Братислава: Разлика помеѓу преработките

'''Братислава''' ({{lang-sk|Bratislava}}) е главен град на [[Словачка]] и со своите 429.000 жители тој е најголем град во републиката.<ref name="stats2006">{{citeцитирана webвеб страница |publisher=Statistical Office of the Slovak Republic |url=http://portal.statistics.sk/showdoc.do?docid=6772 |title=Population on December 31 декември, 2006 - districts|date=2007-07-23 |accessdate=January 8 јануари, 2007}}</ref> Братислава се наоѓа во југозападниот дел од државата на двата брега на реката [[Дунав]]. Поради неговата местоположба и блискоста со [[Австрија|австриската]] и [[Унгарија|унгарската]] граница, тој е единствениот град во светот кој граничи со две независни држави.<ref>{{citeцитирана webвеб страница |publisher=Finance New Europe |url=http://www.czech-transport.com/fne-portal/index.php?aid=170 |title=Bratislava Blast |author=Dominic Swire |year=2006 |dateformat=mdy |accessdate=May 8 мај, 2007}}</ref> Братислава и [[Виена]] се едни од најблиските главни градови во [[Европа]] кои се оддалечени нешто помалку од 60 километри.

Братислава е политички, културен и економски центар на Словачка. Градот е седиште на словачкиот [[Претседател на Словачка|претседател]], [[Собрание на Словачка|собрание]] и [[Влада на Словачка|влада]]. Исто така во Братислава се наоѓаат неколку универзитети, музеи, театри, галерии и останати значајни културни и економски институции.<ref name="Welcomebrochure">{{citeцитирана webвеб страница |publisher=City of Bratislava |url=http://www.visit.bratislava.sk/en/VismoOnline_ActionScripts/File.aspx?id_org=700014&id_dokumenty=1059 |title=Brochure - Welcome to Bratislava |year=2006 |format=PDF |dateformat = mdy |accessdate=April 25 април, 2007}}</ref> Голем дел од словачките претпријатија и финансиски институции се наоѓаат токму во главниот град.

Низ историјата градот долго време бил познат под германското име ''Пресбург'' и самата историја била под влијание на различни народи како на пример [[Германци]], [[Чеси]], [[Унгарци]], [[Словаци]] или [[Евреи]].<ref name="culturebrochure">{{citeцитирана webвеб страница |publisher=City of Bratislava |url=http://www.visit.bratislava.sk/en/VismoOnline_ActionScripts/File.aspx?id_org=700014&id_dokumenty=1080 |title=Brochure - Culture and Attractions |year=2006 |format=PDF |dateformat = mdy |accessdate=April 25 април, 2007}}</ref> Градот бил главен град на [[Кралство Унгарија|Кралството Унгарија]] како дел од поголемата [[Хабсбуршка династија|Хабсбуршка монархија]]<ref name=NYT>{{citeцитирана веб webстраница|last=Gruber|first=Ruth E.|title=Charm and Concrete in Bratislava|url=http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9D0CE7D9103DF933A25750C0A967958260&sec=&spon=&pagewanted=1|work=[[The New York Times]]|publisher=[[The New York Times Company]]|date=1991-03-10|accessdate=2008-07-27}}</ref> од [[1536]] до [[1783]] и дом на голем број истакнати словачки, унгарски и германски историски фигури.

Првата позната населба во регионот на денешна Братислава била создадена пред 5000 години п.н.е. во неолитскиот период. Во 200 година п.н.е. [[Келти|келтски]] племиња се населиле во регионот и ја основале првата позначајна населба со изградба на тврдина позната како опидум. Покрај тоа, Келтите основале и ковачница за монети каде се произведувале [[Сребро|сребрени]] монети познати како биатеци.<ref>{{citeцитирана webвеб страница |publisher=City of Bratislava |url=http://www.visit.bratislava.sk/en/vismo/dokumenty2.asp?id_org=700014&id=1005&p1=1569 |title=History - Celtic settlements |dateformat = mdy |accessdate=May 15 мај, 2007 |year=2005}}</ref> Градот и регионот потпаднал под [[Римска империја|римска]] власт од првиот до четвртиот век и создале граничен одбрамбен систем.<ref>Kováč et al., "Kronika Slovenska 1", p. 73</ref> Покрај општествените промени кои ги направиле Римјаните, тие го вовеле и производството на [[вино]] како нова земјоделска гранака во регионот.<ref>{{citeцитирана webвеб страница |publisher=City of Bratislava |url=http://www.visit.bratislava.sk/en/vismo/dokumenty2.asp?id_org=700014&id=1006&p1=1570 |title=History - Bratislava and the Romans |dateformat = mdy |accessdate=May 15 мај, 2007 |year=2005}}</ref>

[[Словени]]те се населиле во регионот во [[5 век]] или [[6 век]] за време на големиот миграциски словенски бран.<ref>Kováč et al., "Kronika Slovenska 1", p. 90</ref> Како незадоволство против [[Авари|аварското]] прогонство, Словените се организирале и ја основале првата словенска држава, односно кралството на [[Крал Само|Само]] кое траело од [[623]] до [[658]] година. Во [[9 век]], замоците Братислава и [[Девин]] станале важен центар на словенските држави [[Кнежевство Нитра]] и [[Велика Моравија]].<ref>Kováč et al., "Kronika Slovenska 1", p. 95</ref> Првиот запишан податок за градот датира од [[907]] година и се однесува за битка во која [[Баварија|баварската]] војска била поразена од Унгарците<ref name="Encyclopedia">{{citeцитирана bookкнига | page = 128}}</ref> и е тесно сврзана со потпаѓањето на [[Велика Моравија]] под унгарска власт.<ref>Špiesz, "Bratislava v stredoveku", p. 9</ref>

