Паганство: Разлика помеѓу преработките
| [непроверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
с Бот Додава: hy:Հեթանոսություն |
Целосна преработка на статијата: комплетен превод на моментната верзија на англиското издание |
||
Ред 1:
[[Податотека:Germaniae antiquae libri tres, Plate 24, Clüver.jpg|thumb|200px|Слика на пагански германски водач од 17 век (Филип Кливер 1616).]]
'''''Паганизам''''' (од
Тој главно се користи во историски контекст, однесувајќи се на [[грчко-римскиот политеизам]] како и политеистичките традиции во Европа пред [[христијанизација]]та. Во поширока смисла, распространет во современи религии, тој ги вклучува повеќето од [[Источни религии|Источните религии]] и домородните традиции на Америка, [[шаманизам|Централна Азија]], Австралија и Африка, како и не-Аврамските народни религии воопшто. Попрецизна дефиниција не би вклучила ниедна од светските религии и не би го ограничила терминот на локални или рурални текови кои не се организирани како граѓански религии. Карактеристика на паганските традиции е отсуството на [[прозелитизам]] и присуство на жива митологија, која ја објаснува верската пракса.
Терминот ''пагански'' е христијанска адаптација на „езичник“ во јудаизмот, и како таков има вродено Аврамска пристрасност, и погрдни конотации меѓу [[монотеизам|монотеистите]],<ref>"Pagan", Encyclopedia Britannica 11th Edition, 1911, посетена на 22 мај 2007.[http://encyclopedia.jrank.org/ORC_PAI/PAGAN_Lat_paganus_of_or_belongi.html]</ref> во споредба со безбожник и [[неверник]], исто така познат како [[кафир]] (كافر) и [[мушрик]] во исламот. [[Питер Браун]] забележува:<blockquote>„Усвојувањето на paganus од латинските христијани како сеопфатен, пежоративен термин, за политеистите претставува непредвидена и единствена долготрајна победа, во рамките на една религиозна група, за еден збор од латински жаргон првично лишен од верското значење. Еволуцијата се случи само на латинскиот запад, и во врска со латинската црква. Секаде на друго место, „Хелен“ или „езичник“ (''ethnikos'') останаа зборови за „паган“; и ''paganos'' продолжи како чисто секуларен термин, со примеси на инфериорното и општото.“<ref>Peter Brown, во: Glen Warren Bowersock, Peter Robert Lamont Brown, Oleg Grabar, eds., ''Late Antiquity: a guide to the postclassical world'', 1999, ''s.v.'' "Pagan".</ref></blockquote>
Поради овие причини, [[етнологија|етнолозите]] го избегнуваат терминот „паганство“, со своите неизвесни и различни значења, осврнувајќи се на традиционални или историски верувања, претпочитајќи попрецизни категории како што се [[политеизам]], [[шаманизам]], [[пантеизам]], или [[анимизам]].
Во доцниот 20-ти век „паганизмот“, или „[[неопаганизам|неопаганизмот]]“, станаа нашироко користени во однос на припадниците на различните нови религиски движења, вклучувајќи го и [[Вика]].<ref>[http://www.bbc.co.uk/dna/h2g2/classic/A1032166 "A Basic Introduction to Paganism"], BBC, посетена на 19 мај 2007.</ref> Како таков, разни современи научници почнаа да го применуваат терминот за три групи на одделни вери: [[Политеизам#Историски_политеизам|историски политеизам]] (како [[келтски политеизам]], [[нордиско паганство]], и [[хеленистички политеистички реконструкционализам]], исто така наречен Хеленизам), народни / етнички / домородни религии (како што се [[кинеска религија|кинеската народна религија]] и [[африканска митологија|африканската традиционална религија]]), и [[неопаганизам]] (како [[Вика]] и [[германскиот неопаганизам]]).
== Етимологија ==
[[File:Athens Acropolis.jpg|thumb|350px|[[Партенон]]от, на [[Акрополис]]от во [[Атина]], [[Грција]].]]
