Теорија на струните: Разлика помеѓу преработките
| [проверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
с r2.6.4) (Бот Менува: sr:Теорија струна |
сНема опис на уредувањето |
||
Ред 5:
Оваа теорија се појавила со напорот да се сфати силата на двојниот резонантен модел во 1969 година. Пет посебни теории се разработени кои ги вклучуваат фермионите и друго што е потребно за една „теорија на сè“. Од средината на 1990-те години, теоријата за единаесет димензии наречена [[М-теорија]] ги опфатила сите претходни теории.
Повеќето врвни теоретичари во физиката, како [[Стивен Хокинг]], [[Едвард Витен]], [[Хуан Малдасена]] и [[Леонард Сускинд]], веруваат дека теоријата на жиците е чекор кон правилен опис на природата. Ова е поради тоа што теоријата на жиците овозможува комбинирање на квантната теорија и теоријата за релативноста, се согласува со општите увиди на квантната гравитација (како на пример со холографскиот принцип и термодинамиката на црните дупки), и заради тоа што ги поминала проверките за постојаност.<ref name="amsci">[http://www.americanscientist.org/bookshelf/pub/all-strung-out Joseph Polchinski, "All Strung Out?", ''American Scientist'', January-February 2007 Volume 95, Number 1]</ref><ref name="frontline">[http://www.hinduonnet.com/fline/fl1803/18030830.htm "On the right track. Interview with Professor Edward Witten. ", ''Frontline'', Volume 18 - Issue 03, Feb. 03 - 16, 2001]</ref><ref name="tsl">[http://www.timeshighereducation.co.uk/story.asp?storyCode=204991§ioncode=26 Leonard Susskind, "Hold fire! This epic vessel has only just set sail...", ''Times Higher Education'', 25 August 2006]</ref><ref name="nature">[http://www.nature.com/nature/journal/v439/n7072/full/439010a.html Geoff Brumfiel, "Our Universe: Outrageous fortune", ''Nature'', Nature 439, 10-12 (5 January 2006) | doi:10.1038/439010a; Published online 4 January 2006]</ref> Според [[Стивен Хокинг]] [[М-теорија]]та е ''единствен'' кандидат да биде комплетна теорија на универзумот.<ref>{{cite book|last=Hawking|first=Stephen|title=The Grand Design|year=2010|publisher=Bantam Books}}</ref> Сепак, други познати физичари како [[Ричард Фејнман]] и [[Шелдон Ли Глешо]], ја критикуваат теоријата на жиците затоа што не нуди
== Преглед ==
Ред 42:
Пред 1990-те години, теоретичарите верувале дека постојат пет одделни супержичени теории: отворена [[тип I жица|тип I]], затворена [[тип I жица|тип I]], затворена [[тип IIA жица|тип IIA]], затворена [[тип IIB жица|тип IIB]], и две теории за [[хетеротик жици]] ([[специјална ортогонал група|SO(32)]] и [[E8 (математика)|''E''<sub>8</sub>×''E''<sub>8</sub>]]).<ref>S. James Gates, Jr., Ph.D., [http://www.teach12.com/ttcx/coursedesclong2.aspx?cid=1284 Superstring Theory: The DNA of Reality] "Lecture 23 – Can I Have That Extra Dimension in the Window?", 0:04:54, 0:21:00.</ref> Постоеше мислење дека од овие пет кандидати само една е навистина вистинска „теорија на сè“, а тоа е теоријата чија ниска граница на енергија со десет димензионален простор-време одговара на физички видливиот свет денес. Денес се верува дека оваа слика е неточна и дека петте теории на супержици се поврзани една со друга и дека се дел од една теорија (а тоа е [[М-теорија]]та). Овие теории се поврзани со трансформациите што се нарекуваат дуалитети. Ако две теории се поврзани преку дуалитет, тоа значи дека првата теорија може да се трансформира на некој начин, и на крајот да личи како втората теорија. Ова значи дека двете теории се дуални една на друга преку трансформацијата. Кажано поинаку, двете теории се математички различен опис на иста појава.
Овие дуалитети поврзуваат
{| class="wikitable"
|- style="background:#fff;"
Ред 82:
Необичната карактеристика на теоријата на жиците е дека предвидува дополнителни димензии. Во класичната теорија на жиците бројот на димензии не е фиксен. За да се создаде конзистентна квантна теорија, теоријата на жиците живее во време-простор на таканаречена „критична димензија“: мора да има 26 димензии на време-простор за [[бозонските жици]] и 10 за [[супержици]]те. Современото сфаќање дека постојат помалку тривијални начини за да се задоволи овој критериум. Космолошките решенија постојат во повеќедимензионалноста, а овие различни димензии се поврзани преку динамични транзиции.<ref>Simeon Hellerman and Ian Swanson(2006): "[http://arxiv.org/abs/hep-th/0612051v3 Dimension-changing exact solutions of string theory]".; Ofer Aharony and Eva Silverstein(2006):"[http://arxiv.org/abs/hep-th/0612031v2 Supercritical stability, transitions and (pseudo)tachyons]".</ref>
Една таква теорија е [[М-теорија]]та за 11 димензии, т.е. време-простор кој има 11 димензии,<ref name="arxiv2">M. J. Duff, James T. Liu and R. Minasian [http://arxiv.org/abs/hep-th/9506126v2 Eleven Dimensional Origin of String/String Duality: A One Loop Test] Center for Theoretical Physics, Department of Physics, Texas A&M University</ref> како спротивност на трите просторни димензии и една (четврта) димензија на време. Првите теории на жици од 1980-те години опишуваат посебен случај на М-теоријата каде единаесеттата димензија е многу мал круг или линија, и ако овие формулации се земат како основи, тогаш теоријата на жиците зборува за десет димензии. Но теоријата исто така опишува универзум како нашиов, со четири видливи димензии на време-простор, но и универзуми со 10 рамни димензии на простор, како и случаи каде позицијата на некои од димензиите не се опишува со цел број, туку со сосема различен тип на
Ништо што содржи теоријата на [[Максвел]] за [[електромагнетизам|електромагнетизмот]] или [[Ајнштајн]]овата [[теорија на релативноста]] не го предвидува ова. Овие теории зборуваат за фиксен број на димензии и бројот не зависи од потенцијалот на енергијата. Теоријата на жиците дозволува повеќе димензии. Технички, ова се случува затоа што постои аномалија при мерењето за секој посебен број на предвидените димензии. И уште, отсуството на потенцијална енергијаво „критичните димензии“ објаснува зошто е можен рамен време-простор.
| |||