Во [[10 век]], територијата на Пресбург станала дел од [[Унгарија]] и станал главен економски и административен центар во кралството.<ref name="middleages">{{citeцитирана webвеб страница |publisher=City of Bratislava |url=http://www.visit.bratislava.sk/en/vismo/dokumenty2.asp?id_org=700014&id=1008&p1=1572 |title=History - Bratislava in the Middle Ages |year=2005 |dateformat = mdy |accessdate=May 15 мај, 2007}}</ref> Оваа стратешка позиција му донела на градот чести војни и напади, но исто така му донела висок економски и политички статус. Првите привилегии како град, Пресбург ги добил во [[1291]] година од страна на унгарскиот крал [[Сигисмунд, цар на Светата Римска империја|Сигисмунд]].<ref>Špiesz, "Bratislava v stredoveku", p. 132</ref>

Пресбург се развил во [[18 век]] кога на престолот била [[Марија Тереза од Австрија|Марија Тереза]]<ref name=NY>{{citeцитирана webвеб страница|last=Weinberger|first=Jill Knight|title=Rediscovering Old Bratislava|url=http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9C06E5D91138F93AA25752C1A9669C8B63&sec=&spon=&pagewanted=2|work=[[The New York Times]]|publisher=[[The New York Times Company]]|date=2000-11-19|accessdate=2008-07-27}}</ref> и градот станал најголем и најважен град во Унгарија.<ref>Lacika, "Bratislava", pp. 34–36</ref> Населението на градот се зголемило тројно, голем број нови места како што се манастири и патишта биле изградени и градот бил центар на социјалниот и културниот живот на регионот.<ref>Lacika, "Bratislava", pp. 35–36</ref> Сепак градот почнал да ја губи својата важност кога на престолот бил кралот [[Јозеф II, цар на Светата Римска Империја|Јозеф II]],<ref name=NY/> особено кога кралскиот накит бил префрлен во [[Виена]] во [[1783]] година во обид да се зацврсти врската помеѓу Австрија и Унгарија. Голем број важни општествени канцеларии биле префрлени во [[Буда (град)|Буда]] исто така.<ref>{{citeцитирана webвеб страница |publisher=City of Bratislava |url=http://www.visit.bratislava.sk/en/vismo/dokumenty2.asp?id_org=700014&id=1010&p1=1574 |title=History - Maria Theresa’s City |year=2005 |dateformat = mdy |accessdate=May 15 мај, 2007}}</ref> Првите весници на унгарски и словачки јазик биле исто така испечатени во Братислава, односно во [[1780]] излегол унгарскиот весник, додека во [[1783]] излегол словачкиот весник.<ref>Kováč et al., "Kronika Slovenska 1", pp. 350–351</ref> Во 18 век, Братислава станал централ на словачкото национално движење.

Пред [[Првата светска војна]], етнички, градот имал 42% [[Германци]], 41% [[Унгарци]] и само 15 % [[Словаци]]. По Првата светска војна и со основањето на [[Чехословачка]] на [[28 октомври]] [[1918]] година градот и Словачка биле дел од новата држава.<ref name = "peyqxj">Lacika, "Bratislava", p. 42</ref> Доминантното германско и унгарско население биле против анексирањето на градот кон Чехословачка и го прогласиле за слободен. Како и да е, чехословачките легионери го окупирале градот на [[1 јануари]] [[1919]] година и го приклучиле кон федерацијата.<ref name = "peyqxj"/> Така, градот станал центар на словачкиот политички живот и на [[4 февруари]] бил избран за главен град на Словачка.<ref>{{citeцитирана bookкнига|author=Tibenský, Ján et al.|title=Slovensko: Dejiny|publisher=Obzor|year=1971|location=Bratislava}}</ref> На 12 февруари 1919 година унгарското и германското население почнало повторно да протестира за новонастанатата ситуација, но демонстрациите биле разбиени.<ref>Marcel Jankovics, "Húsz esztendő Pozsonyban", p. 65-67 (Hungarian)</ref> На [[27 март]] [[1919]] година официјално било променето името во Братислава.<ref>{{citeцитирана webвеб страница |publisher=City of Bratislava|url=http://www.visit.bratislava.sk/en/vismo/dokumenty2.asp?id_org=700014&id=1012&p1=1576 |title=History - First Czechoslovak Republic |year=2005 |dateformat = mdy |accessdate=May 15 мај, 2007}}</ref> Така, останати без посилна подршка, унгарското население почнало да се иселува од градот преку протерување или бегање<ref>{{citeцитирана webвеб страница |publisher= |url=http://www.tankonyv.sk/detail.php?chron=1&theme=4 |title=History of Hungarians in the first Czechoslovak Republic (1918-1919 section) |year=2008 |dateformat = mdy |accessdate=September 5 септември, 2008}}</ref> и на нивното место се населиле Словаци и [[Чеси]]. Во [[1930]] година процентот на Унгарци изнесувал само 15.8%.