=== Паган ===
Терминот ''паган'' доаѓа од латинскиот ''paganus'', придавка со првобитно значење „рурален“, „селски“ или „на селото“. Како именка, paganus бил користен да означи „селски жител, селанец“.<ref>http://encarta.msn.com/dictionary_/pagan.html Историја на зборот</ref>
Семантичкиот развој на пост-класичниот латински paganus во смисла „не-христијански, безбожнички“ е нејасен. Датирањето на оваа смисла е контроверзно, но 4-от век се чини најверодостоен. Постар пример се појавува во [[Тертулијан]]овата ''De Corona Militis XI'', „Apud hunc [sc. Christum] tam miles est paganus fidelis quam paganus est miles infidelis“, но тука зборот ''paganus'' може да се толкува повеќе во смисла „граѓанин“, отколку „безбожник“. Постојат три главни објаснувања за развојот:
# Постарата смисла на класичниот латински ''pāgānus'' е „на селото, селски“ (исто така како именка). Се тврди дека пренесената употреба претставува одраз на фактот дека античкото идолопоклонство задржано на руралните места и селца по христијанството било прифатено во градовите на [[Римската империја]]<ref>Watts, Alan W. "Nature, Man and Woman", 1991, Vintage Books, стр. 25.</ref>; cf. [[Оросиј|Оросиевите]] ''Histories 1. Prol.'' „Ex locorum agrestium compitis et pagis pagani vocantur.“ Од најраните почетоци, [[христијанство]]то се шири многу побрзо во поголемите урбани средини (на пример [[Антиохија]], [[Александрија]], [[Коринт]], [[Рим]]), отколку во руралните области (всушност, на почетокот црквата била речиси целосно урбана) и наскоро зборот за „селски жител“ станува синоним за некој кој „не е христијанин“, доведувајќи до современата смисла на „паган“. Ова би можело, делумно, да има нешто со блискоста со природата на руралните луѓе, кои можеби биле поотпорни на новите идеи на христијанството од оние кои живееле во големите урбани центри и биле отсечени од циклусите на природата и облиците на духовност поврзани со нив. Сепак, тоа може исто така да резултирало од почетокот на христијанските мисионери што ги фокусирале своите напори во големите населени центри (на пример [[Свети Павле]]), отколку целосно во експанзивните, но сепак ретко населени, села (оттука латинскиот израз укажува на „необразован селски народ“) се до малку подоцнежно време.
# Многу повообичаено значење на класичното латинско pāgānus е „цивилен, не-милитантен“ (придавка и именка). Христијаните се нарекувале себеси mīlitēs, „запишни војници“ на [[Христос|Христа]], членови на неговата милитантна црква, и за не-христијаните го применувале терминот употребен од страна на војниците за сите оние кои „не биле запишани во армијата“.
# Смислата „безбожник“ се јавила од интерпретација на paganus што означува човек кој бил надвор од одредена група или заедница, па оттука „не на градот“ или „рурален“; cf. [[Оросиј|Оросиевите]] ''Histories 1. Prol.'' „ui alieni a civitate dei..pagani vocantur“. Види C. Mohrmann, ''Vigiliae Christianae 6'' (1952) 9ff. —[http://dictionary.oed.com - Оксфордски англиски речник, (на интернет) 2ро издание (1989)]
Пост-класичното латинско ''paganismus'' даде повод за двете ''паганство'' и неговиот синоним ''пајнимрија'' (''paynimry''). Пајнимрија може да се користи за паганство, неговите практики и паганите<ref>Одредницата за ''пајнимрија'' во ''Оксфордскиот речник''</ref>, како и за доменот или царството на паганите <ref>http://www.lexic.us/definition-of/paynimry</ref>.
„Селанец“ е сроден, преку стариот француски paisent.<ref>http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3atext%3a1999%2e04%2e0062&query=id%3dpagus#id,pagus Harry Thurston Peck, ''Harper's Dictionary of Classical Antiquity'', 1897; "pagus"</ref>
Во нивните корени, овие примени потекнале од ''pagus'', „провинција, село“, сроден на грчкиот πάγος „карпест рид“ и, дури и порано, „нешто заглавено во земјата“, како ознака за место: прото-индо-европскиот корен *pag - значи „фиксно“ и исто така е извор и на зборовите page (страница), pale (колец), и pole (пол), како и pact (пакт) и peace (мир).
