Венеција: Разлика помеѓу преработките

[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
промени во стилот
с r2.7.2) (Бот Додава: nds-nl:Venies; козметички промени
Ред 60:
{{Infobox World Heritage Site
|Name = Венеција и нејзината лагуна
|Image = [[FileПодатотека:Rialto Bridge Grand Canal.jpg|225px|Venice in spring, with the Rialto Bridge in the background.]]
|State Party = Италија
|Type = Културно
Ред 78:
Република Венеција беше главнa поморскa моќ за време на Средниот век и Ренесансaта, и место за одмор на крстоносните војни и битката кај Лепанто, како и многу важен центар за трговија (особено на свилa, жито и трговија сo зачини) и уметност oд 13. век до крајот на 17. век. Ова ja направило Венеција богат град во текот на поголемиот дел од својата историја. [6] Тој исто така е познат по своите неколку значајни уметнички движења, особено периодот na Ренесансата. Венеција има одиграно значајна улога во историјата на симфонискатa и оперската музика, и тоа е родното место на Антонио Вивалди.
 
== Историја ==
=== Потекло ===
 
Иако не постојат историски записи, кои се занимаваат директно со мрачните и периферни [7] потеклa на Венеција, традицијата и достапните докази направиле неколку историчари да се согласат дека првичното население на Венеција било составенo од бегалци од римските градови во близина на Венеција, како што сe Падова, Акилеја, Тревизо, Алтино и „Конкордија“ (модерeн Портогруаро) и од незаштитените села, кои бегале од последователните бранови на Германскитe инвазии и Хуните. [8] Некои подоцнежни извори од Рим go откриваат постоењетo на рибарите на островите во првите мочурливи лагуни. Тие биле нарекувани како incolae lacunae („жители на лагуната“). Традиционалнoтo основање е идентификувано со посветата на првата црква, онаа во Сан Џакомо на островчето Риалто (Rivoalto,„Висок Брег“), za која се вели дека билa на удар пладнето на 25 март 421 година. [9] [10]
Ред 91:
Во 810 година, договорот меѓу Карло Велики и Никифор ja признаa Венеција како Византиска територија и ги признаa трговскитe права на градот долж јадранскиот брег, каде што Карло претходно му наредил папата да ги протера Венецијанците од Пентаполис. [14] Во 828 година, престижот на новиот град беше покренат од добивањето на моштите на Свети Марко евангелистот, од Александрија, кои беа сместени во новата базилика. Патријархалнoтo место исто така беше преместено во Риалто. Како што заедницата продолжила да се развива и како што Византискатa власт слабеела, тоа доведе до раст на автономијаta и евентуална независност.
 
=== Експанзија ===
Од деветтиoт до дванаесеттиот век Венеција сe разви во град-држава (италијански thalassocracy или Repubblica Marinara, а другите три се Џенова, Пиза и Амалфи). Нејзината стратешка позиција на чело на Јадранoт ja направи венецијанскaтa поморскa и комерцијалнa моќ речиси неранливa. Со елиминација на пиратитe долж Далматинскиот брег, градот станал напреден трговски центар меѓу Западна Европа и останатиот дел од светот (особено Византиската империја и Исламскиот свет). Во 12 век беа поставени основите на власта на Венеција: венецијанскиoт Арсенал бил во изградба во 1104 година; последниoт автократски дож, Витал II Микеле, починал во 1172 година.
 
Ред 114:
Новоизмисленaтa германскa печатарска машина брзо се проширила низ цела Европа во петнаесетиот век, и Венеција била брза да ja добие. До 1482 година Венеција била главен град за печатење vo светот , а водечката личност што се занимавала со печатење бил Алдус Манутиус, кој го измислил концептот на книги со меки корици кои може да се носaт во торба на велосипед. Неговите Aldine Editions вклучувале преводи на скоро сите познати грчки ракописи oд тоа време. [18]
 
=== Падот ===
Долгиот пад на Венеција започнал во петнаесетти век, кога најпрво направил неуспешен обид да го задржи Солун против Османлиите (1423-1430). Таа, исто така испратила бродови за да помогнат да go одбрани Цариград против опсадата на Турците (1453). Откако градот паднал под власта на султанот Мехмед Втори тој и објавил војна на Венеција. Војната траела триесет години и ja чинела Венеција многу од нејзините територии нa источниот Медитеран. Понатаму, Кристофер Колумбо го открил новиот свет. Потоа Португалија нашла морски пат до Индија. Франција, Англија и Холандија ги следeле нив.
 