Во [[1938]] година, [[Нацистичка Германија]] ја анексирала Австрија и околните територии на Братислава.<ref name="WWII"/><ref>Kováč et al., "Bratislava 1939–1945", pp. 16–17</ref> Братислава станал главен град на првата независна [[Словачка Република (1939-1945)|Словачка Република]] на [[12 март]] [[1939]] година, но оваа новосоздадена држава не траела долго и била под нацистичко влијание. Во периодот од [[1941]] и [[1945]] година, од Братислава биле истерани околу 15.000 [[Евреи]] и погубени.<ref>Lacika, "Bratislava", p. 43. Kováč et al., "Bratislava 1939–1945, pp. 174–177</ref> Братислава била бомбандирана од сојузничките сили, подоцнс окупирана од германски сили и на крај заземена од советските сили.<ref name="WWII">{{citeцитирана webвеб страница |publisher=City of Bratislava |url=http://www.visit.bratislava.sk/en/vismo/dokumenty2.asp?id_org=700014&id=1014&p1=1578 |title=History - Wartime Bratislava |year=2005 |dateformat = mdy |accessdate=May 15 мај, 2007}}</ref><ref>Kováč et al., "Kronika Slovenska 2", p. 300</ref> При крајот на [[Втората светска војна]] повеќето од Германците од Братислава биле евакуирани и пренесени во Германија.

Во [[1993]] година, Братислава станал главен град на ново создадената Словачка Република откако Чехословачка мирно се разделила на две држави.<ref>{{citeцитирана webвеб страница |publisher=City of Bratislava |url=http://www.visit.bratislava.sk/en/vismo/dokumenty2.asp?id_org=700014&id=1016&p1=1580 |title=History - Capital city for second time |year=2005 |dateformat = mdy |accessdate=May 15 мај, 2007}}</ref>

Вкупната површина на Братислава изнесува 367.58 километри квадратни и така според површина е втор најголем град во [[Словачка]], веднаш зад [[Високи Татри (град)|Високи Татри]].<ref>{{citeцитирана webвеб страница |publisher=Statistical Office of the Slovak Republic |url=http://www.statistics.sk/mosmis/eng/prvav2.jsp?txtUroven=440706&lstObec=560103&Okruh=zaklad |title=Vysoké Tatry - Basic characteristics |date=December 31 декември, 2005 | dateformat = mdy |accessdate=August 16 август, 2007}}</ref> Градот се наоѓа на реката Дунав која го дели на два дела. Покрај Дунав, во близина на Братислава се и реките [[Морава (река)|Морава]] и [[Мал Дунав]].

Во близина на Братислава започнуваат [[Карпати|Карпатските Планини]], поточно овој дел од Карпатите се наречени [[Мали Карпати]]. Најниска точка на градот е реката Дунав со надморска височина од 126 метри, додека највисока точка е [[Девинска Кобила]] со надморска височина од 140 метри.<ref>{{citeцитирана webвеб страница |publisher=City of Bratislava |url=http://www4.bratislava.sk/en/vismo5/dokumenty2.asp?u=700000&id_org=700000&id=2011414 |archiveurl=http://web.archive.org/web/20070927201123/http://www.bratislava.sk/en/vismo5/dokumenty2.asp?u=700000&id_org=700000&id=2011414 |archivedate=2007-09-27 |title=Basic Information - Position |date=February 14 февруари, 2005 |dateformat = mdy |accessdate=May 1 мај, 2007}}</ref>

Братислава има [[континентална клима]] со четири различни временски сезони. Климата во градот варира, односно има многу ладни зими и прилично топли лета. Братислава лежи во еден од најсувите и најтоплите региони на Словачка.<ref>Lacika, "Bratislava", p. 10</ref> Снегот е помалку забележлив и присутен одошто во изминатите години.<ref>{{citeцитирана webвеб страница |publisher=City of Bratislava |url=http://visit.bratislava.sk/vismo/dokumenty2.asp?id_org=700013&id=1109&p1=1996 |title=Bratislava Weather |date=March 14 март, 2007 |dateformat = mdy |accessdate=November 1 ноември, 2007 |language=Slovak}}</ref> Некои делови од градот како на пример Девин и Девинска Нова Вес се ранливи на поплави од Дунав и Морава.<ref>{{cite news |first=Nick |last=Thorpe |title=Defences hold fast in Bratislava |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/2198850.stm |date=2002-08-16 |accessdate=2007-04-27 |publisher=BBC}}</ref> Поради тоа, на броговите на реките во последно време се градат одбрамбени насипи.<ref>{{cite news |first=Juraj |last=Handzo |title=''Začne sa budovať protipovodňový systém mesta'' (Construction starts for city's flood protection) |url=http://www.bratislavskenoviny.sk/buxus/generate_page.php?page_id=12325 |date=2007-01-24 |accessdate=2007-04-28 |publisher=Bratislavské Noviny |language=Slovak}}</ref>

|source =World Weather<ref name=weatherbase>{{citeцитирана webвеб страница

| colspan="6" | <div class="center" >'''Попис од 2001'''<ref name = "population">{{citeцитирана webвеб страница |publisher=Statistical Office of the Slovak Republic |url=http://www.statistics.sk/mosmis/eng/prvav2.jsp?txtUroven=410190&lstObec=582000&Okruh=sodb |title=Urban Bratislava |date=December 31 декември, 2005 |dateformat = mdy |accessdate=April 25 април, 2007}}</ref><ref name = "2001census">{{citeцитирана webвеб страница |publisher=Statistical Office of the Slovak Republic |url=http://portal.statistics.sk/showdoc.do?docid=3035 |title=Population and Housing Census 2001 |year=2001 |dateformat = mdy |accessdate=April 25 април, 2007}}</ref><ref>[http://web.archive.org/web/20061129153653/http://www.statistics.sk/webdata/english/census2001/tab/tab3a.htm Permanently resident population by nationality and by regions and districts - archive link]</ref></div>