Иако ''паган'' е востановен во англискиот јазик од 14-тиот век, не постои доказ дека терминот паганство бил во употреба во англискиот пред 17-тиот век. ''Оксфордската енциклопедија'' ја дава за пример [[Едвард Гибон]]овата „Слабеењето и падот на Римската империја“ од (1776): "Поделбите на христијанството ја одложиле пропаста на паганството." Терминот не бил неологизам затоа што paganismus веќе бил искористен од [[Августин]].
Помалку од дваесет години откако последните траги на паганството биле задушени со голема жестокост од страна на императорот [[Теодосиј I|Теодосиј Први]]<ref>[http://www.newadvent.org/cathen/14577d.htm "Theodosius I", ''Католичка енциклопедија'', 1912]</ref>, Рим бил зграпчен од [[Аларик]] во 410. Ова довело до мрморење дека паганските богови се грижат повеќе за градот отколку христијанскиот Бог, што го инспирирало [[Свети Августин]] да ја напише ''Градот на Бога'', со алтернативен наслов ''De Civitate Dei contra Paganos: Господовиот град против паганите'', во која тој тврди дека иако големиот „град на човека“ падна, христијаните најпосле беа граѓани на „Божјиот град“.<ref>"The City of God", ''Britannica Ultimate Reference Suite DVD'', 2003.</ref>
=== Безбожник (Heathen) ===
''Heathen'' е од Стар Англиски ''hæðen'' „не христијански или еврејски“ (Стар Нордиски ''heiðinn''). Историски гледано, терминот најверојатно бил под влијание на готскиот ''haiþi'' „живеалиште на пустелија“, појавувајќи се како ''haiþno'' во библијата на [[Улфилас]] со значење „безбожна жена“ (превод на „Елените“ во Марко 7:26). Овој превод е веројатно под влијание на латинскиот paganus, „селски жител“, или бил избран заради сличноста со грчкиот ''ἐθνικός'' (ethnikos), „безбожник“. Се сметало дури и тоа дека готскиот ''haiþi'' воопшто не е поврзан со ''heath'' (пустелија), туку е повеќе позајмица од ерменскиот ''hethanos'', самопозајмен од грчкиот ''ἔθνος'', (етнос).
== Терминологија ==
{{Видете уште|Идолатрија|Политеизам|Етничка религија}}
И „пагански“ и „heathen“, традиционално се користени како [[пежоратив]] од страна на приврзаниците на [[монотеистизам|монотеистичките]] религии (како [[јудаизам|јудаизмот]], [[христијанство]]то и [[ислам]]от) да посочат неверник во нивната религија, иако во модерните времиња не секогаш се користи како погрден израз. „Паганизмот“ најчесто се однесува на религии од античко време, особено грчката митологија или римската религија, и може да се користи неутрално или со восхит од оние кои се однесуваат на обие комплекси на верување.
Меѓутоа, сè до победата на [[романтизмот]] и на општото прифаќање на слободата на религијата во западната цивилизација, „Паганизмот“ речиси секогаш се користел потценувачки за хетеродоксни верувања кои отскокнуваат од формираната политичка рамка на христијанската црква. „Пагански“ почна да се изедначува со христијанизирана смисла на „епикурејски“ да се означи една личност која е сензуална, материјалистичка, само-задоволна, незагрижена за иднината и незаинтересирана за софистицирана религија. Зборот бил вообичаено користен во оваа световна и стереотипна смисла, посебно меѓу оние кои го одвлекувале вниманието на она што тие сметале дека претставува ограничување на паганството, на пример, како кога [[Г. К. Честертон]] напиша: „Паганот започна со восхитувачка смисла, да ужива со себеси. До крајот на неговата цивилизација открил дека човекот не може да ужива со себеси и продолжил да ужива во било што друго.“ Во остар контраст поетот [[Свинбурн]] коментира на оваа иста тема: „Ти си освојувал, о блед Галилеецу, светот се стори сив од твојот здив; Се пијаневме од нештата летејски, и се храневме со целосноста на смртта“<ref>[http://www.victorianweb.org/authors/swinburne/hymn.html Химна на Прозерпина]</ref>.
