Бугарска преродба: Разлика помеѓу преработките
| [непроверена преработка] | [непроверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
Нема опис на уредувањето |
|||
Ред 1:
'''Бугарската преродба''' е период во историjата на [[бугари|бугарскиот]] народ за време на турското ропство. Бугарската преродба претставува будење на бугарската национална свест, борба за бугарска просвета, црква и држава.
Историографиjата во Бугарија до средината на [[20 век|ХХ век]] смета за зачетник на идеологиjата на бугарската преродба калуѓерот [[Паисиj Хилендарски]], коj во [[1762]] напишал првиот бугарски преродбенички текст "[[Историjа словенобугарска]]". Денешните бугарски историчари тврдат дека Преродбата е долг културно-историски процес, започнал во [[18 век|ХVІІІ век]], којшто не може да биде зависен само од една историска личност<ref>Генчев, Николай. Българско възраждане, София 1988, с. 6-7</ref>.
:''Бидете внимателни вие, што читате и слушате, родe бугарски, кои го сакате и имате во срцето своjот род и своjата бугарска татковина и имате желба да знаете тоа што се знае за своjот бугарски род и вашите татковци, дедовци, прадедовци и цареви, патриарси и светци како се наjпрво живели и делували. За вас е неопходно и вредно да знаете што е познато за делата на вашите татковци како што знаат сите други племиња и народи за своjот род и jазик, имаат историjа и секоj писмен од нив знае, раскажува и е горд на своjот род и jазик.''▼
Познати се повеќе од 60 ракописни преписи на "Историjа словенобугарска" пред таа да биде печатена во [[1844]] година под името "Царственик". Книгава на Паисиj Хилендарски претставува преродбеничка бугарска национална програма и имала влијание врз бугарските национални деjци. Во неговата историjа читаме:
Друг напор прави рускиот автор [[Јуриј Венелин]], кој во [[1829]] година објавува книга преку која бугарските Словени ги прогласува за одделен словенски етникум - Бугари. Напорите на Венелин наишле на големо одобрување кај бугарските еминентни преродбенски кругови, кои сакале да бидат признаени на Балканот како одделен етникум. Исто така во [[Русија]] тие напори биле подржувани од рускиот империализам, коj имал намера да создаде голема словенска православна држава со името Бугарија под нејзина контрола, преку која би излегла на [[Егејско Море|Егејското Море]] и [[Босфор]]. Тие интереси неретко биле штетни за самите Бугари, кои Русија ја гледале како еден нов поробувач (како што вели бугарскиот апостол на слободата [[Васил Левски]] во своите писма) и некои од големите бугарски успеси како афирмациjата на Бугарската Егзархиjа се остварени во борбата против руските интереси, кои ја поддржувале идеjата за единствена и сеопшта православна Цариградска патријаршиjа.▼
▲:''Бидете внимателни вие, што читате и слушате, родe бугарски, кои го сакате и имате во срцето своjот род и своjата бугарска татковина и имате желба да знаете тоа што се знае за своjот бугарски род и вашите татковци, дедовци, прадедовци и цареви, патриарси и светци како се наjпрво живели и делували. За вас е неопходно и вредно да знаете што е познато за делата на вашите татковци како што знаат сите други племиња и народи за своjот род и jазик, имаат историjа и секоj писмен од нив знае, раскажува и е горд на своjот род и jазик.''
▲Друг напор прави рускиот автор [[Јуриј Венелин]], кој во [[1829]] година објавува книга преку која бугарските Словени ги прогласува за одделен словенски етникум - Бугари. Напорите на Венелин наишле на големо одобрување кај бугарските еминентни преродбенски кругови, кои сакале да бидат признаени на Балканот како одделен етникум. Исто така во [[Русија]] тие напори биле подржувани од рускиот империализам, коj имал намера да создаде голема словенска православна држава со името Бугарија под нејзина контрола, преку која би излегла на [[Егејско Море|Егејското Море]] и [[Босфор]]. Тие интереси неретко биле штетни за самите Бугари, кои Русија ја гледале како еден нов поробувач (како што вели бугарскиот апостол на слободата [[Васил Левски]] во своите писма) и некои од големите бугарски успеси како афирмациjата на Бугарската Егзархиjа се остварени во борбата против руските интереси, кои ја поддржувале идеjата за единствена и сеопшта православна Цариградска патријаршиjа.
Подоцна, по заедничка децениска борба на бугарските и македонските елити и народи, е создадена бугарската црква - [[Бугарска Егзархија|Бугарската Егзархиjа]] (1870), а по [[Априлско востание|Априлското востание]] од [[1876]] и Руско-Турската воjна од 1877/8 и државата Кнежеството Бугарија (1878).▼
▲Подоцна, по заедничка децениска борба на бугарските и македонските елити и народи, е создадена бугарската црква - [[Бугарска Егзархија|Бугарската Егзархиjа]] (1870), а по [[Априлско востание|Априлското востание]] од [[1876]] и [[Руско-Турска војна (1877-1878)|Руско-Турската воjна од 1877/8]] и државата Кнежеството Бугарија (1878).
== Белешки ==
<references/>
==Надворешни врски==
* [http://www.slovo.bg/showauthor.php3?ID=15&LangID=1 Историjа словенобугарска] - текст на современен бугарски.
| |||