Од основањето на градот па сè до [[19 век]], [[Германци]]те биле доминантна етничка група.<ref name="Czechreview">{{citeцитирано journalсписание |author=Peter Salner |title=Ethnic polarisation in an ethnically homogeneous town|journal=Czech Sociological Review |volume=9 |issue=2 |pages=235–246 |year=2001 |url=http://sreview.soc.cas.cz/upl/archiv/files/171_235SALNE.pdf |archiveurl=http://web.archive.org/web/20080227082043/http://sreview.soc.cas.cz/upl/archiv/files/171_235SALNE.pdf |archivedate=2008-02-27 |format=PDF}}</ref> После [[Австро-унгарски договор од 1867|австро-унгарскиот договор од 1867]] година, започнала да се врши голема [[унгаризација]] на населението и до крајот на [[Првата светска војна]] 40% од населението на Братислава зборувало [[унгарски јазик]], 42% зборувало [[германски јазик]] и само 15% зборувало [[словачки јазик]].<ref name="Czechreview"/> По основањето на [[Чехословачка]] во [[1918]] година, Братислава останал мултинационален град, но со различен демографски тренд. Благодарејќи на [[словакизација]]та<ref>Iris Engemann ([[Viadrina European University|European University Viadrina]], [[Frankfurt am Main|Frankfurt]]/Oder)

CEU 07.03.2008 http://web.ceu.hu/urbanstudiesworkshop/documents/iris_engemann.pdf</ref><ref>[http://www.foruminst.sk/publ/szemle/2007_2/szemle_2007_2_lovisek-julia.pdf NAME CHANGES OF THE STREET IN BRATISLAVA FROM POLITICAL REASONS AFTER THE CREATION OF THE FIRST CZECHOSLOVAK REPUBLIC, The disintegration of the Austria–Hungarian Monarchy (In Hungarian)]</ref> процентот на [[Словаци]] и [[Чеси]] во градот се зголемил, додека процентот на германско и унгарско население се намалил. Во 1938 година, 59% од населението биле Словаци или Чеси, додека Германците биле 22% и [[Унгарци]]те само 13% од населението.<ref>Lacika, "Bratislava", p. 43</ref> Со создавањето на првата словачка република голем број Чеси и Евреи се населиле во градот.<ref name="Czechreview"/> Во 1945 година повеќето Германци од градот биле евакуирани. Откако Чехословачка се обновила, голем број од Германците и Унгарците кои останале во градот биле казнето поради соработка со Хитлер со тоа што биле депортирани во [[Австрија]], [[Германија]] или [[Унгарија]].<ref>{{citeцитирана webвеб страница |publisher= |url=http://epa.oszk.hu/00000/00033/00020/pdf/szemle_2005_1_vadkerty.pdf |title=Germans and Hungarians in Pozsony |year=2008 |dateformat = mdy |accessdate=June 22 јуни, 2008|format=PDF}}</ref><ref>{{citeцитирана webвеб страница |publisher= |url=http://www.shp.hu/hpc/web.php?a=commorakozigaz&o=SzMCfBlp4x|title=shp.hu |year=2008 |dateformat = mdy |accessdate=June 22 јуни, 2008}}</ref> Поради сето ова, Братислава останала со мнозинско словачко население.

Моменталната локална самоуправа на градот<ref name="citygovt">{{citeцитирана webвеб страница |title=Samospráva |url=http://www.bratislava.sk/vismo/dokumenty2.asp?id_org=700000&id=74366&p1=76031 |year=2007 |dateformat = mdy |accessdate=November 21 ноември, 2007 |publisher=City of Bratislava |language=Slovak}}</ref> е во организациска структура зададена уште од 1990 година.<ref name="citygovthistory">{{citeцитирана webвеб страница |title=Historický vývoj samosprávy |url=http://www.bratislava.sk/vismo5/dokumenty2.asp?u=700000&id_org=700000&id=74365&p1=52000 |year=2005 | dateformat = mdy |accessdate=June 6 јуни, 2007 |publisher=City of Bratislava |language=Slovak}}</ref> На чело на локалната самоуправа се наоѓа [[Градоначалник на Братислава|градоначалникот на Братислава]]<ref name="mayor">{{citeцитирана webвеб страница |publisher=City of Bratislava |url=http://www.bratislava.sk/vismo5/o_osoba.asp?u=700000&id_org=700000&id_o=1097&p1=52000 |title=Primátor |year=2005 |dateformat = mdy |accessdate=April 29 април, 2007 |language=Slovak}}</ref>, потоа следат градското собрание<ref name="cityboard">{{citeцитирана веб webстраница |title=Mestská rada |url=http://www.bratislava.sk/vismo5/dokumenty2.asp?u=700000&id_org=700000&id=74369&p1=52000 | dateformat= mdy |accessdate=April 29 април, 2007 |publisher=City of Bratislava |language=Slovak}}</ref>, градскиот совет<ref name="citycouncil">{{citeцитирана webвеб страница |title=Mestské zastupiteľstvo |url=http://www.bratislava.sk/vismo5/dokumenty2.asp?u=700000&id_org=700000&id=74368&p1=52000 |year=2005 |dateformat= mdy |accessdate=April 29 април, 2007 |publisher=City of Bratislava |language=Slovak}}</ref>, градските комисии<ref name="citycommission">{{citeцитирана webвеб страница |title=Komisie mestského zastupiteľstva |url=http://www.bratislava.sk/vismo5/dokumenty2.asp?u=700000&id_org=700000&id=74370&p1=52000 |year=2005 | dateformat= mdy |accessdate=April 29 април, 2007 |publisher=City of Bratislava |language=Slovak}}</ref> и градскиот магистрат<ref name="magistrate">{{citeцитирана webвеб страница |title=Magistrát |url=http://www.bratislava.sk/vismo5/dokumenty2.asp?u=700000&id_org=700000&id=74377&p1=52000 |year=2005 |dateformat= mdy |accessdate=April 29 април, 2007 |publisher=City of Bratislava |language=Slovak}}</ref>.