Христијанството на моменти и самото е сметано како форма на политеизам од следбениците на останатите авраамски религии <ref>[http://www.jewishencyclopedia.com/view.jsp?artid=489&letter=C&search=polytheism%20christianity Еврејска енциклопедија]</ref><ref>cf. [[Shirk (polytheism)|Shirk]]</ref> заради, на пример, христијанското учење за Троица, прославата на пагански празници и други практики - преку процес опишан како „крштевање“ <ref>[http://asharqalawsat.com/english/news.asp?section=2&id=6465 Папата, Императорот и персискиот водач]</ref> или „христијанизација“. Дури и меѓу христијаните има слични обвиненија за идолопоклонство, особено од страна на протестантите кон Римокатоличката и Православната Црква за почитување на светци и прикази.
== Историја на паганството ==
{{Видете уште|Предисториски религии|Политеизам}}
===Бронзено доба до Рано железно доба===
*[[Религии од Древниот Близок Исток]]
**[[Античка египетска религија]]
**[[Антички семитски религии]]
**[[Месопотамска митологија|Месопотамска религија]]
*реконструирана [[Прото-индо-европска религија]]
*[[Прото-индо-иранска религија]]
**[[историски Ведски религии]]
=== Класичен период ===
[[Лудвиг Фојербах]] (1833) го дефинира „паганството“ (''Heidentum'') во контекст на класичната ера како „единство на верата и политиката, на духот и природата, на Бога и човекот“, поставено од проучување дека: „човекот“ во пагански поглед е секогаш дефиниран според етничноста, односно Грк, Римјанин, Египќанец, Евреин, итн., така што секоја паганска традиција е исто така и национална традиција. Фојербах претпоставува дека појавата на [[монотеизам|монотеизмот]], а со тоа и крајот на паганскиот период бил развој што природно произлегол од хеленската филозофија заради контрадикторноста својствена за етничката природа на паганската традиција и универзалноста на човековата духовност (Geist), конечно резултирајќи со појава на религија со универзалистички обем во форма на [[христијанство]]то.<ref>Ludwig Feuerbach, ''Geschichte der neueren Philosophie'' (1833), Introduction, §1 (Paganism, Philosophy, Religion, Christianity)
''Das Wesen des Heidentums war die Einheit von Religion und Politik, Geist und Natur, Gott und Mensch. Aber der Mensch im Heidentum war nicht der Mensch schlechtweg, sondern der nationell bestimmte Mensch: der Grieche, der Römer, der Ägyptier, der Jude, folglich auch sein Gott ein nationell bestimmtes, besonderes, dem Wesen oder Gotte anderer Völker entgegengesetztes Wesen — ein Wesen also im Widerspruch mit dem Geiste, welcher das Wesen der Menschheit und als ihr Wesen die allgemeine Einheit aller Völker und Menschen ist. Die Aufhebung dieses Widerspruchs im Heidentum war die heidnische Philosophie; denn sie riß den Menschen heraus aus seiner nationellen Abgeschlossenheit und Selbstgenügsamkeit, erhob ihn über die Borniertheit des Volksdünkels und Volksglaubens, versetzte ihn auf den kosmopolitischen Standpunkt.''
</ref>
=== Доцна антика ===
Развоите на доцната антика во верската мисла во распространетата Римската империја треба да се однесуваат посебно, како што тоа е контекстот во кој раното христијанство се развило како една од неколкуте монотеистички секти и тоа токму во периодот кога концептот на „пагански“ се развил на прво место. Христијанството како што се појавило од Втор Храм на јудаизмот (или хеленистички јудаизам) застанало во конкуренција со другите религии застапувајќи „пагански монотеизам“, вклучувајќи ги [[неоплатонизам|неоплатонизмот]], [[митраизам|митраизмот]], [[гностицизам|гностицизмот]], [[манихејство]]то, и култот на [[Дионис]].<ref>E. Kessler, ''Dionysian Monotheism in Nea Paphos, Cyprus'' [http://www.bsw.org/?l=71851&a=Comm06.html Библиски студии на интернет]</ref>
