Скроб: Разлика помеѓу преработките
| [непроверена преработка] | [непроверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
Нема опис на уредувањето |
сНема опис на уредувањето |
||
Ред 1:
{{Chembox
| verifiedrevid = 413879767
Ред 27 ⟶ 26:
}}
'''Скроб''' или '''нишесте''' — (C<sub>6</sub>H<sub>10</sub>O<sub>5</sub>)<sub>n</sub> — растителен [[полисахарид]]. Претставува основен резервен шеќер кај растенијата, односно депо на [[глукоза]] и нејзин [[полимер]]. Постојат два основни видови на скроб, кои во [[Алеуронско зрно|скробните зрна]] се заедно:
[[Податотека:Stärkemehl_800_fach_Polfilter.jpg|мини|
* ''Амилоза'', која се состои од линеарни и неразгранети ланци од неколку илјади глукозни единици. Овие единици се поврзани со [[гликозид]]на врска помеѓу нивните први и четврти [[јаглерод]]ни атоми.
* ''Амилопектин'', кој се разликува од амилозата по тоа што има многу разгранета структура. На приближно секоја тринаесетта глукозна единица во ланецот е прикачен краток страничен ланец преку гликозидна врска на 6 С-атом (јаглеродот над прстенот). Вкупниот број на глукозни единици во една [[молекула]] на амилопектин изнесува неколку илјади.
▲[[Податотека:Stärkemehl_800_fach_Polfilter.jpg|мини|300п|лево|Скробни зрна видени со поларизационен филтер. Тие се оптички активни.]]
Скробот е нерастворлив во [[вода]]. Растенијата го претвораат вишокот од глукоза во скроб. Пред скробот да влезе (или да ги напушти) [[Клетка|клетките]], тој мора да биде дигериран. [[Хидролиза]]та на скробот се одвива со помош на ензимите [[Амилаза|амилази]]. Во присуство на амилаза (како што е [[Панкреасна амилаза|панкреасната амилаза]]), водните молекули навлегуваат во 1 -> 4 врските, цепејќи го ланецот и произведувајќи мешавина од глукоза и [[малтоза]] (претходно се добиваат меѓупродукти [[декстрин]]и). Друг тип на амилаза е потребна за да се раскинат 1 -> 6 врските на амилопектинот.скробот го има најмногу во компирот и грашокот до 30%
== Историја ==
[[Податотека:AdhesivesForHouseUse006.jpg|мини|лево|250п|Скробно лепило]]
Скробни зрна од [[ризом]]ите од растението папур (''[[Typha]]'') во вид на [[брашно]] се идентификувани на мелничките камења од Европа кои датираат од пред 30,000 години.<ref name="Revedin">{{cite journal|author=Revedin A, Aranguren B, Becattini R, Longo L, Marconi E, Lippi MM, Skakun N, Sinitsyn A, Spiridonova E, Svoboda J.|year=2010|title=Thirty thousand-year-old evidence of plant food processing|journal=Proc Natl Acad Sci U S A. |volume=107|pages=18815–18819|doi=10.1073/pnas.1006993107|pmid=20956317|pmc=2973873|bibcode=2010PNAS..10718815R}}</ref>
Чиста пченична скробна паста била користена во [[Антички Египет]] најверојатно за лепење на [[папирус]].<ref>[[Плиниј Постариот]], Naturalis Historia, Книга XIII, Поглавје 26, [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.02.0137&query=head%3D%23817 The paste used in preparation of paper]</ref> Екстракцијата на скробот најпрво е опишана во книгата Naturalis Historia од [[Плиниј Постариот]], околу 77-79 година.<ref>[[Плиниј Постариот]], Naturalis Historia, Книга XIII, Поглавје 17, [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.02.0137%3Abook%3D18%3Achapter%3D17]</ref> Римјаните го користеле скробот во козметички кремови. Персијците и Индијците го користеле за изработка на храна, слична на пченичната алва. Скробот од ориз бил користен за површинско премачкување на хартијата во производството на хартија во Кина, од 700 година па наваму.<ref>Dard Hunter (1947). ''Papermaking''. DoverPublications. ISBN 9780486236193, page 194.</ref>
== Наводи ==
{{наводи}}
{{Никулец од областа на биологијата}}
| |||