КГБ: Разлика помеѓу преработките

КГБ е опШтопознатаопштопозната скратеница за Комитетот за државна безбедност на Русија (Комитет государственной безопасности) . Кгб во периодот од 1954 до 1991 година беШебеше агенција за државна безбедност на Советскиот Сојуз и истовремено највисока организација за внатреШнавнатрешна безбедност, разузнавање и тајна полиција.

ДенеШнатаДенешната Агенција за државна безбедност на Република Белорусија го употребува името КГБ. Поголемиот дел од архивите на КГБ се доверливи , но 2 извори на документи се достапни на интернет.

Во статија на списанието Тајм од 1983 година беШебеше наведено дека КГБ била најуспеШнанајуспешна организација за разузнавање во светот. КГБ работела на тој начин Штошто легално и нелегално испраЌалаиспраќала агенти во државите кои биле цели на разузнавање. Агентите кои во тие држави престојувале легално Шпиониралешпионирале од амбасадата на Русија во таа држава и ако ги фателе биле заШтитенизаштитени со дипломатски имунитет. Во најдобар случај, агентот кој е откриен би бил протеран од државата или пратен назад во Советскиот Сојуз. Агентите со нелегален престој немале дипломатски имунитет и работеле независно од советските дипломатски и трговски мисии. Во почетокот КГБ повеЌе ги ценела агентите кои биле испратени нелегално , бидејки полесно доаЃаледоаѓале до своите цели. СедиШтетоСедиштето на КГБ спроведувало 4 видови Шпионажашпионажа: политичка , економска , воено-стратегиска и разузнавачка (запирање на дезинформациите) , притоа користејки активни мерки како контраразузнавање , разузнавање со помоШпомош на технологија и вообичаени должности кои некогаШнекогаш подразбирале и нелегални активности. На почетокот , советите со помоШпомош на идеалистички и интелектуални ветувања за борба против фаШизмотфашизмот и антинацистичка патриотска борба успеале да придобијат голем број претставници од западот , но руско-германскиот пакт (1939 година) , задуШениотзадушениот бунт во Унгарија (1956 година) воглавно беа виновниците за крајот на регрутирањето. До 60-тите и 70-тите години инвазиите на Црвената армија и слабото, корумпирано и лоШолошо водство на Леонид Брежнев направија младите радикални припадници да се одтргнат од Советската Социјалистичка партија, па КГБ уценуваШеуценуваше и подмитуваШеподмитуваше претставници од западот да Шпионираатшпионираат за Советскиот Сојуз.

КГБ ги делеШеделеше своите Шпионишпиони на агенти (разузнавачи) и контролори (пренесувачи на информациите). Приказната за измислениот идентитет на руските агенти говори дека тие го земале идентитетот на починати луЃелуѓе или измислувале потполно нов идентитет . Агенот го потврдувал својот нов идентитет со исказот дека живеел во друга земја пред да се пресели во државата-цел. ВеШтинатаВештината во работата се состоела во крадење и фотографирање документи , Шифришифри, контакти , имиња на цели , поШтапошта , инфилтрирање во целта и сеење раздор како и изврШувањеизвршување на атентати и киднапирања.

ЧК (Специјална Комисија) беШебеше формирана со цел да ги Штитиштити Октомвриската револуција и новосоздадената БолШевичкаБолшевичка држава од непријателот - Белата армија. За да го обезбеди опстанокот на БолШевичкиотБолшевичкиот режим, ЧК изврШиизврши контрареволуција со врШењевршење терор и меЃународнимеѓународни измами. Бројот на странските разузнавачки операции го поттикна Ленин да нареди создавање на странски разузнавачки оддел - претходникот на Генералниот Директорат. Во 1922 година режимот на Ленин го преименува ЧК во Државен Политички Директорат.

Државниот политички директорат успеа да ја проШирипрошири Шпионажаташпионажата во и надвор од државата, а на Сталин му додели личен телохранител. Каприците од паранојата на Сталин негативно се одразија врз работата на Државниот Политички директорат во 30-те години. Сталин побара да му бидат доставувани резултатите од разузнавачките информации со цел да го смири стравот од било каков заговор против него. Поновата историја на КГБ кулминира со Големата чистка ( 1936-1938 година) со убивањето на голем број цивили , воени лица и луЃе од владата кои ги сметале за недоверливи. МеЃу убиените се Шефотшефот на НКВД- тајната полицијаа на Советскиот Сојуз - Герник Јагода, Николај Ежов, а подоцна и Лаврентиј Берија. Иронично е тоа Што Ежов го обвинил Јагода за изврШениотизвршениот голем терор од 1937 и 1938 година, познат под името ЕжовШтинаЕжовштина, односно немилосрдна ,,ера на Ежов,,.