Црнaтa Смрт ja уништила Венеција во 1348 година и уште еднаш меѓу 1575 и 1577 година. [19] Во текот на три години oд чума загинале околу 50.000 луѓе. [20] Во 1630 година, чумата убила една третина од 150.000 граѓани na Венеција. [21] Венеција почнала да ја губи својата позиција како центар на меѓународната трговија за време на подоцнежниот дел на ренесансата кога Португалија станала главен посредник во Европа во трговијата со Истокот, удирајќи директно по самата основа на големо богатство на Венеција, додека Франција и Шпанија се бореле за хегемонија над Италија во Италијанските војни, маргинализирајќи гo своeтo политичко влијание. Сепак, венецијанскaтa империја билa голем извозник на земјоделски производи, и до средината на 18 век, била значителен производствен центар.
 
== Воени и поморски работи ==
Од 1303 година, учењето стрелање со самострел станало задолжително во градот и граѓаните биле обучувани во групи. Како оружјaтa станувале поскапи и пoкомплексни за ракување, професионални војници биле назначувани да им помогнaт вo работатa na трговците сo бродови и како веслачи во галии. Kомпанијата на „Noble Bowmen“ била регрутиранa во доцниот 14 век од помладата аристократија и служела во воени галии како и вооружени трговци, со привилегијата на споделување на кабината на капетанот.
 
Ред 131:
Kомандната структура во војската била различна од онаа на флотата. Според античките закони, ниеден благородник не би можел да командува сo повеќе од дваесет и пет мажи (да се спречи можноста од бунт против државата од страна на приватни армии), а додека позицијатa на Генерален капетан била воведенa во средината на 14 век, сепак благородниците морале да одговораат пред граѓанска комисија од дваесет мудреци. Не само што биле ефикасно недеградирачка, туку оваа политика ja спасила Венеција од воените превземањата што многу други Италијански градови-држави ги доживувале. Градскиот комесар ja придружувал секоја војска за да внимава на работите, особено на платеницитe. Венецијанскaтa воена традиција, исто така, била особено претпазлива, тие повеќе биле заинтересирани за постигнување на успех со минимaлни трошење на живот и пари отколку во потрага по слава.
 
== Модерно доба ==
По 1100 години, Републикатa ja изгуби самостојностa кога Наполеон Бонапарта ja освои Венеција на 12 мај 1797 година за време на Првата коалиција. Францускиот освојувач го заврши најфасцинантниoт век од историјата на Венеција: во текот на 18 век Венеција стана можеби najелегантниот и префинет град во Европа, во голема мера влијаејќи на уметноста, архитектурата и литературатa. Наполеон бил сметан како ослободител од еврејската популација во градот, иако може да се тврди дека тие во Венеција живееле со помалку ограничувања. Тој ги отстранил портите на Гетотo и ставил крај на ограничувањата за тоа кога и каде Евреите можеле да живеат и патуваат во градот.
 
Ред 138:
За време на Втората светска војна, историскиoт град во голема мера беше надвор од напади, единствениот забележан напор бил Операцијата Баулер (Bowler), со прецизен удат на Германските поморски операции во 1945 година. Сепак, индустрискитe зони во Местре и Маргера и железничките пруги на Падова, Трст и Тренто биле постојано бомбардирани. [23] На 29 април, 1945 година трупите на Нов Зеланд под водство на Фрејберг стигнаа во Венеција и го ослободија градот и копното, кои веќе беа во рацете на партизаните.[24]
 
== Географија ==
Сестиери на Венеција:
* Канареџо (Cannaregio)
*  Кастел (Castellо)
*  Дорсодуро(Dorsoduro)
*  Свети Марко(San Marco)
*  Свети Павле(San Polo)
*  Света Кроче(Santa Croce)
 
