Википедија

Риека: Разлика помеѓу преработките

Интерактивен преглед на историјата
[проверена преработка][проверена преработка]
← Постаро уредувањеПоново уредување →
Избришана содржина Додадена содржина
НагледноВикитекст
Нема опис на уредувањето
Нема опис на уредувањето
Ред 11:
|imagesize =
|image_caption = Поглед кон Риека
|image_flag = Flag of Rijeka.png
|flag_size =
|image_seal =
|seal_size =
|image_shield = Rijeka COA.svg
|shield_size =
|city_logo =
Ред 31:
|pushpin_map = Хрватска
|pushpin_label_position = <!-- the position of the pushpin label: left, right, top, bottom, none -->
|pushpin_map_caption = Локацијата на РијекаРиека во Хрватска
|pushpin_mapsize =
<!-- Location ------------------>
Ред 108:
}}
 
'''Риека''' ({{lang-hr|Rijeka}}), на други дијалекти од [[хрватски јазик|хрватскиот јазик]]: ''Rika'' и ''Reka'', {{lang-sl|Reka}}, {{lang-it|Fiume}}, {{lang-hu|Fiume}}, {{lang-de|Sankt Veit am Pflaum}} е трет по големина град во [[Хрватска]] и е административно средиште на [[Приморско-горска жупанија|Приморско-горската жупанија]]. Во РијекаРиека живеат 144,043 жители. Со околината која го опфаќа просторот од поранешната општина РијекаРиека со општините [[Вишково]], [[Чавле]], [[Клана]], [[Јелење]] и [[Кострена]], и градовите [[Кастав]], [[Краљевица]] и [[Бакар (град)|Бакар]], РијекаРиека брои 191,647 жители, додека во поширокото подрачје на градот живеат околу 270,000 жители (според пописот на населението од 2001 година).
 
Градот уште во [[19 век]] поради својата идеална географска положба и длабочината на морето во [[Ријечки залив|Ријечкиот залив]], како дел од поголемиот [[Кварнерски залив]] на [[Јадранското море]], се развил во едно од најголемите средноевропски [[пристаниште|пристаништа]] и моќно индустриско средиште. Денес РијекаРиека е најголемо морско пристаниште во [[Хрватска]]. Од индустриските гранки најразвиено е бродоградителството. Во градот се наоѓаат две голе бродоградилишта: „[[Бродоградилиште 3 мај|3 мај]]“ и „[[Бродоградилиште Виктор Ленац|Виктор Ленац]]“. РијекаРиека била значајна и како едно од најважните финансиски средишта во поранешна [[Социјалистичка Федеративна Република Југославија|Југославија]].
 
Во РијекаРиека се наоѓа [[Хрватски народен театар|Хрватскиот народен театар]] [[Иван Зајц|Иван пл. Зајц]] изграден во 1885 година и [[универзитет]]от во РијекаРиека, основан во [[1973]] година.
 
==Природна основа==
[[Слика:Mošćenice026.jpg|300п|мини|лево|[[Ријечки залив|Ријечкиот залив]] со [[Опатија]] и РијекаРиека во позадина]]
Широкото подрачје на РијекаРиека е изградено од [[варовник]] со [[мезозојска ера|мезозојска]] старост, додека пак во северниот дел околу [[Кастав]] се наоѓаат зони изградени од [[доломит]]. Местимично преку [[Варовник|варовничките]] основи се наталожени непропусни наслаги од [[флиш]] со [[палеоген]]ска старост, кои најчесто се наоѓаат во [[удолнина|удолнините]]. Па така во релјефот на подрачјето постои размена на [[Варовник|варовнички]] [[Гребен (облик на релјеф)|гребени]] со [[доломит]]ски или [[флиш]]ни [[удолнина|удолнини]].
 
===Географија===
Риека се наоѓа на {{coor dms|45|21|0|N|14|26|0|E|region:Europe}}, во западниот дел на [[Хрватска]], 186 km југозападно од главниот град на [[Хрватска]], [[Загреб]], на северното крајбрежје на [[Риечки залив|Риечкиот залив]], како дел од поголемиот [[Кварнерски залив]] на [[Јадранско море|Јадранското море]], кое како голем залив во [[Средоземно море|Средоземното море]] најдлабоко се вовлкол во [[Европа|европското]] копно. [[Риечки залив|Риечкиот залив]], кој преку ''Големите'' (помеѓу [[Истра]] и островот [[Црес]]), ''Средните'' (помеѓу [[Црес]] и островот [[Крк (остров)|Крк]]) и ''Малите врати'' (помеѓу Крка и копното) е споен со Кварнерскиот залив, е доволно длабок (око 60 m) за слободно движење на најголемите бродови, што и овозможило на Риека да стане важно морско [[пристаниште]].
 
Градот Риека лежи на устието на [[река]]та [[Риечина]] во микрорегијата [[Винодол]] на [[Хрватско приморје|Хрватското приморје]]. Во Ријека започнуваат два важни копнени [[промет]]ни правци. Првиот го користи фактот што Риека се наоѓа во подрачјето во кое [[Динарски планине|Динаридите]] се најтесни и најцврсти, што овозможува лесно поврзување на крајбрежјето на [[Јадранско море|Јадранското море]] и [[Панонска низина|панонските]] внатрешности. Додека пак со другиот правец Риека преку [[Постојна|Постојниските]] врати е поврзана со [[Алпи|источноалпските]] простори.
 
