Крсте Црвенковски: Разлика помеѓу преработките
| [непроверена преработка] | [непроверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
Нема опис на уредувањето |
Нема опис на уредувањето |
||
Ред 1:
'''Крсте Црвенковски''' ([[Прилеп]], [[16 јули]] [[1921]] - [[Скопје]], [[21 јули]] [[2001]]) е македонски политичар и [[дисидент]] од времето на [[комунизам|комунизмот]].
==Пристапување кон Комунистичката партија и учество во НОБ==
Кон комунистичкото движење пристапува уште како ученик во гимназија, станувајќи член на [[СКОЈ]] на 14 години. По завршувањето на гимназијата, студира филозофија на Филозофскиот факултет во [[Скопје]], но набрзо по налог на Партијата преминува во илегала.
По окупацијата на Југославија во [[1941]] година зема активно учество во подготовките на востанието и
По два неуспешни обиди, Црвенковски во април [[1943]] година успева да побегне од затворот и да се префрли во [[Западна Македонија]].
Како признание за неговото учество во [[НОБ]], Црвенковски е носител на орденот [[народен херој]] и на [[Партизанска споменица 1941]].
==Повоена кариера==
По ослободувањето Црвенковски врши повеќе раководни функции. Во [[1958]] година е избран за министер за просвета и култура во сојузната влада. Во периодот јули [[1963]] - март [[1969]] година е претседател на [[Сојуз на комунистите на Македонија|СКМ]], а веднаш потоа станува член и потпретседател на Претседателството на [[СФРЈ]], во кое членува до [[1974]] година.
▲По окупацијата на Југославија во [[1941]] година зема активно учество во подготовките на востанието и во Прилепскиот партизански одред, што го изврши нападот од [[11 октомври]], е избран за политички комесар. На почетокот на [[1942]] година е упатен на работа во заднината на територијата на Македонија под италијанска окупација, но во септември истата година е уапсен во [[Гостивар]] и одведен во затворот во [[Тирана]].
==Дисидентство==
▲По два неуспешни обиди, Црвенковски во април [[1943]] година успева да побегне од затворот и да се префрли во [[Западна Македонија]]. Во јули [[1944]] станува секретар на Покраинскиот комитет на СКОЈ за Македонија. Учествува во борбите на Првата македонско-косовска бригада, а зема учество и во [[Февруарски поход|Февруарскиот поход]]. Како признание за неговото учество во НОБ, Црвенковски е носител на орденот [[народен херој]].
Наспроти политиката на струјата на [[Лазар Колишевски]], политиката на Црвенковски е во насока на поголемо почитување на Македонија во рамките на Југословенската федерација и во таа насока тој се залага за поголема самостојност на републиките во федерацијата. Во раните седумдесетти им дава поддршка на предводниците на [[Хрватска пролет|Хрватската пролет]], поради што кога централното југословенско раководство решава да се пресмета со т.н. [[либерализам|„либерали“]], во Македонија една од главните жртви ќе биде токму тој. Неговата осуда се случува во [[1972]] година, по што тој до [[1974]] година ќе остане член на Претседателството на СФРЈ, но како политички неподобен по завршувањето на мандатот ќе биде целосно маргинализиран и до распадот на Југославија нема да врши никаква јавна функција.
==Кратко политичко реактивирање==
Во почетокот на плурализмот тој е еден од основачите на [[Социјалдемократска партија на Македонија|Социјалдемократската партија на Македонија]], заедно со [[Славко Милосавлевски]], но веднаш се повлекува од активната сцена. Остатокот од животот го поминува, пишувајќи мемоарски записи.
Татко е на екс министерот за надворешни работи и амбасадор во [[Велика Британија]], [[Стево Црвенковски]].
Ред 20 ⟶ 28:
Крсте Црвенковски е и публицист и аналитичар на политичкото и национално движење во Македонија. Ги има објавено следните дела:
*„Проблеми на реформата на универзитетот“ (1959, на српскохрватски јазик)
*„Сојузот на комунистите на Македонија и демократизацијата на општеството“ (1971)
*„Во одбрана на македонската кауза“ (1989)
*„Подводни гребени на политиката: разговори со Крсте Црвенковски“ (1993)
Ред 26 ⟶ 36:
*„Заробена вистина“ (постхумно, 2003)
[[Категорија:Македонски политичари|Ц]]
[[en:Krste Crvenkovski]]
| |||