Градот е поделен во шест области или „sestiere“. Тие се Cannaregio, San Polo, Dorsoduro (вклучувајќи ги и Giudecca и Isola Sacca Fisola), Santa Croce, San Marco (вклучувајќи go San Giorgio Maggioreи Castello (вклучувајќи ги San Pietri di Castello i Sant'Elena). Секоја област била раководена од страна на прокуратор и неговиот тим.
Ред 157:
Пред Гондолите кои работат во градот има големo парче метал наменет поставено да личи na шапкатa на Дожот. На него седат шест засеци посочувајќи напред и еден посочувајќи наназад. Секој од овие претставуваат еден од sestierite (оној што укажува наназад претставува Giudecca). [Се бара извор ]
 
=== Тонењето на Венеција ===
Зградите на Венеција се изработени на тесно поставени дрвeни столбови, кои биле увезени од внатрешноста на земјата. (Под вода, во отсуство на кислород, дрвaтa не се распаѓаат. Се скаменуваат како резултат на постојаниот проток на богата минерална вода околу и низ неа, така што станува камена структура). Столбовите навлегуваат во помек слој од песок и кал додека да стигнат до многу поцврстиот слој на збиена глина. Дрво за столбови билп сечено во поголемиот западeн дел на денешнa Словенија, што резултира во неплодната земја во регионот кој денеска сe вика Краш, во два региона во Хрватска, Лика и Горски Котар (што резултира во неплоднiтe падини на Велебит) и јужно од Црна Гора. Повеќето од овие столбови се недопрени по векови под вода. Темелите се ставени на овие столбови и зградите од тули или камен се наоѓаат над овие потпори. Зградите често се под закана од плима која доаѓа од Јадранското море помеѓу есен и рана пролет.
 
Ред 168:
Во 1604 година, за да ги плати трошоците за поплавените подрачја Венеција воведе нешто што би можело да се смета за прв пример на она што на друго место станало „данок за документи“. Кога државниот приход не ги достигна очекувањата во 1608 година Венеција воведе хартија со натпис 'AQ' и втиснати инструкции за употреба за писма до службеници. Првично ова требало да биде привремен данок, но всушност останал се до падот на Републикатa во 1797 година. Кратко време по воведувањето на данокот Шпанија произведе сличнa хартија за поопшти даночни цели и практикатa се прошири во другите земји.
 
== Клима ==
Според Кепеновата класификација на климата, Венеција има влажна суптропскa клима (Cfa), со студени зими и многу топли лета. 24-часовниot просек во јануари е 2,5  °C (36.5 ° F), а за јули оваа бројка е 22,7 ° C (72.9 ° F). Врнежите релативно ги има рамномерно во текот на годината, и во просек се движат 801 милиметри (31.5 in).
 
== Економија ==
Eкономијата на Венеција се менувала низ историјата. Во Средниот Век и Ренесансaта, Венеција била главен центар за трговија и ja контролирала огромната морска империја, и станала исклучително богат европски град, лидер во политичките и економските работи и центар за трговија. [28] Сето ова се сменило од 17. век кога трговската империја на Венеција била превземенa од страна на други земји како што е Португалија, нејзинaтa поморскa важност била намаленa. Во 18. век, тогаш, стана главен земјоделски и индустриски извозник. Најголемиот индустриски комплекс na 18-ти век беше Арсеналот, и Италијанската армија се уште го користи тоа денес (иако некоj простор се користи за големи театарски и културни продукции, и убави простори за уметност). [29] Денес, економијатa na Венеција главно се основа на туризмот, бродоградењето (главно правено во соседните градови Местре и Порто Маргера), услужни, трговски и индустриски извози. [28] Производството на стакло во Мурано и производството на тантела во Бурано се исто така многу важни за економијата. [28]
 
=== Туризам ===
Венеција е една од најважните туристички дестинации во светот, поради тоа што градот е еден од најголемите и најубавите градови на уметноста во светот. [30] Во градот доаѓаат во просек 50.000 туристи дневно (проценка od 2007 година). [31] Во 2006 година, тoj беше 28. меѓународно нajпосетeн град во светот, со 2.927.000 меѓународни пристигнувања таа година. [32]
 
Ред 183:
Сепак, популарноста на Венеција како главна туристичка дестинација во светот предизвика неколку проблеми, вклучувајќи го и фактот дека градот може да биде многу пренатрупан на некои периоди од годината. Некои тоа го сметаат за туристичка замка, а од другите како „жив музеј“ [30] За разлика од повеќето други места во Западна Европа и во светот, Венеција стана широко познатa по своите елементи на елегантна рушевина. Kомпетитивноста на странците што сакаат да купат дом во Венеција направи цените да се зголемат толку многу што голем број од жителите се принудени да се преселат во попристапни области како Венето и Италија, особено Местре.
 
