Википедија

Берлински конгрес: Разлика помеѓу преработките

Интерактивен преглед на историјата
[непроверена преработка][непроверена преработка]
← Постаро уредувањеПоново уредување →
Избришана содржина Додадена содржина
НагледноВикитекст
сНема опис на уредувањето
Нема опис на уредувањето
Ред 1:
[[Податотека:Berliner kongress.jpg|thumb|350px|[[Антон фон Вернер]]. ''Берлински конгрес''.]]
'''[[Берлински конгрес|Берлинскиот конгрес]]''' ([[13 јуни (настани)|13 јуни]] - [[13 јули (настани)|13 јули]], [[1878]]) е средба на државните претставници на тогашните Европски големи сили и [[Отоманска Империја|Отоманската Империја]] која се одржала во [[Берлин]] во [[1878]] година, после завршувањето на [[Руско-Турска војна|Руско-Турскататурската војна, 1877-1878]]. На конгресот се расправало за новонастанатите услови на [[Балкан|Балканот]]. Претседавач на конгресот бил [[Ото фон Бизмарк]].
 
== Цели на Конгресот ==
Некои од големите сили, особено [[Австро-Унгарија]], [[Британија]] и [[Франција]], не биле задоволни со содржината на [[Санстефански Договор|Санстефанскиот договор]], кој бил склучен помеѓу [[Русија]] и [[Турција]] во март истата година. Причината за незадоволството била што тие сметале дека на Русија ѝ биле дадени преголеми отстапки, особено излез на [[Егејското море]] до [[Солун]] и [[Кавала]] преку бугарска територија. Поради тоа, под закана со војна, тие го иницирале новиот мировен состанок. Конгресот имал за цел да изврши ревизија на Санстефанскиот договор и да го спречи ширењето на руското влијание на Балканот. На инсистирање на Русија, Бугарија не учествувала на Берлинскиот конгрес.<ref name="Krasner"/>
 
Исцрпени од претходната меѓусебна војна, Турција и Русија прифатиле одржување на нов мировен конгрес, кој го организирала Германија на чело со Бизмарк.
Ред 9:
== Одлуки од Конгресот ==
На конгресот се одлучило:
* на Отоманската империја да ѝ се вратат во владение територијитетериториите на [[Македонија]] и [[Одринска Тракија]] од [[Санстефанска Бугарија]] кои ѝ биле одземени со [[Санстефански Договор|Санстефанскиот договор]] во полза на Бугарија. Исто така, според претходно склучени во Руско-Bританскибритански договор (од 30 мај 1878 годинaгодина), територијата на Бугарија е околу три пати намалена од предвидената во [[Санстефански Договор|Санстефанскиот договор]] (било решено Бугарија да се простира на територијата која се наоѓа само северно од [[Стара Планина]]).
* Од остатокот од територијата на [[Санстефанска Бугарија]], односно [[Источна Румелија]] потпаднала под турска власт и се здобила со статус на автономна област;
* [[Србија]], [[Црна Гора]] и [[Романија]] да добиледобијат независност;
* Бугарија добила статус на васалновазално кнежевство во рамките на Отоманската Империја;
* [[Кипар]] ѝ бил доделен на [[Велика Британија]];
* [[Босна и Херцеговина]] ѝ била доделена на [[Австро-Унгарија]].
 
На овој начин моќта на Отоманската Империја во Европа и Азија била значително намалена. Влијанието на Руското царство на Балканот исто така се намалиланамалило за сметка на зголеменото влијание на Австро-Унгарија.
 
На Конгресот се договорил и бил ратификуван Берлинскиот договор.
Ред 25:
 
== Учесници ==
На конгресот учествувале претставници од [[Британска империја|БритнскатаБританската империја]], [[Австро-Унгарија]], [[Француска Трета Република|Француската Трета Република]], [[Германска Империја|Германската Империја]], [[Руска Империја|Руската Империја]] и [[Отоманска Имеприја|Отоманската Империја]]. Делегати од [[Грчко Кралство|Грчкото Кралство]], [[Романско Кралство|Романското Кралство]], [[Србија]] и [[Црна Гора]] биле присутни на конгресните сесии во кои се расправало за нивните држави, но тие не биле членови на конгресот.
 
