Марко Марулиќ: Разлика помеѓу преработките
| [проверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
сНема опис на уредувањето |
+ содржина |
||
Ред 6:
| pseudonym =
| birthdate = 18 август 1450
| birthplace = [[Сплит]], [[
| deathdate = {{death date|df=yes|1524|1|5}} (at age 73)
| deathplace = [[
| occupation = [[
| nationality = [[Хрватска|Хрват]]
| period = [[Ренесанса]]
Ред 18:
| influenced = [[Петар Зораниќ]]
}}
'''Марко Марулиќ''' ([[латински]]: ''Marcus Marulus Spalatensis'') {{роден на|18|август|1450}} – {{починал на|5|јануари|1524}} бил [[хрватска|хрватски]] поет и [[Христијанство|христијански]] [[хуманизам|хуманист]], познат како ''татко на хрватската книжевност''.<ref name=general>[http://www.knjizevni-krug.hr/marulianum/index.asp Marulianum] ''Center for study of Marko Marulić and his literary activity.'' - Retrieved on 28 November 2008.</ref> Марулиќ е еден од најпознатите и најобјавувани јужнословенски писатели. Објавуван е во [[Португалија]], [[Франција]], [[Италија]], најмногу затоа што неговата книжевност е создавана на [[латински јазик]].
==Живот и дело==
Живеел мирно како благородник во [[Сплит]]. Потекнува од познатото семејство Марулиќ, со словенско презиме Пецимиќ. Неговиот живот бил прилично монотон: додека други припадници на семејството одат со бродови во борба со Турците, тој останува во Сплит и се грижи за имотот и својата куќа.
Пишувал литературни списи за доброто однесување и за пристоен живот, а тоа се всушност моралистички христијански поуки во книжевна форма. Неговите поими за добро и зло се поими од христијанството. Во негово време Сплит е во опасност: целата копнена војска е постојано на удар на Османлиите. Некогаш [[Сплит]] плаќал откуп за да не биде нападнат, но некогаш организирал напад заедно со другите приморски градови. Во сите овие работи Марулиќ учествувал активно и со разбирање, а турската опасност е главната тема во неговото творештво.
Неговиот еп „'''Давидос'''“ (Давид) носи поука: [[Сплит]] е мал, [[Османлиското Царство]] е огромно, но сепак малиот го надитрува големиот. Оттаму и спој со алегоријата на библиската легенда за [[Давид и Голијат]]. Во таков однос се наоѓаат Сплит и Османлиите.
Има кај него и песни кои се за тоа време многу ретки: хумористични и сатирични песни. [[Сатира]]та и [[хумор]]от Марулиќ ги користи со морализаторска функција, на пример кога ги исмева лажливоста и страшливоста.
Прво најрано дело на Марулиќ е епот „'''Јудита'''“. И овде се говори за актуелната судбина на Сплит, но има широка историска метафора. И овде е користена библиска приказна - онаа за грешната Јудита. Епот е во форма на стихуван роман, има ликови, фабула и настани. Библиската приказна кажува дека кога војската на [[Набукодоносор]] го опколува градот [[Баталија]], една граѓанка, младата и убава вдовица, се жртвува за да го спаси градот. Го заведува Олоферн, водачот на војската на Набукодоносор, и првата ноќ го убива. Држејќи се до основните настани на библиската приказна, Марулиќ го гради својот еп во 6 пеења.
== Наводи ==
Ред 24 ⟶ 35:
== Надворешни врски ==
*[http://www.bulaja.com/marulic/djela/judita/str1.htm Facsimile of the ''editio princeps'' of ''Judita'', Venice, 1521]
* {{Find a Grave|7696972}}
* [http://marulianum.storia.unipd.it/ projekt VALMAR: Valorizzazione e recupero degli scritti e dei luoghi dell'umanista spalatino Marko Marulić/Marcus Marulus (Italian)]
* [http://www.liberius.net/livre.php?id_livre=692 ''Vita Marci Maruli Spalatensis per Franciscum Natalem, conciuem suum, composita'', translated into French]
* [http://www.liberius.net/auteur.php?id_auth=303 French translations of Marulić's poems: ''Divici Mariji, Molitva suprotiva Turkom, Tuzen'je grada Hjerozolima, Od muke Isukrstove]
[[Категорија:Хрватски писатели]]
| |||