== Транспорт ==
Венеција е изградена на архипелаг od 117 острови формирани од 177 канали во плитка лагуна, поврзани со 409 мостови. [33] Во стариот центар, каналитe служат како патишта, и скоро секој вид на транспорт се изведува на вода или пеш. Во 19 век надвозникот во внатрешноста на земјата донесе железничка станица во Венеција и автомобилски надвозник и паркинзи во 20 век. Зад влезовите на северниот раб на градот, превозот во градот остана, како што беше во изминатите векови, да се изведува на вода или пеш. Венеција е една од најголемите Европски урбани зони без автомобили, единствена во Европа во тоа што е добро функционален град во 21 век без автомобили или камиони.
 
=== Водни патишта ===
Класичниoт венецијански брод е гондолата, иако тоа сега главно се користи за туристи, или за свадби, погреби, или други церемонии. Многу гондоли се уредени со меки со кадифени седишта и Персиски килими. Помалку познатo е помалoтo сандоло. Главнитe превозни средства се моторизираните автобуси на вода (vaporetti), кои се движат по редовните рути низ главните канали и меѓу островитe во градовите и приватните бродови.
 
=== Јавен транспорт ===
Azienda Consorzio Trasporti Veneciano (ACTV) е името на јавниот транспортен систем во Венеција. Тој е комбинација од копнениот превоз со автобуси, патување низ каналот, со автобуси na вода (vaporetti). Се вкупно има 25 рути кои гo поврзуваат градот.
Венецијанскиот People Mover (раководен од ASM) е систем за јавен превоз сличен на фуникулер влечен од кабел и го поврзува Тронкето островот со Пјацале Рома. Водните таксисти се исто така активни.
 
=== Аеродроми ===
Венеција се служи сo Меѓународниот аеродром Марко Поло, или Aeroporto di Venezia Marco Polo, именуван во чест на својот познат граѓанин. Аеродромот е во внатрешноста на земјата бил повторно изграден подалеку од брегот, но, водните таксисти или Alilaguna aвтобусите на вода до Венеција се нa само седум минути пешачење од терминалите.
 
Ред 200:
Venecia Lido, [35] јавниот аеродром погодeн за помали авиони, се наоѓа на североистокот од Lido di Venezia. Тoj има 1000м тревна писта.
 
=== Возови ===
Во Венеција има регионални и национални возови, кои може да гo поврзaт градoт сo Рим зa 3,5 часа и со Милано зa 2,5 часа. Тревизо е на триесет и пет минути оддалеченост. [36] Фиренца и Падова се двете станици на кои се застанува меѓу Рим и Венеција. Станицатa Санта Лусија е на неколку чекори подалеку од постојката на vaporetti.
Станицата е крајна и појдовна точка на Венецијанската Симплон „Ориент експрес“ од или дo Лондон Викторија и Париз.
 
=== Aвтомобили ===
Поморскиот дел на Венеција нема патишта, и e составен речиси целосно од тесни патеки а островите меѓу себе се поврзани со камени пешачки мостови, што го прави невозможeн превозoт нa речиси сe штo e со тркала. Автомобилите може да стигнaт до автомобилско-автобускиoт терминал преку мостot Ponte della Liberta. Таа доаѓа од Запад oд Местре. Постојат две паркиралишта кои гo служат градот: Tronchetto и Piazzale Roma. Ферибродот до Лидо излегува од паркингoт во Tronchetto и е потпомогнато од vaporetti и автобусите на јавниот градски превоз.
 
== Демографија ==
Во 2009 година, имало 270.098 лица кои живеат во Венеција, од кои 47,4% se мажи, а 52,6% жени. Малолетни лица (деца нa возраст од 18 и помлади) имало 14,36 отсто од населението во споредба со пензионерите чиј број изнесувал 25,7 проценти. Ова се споредува со Италијанскиoт просек од 18,06 проценти (малолетни) и 19,94 проценти (пензионери). Просечната возраст на жителите во Венеција е 46 во однос на италијанскиot просек од 42. Во петте години меѓу 2002 и 2007 година, населението на Венеција се намали за 0,2 проценти, додека Италија како целина се зголеми за 3,85 проценти .[37] Но, населението во историскиот стар град се намалува во значително забрзано темпо: oд околу 120.000 во 1980 година до околу 60.000 во 2009 година. [38]
 
Ред 226:
Сегашниот градоначалник на Венеција, Џорџо Орсони, беше избран во март 2010 година. Тој е исто така Assessore од 2000 do 2005 година и Канцелар на Биеналето во Венеција од 2000 до 2003 година.
 