=== Делегати ===
Ред 72:
Црна Гора
 
== РефлексииРеперкусии врз Македонија ==
 
{{main|Македонија и Берлинскиот конгрес}}
Ред 78:
Членот 23 од Берлинскиот договор е еден од двата основни документа, кои го определуваат државно-правниот концепт на Македонија од овој период - вториот е Уставот на Македонските востаници од 1878 година.
 
Овој член, мошне добро ја открива не само играта на големите сили околу Македонија, туку и компромисите што се правени за неа меѓу големите сили и Турција. Тој предвидува Македонија, како турска провинција, да добие свој статут, поточно: устав, што значи, да добие посебен државно-правен статус, како оној на [[Крит]], во рамките на Турската империја. Според тоа, Македонија требало да добие свој гувернер и главен командант, кому би му била доверена командата на војската. Применувајќи ги принципите на територијалната поделба на Крит, Турција била задолжена територијата на Македонија да ја подели на санџаци (околии), чиј број би бил дополнително одреден. Со овие територијално-административни единици би управувале мутасарифи, и тоа половината муслимани, а другата половина христијани, меѓутоа и едните и другите требало да бидат службеници на императорскатацарската влада. Помошниците на мутасарафите - муслиманите, би биле христијани, а на христијаните - муслимани. Околиите би биле поделени на кази со кои би управувале кајмаками.▼
Овој член, мошне добро ја открива не само играта на големите сили околу Македонија, туку и компромисите што се правени за неа меѓу големите сили и Турција.
▲Тој предвидува Македонија, како турска провинција, да добие свој статут, поточно: устав, што значи, да добие посебен државно-правен статус, како оној на Крит, во рамките на Турската империја. Според тоа, Македонија требало да добие свој гувернер и главен командант, кому би му била доверена командата на војската. Применувајќи ги принципите на територијалната поделба на Крит, Турција била задолжена територијата на Македонија да ја подели на санџаци (околии), чиј број би бил дополнително одреден. Со овие територијално-административни единици би управувале мутасарифи, и тоа половината муслимани, а другата половина христијани, меѓутоа и едните и другите требало да бидат службеници на императорската влада. Помошниците на мутасарафите - муслиманите, би биле христијани, а на христијаните - муслимани. Околиите би биле поделени на кази со кои би управувале кајмаками.
Органскиот устав на Крит, што значи и идниот устав на Македонија, предвидувал формирање специјален административен совет во секоја територијално-административна единица, составен од по три члена муслимани и три члена христијани. Бидејќи вакви совети се предвидувало да се формираат и во пониските административно-територијални единици, доколку во нив живее исклучително христијанско - односно муслиманско - население, советот би бил составен од шест христијански претставници, односно муслимански. Со советот би раководел раководителот на територијалната администрација.
 
Подеталната разработка и анализа на членот 23 од Берлинскиот договор открива дека Македонија, според него, би добила политичка автономија, во која македонскиот народ би имал пошироки можности да го изрази својотнационаленсвојот национален индивилуалитет отколку што ги имал дотогаш под турска власт.
 
Оттогаш па натаму идејата за автономија на Македонија ќе биде водечка идеја што ќе го мотивира национално ослободителното и револуционерното движење во земјата, добивајќи во различни услови и различни облици, меѓутоа, секогаш присутна како барање и настојување македонскиот народ да добие свои државно-правни рамки. Автономијата за Македонецот стана идеал на кој тој му ја посвети својата идна борба за национална и политичка слобода и од простата причина што утврдувањето на автономниот државно-правен статус на Македонија беше зацртан во државно-правен акт од меѓународен карактер. На тој начин, за првпат во политичката историја на Македонија нејзе ѝ се признава автономен статус и таа се третира како посебна етничка заедница и територијална единица. Практично, со членот 23 од Берлинскиот договор Македонија се конституира како автономна област во своите геополитички и етнички граници во рамките на Турската империја. На овој начин Македонија стана субјект во меѓународните односи и се здоби со признавање како „етнички територијална единица со елементи на своја самобитност и самоуправување“.
Ред 105 ⟶ 104:
| url =http://books.google.com/books?id=TkrfTZlyUogC&pg=PA81&dq=069100711X&sig=OIw-2Cq9LFFvKizJkvoJJQh09ZQ#PPP1,M1
| title =Sovereignty: Organized Hypocrisy
| publisher =[[Princeton University Press]]
| year =1999
| page =165
| isbn =069100711X }}</ref> However, Bulgaria was excluded from the talks at Russian insistence.<ref name="Krasner"/>
 
}}
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Берлински_конгрес“