Во 1941 година , под раководство на Лаврентиј Берија Државниот Политички Директорат беШебеше преименуван во Народен Секретаријат за државна безбедност. Сепак , Народниот Секретаријат за државна безбедност продолжи да се занимава со задоволување на каприците на Сталин во врска со неговиот страв од заговор , додека истовремено го постигна својот најголем успех на западот. Подоцна ,министерот за надвореШнинадворешни работи Вјачеслав Молотов направи централизација на агенциите за разузнавање преименувајки го Народниот Секретаријат за државна безбедност во КИ (Комитет за информации) во чиј состав влегоа Министерството за државна безбедност и Директоратот за воено разузнавање. ВсуШностВсушност самото поставување на пратеник за прв човек на Министерството за државна безбедност и Директоратот за воено разузнавање значеШезначеше дека власта ги презема разузнавачките операции под свое влијание. Комитетот за информации престана да постои кога Молотов панда во немилост на Сталин. Иако формално престана да постои , Комитетот за информации претставуваШепретставуваше важна потпора за советските агенти кои успеаа да се инфилтрираат во своите разузнавачки цели.

Сакајки да го наследи Сталин по неговата смрт во 1953 година, министерот за внатреШнивнатрешни работи Лаврентиј Берија ги соединил Министерството за внатреШнивнатрешни работи и Министерството за државна безбедност. Предвидувајки државен удар , Президиумот на Советската влада по брза постапка го елиминирала Лаврентиј Берија обвинувајки го за изврШувањеизвршување на криминални дела против партијата и државата. По тој настан Министерството за државна безбедност било преименувано во КГБ и станало независно од Министерството за внатреШнивнатрешни работи. Свесен за амбициите на Шефотшефот на агенцијата за разузнавање, генералниот секретар на Советската Комунистичка партија - Леонид Брежнев лесно успеал да се справи со Александар шелепин -човекот кој го помогнал државниот удар против ХруШчов во 1964 година. После изборите Штитеникот на шелепин - Владимир Семичастниј бил симнат од позицијата Шефшеф на КГБ , а самиот шелепинШелепин бил разреШенразрешен од функцијата Шефшеф на Комитетот на партијата и поставен на чело на трговскиот синдикат. Во 80-те години движењето за слобода наречено ,, Гласност,, било причина првиот човек на КГБ - Владимир ХруШчовХрушчов да изведе обид за државен удар против владата на Горбачов. Сепак , непопуларноста на КГБ меЃумеѓу народот била една од главните причини за падот на популарноста на режимот на Советската Комунистичка партија. КГБ официјално престана да постои по неуспеШниот државен удар изведен на 6 Ноември 1991 година. Наследници на КГБ се Тајната полиција за државна безбедност на Руската федерација и Службата за надвореШнонадворешно разузнавање.

Во овој период Генералниот Директорат за воено разузнавање успеал да ги придобие агентите Јулиан ЊадлеигхВадлеиг и Алгер Хисс кои во 1936 година станале пратеници во Стејт департментот. Првата операција на рускиот Народен Комесаријат за внатреШнивнатрешни работи во САД се состоела во легализирање на престојот на Борис Базаров и Исак Ахмеров. За тоа време Комунистичката партија во САД Ии нејзиниот генерален секретар Ерл Броудер му помогнале на Народниот Комесаријат за внатреШнивнатрешни работи на Русија во придобивање на луЃелуѓе кои работеле во владата и индустријата. Други агенти кои соработувале со Комесаријатот за внатреШнивнатрешни работи биле : пратениците Лауренце Дугган и Мицхаел Њхитнеѕ СтраигхтВитни, статистичарот ХаррѕХари ДеџтерДекстер ЊхитеВајт од министерството за финансии и економистот Лауцхлин Цуррие. Згора на тоа кога Њхиттакер Цхамберс се обидел да ги открие Шпионитешпионите , бил игнориран од владата на Рузвелт. Оттука произлегува причината поради која ЈозефЈосиф Сталин бил подобро информиран во врска со случувањата во Втората Светска војна од неговите американски и британски сојузници. Советското разузнавање имало најголем успех во собирањето научни и технолоШкитехнолошки разузнавачки информации поврзани со млазниот погон , радарите и деШифрирањетодешифрирањето, но кулминација на успехот на Државниот Комесаријат за државна безбедност на Русија била постигната со кражбата на тајните за атомското оружје на Америка и Британија. Вреди да се спомене дека физичарот во британскиот проект Менхетен - Клаус Фухс бил главниот Шпион на Розенберг. Во 1944 година владата ја формирала државната лабораторија Лос Аламос во Ново Мексико откако на своја страна го придобила Теодор Хол - 19 годиШен студент по физика на Харвард.

