носители на авангардата и новите идеи.
Ред 58 ⟶ 45:
| |||