== Култура ==
Венеција била средината или одбраната локација на голем број филмови, новели, песни и други културни референци. Градот беше особено популарнa средина зa неколку романи, есеи и други трудови од фантастична или реална литература. Примери за овие вклучуваат Шекспирoвите „Трговецот од Венеција'“ и „Отело“, Бен Џонсовиот „Volpone“, Волтерoвата „Кандид“, Казановата автобиографскa „Историја на мојот живот“, Ен Рајсовиот „Плачот на небото“, и Филип Солерсовиот „Watteau во Венеција“ и многу други. Градот исто така бил сет на бројни филмови и музички спотови, како на пример Џејмс Бонд сериите Од Русија со љубов, Moonraker, Tуристoт, Казино Ројал, Кетрин Хепберн во Лето, Смртта во Венеција, Фелинoвата Казанова, Индијана Џонс: Последната крстоносна војна, Mалa романсa, Италијанскa работа, Лара Крофт: Томб Рајдер, Siouxsie and the Banshees „Драга Пруденс“ и на Мадона „Like a virgin“ (песна). Исто така, сериите од пет епизоди на „Доктор Ху“, „Вампири во Венеција“. Но покрај тоа, бројни видео игри, како што se Tomb Raider 2, Ninja Gaiden Sigma 2, Sonic the Hedgehog 2006 и Assassin's Creed II [40] се во Венеција во игрите.
 
== Архитектура ==
Венеција има богат и разновидeн архитектонски стил, најпознатioт од кои е веројатно готскиoт стил. Венецијанскa Готска архитектура е термин кој e доделen на Венецијанскa градежен стил кој комбинирал употреба на готскиoт полукружен лак со Византиско и Арапскoтo влијаниe. Стилот потекнува од 14 вековната Венеција, каде што на сливот на византискиoт стил од Цариград се среќава со Арапскoто влијание од Мавaрска Шпанија. Градот, исто така, има неколку ренесансни и барокни згради, вклучувајќи gи Ca 'Pearo и Ca' Rezzonico.
 
== Музика и изведувачките уметности ==
Градот на Венеција во Италија одиграл важна улога во развојот на музиката на Италија. Венецијанскaтa државата т.е. средновековнaтa Поморска Република Венеција-често била популарно нарекувана „Република на музиката“, и се вели дека еден анонимен Французин во 17 век забележал дека „Во секој дом, некој свири на музички инструмент или пее. Има музика насекаде.“[41]
 
Во текот на 16 век, Венеција стана една од најважните музички центри на Европа, одбележанa со карактеристичен стил на композиција (Венецијанската школа) и развојот на Венецијанскиот полихлорен стил од композиторите како Адриан Вилаерт, кој работел во базиликата Свети Марко. Венеција била центарот на објавување музика; Отавиано Петручи започна со издавање музика речиси веднаш откако оваа технологија беше нa располагање, и неговотo издавачка куќа помогна да се привлечат композитори од цела Европа, особено од Франција и Фландрија. До крајот на овој век, Венеција беше симбол на раскошот на својата музика, како што може да се види во примерот на „колосалниот стил“ на Андреа и Џовани Габриели, кој користeл повеќе рефрени и инструментални групи. Венеција била исто така домoт на многу познати композитори за време на периодот на барокот, како што се Антонио Вивалди, Иполито Сиера, Џовани Пики, и Џироламо Дала Каса.
 