=== Клима ===
Според [[Кепенова класификација на климата|Кепеновата класификација на климата]], Риека има умерено топла и влажна клима (тип ''Cf''). Просечната температура на воздухот во градот изнесува 13,8 °C, просечната [[јануар]]ска температура е 5,6 °C, додека просечната температура во [[јули]] изнесува 23,3 °C. Годишно во 86 дена со врнежи вкупно паѓаат 1529 мм врнежи од дожд. На количината на врнежи од дожд и нивната годишна распределба исклучително вилјаат есенските и пролетните циклони кои настанале во [[Џеновски залив|Џеневскиот залив]]. Заедно со [[Сењ|сењската]], на [[Јадранско море|Јадранот]] позната е и риечката [[бура]], ладен и сув [[ветар]] од правец североисток, чија брзина на моменти достигнува и до [[тропски циклон|оркан]]ска вредност (160 km/h), а најчесто настанува во во ладните делови од годината со прелив на ладен воздух од [[Панонска низина|Панонската низина]] преку [[Динарски планини|Динаридите]].
 
{{Weather box
|location = Rijeka
|metric first = Yes
|single line = Yes
|Jan high C = 8.7
|Feb high C = 9.5
|Mar high C = 12.4
|Apr high C = 16.1
|May high C = 20.9
|Jun high C = 24.6
|Jul high C = 27.7
|Aug high C = 27.6
|Sep high C = 23.6
|Oct high C = 18.6
|Nov high C = 13.4
|Dec high C = 10.0
|Jan low C = 2.7
|Feb low C = 3.2
|Apr low C = 8.8
|May low C = 12.0
|Jun low C = 16.2
|Jul low C = 18.6
|Aug low C = 18.5
|Sep low C = 15.3
|Oct low C = 11.1
|Nov low C = 7.1
|Dec low C = 4.1
|Jan precipitation days = 11
|Feb precipitation days = 9
|Mar precipitation days = 10
|Apr precipitation days = 12
|May precipitation days = 12
|Jun precipitation days = 12
|Jul precipitation days = 10
|Aug precipitation days = 9
|Sep precipitation days = 9
|Oct precipitation days = 10
|Nov precipitation days = 12
|Dec precipitation days = 12
|source 1 = [[Светска Метеоролошка Организација]] (ОН)<ref name= WMO >{{cite web
| url = http://www.worldweather.org/019/c00072.htm
| title = World Weather Information Service – Rijeka
| accessdate = 21 јануари 2011
| publisher=Обединети Нации }}</ref>
|date=January 2011
}}
 
{{climate chart|[[Река|Ријеку]]
|-11.4|20|131.6
|-12.8|21.4|112.8
|-7.7|24|105.3
|-0.2|27.3|113.8
|2.1|32|102.6
|7.4|36.7|104
|10.4|40|78.4
|9.1|38.1|101.1
|4.8|34.8|167.2
|0.6|28.8|179.1
|-4.5|25.5|181.5
|-8.9|20.4|153
|float=right
|source=[http://klima.hr/klima.php?id=mjes&param=01 Државни хидрометеоролошки завод Хрватске]
}}
 
== Наводи ==
{{наводи}}
 
== Видете уште ==
*[[Приморско-горанска жупанија]]
*[[Italijanska uprava za Kvarner|Италијанска управа за Кварнер]]
*[[Слободна Држава РијекаРиека]]
 
== Надворешни врски ==
Ред 130 ⟶ 205:
 
===Информативни содржини===
* [http://www.tz-rijeka.hr/ Туристичка заедница на РијекаРиека] {{hr}} {{it}} {{en}} {{de}}
* [http://www.radio-rijeka.com/ Радио РијекаРиека] {{hr}}
* [http://www.novilist.hr/ Дневни весници од Ријеке] {{hr}}
* [http://www.e-rijeka.com/ Ријечки интерент портал] {{hr}}
Ред 137 ⟶ 212:
 
===Култура===
* [http://www.kulturaplus.com/ Информации за културните случувања во РијекаРиека - Култураплус] {{hr}}
* [http://www.hnk-zajc.hr/default.asp Хрватскиот народен театар Ивана пл. Зајца] {{hr}} {{en}}
* [http://www.gkl-rijeka.hr/wp/ Градскиот театар на кукли во РијекаРиека] {{hr}}
* [http://www.theatrefestival-rijeka.hr/ Меѓународен фестивал на мали сцени во РијекаРиека] {{hr}} {{en}}
* [http://www.jazztime-rijeka.com/2008/home.html Џез тајм фестивал] {{hr}}
 
Ред 146 ⟶ 221:
* [http://www.muzej-rijeka.hr/ Музеј Града Ријеке] {{hr}}
* [http://www.mmsu.hr/Default.aspx Музеј на модерната и савремена уметност] {{hr}} {{en}}
* [http://www.prirodoslovni.com/ Природнонаучниот музеј во РијекаРиека] {{hr}} {{en}}
===Сообраќај===
* [http://www.rijeka-airport.hr/ Ријечкиот аеродром] {{hr}} {{en}} {{de}}
* [http://www.autotrans.hr/ Аутотранс] {{hr}} {{en}}
* [http://www.lukarijeka.hr/ Пристаниште РијекаРиека] {{hr}} {{en}}
 
===Мапи===
Ред 158 ⟶ 233:
 
===Останати врски===
* [http://www.nk-rijeka.hr/ ХНК РијекаРиека] {{hr}}
* [http://www.uniri.hr/ Универзитетот во РијекаРиека] {{hr}} {{en}}
* [http://www.rijeka-drzava.com/ Движење за независен град] {{hr}} {{en}} {{it}}
* [http://www.fiumanka.hr/2008/novosti.php Регатно натпреварување Фиуманка] {{hr}} {{en}}
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Риека“