Градоначалникот е шеф на извршната градска власт и е избран за мандат од четири години. Моментален градоначалник на Братислава е [[Андреј Ѓурковски]] кој е избран на изборите во [[2006]] година и овој му е втор мандат<ref>{{citeцитирана webвеб страница |publisher=The Slovak Spectator |url=http://slovakspectator.sk/clanok-25394.html |title=Bratislava remains blue, Ďurkovský in charge |date=2006-12-11 | dateformat = mdy |accessdate=June 19 јуни, 2007}}</ref>. Градскиот совет е законодавно тело и е задолжено за буџетот, урбанизмот, одржување на патиштата, образованието и културата во градот.<ref>{{citeцитирана webвеб страница |publisher=theparliament.com |url=http://www.eupolitix.com/EN/Forums/City+of+Bratislava/a1801f57-40bd-4caf-9749-21724bc3a1f5.htm |title=Bratislava - Local Government System |year=2007 | dateformat = mdy |accessdate=April 30 април, 2007}}</ref> Советот обично се среќава еднаш месечно и е составено од 80 членови.

Административно, Братислава е поделена на пет окрузи и тие се: [[Братислава I]] (градскиот центар), [[Братислава II]] (источниот дел), [[Братислава III]] (североисточниот дел), [[Братислава IV]] (западниот и северниот дел) и [[Братислава V]] (јужниот дел).<ref name="petrzalkacity">{{citeцитирана webвеб страница |publisher=City of Bratislava|url=http://visit.bratislava.sk/en/vismo/dokumenty2.asp?id_org=700014&id=1074&p1=1852 |title=Petržalka City |date=2007-03-01 | dateformat = mdy |accessdate=January 29 јануари, 2008 |quote=Petržalka City will transform the largest and most densely populated housing estate in Central Europe from a monotone cement-panel housing scheme into a fully-fledged town with autonomous multipurpose centre.}}</ref>

За подобра локална самоуправа, градот е поделен на 17 квартови и секој има свој управител и совет. Бројот на членови во советот зависи од бројот на население во квартот.<ref name="localgovernment">{{citeцитирана webвеб страница |title=Local Government |url=http://visit.bratislava.sk/en/vismo/dokumenty2.asp?id_org=700014&id=1044&p1=1811 |year=2005 | dateformat= mdy |accessdate=April 29 април, 2007 |publisher=City of Bratislava}}</ref>

Градот Братислава е град составен од средновековни архитектонски подвизи искомбинирано со модерни грандиозни згради од [[20 век]].<ref name="habsudova">{{citeцитирано journalсписание|title=City to cut tall buildings down to size|journal=The Slovak Spectator|date=2007-04-23|first=Zuzana|last=Habšudová|coauthors= |volume= |issue= |pages= |id= |url=http://www.slovakspectator.sk/clanok.asp?vyd=2006010&cl=22734|accessdate=2006-03-13}}</ref>

Повеќето од историските згради се наоѓаат во [[Стар град, Братислава|стариот дел]] од Братислава. Стариот братиславски хол е комплекс од три згради кои биле подигнати во [[14 век]] и [[15 век]] и сега во него опстојува [[Градски музеј на Братислава|Градскиот музеј на Братислава]]. [[Михаелова порта|Михаеловата порта]] е единствена порта која била зачувана од средновековната фортификација и е една од најстарите објекти во градот.<ref>{{citeцитирана webвеб страница |publisher=Bratislava Culture and Information Centre |url=http://www.bkis.sk/index.php?option=com_content&task=view&id=37&Itemid=28 |title=Michael's Gate | dateformat = mdy |accessdate=June 10 јуни, 2007 |year=2007}}</ref> Зградата на [[Универзитетска библиотека во Братислава|универзитетската библиотека]] која е подогната во [[1756]] година била користена од страна унгарската администрација од [[1802]] до [[1848]].<ref name="unilibrary">{{citeцитирана webвеб страница |publisher=University Library in Bratislava |url=http://phobos.ulib.sk/univerzitna_kniznica.pdf |title=University Library in Bratislava - The Multifunctional Cultural Centre |format=PDF |pages=34–36 |year=2005 | dateformat = mdy |accessdate=June 14 јуни, 2007}}</ref>

Покрај овие згради, во овој дел од градот се наоѓаат и катедрали и цркви како на пример [[Катедрала „Св. Мартин“ - Братислава|катедралата Свети Мартин]] изградена од [[13 век]] до [[16 век]] и служела како место за крунисување на унгарските кралеви од [[1563]] до [[1830]] година.<ref name="cathedral"/> Покрај неа, тука се и [[Франциска црква|Франциската црква]] која датира од [[13 век]]<ref>{{citeцитирана webвеб страница |publisher=City of Bratislava |url=http://www.visit.bratislava.sk/vismo/dokumenty2.asp?id_org=700013&id=1122&p1=2001 |title=Františkánsky kostol a kláštor | dateformat = mdy |accessdate=June 10 јуни, 2007 |date=February 14 февруари, 2005 |language=Slovak}}</ref> и [[Црква „Св. Елизабета“ - Братислава|црквата Света Елизабета]] која е попозната како ''Сина Црква'' поради нејзината боја.

