Рис (соѕвездие)
Рис (лат. Lynx, Lyn) — соѕвездие на северното небо, определено во XVII век од полскиот астроном Јан Хавелиј. Наречен е по животното рис. Ова е мошне слабо видливо соѕвездие и најсјаните ѕвезди во него образуваат лев-десна прекршена линија.
| лат. Lynx | |
 | |
| Кратенка | Lyn |
|---|---|
| Генитивно | Lyncis |
| Симболизам | рис |
| Ректасцензија | 8 ч. |
| Деклинација | +45° |
| Квадрант | NQ2 |
| Површина | 545 (°)² (28-мо) |
| Главни ѕвезди | 4 |
| Бајерови/Флемстидови ѕвезди | 42 |
| Ѕвезди со планети | 5 |
| Ѕвезди посјајни од 3,00m | 0 |
| Ѕвезди во полупречник од 10,00 пс (32,62 сг) | 1 |
| Најсјајна ѕвезда | α Lyn (3.14m) |
| Најблиска ѕвезда | LHS 1963 (26,62 сг, 8,16 пс) |
| Месјеови објекти | 0 |
| Метеорски дождови | ????? ????? |
| Соседни соѕвездија | Голема Мечка Жирафа Кочијаш Близнаци Рак Лав (агол) Мал Лав |
| Видливо на ширина од +90° до −55°. Најдобро се гледа во 21:00 ч. во текот на месец март. | |
ИсторијаУреди
Соѕвездието го определил полскиот астроном Јан Хавелиј во XVII век со намера да ја пополни празнината меѓу соѕвездијата Голема Мечка и Кочијаш. Се смета дека го нарекол Рис поради неговат аслаба видливост, односно дека може да го забележи само некој со остар вид каков што е оној на рисот.
ЗабележителностиУреди
Единствената ѕвезда со свое име во соѕвездието е Алшавкат („трн“ на арапски), наречена и 31 Рис.
Најзабележително длабоконебесно тело е збиеното ѕвездено јато NGC 2419 (наречено и „Меѓугалактички Скитник“) на оддалеченост од 300.000 светлосни години од Земјата. Ова е најоддалеченото јато од овој тип познато за астрономите и веројатно има мошне елиптична орбита околу Млечниот Пат. Има величина од 10,3 претставува јато од Шаплиева класа II, што значи дека е крајно густо во средиштето. Првично се сметало за ѕвезда, но подоцна американскиот астроном Карл Лампланд утврдил дека се работи за јато.[1]
НаводиУреди
- Universe: The Definitive Visual Dictionary, Robert Dinwiddie et al., DK Adult Publishing, (2005), pg. 346.
- Levy, David H. (2005). Deep Sky Objects. Prometheus Books. ISBN 1-59102-361-0.
- Ian Ridpath and Wil Tirion (2007). Stars and Planets Guide, Collins, London. ISBN 978-0-00-725120-9. Princeton University Press, Princeton. ISBN 978-0-691-13556-4.
- Ferris, Timothy. Seeing in the Dark. 2002. p. 244
ПоврзаноУреди
Надворешни врскиУреди
Рис (соѕвездие) на Ризницата ?- Рис — „Длабок фотографски водич низ соѕвездијата“ (англиски)
- Рис — „Приказни за ѕвездите“ (англиски)
- Рис — „Водич низ соѕвездијата“ (англиски)