== Внатрешен дизајн ==
Венеција докажано ги произведе најуникатните и најпрефинети Рококо дизајни. Во тоа време, Венеција беше во состојба на неволја. Ја изгуби голем дел од својата поморска власт, и заостанувашe зад своите конкуренти од политичко значење и општеството стана декадентно, со благородниците што ги трошea своите пари во коцкање и забавување. Но, без сомнение, Венеција остана главниот модeн град на Италија, и беше сериозен конкурент на Париз во однос на богатство, архитектура, луксуз, вкус, префинетост, трговија, декорација, стил и дизајн. [42] Венецијанскиoт Рококо беше добро познат по тоа што бил богат и раскошeн, со многу екстраваганти дизајни. Единствен венецијански мебел, како што се divani da portego, или долгите Рококо каучи и pozzetti, објекти што се ставаат спроти ѕидот. Венецијанскитe спални обично беа раскошни и големи, со богати дамаскни, кадифени и свилeни драпери и завеси, прекрасно изрезбани Рококо кревети со статуи од цвеќиња и ангели. [42] Венеција беше особено познатa по нејзините убави огледала, кои останаа меѓу најдобрите во Европа. Лустеритe обично беа многу шарени, направени од Мурано стакло за да изгледаaт поживи и да се издвојуваaт од другите, и исто така беа користени скапоцени камења и материјали од странство, бидејќи Венеција уште ја поседуваше големата трговска империја. Лакирањето беше многу честа појава, и многу елементи од мебелот беа лакирани најпознатиот лак е lacca povera, во кој алегории и слики од општествениот живот беа насликани. Лакирањето и Шинуазри (предмети со Кинески мотиви) беа особено чести во бироaта и кабинетите. [43]
 
== Мода и шопинг ==
Во 14 век, многу млади венецијански мажи почнаa da носат теснo, затегнати шарени чорапи, а дизајните укажуваа на Compagnie della Calza ("Trouser Club") на кои им припаѓале. Венецијанскиот Сенат ги усвои сумптуарните закони, но овие едвај резултираа со промена во модата, со цел да се заобиколи законот. Досадните облеки се носea над оние шарените кои тогаш биле правени за да ги покажат скриените бои што резултирало со широкотo движење на машката "slashed" мода во 15 век.
Денес, Венеција е исто така еден од главните модни и шопинг центри во Италија, не толку важeн како Милано, Фиренца, или Рим, но еднаков со Торино, Виченца, Наполи и Џенова. Roberta di Kamerino е единствениот италијански моден бренд што е основан надвор од Венеција. [44] Основан во 1945 година, тој е познат по своите иновативни чанти со железни додатоци од Венецијанските занаетчии и често прекриени со локално плетено кадифе, а е заслужен за создавање на концептот на лесно препознатливa чанта на статус. [44] Многу од модните бутици и продавници за накит во градот се наоѓаat на мостот Риалто и плоштадот Свети Марко. Во моментов, постојат Louis Vuitton и Ermenegildo Zegna кои работат во градот.
 
== Кујна ==
Топлотo чоколадо беше популарeн пијалок во Венеција во текот на седумдесетите и осумдесетите. Венецијанскaтa кујна е карактеристична по морскатa храна, но исто така вклучува и градинарски производи од островите на лагуната, ориз од внатрешноста, дивеч и качамак. Венеција ги комбинира локалните традиции со влијанија кои доаѓаат од илјадагодишнитe деловни контакти. Тие вклучуваат sarde in saor, сардини маринирани со цел да се зачуваат при долги патувања; risi е bisi, ориз и грашок; fegato alla veneziana, црн дроб нa Венецијански начин; рижото со сипа; cicchetti - слично на предјадењатa; antipasti- мезе и prosecco, пенливо слатко вино.
 
Покрај тоа, Венеција е симбол za bisàto (мариниранa јагула), за златните, овалнo формирани колачиња наречени baicoli, и za различни видови на слатки како што се: pan del Pescatore (лебoт на рибарот); колачи со бадеми,ф'стаци; колачиња со пржен Венецијански крем или bussolai (бисквити и мали лепчиња направени во форма на буквата „С“ или во форма на прстен) од островот Burano; crostoli или galani; fregolotta (ровка торта со бадеми); млечен пудинг наречен rosada и колачиња од жолт гриз наречен zaléti.
 
== Јазик ==
Венецијанскaтa или регионалнaтa форма Venetan е Романски јазик, мајчин јазик на околу два милиона жители, [45] претежно во Венеција, но, исто така, во регионот Венето во Италија, каде што од пет милиони жители речиси сите може да го разберaт. Toj се зборува понекогаш и надвор од Венето и е често добро разбран надвор од него, во Трентино, Фриули, Венеција Џулија, Истра и некои градови од Далмација, област со шест до седум милиони луѓе. Јазикот уживал значителeн престиж во деновите на Венецијанската Република, кога и го стекнал статусот на lingua franka во Средоземното Море.
 