[[Девински замок|Девинскиот замок]] бил долго време во рушевини кој бил скоро обновен во близина на реката [[Морава]] која пак ја создава границата со [[Австрија]]. Тој е еден од најзначајните словачки археолошки локалитети и има музеј кој е посветен на неговата историја.<ref>{{citeцитирана webвеб страница |publisher=Bratislava City Museum |url=http://www.muzeum.bratislava.sk/en/vismo/dokumenty2.asp?id_org=700016&id=1025&p1=52 |title=Bratislava City Museum: Museums: Devín Castle - National Cultural Monument |author=Beáta Husová |year=2007 | dateformat = mdy |accessdate=June 21 јуни, 2007}}</ref> Поради неговата стратешка позиција, Девинскиот замок бил значаен замок за Велика Моравија и за раната унгарска држава. Тој бил уништен од [[Наполеон Бонапарт|Наполеон]]ските трупи во [[1809]] година и денес е значаен словенски и словачки историски симбол.<ref>Lacika, "Bratislava", p. 191</ref>

Поради близината на планините, Братислава има доста пошумени површини во близина на градот. Вкупната површина со јавно зеленило во градот изнесува 46.8 километри квадратни или 110 метар квадратен по глава на жител.<ref>{{citeцитирана webвеб страница |publisher=City of Bratislava |url=http://www.visit.bratislava.sk/en/vismo/dokumenty2.asp?id_org=700014&id=1039&p1=1816 |title=Natural Environment |year=2007 | dateformat = mdy |accessdate=May 1 мај, 2007}}</ref> Најголемиот парк е Горскиот парк во стариот дел од градот. Братиславскиот шумски парк се наоѓа на [[Мали Карпати|Малите Карпати]] и е популарен меѓу народот. Шумскиот парк има површина од околу 27.3 километри квадратни од кои 96% се пошумени.

Градот има одреден број природни и вештачки езера кои најмногу се користат за рекреација. Така на пример се забележуваат езерата Штрковец, Кухајда, Злате Пјески, Вајнори и Русовце.<ref>{{citeцитирана webвеб страница |publisher=City of Bratislava |url=http://www4.bratislava.sk/en/vismo5/dokumenty2.asp?u=700000&id_org=700000&id=2005914 |archiveurl=http://web.archive.org/web/20070930154710/http://www.bratislava.sk/en/vismo5/dokumenty2.asp?u=700000&id_org=700000&id=2005914 |archivedate=2007-09-30 |title=Rusovce |date=February 14 февруари, 2005 | dateformat = mdy |accessdate=May 1 мај, 2007}}</ref>

Благодарејќи на добрата географска положба во [[Средна Европа]], Братислава е природен крстопат за меѓународен сообраќај.<ref>{{cite encyclopedia | encyclopedia = Encyclopædia Britannica |url=http://concise.britannica.com/ebc/article-9357955/Bratislava |title=Bratislava |year=2007 | accessdate = April 30 април, 2007}}</ref>

Јавниот транспорт во Братислава е управуван од „Доправни подник Братислава“, транспортна компанија во сопственост на градот. Транспортниот систем во Братислава е познат како „општински масовен транзит“ (''Mestská hromadná doprava'') и оперира со автобуси, трамваи и тролејбуси.<ref name="publictransportroutes">{{citeцитирана webвеб страница |publisher=[[Dopravný podnik Bratislava]] |url=http://www.dpb.sk/trasy/trasy.htm |title=Trasy liniek (routes) |year=2007 | dateformat = mdy |accessdate=May 17 мај, 2007 |language=Slovak}}</ref> Покрај оваа градска компанија, во Братислава оперира и „Братиславскиот интрегриран транспорт“ (''Bratislavská integrovaná doprava'') кој оперира со возови и автобуси во градот и во околните градови.

Во [[2006]] година, Братислава имала 77 комерцијални сместувачки локалитети од кои 45 се хотели со вкупен капацитет за сместување од 9.940 легла.<ref name="Tourism">{{citeцитирана webвеб страница |publisher=City of Bratislava |url=http://www.bratislava.sk/vismo5/dokumenty2.asp?u=700000&id_org=700000&id=79947 |title=Turistická sezóna v Bratislave (Tourist season in Bratislava) |date=2007-05-23 | dateformat = mdy |accessdate=June 1 јуни, 2007 |language=Slovak}}</ref> Вкупно 686.201 посетител, 454.870 посетители биле странци и престојувале во Братислава. Поголем е бројот на посетители во Братислава се оние кои го посетуваат градот само за еден ден. Најмногу странски посетители се забележуваат од [[Чешка]], [[Германија]], [[Велика Британија]], [[Италија]], [[Полска]] и [[Австрија]].<ref name="Tourism"/>

Братислава е културен центар на Словачка. Поради историскиот мулти-културен карактер, локалната култура е под влијание на различни етнички групи меѓу кои [[Германци]], [[Словаци]], [[Унгарци]] и [[Евреи]].<ref name="culturebrochure"/><ref name="geniusloci">{{citeцитирана webвеб страница |publisher=Slovak Tourist Board |url=http://www.slovakia.travel/entitaview.aspx?l=2&ami=108102&smi=108102&llt=1&idp=17890 |title=Genius Loci of Bratislava |year=2007 | dateformat = mdy |accessdate=July 26 јули, 2007}}</ref> Братислава има голем број музеи, галерии, концертни сали, кина, филмски клубови и странски културни институции.<ref>{{citeцитирана webвеб страница |publisher=Bratislava Culture and Information Centre |url=http://www.bkis.sk/index.php?option=com_content&task=blogcategory&id=52&Itemid=140 |title=Cultural Institutions |year=2007 | dateformat = mdy |accessdate=July 26 јули, 2007}}</ref>