Подоцна биле регрутирани и платеници , Штошто се покажало како особено успеШноуспешно во разузнавањето за научни и технички цели , бидејки приватниот сектор обрнувал помалку внимание на внатреШнатавнатрешната безбедност за разлика од владата на САД. Кон крајот на 1967 година од особена важност претставувало приклучувањето на главниот офицер на американската морнарица - Џон Ентони Вокер кон КГБ, бидејки му овозможил на Советското разузнаваШтворазузнаваштво деШифрирањедешифрирање на околу еден милион пораки и следење на воената морнарица на САД.

Кон крајот на Студената војна среЌата и се насмевнала на КГБ со придобивањето на важни луЃелуѓе како Штошто биле платениците Роберт Хенсен од ФБИ и Олдрич Ејмс - офицер во Советскиот оддел во ЦИА.

За време на Студената војна основна задача на КГБ и службите со кои соработувала било постојано да внимава на јавното и приватното мислење на народот, опасноста од државен удар и можноста од револуционерни планови во Советскиот блок. Поддржувајки ги комунистичките влади , КГБ имала клучна улога во задуШувањетозадушувањето на револуцијата во Унгарија во 1956 година и ,, ПраШкатаПрашката пролет,, во Чехословачка во 1968 година.

За време на револуцијата во Унгарија првиот човек на КГБ Иван Серов лично го надгледувал нормализирањето на државата по упадот во неа. Како последица на тоа , КГБ сателитски ја набљудувала државата страхувајки од можна опасност од Штетништетни активности. Сепак , најголем успех постигнала со задуШувањетозадушувањето на ,,ПраШкатаПрашката пролет,, и соборувањето на националистичката комунистичка влада.

КГБ го подготвувала навлегувањето на Црвената армија во Чехословачка со инфилтрирање голем број илегални агенти кои биле преправени како туристи од западот . Агентите требале да ја придобијат довербата на најистакнатите следбеници на новата влада на Александар Дубчек и потоа да изведуваат Шпионскишпионски активности за КГБ. Агентите требале да подметнат докази со кои би се оправдала окупацијата на Чехословачка од страна на Советскиот Сојуз, откако Чехословачката влада Ќе биде соборена од страна на на партите од десното крило кои биле помогнати од западните агенции за разузнавање. На крајот , КГБ ги подготвила членовите на Комунистичката партија на Чехословачка Алојз Индра и Васил Билак да ја преземат власта во Чехословачка по упадот на Црвената армија. КГБ не можела да не ја забележи храброста на лидерите на ,, ПраШкатаПрашката пролет,,. шпионот Олег Гордиевски изјавил дека тоа бил еден страШенстрашен настан кој засекогаШзасекогаш го променил неговиот живот.

Успехот на КГБ во ЧеШкаЧешка во 1960-те години бил поврзан со неуспеШнотонеуспешното задуШувањезадушување на Солидаристичкото движење на трудот во Полска во 1980-те години. КГБ успеала да ја предвиди политичката нестабилност во Полска која се должела на избирањето на архиепископот Карол Војтила за прв папа од Полска - Јован Павле Втори кого тие го карактеризирале како опасност поради неговите беседи против комунизмот и режимот на полската Работничка партија. И покрај успеШнотоуспешното предвидување од страна на КГБ , полската Работничка партија го спречила задуШувањето на Солидаристичкото движење на трудот , плаШејкиплашејки се од голем народен бунт. Помогната од страна на полската разузнавачка служба , КГБ успеШноуспешно инфилтрирала агенти во Солидаристичкото движење и католичката црква и со помоШ на полската Комунистичка партија и генералот Војтек Јарузелски прогласиле воена состојба во државата. Сепак, колебливиот и благ став на Полска бил виновен за падот во ефективноста на КГБ, а токму тој став бил причината Солидаристичкото движење да предизвика слабеење на моЌта на полската Комунистичка влада во 1989 година.