[[Дионис]] особено нуди значајни паралели со [[Христос]], така што голем број научници заклучиле дека актуелизирањето на Исус - скитникот рабин во сликата за [[Логос|Христос Логосот]], божествениот спасител, се одразува директно и на култот на Дионис. Тие укажуваат на симболиката на виното и значењето што го одржало во митологијата опфаќајќи ги двајцата Дионис и Исус Христос<ref>[[Павсанија]], ''Опис на Грција'' 6. 26. 1 - 2</ref><ref>[[Атхенај]], ''Deipnosophistae'' 2. 34a</ref>; Вик тврди дека употребата на симболиката на виното во ''Евангелието по Јован'', вклучувајќи ја и приказната за бракот во [[Кана]] каде што Исус ја претвора водата во вино, била наменета да се прикаже Исус како супериорен во однос на Дионис.<ref name="Wick 2004 179–198"/> Сцената прикажана во ''Бакхи'' каде што Дионис се појавува пред кралот Пентеј по обвиненија дека се претставувал како божество е споредена со сцена од Новиот Завет кај што Исус е испрашуван од страна на [[Понтиј Пилат]].<ref>[http://books.google.com/books?id=0fLPOx1B-AwC&pg=PA331&lpg=PA331&dq=%22dionysus+had+been+at+home+in+palestine+for+a+long+time%22&source=web&ots=GHsCkhiNP6&sig=qE6Sov5Xi_LB_zpRAQZreSAekTQ Studies in Early Christology], Martin Hengel, 2005, стр.331 (ISBN 0567042804)</ref><ref name=Powell>Powell, Barry B., ''Classical Myth'' Second ed. With new translations of ancient texts by Herbert M. Howe. Upper Saddle River, New Jersey: Prentice-Hall, Inc., 1998.</ref><ref name="Wick 2004 179–198">{{cite journal |last=Wick |first=Peter |title=Jesus gegen Dionysos? Ein Beitrag zur Kontextualisierung des Johannesevangeliums |journal=Biblica |volume=85 |issue=2 |pages=179–198 |publisher=Pontifical Biblical Institute |location=Rome |year=2004 |url=http://www.bsw.org/?l=71851&a=Comm06.html |accessdate=2007-10-10 |ref=harv}}</ref>
Заради овие причини, тешко е, ако не и невозможно да се повлече јасна линија помеѓу „христијанство“ и „паганството“ во периодот од 3-тиот до 4-тиот век кога христијанството било во формативна фаза. Само со појавата на [[православното христијанство]] огледано во верата на Светиот апостол и конечниот пад на хеленското паганство, од 6-тиот век „паганизмот“ станува концепт што јасно се разликува од христијанството.
===Етнички религии од предхристијанска Европа===
{{Видете уште|Христијанизација}}
:(спротивно на Авраамска религија)
*[[Келти|Келтски политеизам]]
*[[Германски политеизам]]
*[[Словенска митологија|Словенски паганизам]]
*[[Балтички паганизам]]
*[[Фински паганизам]]
*[[Естонска митологија|Естонски паганизам]]
*[[Вајнашка митологија|Вајнашки паганизам]]
== Пагански рецидиви во фолклорот ==
{{Видете уште|Фолклор}}
Покрај тоа, [[фолклор]]от што веќе не е перцепиран како содржател на било какво религиозно значење, може во некои случаи да се проследи до претхристијанско или предисламско потекло. Во Европа, ова е особено случај со различните карневалски обичаи или ''[[Fasnacht]]'' и ''[[Yule]]'' традиции што го вклучуваат [[Дедо Мраз]] (Sinterklaas). Спротивно на тоа, [[божиќна елка|божиќната елка]], и покрај честата асоцијација со [[Тор]]овиот даб, не изгледа дека е иновација што му претходи на раниот современ период.
== Рана модерна ера ==
Интересот за паганските традиции повторно бил оживеан во [[ренесанса]]та, најпрво во ренесансната магија како заживување на грчко-римската магија. Во 17 век, описот на паганството се сврте од теолошки аспект на етнолошки и религијата почна да се сфаќа како дел од етничкиот идентитет на еден народ, и изучувањето на религиите на „примитивните“ народи предизвика прашања во врска со крајното историско потекло на религијата. Така, [[Никола Фабри де Пејреск]] ги согледал африканските пагански религии на своето доба како реликти кои биле по принцип способни да остават светло на историското паганствот од антиката.<ref> Peter N. Miller, ''History of Religion Becomes Ethnology: Some Evidence from Peiresc's Africa'' Journal of the History of Ideas 67.4 (2006) 675–696.[http://muse.jhu.edu/journals/journal_of_the_history_of_ideas/v067/67.4miller.html]</ref>
== Романтизам ==
Паганството повторно испливува на површина како тема на фасцинација во 18-тиот до романтизмот на 19-тиот век, особено во контекст на книжевните келтски и викиншки рецидиви, кои ги прикажаувале историските келтски и германски политеисти како [[благороден дивјак|благородни дивјаци]].