Музиката во Словачка се развила во [[18 век]] и во тесна врска со виенската музика. Значајни музички ликови ја посетиле Братислава меѓу кои [[Волфганг Амадеус Моцарт]], [[Франц Лист]], [[Џозеф Хајден]] и [[Лудвиг ван Бетовен]]. <ref name="cathedral">{{citeцитирана webвеб страница |publisher=City of Bratislava|url=http://www4.bratislava.sk/en/vismo5/dokumenty2.asp?u=700000&id_org=700000&id=2009114 |title=St. Martin's Cathedral |year=2005 | dateformat = mdy |accessdate=June 8 јуни, 2007}}</ref> Во Братислава се родил композиторот [[Јохан Непомук Хумел]]. Во Братислава се наоѓа и [[Словачка филхармонија|Словачката филхармонија]] која одржува неколку концерти годишно.<ref>{{citeцитирана webвеб страница |publisher=City of Bratislava |url=http://visit.bratislava.sk/en/vismo/dokumenty2.asp?id_org=700014&id=1036&p1=1817 |title=Visit Bratislava - Culture | dateformat = mdy |accessdate=May 1 мај, 2007 }}</ref>

Словачкиот национален музеј е основан во 1961 година и се наоѓа во стариот дел од градот заедно со Природниот историски музеј кој всушност е дел од Националниот. Тој е најголем музеј и најголема културна институција во Словачка. Оперира со 16 музеи во Братислава и пошироко.<ref>{{citeцитирана webвеб страница |publisher=Slovak National Museum |url=http://www.snm.sk/?lang=eng&section=expo&org=1&show |title=Slovak national museum - SNM office |year=2007 | dateformat = mdy |accessdate=October 7 октомври, 2007}}</ref> Градскиот музеј на Братислава е основан во 1868 година и е најстариот музеј кој континуирано опстојува во Словачка.<ref>{{citeцитирана webвеб страница |publisher=Bratislava City Museum |url=http://www.muzeum.bratislava.sk/en/vismo/dokumenty2.asp?id_org=700016&id=1004&p1=51 |title=Profile of the museum |author=Beáta Husová |date=January 19 јануари, 2007 |dateformat = mdy |accessdate=May 4 мај, 2007}}</ref> Главна цел на градскиот музеј е да ја архивира и истражува историјата на Братислава.

Словачката национална галерија е основана во 1948 година и оперира со голема мрежа галерии во Словачка. Двете галерии во Братислава се една до друга во палатата Естерхази и Водната барака на брегот на реката Дунав во стариот дел од Братислава. Градската галерија на Братислава е основана во 1961 година и е втора најголема галерија во Словачка од тој вид. Оваа галерија се наоѓа во палатата Јохан Палфи и палатата Мирбах во стариот дел од градот.<ref name="Citygallery">{{citeцитирана webвеб страница |publisher=Bratislava City Gallery |url=http://www.gmb.sk/en/ |title=Bratislava City Gallery - about us - buildings |year=2007 |dateformat = mdy |accessdate=May 17 мај, 2007}}</ref>

Првиот универзитет во Братислава, односно [[Словачка]] а тогаш во [[Унгарија]], бил [[Universitas Istropolitana]] кој бил основан во [[1465]] година од страна на кралот [[Матијас Корвунус]]. Универзитетот бил затворен во [[1490]] година после смртта на кралот.<ref>{{citeцитирана webвеб страница |publisher=City of Bratislava |url=http://www4.bratislava.sk/en/vismo5/dokumenty2.asp?u=700000&id_org=700000&id=2009414& |title=Academia Istropolitana |date=2005-02-14 | dateformat = mdy |accessdate=January 5 јануари, 2008}}</ref>

Денес, во Братислава се наоѓа најголемиот универзитет, [[Универзитет Комениус во Братислава|Универзитет Комениус]], кој има 27.771 студент.<ref name="uips1">{{citeцитирана webвеб страница|url=http://www.uips.sk/statis/pdf/VS_P01.PDF|archiveurl=http://web.archive.org/web/20080227082041/http://www.uips.sk/statis/pdf/VS_P01.PDF|archivedate=2008-02-27 |title=Univerzita Komenského |accessdate=2008-02-15 |format=PDF |publisher=Ústav informácií a prognóz školstva |language=Slovak}}</ref> Покрај него се наоѓаат и техничкиот [[Словачки универзитет за технологија]] со 18.473 студенти, <ref name="uips21">{{citeцитирана webвеб страница|url=http://www.uips.sk/statis/pdf/VS_P21.PDF|archiveurl=http://web.archive.org/web/20080227082113/http://www.uips.sk/statis/pdf/VS_P21.PDF|archivedate=2008-02-27 |title=Slovenská technická univerzita |accessdate=2008-02-15 |format=PDF |publisher=Ústav informácií a prognóz školstva |language=Slovak}}</ref> и најстарото уметнички училишта Академијата за иведени уметности и Академијата за уметности и дизајн. Останати високообразовни институции во Братислава се и јавниот [[Економски универзитет во Словачка|Економски универзитет]] и првиот колеџ во Словачка.<ref>{{citeцитирана webвеб страница |publisher=City University of Seattle |url=http://www.cityu.edu/loc_bratislava.htm |archiveurl=http://web.archive.org/web/20080212140409/http://www.cityu.edu/loc_bratislava.htm |archivedate=2008-02-12 |title=Bratislava, Slovakia: Vysoka Skola Manazmentu (VSM) |year=2005 | dateformat = mdy |accessdate=June 1 јуни, 2007}}</ref> Вкупно, околу 56.000 студенти учат во братиславските универзитети.<ref name="factsandfigures">{{citeцитирана webвеб страница |publisher=City of Bratislava |url=http://visit.bratislava.sk/en/VismoOnline_ActionScripts/File.aspx?id_org=700014&id_dokumenty=1041 |title=Visit Bratislava - Facts and Figures |year=2007 | dateformat = mdy |accessdate=April 30 април, 2007 |format=PDF}}</ref>