По обвинувањето на Сталинизмот во својот таен говор ,,За неговиот личен култ и последиците од него,, , Никита ХруШчевХрушчев го сменил ставот во врска со важноста од спречување на државен удар. Како резултат на тоа повторно се појавила литература која го критикувала ХруШчевХрушчев, особено романот ,,Еден ден од животот на Иван Денисович,, (1962 година) од Александар Солченицин. Сепак, по отстранувањето на ХруШчевХрушчев во 1964 година, Леонид Брежнев ја ставил државата заедно со КГБподКГБ под силен притисок притоа врШејкивршејки рутински инспекции по куЌикуќи сакајки да заплени документи на противникот. Во 1965 година, при еден ваков претрес во домот на Солченицин (под Шифрашифра ,,пајак”) се пронајдени рекописите со ,,клеветнички измислици” . Писателите Андреј Синиавски и Јули Даниел , биле уапсени откога еден агент ја информирал КГБ каде може да ги најде.

По задуШувањетозадушувањето на бунтот во Прага, Шефот на КГБ - Андропов го формирал петтиот директорат со цел да спречи било каков државен удар и да ги елиминита противниците. Тој бил особено загрижен од Александар Солченицин и Андреј Сакаров бидејки ги сметал за државни непријатели . Андропов не успеал да го протера Солченицин во 1974 година , но во 1980 успеал да го протера Сакаров во Нижни новоград. КГБ не успеала да го спречи Сакаров во 1975 година да ја земе Нобеловата награда за мир, но во тоа успеала да го спречи Јуриј Орлов. И двете операции лично ги надгледувал Шефотшефот на КГБ -Андропов.

Инфилтрирањето на агентите на КГБ во редовите на противниците се одвивало на тој начин Штошто агентите на КГБ се однесувале со почит и симпатии кон организацијата во која се вметнувале со цел да стекнат доверба. Тие ги испитувале своите истакнати непријатели со помоШпомош на темелни испраШувањаиспрашувања , но имало и случаи кога агенти на КГБ се преправале во цимери од затворските соби на противниците , со цел да извлечат информации од нив. Во случај затворениците да признаат политиката на Михаил Горбачов им овозможувала смалување на казната. Тој во 1970 години успеал да реализира дел од промените во политиката кои ги барало неговото движење ,, Гласност,,.

Претседател на КГБ , заменик-претседател и втор заменик-претседател на КГБ . Според својата политика Колегиумот се состоел од претседател , заменик-претседател, Шефовитешефовите на директоратите и Шефовишефови на републичките директорати на КГБ.

- Прв директорат (надвореШнинадворешни работи) -надвореШнанадворешна Шпионажашпионажа

- Втор директорат - контра-разузнавање и внатреШнавнатрешна политичка контрола

- Трет директорат ( вооружени сили)- воено разузнавање и политичко набљудување на воените сили

- Четвртиот директорат се занимавал со безбедноста на транспортот за Советскиот Сојуз

- Петтиот директорат се занимавал со цензура на уметничките , политичките и религиозните опасности , а подоцна ( во 1989 година) бил наменет да го Штитиштити уставот.

- шестиот директорат се занимавал со економско разузнавање и безбедност на индустријата

- Седмиот директорат се занимавал со набљудување на националистите и странците.

- Осмиот директорат се занимавал со следење и управување на комуникацијата по воден пат.

- Деветтиот директорат бил задолжен за обезбедување на високите претставници на КГБ и Советскиот Сојуз.

- 15 Директорат бил задолжен за обезбедување на владата и нејзините институции

- 16 Директорат ( следење на комуникациите и управување на телеграфскиот и телефонскиот систем на владата)

- Директоратот за гранична безбедност

- Директорат за активности и технологија.