19-тиот век, исто така, видел многу научен интерес за реконструкција на паганската митологија или фолклорот од бајките. Ова било особено настојувано од [[браќата Грим]], особено [[Јакоб Грим]] во неговата ''Тевтонска митологија'' и [[Елијас Ленрот]] со компилацијата на ''[[Калевала]]''. Работата на браќата Грим влијаела на други собирачи, инспирирајќи ги да соберат приказни и предводејќи ги слично да веруваат дека бајките од село биле нејзин посебен претставник, до занемарување на крос-културните влијанија. Меѓу оние кои биле под влијание се Русинот [[Александар Афанасиев]], Норвежаните [[Питер Кристен Асбјернсен]] и [[Јирген Мое]] и Англичанецот [[Џозеф Џејкобс]].
Романтичарскиот интерес за некласичната антика се совпадна со порастот на [[романтичарски национализам|романтичарскиот национализам]] и подемот на националната држава во контекст на револуциите од 1848, што доведоа до создавање на национални [[еп]]ови и национални митови за различните новоформирани држави. Пагански или фолклористички теми беа исто така честа појава во музичкиот национализам од тој период.
== Неопаганизам ==
{{Главна|Неопаганизам}}
[[File:Paganavebury.jpg|thumb|Паганска церемонија на свршување во Ејвбери (Beltane 2005).]]
Неопаганизмот вклучува реконструкционирани религии како што е хеленскиот политеизам, келтски или германски реконструкционализам како и модерни еклектични традиции како [[Дискордијанизам]], или [[Вика]] и многу гранки.
Многу од „заживувањата“, [[Вика]] и [[нео-друидизам|нео-друидизмот]] особено, влечат корени од романтизмот на 19 век и задржуваат забележливи елементи на [[окултизам]] или [[теозофија]] кои биле актуелните тогаш, поставувајќи ги посебно од руралната историска (paganus) народна религија.
Неопаганизмот во [[САД]] претставува околу една третина од сите неопагани во целиот свет, а некои 0,2% од населението на САД, фигурира како шестата најголема не-христијанска деноминација во САД, по [[Јудаизам|јудаизмот]] (1,4%), [[ислам]]от (0,6%), [[будизмот]] (0,5%), [[хиндуизам|хиндуизмот]] (0,3%) и унитарискиот универзализам (0,3%).
Во [[Исланд]], членовите на Асатруарфелагјо (Ásatrúarfélagið) бројат околу 0,4% од вкупното население<ref>Статистика: Исланд – [http://www.statice.is/?PageID=1180&src=/temp_en/Dialog/varval.asp?ma=MAN10001%26ti=Populations+by+religious+organizations+1990-2008+%26path=../Database/mannfjoldi/Trufelog/%26lang=1%26units=Number Статистика >> Население >> Религиски организации]</ref>, што е нешто повеќе од илјада луѓе.
Постојат голем број на неопагански автори кои го испитуваа односот на движењата за политеистичко заживување на 20-ти век со историскиот политеизам од една страна и современите традиции на домородната народна религија од друга. [[Исак Боневиц]] воведува терминологија за да се направи оваа разлика<ref name="Defs">[http://www.neopagan.net/PaganDefs.html "Defining Paganism: Paleo-, Meso-, and Neo-"] (Верзија 2.5.1) 1979, 2007 c.e., Isaac Bonewits</ref>:
*Палеопаганизам: [[Ретроним]] скован да му се спротивстави на „неопаганизам“, „оригиналните политеистички, природно-центрирани вери“, како што се пред-хеленистичката грчка и пред-империјалната римска религијата, германското паганство од пред-миграцискиот период како што е опишан од страна на Тацит, или келтскиот политеизам како што е опишан од [[Јулие Цезар]]. Меѓу преживеаните „големи религии“, Боневиц ќе ги смета палеопаганскиот хиндуизам што стоеше пред исламската инвазија на Индија, [[шинто]] и [[таоизам|таоизмот]].