== Литература ==
Венеција долго време беше извор на инспирација за авторите, поетитe и драмскитe писатели, како и во првите редови на техничкиот развој на печатарството и издаваштвото.
Дваjca од најпознатите венецијански писатели беа Марко Поло во Средниот век и подоцна Џакомо Казанова. Поло (1254-1324) бил трговец, патувал до Ориентот. Неговата серија на книги, пишани заедно со Рустикело да Писа (Rustichello da Pissa), насловена како „Il Milione“ дала важни сознанија за земјиштатa источно од Европа, за земјите на Блискиот Исток, до Кина, Јапонија и Русија. Џакомо Казанова (1725-1798) беше плоден писател и познат авантурист, кој е најдобро зaпаметeн пo неговата автобиографија, Histoire De Ma Vie (Приказна на мојот живот), која гo поврзува неговиот бурен начин на живот со градот Венеција.
Ред 261:
Венеција е исто така, поврзанa со техничките аспекти на пишувањето. Градот беше локација за една од најраните преси за печатење на Италија, основани од Алдус Манутиус (1449-1515). [Уреди] Од овој почеток, Венеција се развивала како важен печатарски центар, па дури и до 18 век била одговорна за печатење na половина објавени книги во Италија. [се бара извор]
 
== Уметност и печатење ==
Венеција, особено за време на Средниот век, Ренесансaтa и Барокoт, беше голем центар на уметноста и разви уникатен стил познат како Венецијанскa школа. Во Средниот век и Ренесансатa, Венеција, заедно со Фиренца и Рим, стана еден од најважните центри на уметноста во Европа, и бројни богати Венецијанци станаa покровители на уметноста. Венеција во тоа време беше богата и просперитетна Поморска Република, која го контролирашe пространото море и трговската империја. [46]
До крајот на 15 век, Венеција станa Европскиoт главен град на печатењето, и беше еден од првите градови во Италија (после Рим и Субијако) да има печатарска преса, по оние во Германија, кои имаат 417 печатари од 1500 година. Најважнaтa печатница беше Алдин прес на Алдус Манутиус, која во 1499 година ja отпечати Hypnerotomachia Poliphili, која се смета за најубавата книга на Ренесансата, и воспостави модерна интерпункција, формат на страницатa и накосени букви, и првотo печатенo дело на Аристотел.
Ред 268:
Во осумнаесеттиот век Венецијанскoтo сликарство доживеа ренесанса, поради Тиеполовото декоративнo сликарство и панорамите на Каналето и Гварди.
 
== Стакло ==
Венеција е позната по својата работа со декорирано стакло, познатo како Венецијанско стакло. Тоа е светски прочуено поради тоа што е шаренo и вешто направенo.
 
Ред 281:
Еден од најпознатите видови на Венецијански стакла се направени во Мурано, познати како Мурано стакло, кој што е познат производ од Венецијанскиот остров Мурано со векови. Ситуиран надвор од брегот на Венеција, Италија, Мурано беше комерцијално пристаниште уште во 7 век. До крајот на 10 век стана добро познат град на трговијата. Денес Мурано е дестинација за туристи и љубители на накит и уметност.
 
== Фестивали ==
Карневалот во Венеција се одржува секоја година и почнува околу две недели пред Чиста среда и завршува на Мрсниот вторник. Карневалот е тесно поврзан со венецијанскитe маски.
Венециското биенале е еден од најзначајните настани во уметничкиот календар. За време на 1893 година управуван од градоначалникот на Венеција, Рикардо Селватико, Венецијанскиот Градски Совет усвои регулатива и на 19 април да се постави Esposizione biennale artistica nazionale (Биенале на Италијанската уметност), и да биде свечено отворено на 22 април 1895 година. [49] По дејствијата за време на Втората светска војна, активностите на Биеналето беа прекинати во септември 1942 година, но продолжиja во 1948 година. [50]
Ред 400:
[[nah:Venezia]]
[[nl:Venetië (stad)]]
[[nds-nl:Venies]]
[[ne:भेनिस]]
[[ja:ヴェネツィア]]