Во градот има 65 јавни основни училишта, девет приватни училишта и десет религиозни основни училишта<ref name="uips">{{citeцитирана webвеб страница |title=Prehľad základných škôl v školskom roku 2006/2007 |year=2006 |publisher=Ústav informácií a prognóz školstva |url=http://www.uips.sk/statis/pdf/ZS_P1.PDF |archiveurl=http://web.archive.org/web/20080227082059/http://www.uips.sk/statis/pdf/ZS_P1.PDF |archivedate=2008-02-27 |accessdate=2008-02-15 |language=Slovak|format=PDF}}</ref> Вкупно, во Братислава има околу 25.821 ученик.<ref name="uips"/> Средното образование во Братислава е претставено со околу 39 гимназии со 16.048 ученици,<ref name="uips2">{{citeцитирана webвеб страница|url=http://www.uips.sk/statis/pdf/GYM_P1.PDF|archiveurl=http://web.archive.org/web/20080227082105/http://www.uips.sk/statis/pdf/GYM_P1.PDF|archivedate=2008-02-27 |title=Prehľad gymnázií v školskom roku 2006/2007 |accessdate=2008-02-15 |format=PDF |publisher=Ústav informácií a prognóz školstva |language=Slovak }}</ref> 37 специјализирани средни училишта со 10.373 ученици,<ref name="uips3">{{citeцитирана webвеб страница|url=http://www.uips.sk/statis/pdf/SOS_P1.PDF|archiveurl=http://web.archive.org/web/20080227082051/http://www.uips.sk/statis/pdf/SOS_P1.PDF|archivedate=2008-02-27 |title=Prehľad stredných odborných škôl v školskom roku 2006/2007 |accessdate=2008-02-15 |format=PDF |publisher=Ústav informácií a prognóz školstva |language=Slovak }}</ref> и 27 стручни училишта со 8.863 ученици.<ref name="uips4">{{citeцитирана webвеб страница|url=http://www.uips.sk/statis/pdf/ZSS_P1.PDF|archiveurl=http://web.archive.org/web/20080227082121/http://www.uips.sk/statis/pdf/ZSS_P1.PDF|archivedate=2008-02-27 |title=Prehľad združených stredných škôl v školskom roku 2006/2007 |accessdate=2008-02-14 |format=PDF |publisher=Ústav informácií a prognóz školstva |language=Slovak}}</ref><ref name="uips5">{{citeцитирана webвеб страница|url=http://www.uips.sk/statis/pdf/SOU_P1.PDF|archiveurl=http://web.archive.org/web/20080227082128/http://www.uips.sk/statis/pdf/SOU_P1.PDF|archivedate=2008-02-27 |title=Prehľad stredných odborných učilíšť a učilíšť v školskom roku 2006/2007 |accessdate=2008-02-15 |format=PDF |publisher=Ústav informácií a prognóz školstva |language=Slovak}}</ref>

Братислава е збратимена со следните градови:<ref name="Twin">{{citeцитирана webвеб страница|url=http://www.bratislava-city.sk/bratislava-twin-towns|title=''Bratislava City - Twin Towns''|publisher=<small>[[copyright|©]] 2003-2008 Bratislava-City.sk|accessdate=2008-10-26}}</small></ref>

* {{flagicon|Armenia}} [[Ереван]], [[Ерменија]] <small>''(2001)'' <ref name="Yerevan Sister Cities">{{citeцитирана webвеб страница|url=http://yerevan.am/main.php?lang=3&page_id=194|title=Yerevan Municipality - Sister Cities|publisher= © 2005-2009 [http://yerevan.am/?lang=3 www.yerevan.am]|accessdate=2009-06-22}}</ref></small>

* {{flagicon|Czech Republic}} [[Прага]], [[Чешка]]<ref name="Prague Partner Cities">{{citeцитирана webвеб страница|url=http://magistrat.praha-mesto.cz/72647_Partnerska-mesta|title=Prague Partner Cities|publisher=[[copyright|©]] 2009 [http://magistrat.praha-mesto.cz/ Magistrát hl. m. Prahy] |language=Czech|accessdate=2009-07-02}}</ref>

* {{flagicon|Greece}} [[Солун]], [[Грција]] <small>''(1986)''</small><ref name=Thessaloniki>{{citeцитирана webвеб страница |url=http://www.thessalonikicity.gr/English/twinning-cities.htm |title=Twinning Cities |work=City of Thessaloniki |accessdate=2009-07-07}}</ref>

* {{Flagicon|Poland}} [[Краков]], [[Полска]]<ref name="Kraków">{{citeцитирана webвеб страница|url=http://www.krakow.pl/otwarty_na_swiat/?LANG=UK&MENU=l&TYPE=ART&ART_ID=16|title=Kraków otwarty na świat|publisher=www.krakow.pl|accessdate=2009-07-19|last=|first=}}</ref>

* {{citeцитирана bookкнига |title=Dejiny Bratislavy (History of Bratislava)|year=1979 |publisher=[http://www.obzor.sk/ Obzor] |location=Bratislava, Slovakia |language=Slovak | edition = 2nd |last=Horváth, V., Lehotská, D., Pleva, J. (eds.) et al.}}