*Мезопаганизам: Група која е, или била значително под влијание на монотеистичките, дуалистичките или нетеистичките погледи на свет, но била во состојба да задржи независноста на религиозните практики. Оваа група ги вклучува домородните Американци, како и австралиските Абориџини, нордиското паганство од викиншкото доба и „њу-ејџ“ духовноста. Влијанија вклучуваат: [[масонерија]]та<ref>http://www.experiencefestival.com/pagan_glossary/page/2</ref>, [[розикруцијанизам|розикруцијанизмот]], [[теозофија]]та, [[Спиритуализам|спиритуализмот]] и многу Афро-дијаспорични вери како хаитиското вуду, сантерија и еспириту религијата. Исак Боневиц ја вклучува и традиционална британска Вика во оваа подподелба.
*Неопаганизам: движење од страна на модерни луѓе со цел да го заживеат обожувањето на природата, претхристијанските религии, или други духовни патеки што се базираат на природата. Оваа дефиниција може да вклучува било што на подвижна скала од реконструкционализам на едниот крај до не-реконструкционалистички групи како што се Нео-друидизмот и Вика во другата.
Пруденс Џонс и Најџел Пеник во нивната ''Историја на паганска Европа'' (1995) ги класифицираат „паганските религии“ на следниов начин:
*[[политеизам]]: паганските религии препознаваат плурализам на божествените суштества, кои можат или не можат да се сметаат за аспекти на основното единство (разлика на мек и тврд политеизам)
*„природно-базирани“: паганските религии имаат концепт на божественоста на природата, што тие го гледаат како манифестација на божественото, а не како „паднатата“ креација застапена во дуалистичката космологија.
*„[[света женственост]]“: паганските религии го препознаваат „женскиот божествен принцип“, идентификуван како „божица“ (за разлика од индивидуалните божици), покрај или наместо машкиот божествен принцип што е прикажан во аврамскиот бог.
== Демографија ==
Паганството е претходно дефинирано пошироко, за да опфати повеќе или најголем дел од верските традиции надвор од аврамската монотеистичка група на јудаизмот, христијанството и исламот.
Терминот исто така се користи многу потесно <ref>[http://www.religioustolerance.org/paganism.htm Значења на термините паган и паганизам<!-- Bot generated title -->]</ref><ref>Eisenstadt, S.N., 1983, Transcendental Visions – Other-Worldliness – and Its Transformations: Some More Comments on L. Dumont. ''Religion''13:1–17, at p. 3.</ref><ref>Michael York, Paganism as Root-Religion, The Pomegranate, 6:1 (2004), стр. 11–18 (прави разлика меѓу главните струења на развиените религии како гностички, дармички, авраамски и пагански).</ref> за да алудира само на религии надвор од многу поголема група на т.н. вери од „аксијално доба“ кои ги опфаќаат и Аврамските религии и главните индијански религии. Во рамките на оваа потесна дефиниција, која се разликува од онаа што порано била користена од страна на многу<ref name="newadvent.org">[http://www.newadvent.org/cathen/11388a.htm Католичката енциклопедија (1917) за паганизмот]</ref><ref>[http://www.cwnews.com/news/viewstory.cfm?recnum=33161 Хиндуистички ритуал во познат католички храм ги шокира католиците]</ref> (но во никој случај сите<ref>David Scott, Christian Responses to Buddhism in Pre-Medieval Times, Numen, Vol. 32, No. 1 (Jul., 1985), стр. 88–100</ref><ref>Audrius Beinorius, Buddhism in the Early European Imagination: A Historical Perspective, ACTA ORIENTALIA VILNENSIA 6:2 (2005), стр. 7–22</ref>) христијаните и други западњаци, современото паганството е помала и повеќе маргинална нумеричка појава. Според проценките на ''[[Енциклопедија Британика]]'' (од 2005), приврзаниците на кинеската народна религија вбројуваат некои 6,3% од светската популација, а приврзаниците на племенските религии („етнорелигионисти“) уште 4,0%. Бројот на приврзаниците на неопаганизмот е незначаен во споредба, вбројувајќи најмногу 0,02% од светската популација, или некои 0,4% од „етнорелигиското“ население.
== Види исто така ==
Ред 19 ⟶ 137:
|}
==
{{reflist|2}}
| |||