Софест
Филмски фестивал Сопот - СОФЕСТ е еден од најстарите фестивали во Србија, со долга традиција на слобода на изразување.[1] Основан е во 1972 година под името Слободарски филмски свечености.[2] Се одржува секоја година во текот на месец јули во Центарот за култура Сопот во Сопот. Организатор на фестивалот е Собранието на општина Сопот.
Историја на фестивалот
уредиСлободарската филмска свеченост е основан од Собранието на општина Сопот, со одлука од 3 ноември 1972 година. Фестивалот за прв пат се одржал од 20 до 24 декември 1972 година. Подоцна, настанот бил преместен во првата недела од јули, со цел да се опфатат важните датуми од тоа време - 2 јули, Денот на општина Сопот, 4 јули, Денот на борецот и 7. Јули, Ден на востанието на народот во Србија.[2]
Во 1989 година градот Белград меѓу своите манифестации ги вклучи и Слободарските филмски свечености.[2]
90-ти години на 20 век
уредиВо текот на 1990-тите, Слободарските филмски свечености е преименуван во Филмски фестивал Сопот - СОФЕСТ, а поради економските тешкотии и изолацијата на земјата, Фестивалот стана меѓународен фестивал на домашниот филм. Во 1996 година организацијата на Филмскиот фестивал повторно ја презема Собранието на општина Сопот.[2]
СОФЕСТ во 21 век
уредиВо 2007 година, фестивалот повторно стана манифестација во областа на култура од значење за градот Белград.[2][3] Градот Белград во 2016 година издвои 3,5 милиони динари за организација на СОФЕСТ, додека во 2017 година тој износ изнесува 4,1 милиони.[4]
Концептот на фестивалот
уредиСлободарската филмска свеченост бил фестивал на филмско создавање кој се разликувал по карактер и цели од повеќето од дотогаш постоечките. Главна цел на фестивалот бил да ги собере филмските творци чии филмови се проткаени со либерални и хумани пораки, со прикажување на филмови со идеолошка и уметничка содржина што значително придонесува за реафирмација на идеите за слобода и општодруштвен напредок.[3]
На фестивалот со години присуствувале делегации на филмски творци од странство (СССР, Унгарија, Кина, Австрија, Бугарија итн.).[2] За време на своето постоење, фестивалот станал меѓународна филмска манифестација. Најзастапени биле кинематограферите и авторите кои го достигнале самиот врв во светот на филмот, но биле претставени и помалку познати кинематографии (Брегот на Слоновата Коска, Занзибар, Виетнам).[3]
До 1990-тите, еден фестивал ден бил посветен на најпознатите режисери, вклучувајќи ги Миомир Мики Стаменковиќ, Столе Јанковиќ, Александар Саша Петровиќ, Коста Гаврас, Михаил Пташук, Пуриша Ѓорѓевиќ, Сергеј Бондарчук, Григориј Чухрај и Крсто Шканата.[3]
Во 2015 година концептот на фестивалот е модификуван. Секоја година фестивалот е фокусиран на некој од филмските професии кои вообичаено не се во прв план на другите фестивали. Меѓу тие професии се снимател, директор на фотографија, композитор, дизајнер на звукот, монтажа, сценограф и костимограф.[1]
Жири на фестивалот
уредиЖирито за оценување на филмовите и глумечките достигнувања го сочинувале Големи народни херои, во состав од членовите од сите републики и покраини на поранешна СФРЈ и голем број културни и јавни работници. Од 1990 година, жирито се состои исклучиво од филмски и културни работници.[2] Од 2015 година за победниците одлучува тричлено жири, а наградата се состои од плакета и парична награда. Стручното жири, покрај филмските работници од професијата што е во фокус таа година, избира и најдобар режисер и сценарист, додека публиката го избира најдобриот филм, актер и глумица, кои добиваат парична награда и статуетка.[1]
Награда за најдобар глумец и глумица
уредиОд 2016 година наградата на публиката за најдобар глумец и најдобра глумица на фестивалот го носи името на легендарниот српски глумец Велимир Бата Живојиновиќ.[5]
Наводи
уреди- ↑ 1,0 1,1 1,2 „FILMSKI FESTIVAL U SOPOTU – SOFEST“. zvanična prezentacija. Filmski centar Srbije. Посетено на 18 мај 2018.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 „СО-фест“. званична презентација. Центар за културу Сопот. Архивирано од изворникот на 25 јуни 2018. Посетено на 18 мај 2018.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 „O festivalu - Istorija“. Zvanična prezentacija Festivala. СОФЕСТ. Посетено на 18 мај 2018.
- ↑ Аранђеловић, И. (27 јуни 2017). „Софест у старом руху“. Политика (он-лајн издање). Посетено на 18 мај 2018.
- ↑ „Nagrada publike SOFEST od ove godine nosi Batino ime“. Б92. Танјуг. 24 јуни 2016. Архивирано од изворникот на 25 јуни 2016. Посетено на 27 јуни 2016.
Надворешни врски
уреди
- „Sofest - svi članci o festivalu na sajtu“. SEEcult.org. Udruženje SEEcult.org. Посетено на 18 мај 2018.
- Vidaković, Katarina (3 јули 2017). „U Sopotu, od 4. do 8. jula, 46. SOFES“. Dan u Beogradu. Посетено на 18 мај 2018.