Дариј III: Разлика помеѓу преработките

Одземени 49 бајти ,  пред 12 години
нема опис на уредувањето
[непроверена преработка][проверена преработка]
с (r2.6.4) (Бот Менува: en:Darius III)
Нема опис на уредувањето
}}
[[Податотека:darius_iii_coin.jpg|thumb|right|200px|Монета со ликот на Дариј III]]
'''Дариј III Кодоман''', родено име '''Кодоман''', (ц. [[380 п.н.е.|380]] - [[330 п.н.е.]]), бил последниот крал од династијата [[Ахемениди]], владетели на [[Персиско царство|Персија]]. Владеел од [[336 п.н.е.]] до [[330 п.н.е.]]., кога Билбил симнат од власт за време на освојувањата на [[Александар III Македонски]].
 
По убиството на кралот [[Артаксеркс III]] во [[338 п.н.е.]] и неговиот син [[Артаксеркс IV]] во [[336 п.н.е.]] од страна на амбициозниот [[хилиарх]] [[Багој]], тој сакал да постави нов монарх кој би бил полесен за контролирање. Тој го одбрал Кодоман, далечен роднина на кралското семејство кој се истакнал во бој со ветерани во војната против [[Кадусии]]те <ref>Јустин 10.3; cf. Диод. 17.6.1-2</ref> и во ова време служел како царски курир <ref>[[Плутарх]], Животот на Александар 18.7-8, Прва орација на среќата или доблеста на Александар 326.D</ref>. Кодоман бил син на Арсам, син на Остан, еден од браќата на Артаксеркс и [[Сисигамба]], ќерка на [[Артаксеркс II]].
 
Кодоман го избрал кралското име Дариј III, и набргу ја покажал својата независност од неговиот атентаторски добродетел. Багој пробал да го отруе и Дарија, но Дариј бил предупреден и затаозатоа го натерал сам да си го испие отровот. <ref>Диодор 17.5.6</ref>. Новиот крал сега владеел со нестабилна империја, од која големи делови биле управувани од завидливи и превртливи сатрапи, а народот бил незадоволен и бунтовнички настроен.
 
Во [[336 п.н.е.]] [[Филип II Македонски]] бил ополномоштен од [[Коринтска лига|Коринтската лига]] како нејзин [[Хегемонија|Хегемонхегемон]] да започне света одмаздничка војна против персијцитеПерсијците како казна за нивното палење на [[Атина|атински]] храмови за време на [[Втора Персиска војна|Втората Персиска војна]]. Филип пратил напредни сили во [[Анадолија|Мала Азија]] под водство на генералите [[Парменион]] и [[Атал]] за да ги „ослободат“ослободат грцитеГрците од персискиот јарем. По заземањето на грчките градови кои се протегале од [[Троја]] до реката Мајандер, Филип бил убиен и походот бил прекинат додека неговиот наследник не ја зацрвсналзацврстил контролата врз [[Македон]]ија и [[Стара Грција|Грција]].
 
Пролетта [[334 п.н.е.|334 год. п.н.е.]] Филиповиот наследник, [[Александар Македонски]], кој самиот се зацврсналзацврстил како Хегемонхегемон на Коринтската лига, извршил инвазија на Мала Азија со неговите македонско-грчки сили и веднаш ја поразил Персија во [[Битка кај Граник|Битката кај Граник]]. Во [[333 п.н.е.]] самиот Дариј тргнал на бојното поле да го пресретне Александар, но иако многу поголема, неговата војска била закрилена и поразена во [[Битка кај Ис|Битката кај Ис]], иа Дариј бил приморан да бега, оставајќи ги зад себе некговатанеговата двоколка, неговиот логор и неговото семејство - сето ова паднало во рацете на Александар. Во [[331 п.н.е.]], сопругата-сестра на Дариј, [[Статира]], која била добро третирана <ref>Плутарх, Животот на Александар 21.2-5</ref>, умрела во заробеништво пораѓајќи се <ref>Плутарх, Животот на Александар, 30.1</ref>.

Во септември истата година, по одбивањето на понудите на примирје, Александар повторно го поразил Дариј во [[Битка кај Гавгамела|Битката кај Гавгамела]], кога неговиот возач бил убиен и Дариј бил исфрлен од балансрамнотежа, што предизвикало огромен метеж кај персиската војска, бидејќи војниците сметале дека кралот бил убиен. Потоа Дариј пребегал во [[Екбатана]] за да почне да собира трета војска, додека Александар го зазел [[Вавилон]], [[Суза]] и престолнината [[Персеполис]].
 
Дариј бил симнат од неговиот [[сатрап]] [[Бес]], кој зел кралско име Артаксеркс V, а потоа и убиен по негова наредба во јули [[330 п.н.е.]], за да го забави Александровиот поход, и покрај строгата наредба на Александар Дариј да биде доведен жив. Подоцна Александар приредил величествен погреб за Дариј и се оженил со неговата ќерка [[Статира]] кај Опис во [[324 п.н.е.]]. Според историчарот [[Плутарх]], Александар исто така зел и еден од [[катамит]]ите на Дариј, [[евнух]]от [[Багој (дворјанин)|Багој]]. <ref>Куртиј, VI.5.23.</ref>
6.710

уредувања